Αναβάθμιση Κύπρου από DBRS

Ο οίκος αξιολόγησης DBRS αναβάθμισε τις μακροπρόθεσμες αξιολογήσεις ξένου και εγχώριου νομίσματος της Κύπρου από BBB (χαμηλό) σε BBB και άλλαξε την τάση από θετική σε σταθερή. Ταυτόχρονα, ο οίκος αναβάθμισε τις βραχυπρόθεσμες αξιολογήσεις ξένου και εγχώριου νομίσματος από R-2 (μεσαίο) σε R-2 (υψηλό) και άλλαξε την τάση από θετική σε σταθερή.

Σύμφωνα με ανακοίνωση του οίκου, οι αναβαθμίσεις των αξιολογήσεων αντικατοπτρίζουν τις ισχυρότερες από τις αναμενόμενες επιδόσεις των οικονομικών και δημόσιων οικονομικών της Κύπρου κατά το 2021 και την προσδοκία ότι οι μεσοπρόθεσμοι όροι παραμένουν υποστηρικτικοί στις προσπάθειες μείωσης του χρέους της Κύπρου, παρά τους κινδύνους που εγκυμονεί η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία και η πανδημία.

Σε ανακοίνωση του υπουργείου Οικονομικών σημειώνεται ότι η κυβέρνηση παραμένει αυστηρά προσηλωμένη στην ενίσχυση της δημοσιονομικής θέσης της Κύπρου, την προώθηση βιώσιμης ανάκαμψης και την μακροπρόθεσμη σταθερότητα της κυπριακής οικονομίας.

Η οικονομία ξεπέρασε τα προ πανδημίας επίπεδα

Όπως τονίζεται από τον οίκο, η κυπριακή οικονομία ξεπέρασε το προ-πανδημικό επίπεδο του πραγματικού ΑΕΠ κατά το 2021, παρά τη  μερική ανάκαμψη του τουριστικού τομέα. Η διόρθωση των δημοσιονομικών έχει προχωρήσει πολύ ταχύτερα από ό,τι αναμενόταν το 2021, με το δημοσιονομικό έλλειμμα να μειώνεται στο 1,8% του ΑΕΠ από 5,6% του ΑΕΠ το 2020, κυρίως λόγω της ισχυρής αύξησης των εσόδων.

Ο οίκος DBRS Morningstar σημειώνει ότι η Κύπρος επέστρεψε σε μικρό πρωτογενές πλεόνασμα 0,1% του ΑΕΠ το 2021. Σε αυτό το πλαίσιο, ο αυξημένος δείκτης δημόσιου χρέους της Κύπρου μειώθηκε από 115,0% του ΑΕΠ το 2020 σε 103,9% του ΑΕΠ το 2021.

Όσον αφορά το τραπεζικό σύστημα, αναφέρεται ότι συνεχίζεται η μείωση των μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων (NPEs) και ο περιορισμένος αντίκτυπος της πανδημίας στην ποιότητα του ενεργητικού αποτελούν υποστηρικτικούς παράγοντες για την αναβάθμιση.

Οι σταθερές τάσεις αντικατοπτρίζουν την άποψη του οίκου ότι οι κίνδυνοι παραμένουν σε γενικές γραμμές ισορροπημένοι.

Αβεβαιότητα λόγω Ρωσίας

Όπως επισημαίνεται, η Κύπρος είναι μία από τις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ) που είναι περισσότερο εκτεθειμένες στη ρωσική αγορά και ως εκ τούτου η αβεβαιότητα σχετικά με τη διάρκεια της εισβολής και ο αντίκτυπός της σε μακροπρόθεσμους δημοσιονομικούς δείκτες και μετρήσεις χρέους αυξάνει την αβεβαιότητα. Ωστόσο, ο οίκος θεωρεί ότι ο αντίκτυπος στις πιστωτικές μετρήσεις πιθανότατα θα περιοριστεί.

Ο DBRS Morningstar αναμένει κάποιες άμεσες και έμμεσες αρνητικές επιπτώσεις στην οικονομία της Κύπρου από την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία στην οικονομική ανάπτυξη το 2022, δεδομένης της υψηλής έκθεσης στη Ρωσία, ειδικά στους τομείς του τουρισμού και των επαγγελματικών υπηρεσιών όπου η ανάκαμψη θα είναι πιο αργή από την αναμενόμενη. Επίσης, η αύξηση των τιμών της ενέργειας θα επιδεινώσει τις ήδη αυξημένες πληθωριστικές πιέσεις και θα διαβρώσει περαιτέρω την αγοραστική δύναμη των νοικοκυριών.

