You are here

Εύσημα στην Κεντρική Τράπεζα για shell companies

12/11/2018 07:04

Οι νέες κατευθυντήριες γραμμές της Κεντρικής Τράπεζας για τις εταιρείες shell θα βελτιώσουν τις πρακτικές των τραπεζών για την καταπολέμηση της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες και είναι πιστωτικά θετικό γεγονός για τις τράπεζες, αναφέρει σε σημείωμα του ο οίκος αξιολόγησης Moody’s.

Επικαλούμενος τη δήλωση του διευθυντή εποπτείας της ΚΤ, Γιάγκου Δημητρίου, στη StockWatch, ότι η οδηγία ξεκαθαρίζει το τι πρέπει να κάνουν οι τράπεζες, ο οίκος σημειώνει ότι οι κατευθυντήριες γραμμές του επόπτη είναι θετικές για τις τράπεζες.

Οι συγκεκριμένοι ορισμοί των shell companies θα βοηθήσουν στην εξάλειψη των ύποπτων συναλλαγών και στην περαιτέρω ενίσχυση των πρακτικών καταπολέμησης της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες, αναφέρει.

Η εφαρμογή της εγκυκλίου, η οποία διαβιβάστηκε αρχικά στις τράπεζες προς διαβούλευση τον Ιούνιο του 2018, εξαλείφει χώρο για ερμηνεία από τις μεμονωμένες τράπεζες σχετικά με το τι συνιστά εταιρεία κέλυφος (shell company) και καθιερώνει ομοιόμορφες πρακτικές σε όλο το κυπριακό τραπεζικό σύστημα.

Η εγκύκλιος ορίζει μια εταιρεία κέλυφος ως μια οντότητα που δεν έχει φυσική παρουσία εκτός από μια ταχυδρομική διεύθυνση, δεν έχει καθιερωμένη οικονομική δραστηριότητα στη χώρα σύστασης ή έχει ελάχιστη ή καμία ανεξάρτητη οικονομική αξία. Δεν έχουν οριστεί ως shell companies εταιρείες οντοτήτων που ασχολούνται με νόμιμες επιχειρήσεις και έχουν αναγνωρίσιμους τελικούς πραγματικούς δικαιούχους.

Το πλαίσιο της χώρας και οι πρακτικές καταπολέμησης της παράνομης μετανάστευσης του τραπεζικού συστήματος ενισχύθηκαν κατά τη διάρκεια των ετών μετά από μεγαλύτερο έλεγχο από τις διεθνείς και εγχώριες οικονομικές αρχές.

Στο πλαίσιο του προγράμματος διάσωσης της χώρας, η επιτροπή Moneyval της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και η Deloitte Italy πραγματοποίησαν αξιολόγηση το 2013 για να επιτύχουν τη συμμόρφωση των κυπριακών τραπεζών με το νομοθετικό και ρυθμιστικό πλαίσιο για τη δέουσα επιμέλεια του πελάτη. Αν και οι εκτιμήσεις αυτές δεν είχαν σημαντικά ευρήματα, οι αρχές ανέλαβαν ορισμένες ενέργειες για την ενίσχυση των πρακτικών καταπολέμησης της παράνομης μετανάστευσης. Η επιτροπή Moneyval σκοπεύει να διενεργήσει άλλη αξιολόγηση το επόμενο έτος.

Αναφέρεται ότι παρά τις δράσεις που έχουν αναληφθεί μέχρι σήμερα, παραμένουν ελλείψεις. Το 2014 η Κεντρική Τράπεζα έθεσε υπό εξυγίανση το υποκατάστημα της FBME Bank, μιας τανζανικής τράπεζας με λιβανέζους ιδιοκτήτες που λειτουργούσε κυρίως μέσω του κυπριακού υποκαταστήματος της και όρισε διαχειριστή για να διαχειριστεί την πώληση του υποκαταστήματος.

Οι ενέργειες της κεντρικής τράπεζας ήρθαν μετά που το FinCEN, ένα γραφείο του υπουργείου οικονομικών των ΗΠΑ, κατηγόρησε την FBME για τη διευκόλυνση των χρηματοπιστωτικών συναλλαγών με πολυεθνικές οργανώσεις οργανωμένου εγκλήματος και τη Χεζμπολάχ.

