You are here

Αβέρωφ: Είμαι ριζοσπάστης φιλελεύθερος, κάθετα όμως αντίθετος στον ανταγωνισμό ΑΤΗΚ-ΑΗΚ

20/06/2001 00:00
Ενάντια στον ανταγωνισμό που θα αποβεί εις βάρος του φορολογούμενου πολίτη, υπέρμαχος των ριζοσπαστικών αλλαγών στον τομέα των φιλελευθεροποιήσεων, ο Υπουργός Συγκοινωνιών Αβέρωφ Νεοφύτου, μιλάει στη Stockwatch, για τα θέματα που άπτονται των ευθυνών του Υπουργείου του και τα οποία απασχολούν την κοινή γνώμη. Τα αεροδρόμια, η αναπροσαρμογή τελών, η φιλελευθεροποίηση της αγοράς και η πιθανή εμπλοκή της ΑΗΚ στον τομέα των τηλεπικοινωνιών αναπτύσσονται στη συνέντευξη για την οποία αξίζει να σημειωθεί ότι δεν υπήρξε προγραμματισμένη ατζέντα θεμάτων που να τέθηκε εκ των προτέρων στον Υπουργό.


Αυτή την εποχή απασχολεί πολύ το κράτος το θέμα των αεροδρομίων και η αναπροσαρμογή τελών. Ποιά η θέση του Υπουργείου Συγκοινωνιών στο θέμα που έχει προκαλέσει την κοινή γνώμη;


Τα πλείστα των τελών έχουν να αναθεωρηθούν από το 1992 και κάποια άλλα από το 1995. Τα τέλη τα οποία χρεώνουμε στα αεροδρόμιά μας είναι με διαφορά τα χαμηλότερα στον κόσμο. Επανειλλημένα η Υπηρεσία του Γενικού Ελεγκτή έκανε παρατηρήσεις ότι χρειαζόταν μία αναπροσαρμογή των τελών με τα σημερινά δεδομένα. Αυτό ήταν και απαίτηση όλων των κομμάτων και των συντεχνιών. Εξάλλου ενόψει της προσέγγισής μας για το σύστημα της αυτοχρηματοδότησης θεωρήσαμε σκόπιμο αφού και Βουλή και Κυβέρνηση είπε ότι αν προχωρήσουμε με αυτοχρηματοδότηση τα τέλη πρέπει να είναι ελεγχόμενα για να μην υπάρχει δυνατότητα στον επενδυτή να χρεώνει ότι θέλει με τις οποιεσδήποτε αρνητικές συνέπειες στην οικονομία του τόπου και στην τουριστική βιομηχανία έπρεπε να καθορίσουμε κάποια ανώτατα επίπεδα τα οποία θα ισχύσουν τα επόμενα 15-20 χρόνια για να ξέρει και ο επενδυτής να κάνει τους υπολογισμούς του για την προσφορά που θα υποβάλλει για τη διαχείριση των αεροδρομίων.

Γι αυτούς τους δύο λόγους έγινε μια αναπροσαρμογή των τελών που καλύπτει μέχρι το έτος 2007. Και εδώ πρέπει ενδεικτικά να σημειώσουμε ότι το επιβατικό τέλος ακόμα και με την αύξηση του 2007 θα είναι 10,5 Λ.Κ. το άτομο όταν σήμερα στα Σπάτα είναι 15 Λ.Κ. το άτομο. Δηλαδή πάλι με αυτές τις αυξήσεις που δίδουμε με την αναθεώρηση, τα αεροδρόμια Λάρνακας και Πάφου θα παραμείνουν τα πιο φθηνά της Ευρώπης.

Πόσο θα αυξηθούν τα έσοδα του κράτους από την αύξηση αυτή;
Η πρότασή μας είναι να δοθεί μία αύξηση 10% τον Απρίλιο του 2002 , ακόμα 10% το Νοέμβριο του 2004 και 17% αύξηση το 2007. Αυτά δεν καλύπτουν ούτε τις αυξήσεις του πληθωρισμού.


Η κυβέρνηση έχει καθαρά έσοδα από τις 7 λίρες που χρεώνει τώρα ως επιβατικά τέλη; Τι «βγάζει», σε αριθμούς, δηλαδή τώρα;

Είναι όλα έσοδα και το «7 λίρες» ισχύει για κάθε επιβάτη που ταξιδεύει από την Κύπρο προς το εξωτερικό. Η εξερχόμενη κίνηση είναι περίπου 2,5 εκατομμύρια επιβάτες.

