Fitch: Αναβάθμιση Ελληνικής, επιβεβαίωση για Τρ. Κύπρου

Σε αναβάθμιση της μακροπρόθεσμης αξιολόγησης της Ελληνικής Τράπεζας σε Β+ από Β, προχώρησε ο οίκος αξιολόγησης Fitch. Την ίδια ώρα, αναβαθμίστηκε το rating βιωσιμότητας σε b+ από b. Οι προοπτικές είναι σε σταθερό ορίζοντα.

Ο οίκος αξιολόγησης Fitch επιβεβαίωσε επίσης σήμερα την μακροπρόθεσμη αξιολόγηση της Τράπεζας Κύπρου στην κατηγορία Β- και το rating βιωσιμότητας σε b-. Οι προοπτικές είναι σε θετικό ορίζοντα.

Ελληνική

Σύμφωνα με ανακοίνωση του οίκου, η αναβάθμιση ακολουθεί την ολοκλήρωση της απόκτησης ορισμένων καλών περιουσιακών στοιχείων και υποχρεώσεων της ΣΚΤ και της αύξησης κεφαλαίου ύψους €150 εκ. Σύμφωνα με τους τελικούς όρους της εξαγοράς, η HB ανέλαβε συνολικά περιουσιακά στοιχεία ύψους € 9,3 δισ., τα οποία περιλαμβάνουν κυρίως δάνεια (καθαρά €4 δισ. ), κυπριακά κρατικά ομόλογα (€4,1 δισ. ) και μετρητά (€1 δισ.) καθώς και καταθέσεις €8,8 δισ.

Οι αξιολογήσεις της HB αντανακλούν το ενισχυμένο franchise και τη θέση της στην αγορά μετά την εξαγορά της ΣΚΤ η οποία μαζί με την αύξηση κεφαλαίου έχουν οδηγήσει σε βελτιωμένη συνολική οικονομική εικόνα. Συγκεκριμένα, οι μετρήσεις ποιότητας των στοιχείων ενεργητικού της τράπεζας βελτιώθηκαν, αν και παραμένουν αδύναμες στα διεθνή πρότυπα και οι προοπτικές μακροπρόθεσμης κερδοφορίας είναι πλέον καλύτερες.

Το τελευταίο βοηθάται από τις μεγαλύτερες εργασίες λιανικής της ΗΒ και την αυξημένη τιμολογιακή δύναμη, καθώς και τις δυνατότητες για συνέργιες κόστους και εσόδων. Οι αξιολογήσεις αντανακλούν ακόμη ψηλό φόρτο κεφαλαίου από  προβληματικά δάνεια και σημαντικούς κινδύνους εκτέλεσης που σχετίζονται με την ενοποίηση ενός ισολογισμού που είναι περίπου 1,5 φορές μεγαλύτερο από το μέγεθος της HB πριν την εξαγορά.

Η εξαγορά της ΣΚΤ ενίσχυσε το franchise της HB, καθώς έχει διευρύνει τα μερίδια αγοράς της σε δάνεια και καταθέσεις άνω του 20% και πάνω από 30% αντιστοίχως και μετατόπισε το επιχειρηματικό μείγμα της τράπεζας προς τους λιανικούς πελάτες, σε αντίθεση με τις εταιρείες.

« Πιστεύουμε ότι αυτό θα βελτιώσει την τιμολόγηση της HB και θα είναι θετικό για την κερδοφορία της τράπεζας μακροπρόθεσμα», τονίζεται.
Βραχυπρόθεσμα, η HB επωφελείται ήδη από την πτωτική ανατίμηση της αποκτηθείσας βάσης καταθέσεων. Δεδομένου ότι τα αποκτηθέντα περιουσιακά στοιχεία της ΣΚΤ είχαν συγκριτικά πολύ καλύτερους δείκτες ποιότητας των στοιχείων ενεργητικού, ο δείκτης ΜΕΔ μειώθηκε σε 26% στο τέλος Σεπτεμβρίου 2018 από 53% στο τέλος του 2017, ο οποίος ωστόσο παρέμεινε ψηλός με βάση τα διεθνή πρότυπα.

Ο δείκτης λαμβάνει υπόψη ένα καθεστώς προστασίας περιουσιακών στοιχείων (APS) έναντι ΜΕΔ και δανείων υψηλότερου κινδύνου που έχουν αποκτηθεί από την ΣΚΤ (συνολικά καθαρά δάνεια €2,3 δισ. ή πάνω από το ήμισυ του αποκτηθέντος βιβλίου).

