You are here

Ποντάρουν στην αύξηση κοινωνικών δαπανών οι υποψήφιοι

12/01/2018 07:00

Σημαντική αύξηση στις κοινωνικές δαπάνες θα προκύψει μετά τις εκλογές αν εφαρμοστούν τα προγράμματα των βασικών διεκδικητών της προεδρίας της Δημοκρατίας, που για τα πλείστα ζητήματα δεν περιλαμβάνουν κοστολόγηση.

Τα κοινωνικά προγράμματα των τριών βασικών υποψηφίων προέδρων της Δημοκρατίας Αναστασιάδη, Μαλά, Παπαδόπουλου είναι πλούσια σε σχέδια παροχών, επιδοτήσεων και οικονομικών κινήτρων για τους πολίτες, χωρίς ωστόσο να αποσαφηνίζεται ο τρόπος με τον οποίο θα καλυφθεί το κόστος τους, αφήνοντας να νοηθεί ότι θα αξιοποιήσουν τα δημοσιονομικά πλεονάσματα.

Την ίδια στιγμή, τα επιτελεία φαίνεται ότι δεν είναι σε θέση να δώσουν άμεσα, στοιχεία αναφορικά με την κοστολόγηση του προγράμματος διακυβέρνησης των υποψηφίων προέδρων, πλην του επιτελείου του Σταύρου Μαλά.

Σε ερώτηση της StockWatch σχετικά με το κόστος του κοινωνικού προγράμματος, εκ μέρους του επιτελείου Νίκου Αναστασιάδη, αναφέρθηκε ότι υπάρχει κοστολόγηση καθώς ορισμένες από τις προτάσεις έχουν ήδη περιληφθεί μέσα στον προϋπολογισμό του 2018 και στο μεσοπρόθεσμο δημοσιονομικό πλαίσιο για την επόμενη τριετία.

Το επιτελείο του Σταύρου Μαλά βρίσκεται στη διαδικασία καταγραφής συγκεκριμένων στοιχείων σε ότι αφορά την κοστολόγηση του προγράμματος διακυβέρνησης, διευκρινίζοντας ότι το κόστος του κοινωνικού προγράμματος κυμαίνεται στα €400 εκ. συμπεριλαμβανομένου κονδυλίου €80 εκ. που αφορά στήριξη της έρευνας και της καινοτομίας μέσω της οποίας στόχος είναι μεταξύ άλλων, η δημιουργία θέσεων εργασίας.

Το επιτελείο του Νικόλα Παπαδόπουλου τονίζει ότι όλες οι προτάσεις που περιλαμβάνονται στο πρόγραμμα διακυβέρνησης είναι κοστολογημένες ανά ενότητα.

Παρά το ότι η προεκλογική περίοδος εισέρχεται στην τελική ευθεία, ενόψει της εκλογικής αναμέτρησης που είναι καθορισμένη για τις 28 Ιανουαρίου, το τοπίο γύρω από το κόστος των περισσοτέρων προτάσεων των τριών βασικών υποψηφίων για την προεδρία της Δημοκρατίας, δεν έχει ξεκαθαρίσει, όπως ούτε και ο τρόπος με τον οποίο θα εξευρεθούν οι πόροι για την κάλυψη του.

Στις βασικότερες προτάσεις των υποψηφίων εντοπίζονται ορισμένα κοινά στοιχεία που αφορούν μεταξύ άλλων, σχέδια παροχής φροντίδας για παιδιά και ηλικιωμένους, κίνητρα για την απασχόληση των γυναικών, πλάνα για βελτίωση της στεγαστικής και προσφυγικής πολιτικής.

Στα προγράμματα Μαλά και Παπαδόπουλου, καταγράφεται επίσης, η πρόθεση επαναφοράς ωφελημάτων και αποκατάστασης δικαιωμάτων που αποκόπηκαν από ομάδες του πληθυσμού κατά τα τελευταία χρόνια, στο πλαίσιο της προσπάθειας εξυγίανσης.