Ωστόσο, ο DBRS Morningstar θεωρεί ότι οι μεσοπρόθεσμες οικονομικές προοπτικές της Κύπρου παραμένουν σταθερές και η χώρα θα πρέπει να βρίσκεται σε καλή θέση για να διαχειριστεί και να προσαρμοστεί στο σοκ. Η ανάκαμψη του ξένου τουρισμού και της ιδιωτικής κατανάλωσης, αν και με βραδύτερο ρυθμό και ο θετικός αντίκτυπος στις επενδύσεις και τις μεταρρυθμίσεις από τα κονδύλια της ΕΕ θα πρέπει να στηρίξουν την οικονομική ανάπτυξη.

Ο κύριος αρνητικός κίνδυνος πηγάζει από τη διάρκεια των στρατιωτικών επιχειρήσεων της Ρωσίας στην Ουκρανία, τις αυστηρότερες κυρώσεις ή τις αντικυρώσεις και τις ευρύτερες επιπτώσεις στην εγχώρια οικονομία. Από την άλλη πλευρά, εάν εφαρμοστούν αποτελεσματικά, οι επενδύσεις και οι μεταρρυθμίσεις που συνδέονται με τα κονδύλια της ΕΕ θα μπορούσαν να αυξήσουν σταθερά τις μεσομακροπρόθεσμες προοπτικές ανάπτυξης της Κύπρου.

Ο DBRS Morningstar θεωρεί ότι η επιβράδυνση της ανάπτυξης το 2022 και τα πιθανά νέα υποστηρικτικά μέτρα πολιτικής θα μπορούσαν να καθυστερήσουν αλλά όχι να εκτροχιάσουν την επιστροφή στα δημοσιονομικά πλεονάσματα τα επόμενα χρόνια.

Ο οίκος συνεχίζει να αναμένει ότι ο δείκτης του δημόσιου χρέους θα συνεχίσει να μειώνεται μεσοπρόθεσμα λόγω των σταθερών προοπτικών ανάπτυξης της Κύπρου, της επιστροφής στα επαναλαμβανόμενα πλεονάσματα και της σταδιακής χαλάρωσης του εξαιρετικά υψηλού αποθέματος μετρητών της. Από την άλλη πλευρά, οι αρνητικές επιπτώσεις της πανδημίας στον τουρισμό συνεχίζουν να επιβαρύνουν τους εξωτερικούς λογαριασμούς.

Οι αξιολογήσεις BBB υποστηρίζονται από το συνετό πλαίσιο διαχείρισης του δημόσιου χρέους της Κύπρου, το καλό ιστορικό της όσον αφορά τη μείωση του δημοσιονομικού ελλείμματος, την ένταξη στην ευρωζώνη που προωθεί βιώσιμες μακροοικονομικές πολιτικές και το άνοιγμα της στις επενδύσεις που ενθαρρύνουν ένα ευνοϊκό επιχειρηματικό περιβάλλον.

Από την άλλη πλευρά, η Κύπρος αντιμετωπίζει επίσης σημαντικές πιστωτικές προκλήσεις λόγω των υψηλών επιπέδων χρέους του ιδιωτικού και του δημόσιου τομέα, των εξωτερικών ανισορροπιών και του μικρού μεγέθους της οικονομίας της που βασίζεται στον τομέα των υπηρεσιών, γεγονός που εκθέτει την Κύπρο σε δυσμενείς αλλαγές στην εξωτερική ζήτηση.

Τα ακόμη σημαντικά ΜΕΔ κληρονομιάς στον τραπεζικό τομέα και την οικονομία παραμένουν πρόκληση, αν και βελτιώνονται αισθητά τα τελευταία χρόνια.

Οι αξιολογήσεις θα μπορούσαν να αναβαθμιστούν εάν συμβεί ένα ή συνδυασμός των παρακάτω: (1) διατηρήσιμη οικονομική ανάπτυξη και βελτίωση της δημοσιονομικής θέσης που θα οδηγήσει σε ταχύτερη από την αναμενόμενη μείωση του δείκτη δημόσιου χρέους τα επόμενα χρόνια. (2) στοιχεία αυξημένης οικονομικής ανθεκτικότητας και ευελιξίας.

Οι αξιολογήσεις θα μπορούσαν να υποβαθμιστούν εάν συμβεί ένα ή συνδυασμός των παρακάτω: (1) σημαντική επιδείνωση της τροχιάς του δημόσιου χρέους, πιθανώς λόγω παρατεταμένης περιόδου ασθενούς ανάπτυξης, μεγάλων δημοσιονομικών ανισορροπιών ή υλοποίησης μεγάλων ενδεχόμενων υποχρεώσεων. (2) μια ουσιαστική αντιστροφή της καθοδικής τροχιάς στα ΜΕΔ.