Το APS υποστηρίζεται τελικά από την Κυπριακή Δημοκρατία (BBB- / Stable), με την οποία η HB θα προστατευθεί έναντι του 90% των ζημιών από το καλυμμένο χαρτοφυλάκιο δανείων. Το απόθεμα των ΜΕΔ της ΗΒ μειώνεται σιγά-σιγά, κυρίως λόγω των διαγραφών και των συμβάσεων ανταλλαγής χρέους προς περιουσιακά στοιχεία. Ο δείκτης κάλυψης ΜΕΔ που ανέρχεται σε περίπου 54% στο τέλος του Σεπτεμβρίου του 2018 (σχεδόν 66% σε σχέση με το APS), συγκρίνεται ικανοποιητικά με άλλες τράπεζες που αντιμετωπίζουν παρόμοια προβλήματα ποιότητας περιουσιακών στοιχείων, αλλά εκθέτει την HB στην αποτίμηση των εξασφαλίσεων.

Τα λοιπά στοιχεία ενεργητικού της τράπεζας περιλαμβάνουν μια μεγάλη τοποθέτηση στην ΕΚΤ (€3,3 δισ.  στο τέλος Σεπτεμβρίου 2018 ή περίπου το 20% του συνόλου των περιουσιακών στοιχείων). Η τράπεζα είναι επίσης εκτεθειμένη σε κυπριακά κρατικά ομόλογα (σχεδόν 30% του συνόλου των περιουσιακών στοιχείων και 5.7x ίδια κεφάλαια στο τέλος Σεπτεμβρίου 2018), αν και περίπου το ένα τρίτο των ομολόγων θα λήξει μέχρι τα τέλη του 2019 και ένα πέμπτο το 2020.

«Εκτιμούμε ότι ο δείκτης κοινών μετοχών (CET1) (συμπεριλαμβανομένου του προκαταρκτικού αποτελέσματος του ΔΠΧΠ9 και της αύξησης κεφαλαίου) θα ήταν 17,6%. Το ποσοστό αυτό είναι ψηλότερο από τις ρυθμιστικές απαιτήσεις, οι οποίες προς το παρόν ανέρχονται στο 11,7% έως το 2022. Ωστόσο, κατά την εκτίμησή μας για την κεφαλαιοποίηση λαμβάνουμε υπόψη το υψηλό κεφάλαιο της HB από ΜΕΔ και εκποιηθέντα περιουσιακά στοιχεία. Συμπεριλαμβανομένης της αύξησης του μετοχικού κεφαλαίου, το τελευταίο αντιπροσώπευε 1,6 φορές του CET1 στα τέλη Σεπτεμβρίου 2018 (έναντι 2,1x στο τέλος του 2017) ή 1,1 φορές, εξαιρουμένου του 90% των ΜΕΔ που εγγυάται το APS», αναφέρεται.

«Αυτό υποδεικνύει ότι η φερεγγυότητα παραμένει ευάλωτη σε συγκρατημένες κρίσεις ποιότητας των στοιχείων ενεργητικού και μεταβλητότητα των τιμών της αγοράς ακινήτων. Αναμένουμε ότι το κεφαλαιουχικό βάρος θα παραμείνει ψηλό εάν δεν υπάρξουν μεγάλες πωλήσεις ΜΕΔ. Επιπλέον, η ικανότητα της τράπεζας να δημιουργεί εσωτερικά κεφάλαια παραμένει αδύναμη, καθιστώντας τους δείκτες κεφαλαίων ευάλωτους σε πιθανές ζημιες», τονίζεται.

Η HB είναι ως επί το πλείστον χρηματοδοτούμενη από καταθέσεις. Η χρηματοδότησή της βελτιώθηκε μετά την απόκτηση της ΣΚΤ  λόγω του μεγάλου όγκου καταθέσεων κατοίκων της ΣΚΤ . Μετά την απόκτηση, ο δείκτης ακαθάριστων χορηγήσεων / καταθέσεων για ΗΒ μειώθηκε σε περίπου 55%, από περίπου 70% στο τέλος του 2017.

