11/01/2017 09:39
Της Λαλέλας Χρυσανθοπούλου
Με τις χειρότερες προϋποθέσεις ξεκίνησε και το 2017 για την τουρκική λίρα, καθώς το νόμισμα καταγράφει ήδη απώλειες 7% από τις αρχές του έτους, έχοντας υποχωρήσει κατά 24% μετά την αποτυχημένη απόπειρα πραξικοπήματος το καλοκαίρι. Τη Δευτέρα, η λίρα σημείωσε τις μεγαλύτερες ημερήσιες απώλειες από τον Ιούλιο, στον απόηχο της έκθεσης της Moody’s που προειδοποίησε για όξυνση των πιέσεων στο τραπεζικό σύστημα της γειτονικής χώρας, εξαιτίας του τοξικού μείγματος του υψηλού πληθωρισμού, της υποτίμησης της λίρας και της γενικότερης επιδείνωσης του επενδυτικού κλίματος εξαιτίας των αλλεπάλληλων τρομοκρατικών επιθέσεων και της γεωπολιτικής έντασης». Η πτωτική πορεία συνεχίστηκε και χθες, με τη λίρα να «γράφει» νέα ιστορικά χαμηλά τόσο έναντι του ευρώ, όσο και έναντι του δολαρίου: Έναντι του ευρώ, η λίρα υποχώρησε έως και τις 4,0054 λίρες/ευρώ (από 3,9232 λίρες/ευρώ στο κλείσιμο της Δευτέρας), σπάζοντας για πρώτη φορά το ψυχολογικό φράγμα των 4 λιρών/ευρώ. Έναντι του δολαρίου, η λίρα «βούτηξε» έως και τις 3,7870 λίρες/δολάριο (από 3,7130 λίρες/δολ. τη Δευτέρα). Η ταχεία διολίσθηση της λίρας ενεργοποίησε τα αντανακλαστικά της Κεντρικής Τράπεζας της Τουρκίας (CBRT) που παρενέβη για να στηρίξει το νόμισμα, μειώνοντας το ποσοστό των υποχρεωτικών αποθεμάτων συναλλάγματος που πρέπει να διατηρούν οι κεντρικές τράπεζες κατά 0,5%. Η κίνηση απελευθέρωσε ρευστότητα 1,5 δισ. δολαρίων στο χρηματοοικονομικό σύστημα και περιόρισε τις απώλειες της λίρας. Η τράπεζα ανακοίνωσε επίσης ότι είναι έτοιμη να αναλάβει περαιτέρω δράση για να αποτρέψει «ανεξέλεγκτες διακυμάνσεις» του νομίσματος, οδηγώντας ορισμένους αναλυτές να πιθανολογήσουν αύξηση των επιτοκίων της λίρας κατά την επόμενη συνεδρίαση του Δ.Σ., στις 24 Ιανουαρίου.
Σε δύσκολη θέση
Υπενθυμίζεται ότι στα τέλη Νοεμβρίου, η CBRT αύξησε το βασικό επιτόκιο της λίρας κατά 50 μονάδες βάσης, στο 8% από 7,5%, για πρώτη φορά από τον Ιανουάριο του 2014. Είχαν προηγηθεί επτά μειώσεις επιτοκίων εντός του περασμένου έτους, που υπάκουαν στη «γραμμή» του Τούρκου προέδρου Ερντογάν για τόνωση της οικονομικής δραστηριότητας μέσω του δανεισμού και της κατανάλωσης. Παρότι η περαιτέρω υποχώρηση της λίρας από τότε, σε συνδυασμό με το άλμα του πληθωρισμού (στο 8,5% τον Δεκέμβριο του 2016 από 7% τον Νοέμβριο λόγω της ασθενούς λίρας και της ενίσχυσης των τιμών του πετρελαίου) θα δικαιολογούσαν μια ακόμη αύξηση «εδώ και τώρα», εντούτοις αυτό θεωρείται δύσκολο, καθώς η πάγια αντίθεση του «Σουλτάνου» Ερντογάν σε περαιτέρω αύξηση του κόστους δανεισμού έχει ενταθεί, με φόντο την ταχεία εξασθένηση της οικονομίας. Το ΑΕΠ της Τουρκίας συρρικνώθηκε κατά 1,8% το γ’ τρίμηνο του 2016 (μετά από ανάπτυξη 6% το 2015) και εκτιμάται ότι οι υφεσιακοί «άνεμοι» έχουν ενταθεί έκτοτε. Η Άγκυρα όμως, αντί να αναλάβει πρωτοβουλίες για να αντιστρέψει την κατάσταση, την αποδίδει σε «εξωτερικούς εχθρούς». Είναι χαρακτηριστική η δήλωση του αντιπρόεδρου της κυβέρνησης Νουρετίν Τσανικλί ότι η οικονομία βρίσκεται στο στόχαστρο «σαμποτέρ και επιθέσεων», με εργαλείο εκθέσεις όπως αυτή της Moody's, την οποία χαρακτήρισε «εντελώς αβάσιμη». Ο ίδιος έκανε επίσης λόγο για «απαράδεκτη εκστρατεία» που έχει ως στόχο να υποχρεωθεί η Κεντρική Τράπεζα να αυξήσει τα επιτόκια!
