You are here

Ανεξάρτητη αρχή κατά διαφθοράς

21/04/2017 11:05
Τη σύσταση ανεξάρτητης αρχής κατά της διαφθοράς προωθεί η κυβέρνηση με τον υπουργό δικαιοσύνης Ιωνά Νικολάου να αναφέρει ότι επίκειται κατάθεση νομοσχεδίου για το συγκεκριμένο σκοπό, στο πλαίσιο της ευρύτερης προσπάθειας για πάταξη της διαφθοράς.

Παράλληλα, ο υπουργός αναφέρθηκε σε νομοσχέδιο το οποίο βρίσκεται ενώπιον της νομικής υπηρεσίας, με το οποίο καθορίζονται και διευρύνονται τα αδικήματα για τα οποία μπορεί να διωχθεί ποινικά ο πρόεδρος της Δημοκρατίας.

Σύμφωνα με τον κ. Νικολάου, το υπουργείο βρίσκεται σε διαδικασία μελέτης του τι ισχύει σε άλλες χώρες ώστε να διαπιστωθεί ποιες από τις ρυθμίσεις τους μπορούν να εφαρμοστούν στην Κύπρο.

Η αναφορά φαίνεται να ικανοποιεί τους θεσμούς της νομικής υπηρεσίας και της ελεγκτικής υπηρεσίας που βλέπουν με θετικό μάτι την δημιουργία της αρχής και την απόδοση συντονιστικών και εκτελεστικών αρμοδιοτήτων προς αυτή.

Σε παρέμβασή του, ο γενικός ελεγκτής Οδυσσέας Μιχαηλίδης ζήτησε διευκρίνιση κατά πόσο η συγκεκριμένη επιτροπή θα έχει και εκτελεστικό ρόλο εκτός από τις αρμοδιότητες του συντονισμού των δράσεων και της υλοποίηση της στρατηγικής και αν θα μπορεί να προβαίνει η ίδια σε ελέγχους, ανακρίσεις και διεκπεραίωση διαδικασιών. Η απάντηση του υπουργού ήταν θετική, γεγονός που φαίνεται να ικανοποίησε τον γενικό ελεγκτή.

Εντούτοις, ο κ. Νικολάου υπογράμμισε ότι μέσα από το πλαίσιο δεν θα πρέπει να εκχωρηθούν εξουσίες είτε του γενικού εισαγγελέα ή της αστυνομίας.

Ο γενικός εισαγγελέας Κώστας Κληρίδης, τόνισε στην παρέμβασή του, ότι αυτή τη στιγμή υπάρχει μια «ευτυχής συγκυρία» που αφορά στην καλή συνεργασία μεταξύ υπουργείου δικαιοσύνης, νομικής υπηρεσίας, ελεγκτικής υπηρεσίας, αστυνομίας και άλλων μονάδων εργασίας, η οποία μπορεί να φέρει αποτελέσματα, όπως υποστήριξε.

Η έφορος εσωτερικού ελέγχου Άννα Χριστοφόρου υπέδειξε ότι εάν συνεργαστούν τα τρία επίπεδα ελέγχου εντός των δημόσιων υπηρεσιών, τότε θα υπάρχει λιγότερη εργασία για το τέταρτο επίπεδο που έχει να κάνει με το γενικό ελεγκτή και το γενικό εισαγγελέα, όπως είπε.

Εθνική στρατηγική κατά διαφθοράς

Ο υπουργός δικαιοσύνης Ιωνάς Νικολάου παρουσίασε την εθνική στρατηγική κατά της διαφθοράς που εκπόνησε το υπουργείο, λέγοντας ότι η στρατηγική θα τεθεί σε δημόσια διαβούλευση μέχρι τις 22 Μαΐου με στόχο την εφαρμογή της εντός Ιουνίου.