Αναστασιάδης: Επέκταση και ενίσχυση προγραμμάτων

Στην επέκταση και ενίσχυση προγραμμάτων που προωθήθηκαν κατά την πενταετία της διακυβέρνησης του ποντάρει ως επί το πλείστον ο Νίκος Αναστασιάδης, εισάγοντας παράλληλα, νέα μέτρα κοινωνικών παροχών στο πρόγραμμα διακυβέρνησης του.

Ανάμεσα στα προγράμματα τα οποία προορίζονται για επέκταση ή ενίσχυση, συγκαταλέγονται, το πρόγραμμα επιδότησης της πρακτικής άσκησης όπου αυτή είναι προϋπόθεση για την απόκτηση άδειας επαγγέλματος, ο θεσμός του ελάχιστου εγγυημένου εισοδήματος (ΕΕΕ), το σχέδιο παροχής φροντίδας για ηλικιωμένους και ανάπηρους. Η επέκταση του τελευταίου σχεδίου, θα προνοεί επιχορήγηση της άτυπης φροντίδας στο σπίτι, υπό προϋποθέσεις, ακόμα και αν ο φροντιστής είναι συγγενικό πρόσωπο.

Στις νέες πολιτικές περιλαμβάνεται μεταξύ άλλων, η θέσπιση εθνικού κατώτατου μισθού σε όλα τα επαγγέλματα και η δημιουργία ενιαίας υπηρεσίας επιθεώρησης εργασίας για την καταπολέμηση της αδήλωτης εργασίας. Σχετικό νομοσχέδιο εκκρεμεί προς έγκριση από τη βουλή.

Στο πρόγραμμα Αναστασιάδη γίνεται πρόταση για καθιέρωση της γονικής άδειας μετ’ απολαβών, με ελεύθερη την επιλογή για το ποιος από τους δύο γονείς θα την χρησιμοποιήσει, για στοχευμένα κίνητρα για την απόκτηση δεύτερου παιδιού, καθώς και για περαιτέρω ενίσχυση των πολύτεκνων οικογενειών μέσω της επαναφοράς - στη βάση εισοδηματικών κριτηρίων - φορολογικών απαλλαγών.

Όπως σημειώνεται, προωθείται σταδιακά επιχορήγηση των υπηρεσιών φροντίδας των παιδιών προσχολικής ηλικίας, ανεξαρτήτως εισοδηματικών κριτηρίων, η παροχή κινήτρων για τη δημιουργία χώρων φροντίδας βρεφών και νηπίων κοντά στην εργασία καθώς και κίνητρα για αύξηση των γυναικών σε θέσεις ευθύνης.

Σε σχέση με την προσφυγική πολιτική, διατίθενται αυξημένα κονδύλια για την επιδιόρθωση και αναδόμηση των προσφυγικών οικισμών ενώ, μελετάται εισαγωγή νέας πολιτικής για τους ιδιοκτήτες γης στα κατεχόμενα με πρόθεση να λαμβάνουν ετήσια αποζημίωση, ανάλογα με την αξία της περιουσίας τους και τους διαθέσιμους κρατικούς πόρους.

Στο πλαίσιο της στεγαστικής πολιτικής, προωθείται εκ νέου ο διαχωρισμός και η παραχώρηση, σε δικαιούχους, αριθμού οικοπέδων σε κοινότητες ορεινών περιοχών και κοινότητες που αντιμετωπίζουν προβλήματα εξαιτίας της μεγάλης έκτασης τουρκοκυπριακών περιουσιών.

Σε ότι αφορά τη διαχείριση τ/κ περιουσιών προωθείται μεταξύ άλλων, εισαγωγή προγραμμάτων και σχεδίων χορηγιών για χρηματοδότηση νέων ή υφιστάμενων επιχειρήσεων που δραστηριοποιούνται εντός των τουρκοκυπριακών περιουσιών.