Να περάσουμε γενικά στις φιλελευθεροποιήσεις και στις αντιδράσεις των συνδικαλιστικών οργανώσεων.

Η ουσία είναι ότι εμείς κρίνουμε ότι ένας τόπος ο οποίος χρωστάει – το δημόσιο χρέος είναι οριακό όσον αφορά το δείκτη του Μάαστριχ, είναι σχεδόν το 60% του ΑΕΠ - άρα δεν έχουμε χρήματα στην άκρη. Για οποιοδήποτε έργο κάνουμε, δανειζόμαστε. Η προσέγγισή μας είναι απλή. Από τη στιγμή που θέλουμε να κάνουμε αεροδρόμια, είναι φρόνιμο να πάμε να χρεώσουμε τον τόπο και τον κύπριο φορολογούμενο πολίτη με ακόμα 200 εκατομμύρια λίρες, τη στιγμή που μπορούμε νά έχουμε αυτά τα έργα αντλώντας κεφάλαια από τον ιδιωτικό τομέα; Αν είχαμε χρήματα στην άκρη, θα μπορούσαμε να σκεφτούμε να τα κάνουμε εμείς τα αεροδρόμια. Αλλά και αν ακόμα δεν χρωστούσαμε και είχαμε αποθεματικά 200 εκατομμύρια, θα έπρεπε να επαναπροσδιορίσουμε το ρόλο του κράτους. Το κράτος έχει την ευελιξία να ασκεί μια αποτελεσματική διοίκηση και διεύθυνση στα αεροδρόμια; Σας λέω: Όχι. Οι διαδικασίες του δημοσίου έχουν τόσες αγκυλώσεις που στο τέλος της ημέρας δεν μπορεί το κράτος να είναι αποτελεσματικό. Και ας αναρωτηθούμε παγκόσμια, ποιά σύγχρονη χώρα έχει τα αεροδρόμια σαν κυβερνητικό τμήμα; Η Τουρκία προχωρεί με αυτοχρηματοδότηση, το Πακιστάν το ίδιο, το Κουβέιτ, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, η Ελλάδα, η Γερμανία, η Γαλλία, η Αγγλία. Γιατί δηλαδή εμείς να μείνουμε πεισματικά πίσω;

Το επιχείρημα των συνδικαλιστικών οργανώσεων ήταν ότι θα επηρεασθούν τα κεκτημένα των εργαζομένων. Αν και θεωρείται ορθολογικό και οικονομικά ισχυρό το επιχείρημα της κυβέρνησης, υπάρχουν τα κοινωνικά σύνολα που αντιδρούν. Το ερώτημα όμως είναι αν οι επενδυτές που έχουν δείξει ενδιαφέρον για τα αεροδρόμια γνωρίζουν τη θέση της κυβέρνησης για διατήρηση των κεκτημένων των εργαζομένων;

Οι δημόσιοι υπάλληλοι θα παραμείνουν στο κράτος. Όσον αφορά το ωρομίσθιο προσωπικό, ναι το γνώριζαν και είναι ξεκάθαρη η θέση της κυβέρνησης και της Βουλής ότι δεν υπάρχει περίπτωση να δεχτούμε να βρεθεί οποιοσδήποτε εργαζόμενος σε μειονεκτικότερη θέση από αυτή που βρίσκεται τώρα. Είναι απλώς θέματα λογιστικών πράξεων. Όσον περισσότερους όρους βάζεις του επενδυτή και του φορτώνεις όσο το δυνατόν περισσότερο κόστος απλώς θα χρειαστεί περισσότερο χρόνο να διαχειρισθεί τα αεροδρόμια. Εάν του δώσεις την ευχέρεια να κάνει ό,τι θέλει, μπορεί να χτίσει τα αεροδρόμια και σε 7-10 χρόνια να σου τα παραδώσει πίσω. Όταν του θέτεις όρους για το προσωπικό ή για τα τέλη, αυτά αποτελούν κόστα τα οποία μετατρέπονται σε περισσότερα χρόνια διαχείρισης των αεροδρομίων από στρατηγικό επενδυτή.

Που βρίσκεται αυτή τη στιγμή η διαδικασία;

21 Ιουλίου λήγουν οι προσφορές, θα έρθουν πίσω όσοι ενδιαφέρονται και το κράτος θα διαλέξει τους 4-5 επικρατέστερους. 15 Σεπτεμβρίου θα κοινοποιήσουμε σε αυτούς τις τελικές μας αποφάσεις, εκείνοι θα υποβάλλουν τις θέσεις τους και θα κληθούν οι 2 επικρατέστεροι που το κράτος θα κάνει διαπραγμάτευση μαζί τους.

