29/04/2021 10:45
Το σχέδιο κρατικών εγγυήσεων θα είναι θετικό για τις κυπριακές τράπεζες, εάν διατηρήσουν την ανεξαρτησία τους στη λήψη των αποφάσεων για την παραχώρηση των δανείων, επισημαίνει ο οίκος αξιολόγησης Moody’s.
Ωστόσο, τονίζει ότι τα οφέλη του σχεδίου για τις τράπεζες, θα εξαρτηθούν από τον τρόπο εφαρμογής του.
Στο εβδομαδιαίο του outlook, ο οίκος αναφέρει ότι στις 22 Απριλίου, το κυπριακό κοινοβούλιο ψήφισε νόμο για τη θέσπιση συστήματος εγγύησης δανείων ύψους €1 δισ. (4% του ΑΕΠ).
«Το σχέδιο εγγύησης δανείων θα είναι θετικό για τις κυπριακές τράπεζες διότι θα μειώσει τον πιστωτικό κίνδυνο για δάνεια που συμμετέχουν στο πρόγραμμα, αρκεί οι τράπεζες να διατηρούν την ανεξαρτησία τους στις αποφάσεις δανεισμού τους», τονίζεται.
Όπως αναφέρεται, το κυβερνητικό σύστημα εγγυήσεων θα βοηθήσει στη μείωση των περιορισμών στις ταμειακές ροές, διασφαλίζοντας ότι οι αυτοαπασχολούμενοι και οι μεγάλες και μικρές επιχειρήσεις έχουν επαρκή πρόσβαση σε ρευστότητα και χρηματοδότηση για να υποστηρίξουν την μετά την πανδημία ανάκαμψη της Κύπρου.
Το πρόγραμμα στοχεύει να ενθαρρύνει τις τράπεζες να δανείζουν και θα τις προστατέψει από αθετήσεις υποχρεώσεων σε αυτά τα επιχειρηματικά δάνεια, αλλά δεν τις προστατεύει εντελώς.
Η κυβέρνηση θα καλύψει το 70% του χρεωστικού δανείου, ενώ η τράπεζα θα καλύψει το υπόλοιπο 30%, πράγμα που σημαίνει ότι οι τράπεζες διατηρούν μέρος του κινδύνου για τα δάνεια που χορηγούν.
Το σχέδιο θα δώσει κίνητρα στους δανειολήπτες να έχουν πρόσβαση σε φθηνά δάνεια που υποστηρίζονται από την κυβέρνηση, διότι τα επιτόκια αυτών των δανείων θα είναι χαμηλότερα από τα τρέχοντα επιτόκια της αγοράς. Η Κύπρος έχει ήδη ένα πρόγραμμα επιδότησης επιτοκίου μέχρι το τέλος του 2021, αν και η υιοθέτηση του υφιστάμενου σχεδίου ήταν κυρίως για νέα στεγαστικά δάνεια.
Τονίζεται ότι σε αντίθεση με ορισμένες άλλες χώρες της ΕΕ, τα εγγυημένα δάνεια δεν θα είναι προσαρμοσμένα στο μέγεθος των επιχειρήσεων. Αντ 'αυτού, όλοι οι δανειολήπτες θα υπόκεινται στην ίδια κάλυψη εγγύησης και, πιθανότατα, στα επιτόκια.
Όπως και σε άλλες χώρες, το σχέδιο θα προβλέπει αναβολή των αποπληρωμών κατά 12 μήνες για να βοηθήσει τις βραχυπρόθεσμες ανάγκες ρευστότητας των δανειστών. Οι τράπεζες θα αποκομίσουν τα οφέλη του προγράμματος από το 2022 καθώς οι συμμετέχοντες δανειολήπτες αρχίζουν να πραγματοποιούν αποπληρωμές, αν και οι δείκτες κεφαλαίου των τραπεζών ενδέχεται να ωφεληθούν νωρίτερα λόγω των χαμηλότερων σταθμισμένων περιουσιακών στοιχείων που αποδίδονται σε αυτά τα δάνεια.
Ωστόσο, πολλά από τα οφέλη για τις κυπριακές τράπεζες θα εξαρτηθούν σε μεγάλο βαθμό από τον τρόπο εκτέλεσης του σχεδίου. Εάν εφαρμοστούν ορισμένες διατάξεις του νόμου, ο δανεισμός των τραπεζών θα υπόκειται σε έλεγχο και παρέμβαση από εξωτερική επιτροπή παρακολούθησης, συμπεριλαμβανομένης της υποχρέωσης δανεισμού στους ριψοκίνδυνους δανειολήπτες.
Οι δανειολήπτες των οποίων οι αιτήσεις δανείου απορρίφθηκαν από μια τράπεζα θα έχουν την επιλογή να προσφύγουν στην επιτροπή, η οποία μπορεί να ωθήσει τις τράπεζες να μην συμμετάσχουν στο πρόγραμμα εάν φοβούνται ότι θα μπορούσαν να υποχρεωθούν να παραιτηθούν από τον έλεγχο των δανειοδοτικών τους αποφάσεων.
Το ποσό που δεσμεύεται στην εγγύηση είναι €1 δισ. που αντιστοιχεί σε περισσότερο από το 50% του μέσου όρου ετήσιου συνολικού νέου δανεισμού σε μη χρηματοπιστωτικές εταιρείες για την περίοδο 2018-2020, αλλά μόλις το 6% του δανεισμού των τραπεζών σε κυπριακές εταιρείες.
Το πρόγραμμα διαθέτει €550 εκατ. σε μικρές επιχειρήσεις, €350 εκατ. σε μεσαίες επιχειρήσεις και €150 εκατ. σε μεγάλες επιχειρήσεις. Συγκριτικά, το μέγεθος ενός συγκρίσιμου σχεδίου στη Γερμανία ισούται με το 70% του συνολικού τραπεζικού δανεισμού σε εταιρείες εκεί, ενώ η Ιταλία είναι 67% και το Ηνωμένο Βασίλειο 34%.
Σύμφωνα με τον οίκο, θα χρειαστούν περισσότεροι από τρεις μήνες για να τεθεί πλήρως σε εφαρμογή το σχέδιο εγγύησης δανείων, ενώ απαιτείται περισσότερος χρόνος για να υποβάλουν αίτηση, να εγκριθούν και να λάβουν τα δάνεια τους.
Πριν από την εφαρμογή, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρέπει να εγκρίνει το σχέδιο εγγύησης δανείων ως σύμφωνο με τους κανόνες περί κρατικών ενισχύσεων.
Επιπλέον, το Υπουργείο Οικονομικών πρέπει να εκδώσει σχετικό διάταγμα και το νέο κοινοβούλιο της χώρας (το οποίο θα εκλεγεί στις 30 Μαΐου) πρέπει να συζητήσει το διάταγμα.
Επίσης, οι τράπεζες θα έχουν περίπου ένα μήνα για να αποφασίσουν εάν θα συμμετάσχουν στο πρόγραμμα.