Η ποιότητα της καταθετικής βάσης βελτιώθηκε επίσης καθώς το μερίδιο των εγχώριων καταθέσεων λιανικής αυξήθηκε, ενώ το μεγαλύτερο μέρος των καταθέσεων μη κατοίκων ευαίσθητων στην εμπιστοσύνη μειώθηκε σε περίπου 20% (από περίπου 40% στα τέλη Ιουνίου 2018). Η ρευστότητα παραμένει σταθερή δεδομένου ότι το 20% του συνόλου των περιουσιακών στοιχείων έχει τη μορφή τοποθετήσεων σε μετρητά και κεντρικές τράπεζες, ενώ το χαρτοφυλάκιο μεγάλων κυπριακών ομολόγων είναι πλέον επιλέξιμο από την ΕΚΤ μετά την πρόσφατη αναβάθμιση των επενδυτικών τίτλων.

Η HB θα κληθεί να ενσωματώσει τα περιουσιακά στοιχεία της ΣΚΤ μέχρι το τέλος του 2019 όπως είχε προγραμματιστεί. Οι κίνδυνοι εκτέλεσής τους είναι υψηλοί, δεδομένου του όγκου των περιουσιακών στοιχείων και του εργατικού δυναμικού που αποκτήθηκαν και της διαφοράς στην εταιρική κουλτούρα των δύο τραπεζών.

Η εκτέλεση θα εξαρτηθεί επίσης σε μεγάλο βαθμό από την ευρωστία του λειτουργικού περιβάλλοντος στην Κύπρο, που βελτιώνεται συνολικά αλλά εμπεριέχει προκλήσεις λόγω της χαμηλής ποιότητας των στοιχείων ενεργητικού και του ψηλού χρέους του ιδιωτικού τομέα.

Τρ. Κύπρου

Για την Τρ. Κύπρου, αναφέρεται ότι οι αξιολογήσεις της τράπεζας αντικατοπτρίζουν την χαμηλή ποιότητα του ενεργητικού της, γεγονός που έχει ως αποτέλεσμα την πολύ μεγάλη επιβάρυνση του κεφαλαίου από τα προβληματικά περιουσιακά στοιχεία. Επομένως, η κερδοφορία είναι επίσης περιορισμένη. Οι αξιολογήσεις εξακολουθούν να αντικατοπτρίζουν ένα βελτιωμένο προφίλ χρηματοδότησης και επαρκή αποθέματα ρευστότητας.

Σημειώνεται ότι οι θετικές προοπτικές λαμβάνουν υπόψη την προσδοκία  ότι η εξαγγελθείσα τιτλοποίηση ενός μεγάλου χαρτοφυλακίου μη εξυπηρετούμενων δανείων (έργο Helix, €2,65 δισ.) θα ολοκληρωθεί στις αρχές του δεύτερου τριμήνου μετά την έγκριση της ΕΚΤ για το σημαντικό όφελος από τη συναλλαγή.

Το outlook αντανακλά επίσης τις προσδοκίες ότι ο όγκος των προβληματικών περιουσιακών στοιχείων θα συνεχίσει να μειώνεται με λογικούς ρυθμούς μεσοπρόθεσμα. Αυτό θα είναι θετικό για το προφίλ πιστωτικού κινδύνου της τράπεζας και το κλειδί για τη μείωση του πολύ ψηλού κεφαλαιακού φόρτου της τράπεζας.

Αναμένεται ότι η ποιότητα των στοιχείων ενεργητικού της τράπεζας θα συνεχίσει να βελτιώνεται, δεδομένου του ιστορικού αναδιάρθρωσης των ΜΕΔ, το ανακοινωθέν κυβερνητικό σχέδιο στήριξης των δανειοληπτών και τις αλλαγές στους νόμους περί εκποιήσεων που θα επιταχύνουν την επαναπώληση των εξασφαλίσεων. Από το τέλος του 2014 έως τα τέλη του 2018, η τράπεζα μείωσε τα ΜΕΔ σημαντικά ψηλότερα από τις άλλες τράπεζες κατά περίπου 70%, συμπεριλαμβανομένης της συναλλαγής Helix.