Κάποιοι έχουν κατακρίνει το Υπουργείο Συγκοινωνιών ως νεοσυντηρητικό, αναφορικά με τους ρυθμούς που κινείται στο θέμα των φιλελευθεροποιήσεων. Εσείς πως απαντάτε σε αυτούς τους ισχυρισμούς και ποιά είναι η θέση σας στο θέμα των ρυθμών των αλλαγών;

Εμείς δεν θέλουμε να συντηρήσουμε το χθες και νεοσυντηρητισμός ή συντηρητισμός σημαίνει διατήρηση του χθες. Εμείς είμαστε ριζοσπάστες φιλελεύθεροι. Θέλουμε ριζοσπαστικά να αλλάξουμε το χθες όσο το δυνατόν πιο σύντομα, προς όφελος του καταναλωτή. Ο πολίτης όσες περισσότερες επιλογές έχει, τόσο πιο κερδισμένος είναι. Η λειτουργία του υγιούς ανταγωνισμού δεν βλάπτει κανέναν ούτε και τις θέσεις εργασίας. Ένα κλασσικό παράδειγμα που βιώσαμε όλοι μας είναι ο τομέας της ραδιοτηλεόρασης. Ερωτώ λοιπόν, βγήκε κανένας ζημιωμένος; Έχασε κανένας εργαζόμενος στο ΡΙΚ τη δουλειά του; Τουναντίον κάποιοι βρήκαν την ευκαιρία, παρά τις εξαιρετικές απολαβές που είχαν στο ΡΙΚ να μεταπηδήσουν σε άλλο μέσο με ακόμα καλύτερες απολαβές. Πόσες θέσεις εργασίας δημιουργήθηκαν σε τοπικό και παγκύπριο επίπεδο; Ο πολίτης πάλι δεν βγήκε κερδισμένος;

Το θέμα έγκειται στο ρυθμό, για να μπορεί η κοινωνία να αφομοιώνει τις αλλαγές...

Αν κάποια κριτική θα μπορούσε να ήταν αποδεκτή, είναι ότι καθυστερήσαμε να κάνουμε αυτές τις αλλαγές.

Σχολιάστε μας την πρόθεση της ΑΤΗΚ να εμπλακεί στον τομέα ων τηλεπικοινωνιών.

Εμείς είμαστε υπέρμαχοι του ανταγωνισμού. Όμως αν θέλετε την ταπεινή μου άποψη επί του θέματος, το ένα κρατικό μονοπώλιο θα ανταγωνίζεται το άλλο κρατικό μονοπώλιο; Αυτά είναι ανορθόδοξα πράγματα. Είναι σαν να λέμε ότι η μία τσέπη του φορολογούμενου θα ανταγωνίζεται την άλλη τσέπη του φορολογούμενου.
Και ένα επιπρόσθετο θέμα είναι ότι από τη μια κρατώ το μονοπώλιο στον τομέα μου, π.χ. την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας και από την άλλη να θέλω να ανταγωνιστώ την ΑΤΗΚ. Φυσικά δεν μπορώ να αποκλείσω και να βάλω νερό στην προσέγγιση του ανταγωνισμού και του ανοίγματος της αγοράς. Κατ΄ αρχήν όμως η ΑTΗΚ θα έπρεπε να φιλελευθεροποιήσει τον τομέα παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας και να δώσει την ευκαιρία στον πολίτη να έχει επιλογές. Γιατί δεν το πράττει; Τα δικά μας δικά μας και του γειτόνου μας πάλι δικά μας;

Εν πάση περιπτώσει δεν θέλω να σταθώ εμπόδιο σε κάποιους που θέλουν να προσέλθουν στον ανταγωνισμό. Να κοπιάσουν, φτάνει τα κόστα της επένδυσης να μην τα φορτώσουν στον πολίτη, τον φορολογούμενο, στον καταναλωτή που δεν έχει άλλη επιλογή στην αγορά υπηρεσιών για ηλεκτρική ενέργεια.

Είμαι υπέρμαχος του ανοίγματος της αγοράς και του υγιούς ανταγωνισμού, που όμως στοχεύει πάντα να δίνει επιλογές για αγορά υπηρεσιών στον κύπριο πολίτη.