Για ενθάρρυνση της ηλεκτροκίνησης προωθείται σχέδιο επιδότησης της αγοράς ηλεκτρικού αυτοκινήτου, παροχή επιπλέον χορηγίας για την εγκατάσταση φωτοβολταϊκού συστήματος αυτοπαραγωγής και αποθήκευσης ηλεκτρισμού, καθιέρωση ειδικών μειωμένων τελών κυκλοφορίας, ειδικών τελών χρήσης χώρων στάθμευσης και άλλων κινήτρων.

Μαλάς: Στεγαστική πολιτική και στήριξη χαμηλοσυνταξιούχων

Στις προτάσεις κοινωνικής πολιτικής του Σταύρου Μαλά περιλαμβάνονται μέτρα στήριξης των χαμηλόμισθων οικογενειών, με προτάσεις όπως η επιδότηση ενοικίου και στεγαστικά προγράμματα για νέες οικογένειες με χαμηλά εισοδήματα.

Παράλληλα, προτείνεται σχέδιο επιδότησης του κόστους φροντίδας για βρέφη, νήπια και παιδιά δημοτικού, παραχώρηση σύνταξης χηρείας στους άνδρες και επανεξέταση της μείωσης του 12% για όσους εργαζόμενους επιλέγουν να πάρουν τη σύνταξη τους στο 63ο έτος της ηλικίας τους, ιδιαίτερα για εργαζόμενους σε βαριά και ανθυγιεινά επαγγέλματα.

Για την αποκατάσταση των δικαιωμάτων των χαμηλοσυνταξιούχων, προτείνεται επαναφορά της οικονομικής ενίσχυσης (μικρής επιταγής) για όλους τους χαμηλοσυνταξιούχους, παραχώρηση πασχαλινού επιδόματος σε όσους έχουν εισόδημα κάτω από το όριο της φτώχειας, δωρεάν μεταφορά για τους συνταξιούχους, δωρεάν ιατροφαρμακευτική περίθαλψη για συνταξιούχους με χρόνιες παθήσεις, επέκταση της κατ’ οίκον φροντίδας και νοσηλείας για τα άτομα της τρίτης ηλικίας και φθηνότερος ηλεκτρισμός για χαμηλοσυνταξιούχους.

Για τη συγκρότηση της δημογραφικής πολιτικής, γίνεται πρόταση εισαγωγής κοινωνικών κριτηρίων στο σύστημα φορολόγησης, βελτίωσης των κριτηρίων παραχώρησης επιδομάτων τέκνων και μονογονιού και ετήσιας αναπροσαρμογής τους με βάση τον τιμάριθμο, μεταξύ άλλων.

Σε ότι αφορά τη στεγαστική πολιτική το πρόγραμμα περιλαμβάνει στήριξη του ΚΟΑΓ και εμπλουτισμό των στεγαστικών προγραμμάτων του, επαναφορά του σχεδίου για διαχωρισμό οικοπέδων για πρόσφυγες και οικογένειες με χαμηλά εισοδήματα, ανέγερση νέων οικιστικών μονάδων στέγασης νεαρών οικογενειών προσφύγων, σχέδιο επιδότησης ενοικίου για νέες οικογένειες με χαμηλά εισοδήματα και σχέδιο παροχής πολύ φθηνών οικοπέδων σε νεαρά ζευγάρια που επιθυμούν εγκατάσταση στην ύπαιθρο

Στο πλαίσιο της προσφυγικής πολιτικής, προτείνεται στήριξη του Κεντρικού Φορέα Ισότιμης Κατανομής Βαρών και επαναφορά της παροχής οικοπέδου ως αντιστάθμισμα σε όσους διαμένουν σε τουρκοκυπριακή κατοικία.  