Παρόλα αυτά, ο δείκτης ΜΕΔ παρέμεινε πολύ ψηλός στο 36% στο τέλος του 2018, pro forma για Helix (ήταν 47% στο τέλος του 2017), αντανακλώντας το μέγεθος των αρχικών προβληματικών περιουσιακών στοιχείων της τράπεζας και την αποπληρωμή δανείων.
«Ελλείψει διαρθρωτικής λύσης (δηλ. μεγάλων πωλήσεων χαρτοφυλακίου), η ποιότητα του ενεργητικού της τράπεζα θα παραμείνει αδύναμη στο εγγύς μέλλον, παρά την καλή πορεία του κυπριακού λειτουργικού περιβάλλοντος και την εισαγωγή των νόμων για αντιμετώπιση των ΜΕΔ», τονίζεται.
Τα άλλα στοιχεία ενεργητικού της τράπεζας περιλαμβάνουν μια μεγάλη τοποθέτηση στην ΕΚΤ (€4,6 δισ.στο τέλος του 2018 ή περίπου το 21% του συνόλου των περιουσιακών στοιχείων).

Λαμβάνοντας υπόψη την επίδραση του θετικού κεφαλαίου από τη συναλλαγή Helix και την πρόσφατη τροποποίηση του κυπριακού νόμου που μεταβάλλει τις αναβαλλόμενες φορολογικές απαιτήσεις σε αναβαλλόμενες φορολογικές ελαφρύνσεις (DTC), η οποία επωφελείται από μια καλύτερη κανονιστική μεταχείριση, ο δείκτης της κατηγορίας 1 της BOC (CET1) θα εξακολουθούσε να είναι σφιχτά στο 13,5% για την χαμηλή ποιότητα των στοιχείων ενεργητικού της τράπεζας. Ωστόσο, βραχυπρόθεσμα η τράπεζα επωφελείται από ένα εκτεταμένο χρονοδιάγραμμα, το οποίο της επιτρέπει να έχει ρυθμούς κεφαλαιακής απαίτησης ελαφρώς υψηλότερους από τις ελάχιστες απαιτήσεις

Τα συνολικά επίπεδα κεφαλαίων υποστηρίζονται από πρόσθετα χρεόγραφα της Κατηγορίας 1 ύψους €220 εκ.  που εκδόθηκαν τον Δεκέμβριο του 2018. Η βελτίωση των επιπέδων κεφαλαίου θα απαιτήσει ουσιαστική βελτίωση της κερδοφορίας και δραστικό περιορισμό του κινδύνου από τον ισολογισμό.

Η συναλλαγή Helix θα μειώσει επίσης την έκθεση της τράπεζας σε προβληματικά περιουσιακά στοιχεία. Παρά τη βελτίωση, το κεφάλαιο της τράπεζας παραμένει ευάλωτο στο άγχος στην κυπριακή οικονομία και την αγορά ακινήτων.

Το προφίλ χρηματοδότησης της BOCH συνέχισε να επωφελείται από την ανάπτυξη καταθέσεων κατοίκων, αλλά κυρίως από τη συναλλαγή Helix, καθώς ο δείκτης ακαθάριστων χορηγήσεων / καταθέσεων βελτιώθηκε στο 80% περίπου στο τέλος του 2018 από 105% στο τέλος του 2017.
Σημειώνεται ότι η τράπεζα δημιούργησε ένα σημαντικό αποθεματικό ρευστότητας που αποτελείται κυρίως από τοποθετήσεις κεντρικών τραπεζών για την κάλυψη των κανονιστικών απαιτήσεων ρευστότητας που μετριάζουν την πιθανή μεταβλητότητα των μη κυπριακών καταθέσεων, οι οποίες αντιπροσωπεύουν περίπου το 35% του συνόλου στα τέλη του 2018. Η ρευστότητα της τράπεζας θα ενισχυθεί επίσης από τα έσοδα από τη συναλλαγή Helix.

Οι αξιολογήσεις θα μπορούσαν να αναβαθμιστούν εάν οι μετρήσεις του βασικού κεφαλαίου της βελτιώσουν σημαντικά, συμπεριλαμβανομένου του κεφαλαίου της τράπεζας που επιβαρύνεται από τα προβληματικά περιουσιακά στοιχεία. Η τελευταία θα εξαρτηθεί από τη σημαντική μείωση του αποθέματος των προβληματικών περιουσιακών στοιχείων. Τα βελτιωμένα κέρδη θα είναι επίσης θετικά.

Η αρνητική επίδοση της πιστοληπτικής ικανότητας είναι η αρνητική επίπτωση στην ποιότητα των στοιχείων ενεργητικού, η έλλειψη περαιτέρω αξιόπιστης μείωσης των προβληματικών περιουσιακών στοιχείων ή η σημαντική εξασθένιση της κερδοφορίας και του κεφαλαίου.