«Είναι χρήσιμο η στρατηγική να τεθεί σε δημόσιο διάλογο ώστε να ακουστούν οι απόψεις όλων των εμπλεκόμενων φορέων αλλά και της ευρύτερης κοινωνίας», σημείωσε ο υπουργός αναφέροντας ότι είναι η πρώτη φορά που συντάσσεται μια τέτοια στρατηγική.

Μιλώντας κατά την παρουσίαση, ο κ. Νικολάου αναφέρθηκε στους στόχους της εθνικής στρατηγικής.

Οι στόχοι της στρατηγικής, είπε, είναι να καταδείξει το εύρος των τρεχουσών δραστηριοτήτων κατά της διαφθοράς, να εντοπίσει τα τρωτά σημεία κινδύνου, να αυξήσει τους μηχανισμούς αντιμετώπισης της διαφθοράς, να αποκατασταθεί η διαφάνεια για καταπολέμηση φαινομένων όπως οι δωροδοκίες, το ξέπλυμα χρήματος μεταξύ άλλων αλλά και να καθορίσει τις σχετικές προτεραιότητες.

Ένας από τους στόχους, είπε, είναι να αποκατασταθεί η εμπιστοσύνη της κοινωνίας στην πολιτική ηγεσία για τη θέληση πάταξης της διαφθοράς.

Πρόσθεσε ότι πολλοί οργανισμοί και διεθνούς εμβέλειας περιλαμβανομένης της επιτροπής Greco, έχουν υποδείξει στις κυπριακές αρχές την ανάγκη για τη δημιουργία μιας εθνικής στρατηγικής για αντιμετώπιση της διαφθοράς.

Ο υπουργός αναφέρθηκε σε δυσκολίες στην εφαρμογή νομοθεσιών που ήδη υπάρχουν για την αντιμετώπιση της διαφθοράς, σημειώνοντας ότι υπάρχουν συνολικά 24 νομοθετήματα και τόνισε ότι ο στόχος είναι να υπάρξει μια ενιαία νομοθεσία που να καλύπτει το συγκεκριμένο πεδίο.

Το μέγεθος του προβλήματος όπως είπε, αποκαλύφθηκε στην Κύπρο κυρίως μετά την κατάρρευση της οικονομίας ενώ, την ίδια περίοδο αυξήθηκε και ο βαθμός αντίληψης της διαφθοράς, πρόσθεσε.

Βασικές αρχές της στρατηγικής

Αναφερόμενος στις βασικές αρχές που θα διέπουν τη στρατηγική που παρουσιάστηκε σήμερα, ο κ. Νικολάου έκανε λόγο σε μηδενική ανοχή στη διαφθορά, σε ενιαία και ολιστική αντιμετώπιση του προβλήματος, στη δημιουργία ενός ενιαίου φορέα σχεδιασμού της στρατηγικής και συντονισμού των υπηρεσιών για την καταπολέμηση της διαφθοράς αλλά και στην ενίσχυση του νομικού πλαισίου που θα εξυπηρετήσει αυτό τον σκοπό.

Στις βασικές αρχές, συμπεριέλαβε τη βελτίωση του πολιτικού, οικονομικού, κοινωνικού και νομοθετικού περιβάλλοντος της δημοκρατίας μέσα από την πρόληψη, την εκπαίδευση, την ευαισθητοποίηση, τον νομοθετικό εκσυγχρονισμού και την καταστολή της διαφθοράς.

Τόνισε ότι βασική επιδίωξη αποτελεί η εδραίωση ενός αποτελεσματικού συστήματος για την καταπολέμηση της διαφθοράς και πως είναι επίσης σημαντική η παρακολούθηση της εφαρμογής της συγκεκριμένης στρατηγικής.

Ο κ. Νικολάου σημείωσε ότι υπάρχουν πολλές καλές πρακτικές που μπορεί να αντλήσει η Κύπρος από άλλες χώρες και πρόσθεσε ότι για τα θέματα διαφθοράς θα έχει συνάντηση με τον υπουργό δικαιοσύνης της Αυστραλίας.