Οι κυπριακές τράπεζες συνεχίζουν να επικρίνονται στον διεθνή Τύπο, κυρίως λόγω των διεθνών τραπεζικών επιχειρηματικών κέντρων τους, οι οποίες εξυπηρετούν τις υπεράκτιες οντότητες που είναι εγγεγραμμένες στην Κύπρο για φορολογικούς λόγους. Δεδομένου του χαμηλού συντελεστή φορολογίας εταιρειών 12,5% και των συμβάσεων διπλής φορολογίας της Κύπρου με περισσότερες από 60 χώρες, οι υπεράκτιες οντότητες επωφελούνται από χαμηλότερους φόρους όταν διοχετεύουν τις επενδύσεις τους σε οποιαδήποτε από αυτές τις 60 χώρες μέσω της Κύπρου. Η Κύπρος είναι ένας από τους μεγαλύτερους άμεσους ξένους επενδυτές στη Ρωσία, κυρίως λόγω των υπεράκτιων εταιρειών.

Αν και μειωμένο, μεγάλο μέρος των χρηματοδοτήσεων των κυπριακών τραπεζών εξακολουθεί να προέρχεται από τις καταθέσεις συναλλαγών αυτών των υπεράκτιων εταιρειών, γεγονός που αυξάνει τους κινδύνους χρηματοδότησης για τις τράπεζες που έχουν βραχυπρόθεσμες καταθέσεις.

Στο αποκορύφωμα τους τον Απρίλιο του 2012, οι καταθέσεις από κατοίκους χωρών εκτός της Ευρωπαϊκής Ένωσης ανήλθαν σε €21,9 δισ., υπερβαίνοντας το μέγεθος της εγχώριας οικονομίας.

Μετά από μια απότομη πτώση το 2013 λόγω των μεγάλων αναγκών αναδιάρθρωσης κεφαλαίων των δύο μεγαλύτερων τραπεζών της Κύπρου, της Τράπεζας Κύπρου και την πλέον ανενεργή Λαϊκή Τράπεζα, τα υπόλοιπα αυτά μειώνονται σταθερά.  Μειώθηκαν σε €7,1 δισ. τον Σεπτέμβριο του 2018 από περίπου €8 δισ. στις αρχές του τρέχοντος έτους και αντιπροσώπευαν περίπου το 15% των συνολικών καταθέσεων τον Σεπτέμβριο του 2018, από 30% τον Απρίλιο 2012.

Εκτός από την επιβολή αυστηρότερων ρυθμίσεων, οι τράπεζες έχουν σφίξει τα κριτήρια επιλογής των πελατών τους.  Ο οίκος παραθέτει στοιχεία που έχουν δώσει οι ίδιες οι τράπεζες που παραπέμπουν σε ενέργειες που έχουν γίνει για περιορισμό των κινδύνων συγκεκριμένων πελατών.

Μεταξύ του 2014 και του τέλους του 2017, η Τράπεζα Κύπρου είχε μειώσει τον αριθμό των μεσαζόντων που εισήγαγαν αυτούς τους offshore πελάτες σε 324 από 1.601, τερμάτισε 5.359 πελάτες και απέρριψε 2.937 νέους πελάτες. Η τράπεζα είχε επίσης μειώσει τον αριθμό των ρωσικών πελατών της στη διεθνή τραπεζική της δραστηριότητα κατά 60% και των ουκρανικών πελατών της κατά 41%.

Η Ελληνική Τράπεζα στις 31 Μαρτίου 2018 είχε μειώσει κατά 50% τον αριθμό introducers που χρησιμοποιεί και κατά 30% των ενεργών διεθνών πελατών σε σχέση με το 2014. Οι εργασίες των τραπεζών με ρωσικές εταιρείες έχουν τη δυνατότητα να συρρικνωθούν περαιτέρω εάν ο κατάλογος των ρωσικών ατόμων στις ΗΠΑ που υπόκεινται σε κυρώσεις αυξάνεται.

Της Γεωργίας Χαννή