Άλλες προτάσεις που περιλαμβάνονται στο κοινωνικό πρόγραμμα Μαλά αφορούν αύξηση της φοιτητικής χορηγίας, δημιουργία κάρτας για άνεργους νέους με διάφορα ωφελήματα, επέκταση της άδειας μητρότητας, σχέδιο πληρωμένης γονικής άδειας και βελτιώσεις στο νόμο για την άδεια πατρότητας.

Επιπρόσθετα, προωθείται συμφωνία με τις συνδικαλιστικές και εργοδοτικές οργανώσεις για πρόγραμμα σταδιακής αποπληρωμής του χρέους του κράτους προς το ΤΚΑ και δημιουργία νομοθετικού πλαισίου για τις επενδύσεις του αποθεματικού του ταμείου και προτείνεται παροχή κινήτρων για προώθηση του «συνδρομητικού δημόσιου αυτοκινήτου».

Παπαδόπουλος: Αναθεώρηση μέτρων εξυγίανσης

Στο πρόγραμμα Παπαδόπουλου, αναφέρεται ότι τις πρώτες 100 μέρες της διακυβέρνησης θα γίνει επαναξιολόγηση και αναθεώρηση των μέτρων εξυγίανσης που αφορούσαν προγράμματα κοινωνικής πολιτικής με στόχο την επαναφορά τους.

Σε σχέση με το ΕΕΕ προτείνονται αλλαγές όπως η αύξηση του ορίου για την ακίνητη ιδιοκτησία και η μείωση του ορίου ηλικίας δικαιούχων από τα 28 στα 25, μεταξύ άλλων.

Γίνεται επίσης, αναφορά σε μεταρρύθμιση του συνταξιοδοτικού συστήματος με στόχο το διπλασιασμό των χαμηλότερων συντάξεων μέσα σε μια 10ετία, που όπως σημειώνεται, θα επιτευχθεί σταδιακά με διάφορα μέτρα που περιλαμβάνουν αύξηση του βοηθήματος για τους χαμηλοσυνταξιούχους, επέκταση του αριθμού των δικαιούχων, παραχώρηση δωρεάν μονάδων σε γυναίκες που δεν εργάζονται και έχουν παιδί μέχρι 15 ετών, επανεξέταση μείωσης του ύψους σύνταξης γήρατος στις περιπτώσεις συνταξιοδότησης πριν το 65ο έτος της ηλικίας και παροχή σύνταξης χηρείας σε άντρες.

Το πρόγραμμα Παπαδόπουλου περιλαμβάνει επίσης, προτάσεις στήριξης των κατοίκων ορεινών περιοχών με μόνιμες φορολογικές απαλλαγές και κίνητρα σε σχέση με καύσιμα κίνησης και θέρμανσης και σε σχέση με τη λειτουργία επιχειρήσεων στις ορεινές περιοχές, καθώς επίσης και άλλες επιχορηγήσεις.

Παράλληλα, περιλαμβάνεται πρόταση αναφορικά με ένα ολοκληρωμένο σύστημα παροχής κρατικών χορηγιών το ποσό των οποίων θα διπλασιαστεί σταδιακά στα €50 εκ. σε 5 χρόνια, με αύξηση €5.5 εκ. ετησίως.

Άλλες προτάσεις αφορούν επιδότηση από την ΑνΑΔ σε εργοδότες για πρόσληψη γυναικών οι οποίες εγκατέλειψαν την εργασία τους για διάστημα πέραν των 5 ετών, αύξηση της άδειας μητρότητας από τις 18 στις 22 εβδομάδες και φορολογικά κίνητρα σε εργοδότες οι οποίοι προσφέρουν στους εργαζόμενους τους με παιδιά κάτω των 10 ετών, ευέλικτο ωράριο και ευέλικτες μεθόδους εργασίας (π.χ. εξ αποστάσεως εργασία), χωρίς μειώσεις στους μισθούς.

Της Μαρίας Χαμπή