Επιφυλακτικότητα
Στο περιβάλλον αυτό, οι ξένοι επενδυτές τηρούν αποστάσεις ασφαλείας από τις αγορές της γείτονος, διατυπώνοντας έντονο προβληματισμό για τις ενδείξεις ύφεσης, τις συνεχείς τρομοκρατικές επιθέσεις, την «οπισθοχώρηση» του κράτους δικαίου, την προοπτική περαιτέρω ισχυροποίησης του «Σουλτάνου» (εάν προχωρήσει σύμφωνα με τους σχεδιασμούς του η συνταγματική αναθεώρηση...) και φυσικά το ενδεχόμενο περαιτέρω υποχώρησης της λίρας που όχι μόνο διευρύνει το έλλειμμα στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών, την επί σειρά ετών «αχίλλειο πτέρνα» της οικονομίας, αλλά και αποτελεί ωρολογιακή βόμβα για τις τράπεζες και τις μεγάλες επιχειρήσεις της Τουρκίας, καθώς μεγάλο μέρος του δανεισμού τους είναι σε δολάρια.
Με τις χειρότερες προϋποθέσεις ξεκίνησε και το 2017 για την τουρκική λίρα, καθώς το νόμισμα καταγράφει ήδη απώλειες 7% από τις αρχές του έτους, έχοντας υποχωρήσει κατά 24% μετά την αποτυχημένη απόπειρα πραξικοπήματος το καλοκαίρι. Τη Δευτέρα, η λίρα σημείωσε τις μεγαλύτερες ημερήσιες απώλειες από τον Ιούλιο, στον απόηχο της έκθεσης της Moody’s που προειδοποίησε για όξυνση των πιέσεων στο τραπεζικό σύστημα της γειτονικής χώρας, εξαιτίας του τοξικού μείγματος του υψηλού πληθωρισμού, της υποτίμησης της λίρας και της γενικότερης επιδείνωσης του επενδυτικού κλίματος εξαιτίας των αλλεπάλληλων τρομοκρατικών επιθέσεων και της γεωπολιτικής έντασης». Η πτωτική πορεία συνεχίστηκε και χθες, με τη λίρα να «γράφει» νέα ιστορικά χαμηλά τόσο έναντι του ευρώ, όσο και έναντι του δολαρίου: Έναντι του ευρώ, η λίρα υποχώρησε έως και τις 4,0054 λίρες/ευρώ (από 3,9232 λίρες/ευρώ στο κλείσιμο της Δευτέρας), σπάζοντας για πρώτη φορά το ψυχολογικό φράγμα των 4 λιρών/ευρώ. Έναντι του δολαρίου, η λίρα «βούτηξε» έως και τις 3,7870 λίρες/δολάριο (από 3,7130 λίρες/δολ. τη Δευτέρα). Η ταχεία διολίσθηση της λίρας ενεργοποίησε τα αντανακλαστικά της Κεντρικής Τράπεζας της Τουρκίας (CBRT) που παρενέβη για να στηρίξει το νόμισμα, μειώνοντας το ποσοστό των υποχρεωτικών αποθεμάτων συναλλάγματος που πρέπει να διατηρούν οι κεντρικές τράπεζες κατά 0,5%. Η κίνηση απελευθέρωσε ρευστότητα 1,5 δισ. δολαρίων στο χρηματοοικονομικό σύστημα και περιόρισε τις απώλειες της λίρας. Η τράπεζα ανακοίνωσε επίσης ότι είναι έτοιμη να αναλάβει περαιτέρω δράση για να αποτρέψει «ανεξέλεγκτες διακυμάνσεις» του νομίσματος, οδηγώντας ορισμένους αναλυτές να πιθανολογήσουν αύξηση των επιτοκίων της λίρας κατά την επόμενη συνεδρίαση του Δ.Σ., στις 24 Ιανουαρίου.