Στα σημαντικά σημεία, επεσήμανε την εναρμόνιση με τις διεθνείς συστάσεις αλλά και τη δημιουργία αρχείου υποθέσεων διαφθοράς με στοιχεία από διάφορες υπηρεσίες του δημόσιου και ιδιωτικού τομέα.

Για κάθε στόχο που έχει τεθεί θα υπάρχουν και συγκεκριμένοι δείκτες αξιολόγησης, είπε ο κ. Νικολάου.

Τα σχέδια δράσης στο πλαίσιο της στρατηγικής όπως είπε, θα αφορούν περίοδο πέντε ετών με ετήσια αξιολόγηση. Εξέφρασε την προσδοκία, μέχρι τον Οκτώβριο να έχει ολοκληρωθεί η συλλογή δεδομένων από υπηρεσίες σε σχέση με πράξεις διαφθοράς.

Αναφερόμενος στη δημιουργία των μονάδων εσωτερικού ελέγχου σε κάθε υπουργείο, εξέφρασε την άποψη ότι βρίσκεται προς τη σωστή κατεύθυνση, σημείο στο οποίο συμφώνησαν ο κ. Κληρίδης και ο κ. Μιχαηλίδης αλλά και η κ. Χριστοφόρου.

Παράλληλα, αναφέρθηκε σε νομοσχέδια που εκκρεμούν ενώπιον της βουλής για συζήτηση ή ενώπιον της νομικής υπηρεσίας για νομοτεχνικό έλεγχο ενώ, επεσήμανε πως προωθείται νομοθεσία για τη ρύθμιση της λειτουργίας των ομάδων πίεσης (lobbying) και για τη σύσταση ανεξάρτητης αρχής κατά της διαφθοράς.

Πορεία κάλυψης συστάσεων Greco

Σε ότι αφορά τις συστάσεις της επιτροπής Greco ο κ. Νικολάου σημείωσε ότι έχει ξεκινήσει η υλοποίησή τους με την κατάθεση νομοσχεδίων στη βουλή και ότι το υπουργείο έχει ανταποκριθεί στα θέματα τα οποία θα περιληφθούν στην προσεχή αξιολόγηση της Κύπρου από την επιτροπή Greco.

Σύμφωνα με τον υπουργό η Κύπρος κατέχει την 22η θέση στην Ευρώπη στον δείκτη αντίληψης της διαφθοράς, ο οποίος όπως διευκρινίστηκε προκύπτει από την αξιολόγηση της εφαρμογής διεθνών συστάσεων από επτά διαφορετικούς φορείς.

«Είναι ουσιώδους σημασίας να ξέρουμε που βαδίζουμε, το πραγματικό εύρος του προβλήματος», υποστήριξε ο γενικός εισαγγελέας κ. Κληρίδης υποστηρίζοντας ότι δεν είναι ενδεικτικός ο αριθμός υποθέσεων που άγονται στο δικαστήριο αλλά ούτε και η αντίληψη του κόσμου.

Όπως αναφέρθηκε στην παρουσίαση, έχουν ήδη κλείσει με επιτυχία τρεις γύροι αξιολόγησης από την Greco με την Κύπρο να παίρνει εύσημα για τη συμμόρφωση κατά 75% με τις συστάσεις της επιτροπής στο θέμα της χρηματοδότησης κομμάτων.

Απομένει ο τέταρτος γύρος που αφορά στις ανακριτικές αρχές και στα ανώτερα δώματα εξουσίας με επτά συστάσεις της επιτροπής να εκκρεμούν. Το υπουργείο σημειώνει ότι έχει ήδη ετοιμάσει τα σχετικά νομοσχέδια.

Ο αρχηγός της αστυνομίας, σε παρέμβαση του σημείωσε ότι η αστυνομική διαφθορά και η εγκληματική δραστηριότητα είναι συγκοινωνούντα δοχεία που μπορούν να επηρεάσουν ακόμα και την οικονομία και τις επενδύσεις του τόπου, όπως είπε.

Της Μαρίας Χαμπή