Σε δύσκολη θέση
Υπενθυμίζεται ότι στα τέλη Νοεμβρίου, η CBRT αύξησε το βασικό επιτόκιο της λίρας κατά 50 μονάδες βάσης, στο 8% από 7,5%, για πρώτη φορά από τον Ιανουάριο του 2014. Είχαν προηγηθεί επτά μειώσεις επιτοκίων εντός του περασμένου έτους, που υπάκουαν στη «γραμμή» του Τούρκου προέδρου Ερντογάν για τόνωση της οικονομικής δραστηριότητας μέσω του δανεισμού και της κατανάλωσης. Παρότι η περαιτέρω υποχώρηση της λίρας από τότε, σε συνδυασμό με το άλμα του πληθωρισμού (στο 8,5% τον Δεκέμβριο του 2016 από 7% τον Νοέμβριο λόγω της ασθενούς λίρας και της ενίσχυσης των τιμών του πετρελαίου) θα δικαιολογούσαν μια ακόμη αύξηση «εδώ και τώρα», εντούτοις αυτό θεωρείται δύσκολο, καθώς η πάγια αντίθεση του «Σουλτάνου» Ερντογάν σε περαιτέρω αύξηση του κόστους δανεισμού έχει ενταθεί, με φόντο την ταχεία εξασθένηση της οικονομίας. Το ΑΕΠ της Τουρκίας συρρικνώθηκε κατά 1,8% το γ’ τρίμηνο του 2016 (μετά από ανάπτυξη 6% το 2015) και εκτιμάται ότι οι υφεσιακοί «άνεμοι» έχουν ενταθεί έκτοτε. Η Άγκυρα όμως, αντί να αναλάβει πρωτοβουλίες για να αντιστρέψει την κατάσταση, την αποδίδει σε «εξωτερικούς εχθρούς». Είναι χαρακτηριστική η δήλωση του αντιπρόεδρου της κυβέρνησης Νουρετίν Τσανικλί ότι η οικονομία βρίσκεται στο στόχαστρο «σαμποτέρ και επιθέσεων», με εργαλείο εκθέσεις όπως αυτή της Moody's, την οποία χαρακτήρισε «εντελώς αβάσιμη». Ο ίδιος έκανε επίσης λόγο για «απαράδεκτη εκστρατεία» που έχει ως στόχο να υποχρεωθεί η Κεντρική Τράπεζα να αυξήσει τα επιτόκια!
Επιφυλακτικότητα
Στο περιβάλλον αυτό, οι ξένοι επενδυτές τηρούν αποστάσεις ασφαλείας από τις αγορές της γείτονος, διατυπώνοντας έντονο προβληματισμό για τις ενδείξεις ύφεσης, τις συνεχείς τρομοκρατικές επιθέσεις, την «οπισθοχώρηση» του κράτους δικαίου, την προοπτική περαιτέρω ισχυροποίησης του «Σουλτάνου» (εάν προχωρήσει σύμφωνα με τους σχεδιασμούς του η συνταγματική αναθεώρηση...) και φυσικά το ενδεχόμενο περαιτέρω υποχώρησης της λίρας που όχι μόνο διευρύνει το έλλειμμα στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών, την επί σειρά ετών «αχίλλειο πτέρνα» της οικονομίας, αλλά και αποτελεί ωρολογιακή βόμβα για τις τράπεζες και τις μεγάλες επιχειρήσεις της Τουρκίας, καθώς μεγάλο μέρος του δανεισμού τους είναι σε δολάρια.
Ειδήσεις Σχετικών Θεμάτων
