27/02/2022 06:00
Υπουργοί οικονομικών της ΕΕ επισημαίνουν τους κινδύνους που μπορεί να επέλθουν από τον αποκλεισμό της Ρωσίας από το παγκόσμιο σύστημα πληρωμών Swift, αναζητώντας τρόπους για μετριασμό των παράπλευρων απωλειών.
Το μέτρο του αποκλεισμού της Ρωσίας από το Swift, κέρδισε έδαφος τα τελευταία 24ωρα, παρά τους αρχικούς ενδιασμούς χωρών μελών της ΕΕ. Σύμφωνα με την κοινή ανακοίνωση των ηγετών της ΕΕ που εκδόθηκε αργά χθες το βράδυ, το μέτρο μπαίνει τελικά σε εφαρμογή εντός των επόμενων ημερών.
Το σύστημα Swift συνδέει περισσότερα από 100 χιλ. ιδρύματα σε περισσότερες από 200 χώρες και ο αποκλεισμός από αυτό, σημαίνει ότι δεν θα υπάρχει δυνατότητα εκτέλεσης πληρωμών μεταξύ της Ρωσίας και του μεγαλύτερου μέρους του υπόλοιπου κόσμου, με άμεση ισχύ.
Έπεισε ιδέα του αποκλεισμού
Σύμφωνα με τους Financial Times, ο ιταλός πρωθυπουργός Μάριο Ντράγκι, σε τηλεφωνική του επικοινωνία με τον ουκρανό πρόεδρο Ζελένσκι, ανέφερε χθες ότι η Ρώμη θα υποστηρίξει πλήρως την τις ευρωπαϊκές κυρώσεις ενάντια στη Ρωσία «περιλαμβανομένων αυτών που αφορούν στο Swift».
Όπως μετέδωσε η Guardian ανάλογη θέση εξέφρασαν Γαλλία, Ελλάδα και Ουγγαρία.
Σε ανάρτησή του στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, ο πολωνός πρωθυπουργός Ματέους Μοραβιέτσκι, επικαλέστηκε συνομιλία που είχε με τον Ούγγρο πρωθυπουργό Βίκτορ Όρμπαν, με βάση την οποία η Ουγγαρία στηρίζει ευρείες κυρώσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης κατά της Μόσχας, μεταξύ άλλων και για αποκοπή της χώρας από το σύστημα τραπεζικών μεταφορών SWIFT.
Δεν αντιτίθεται η Κύπρος
Επιβεβαιώνοντας τη θέση της Κύπρου, ο υπουργός Οικονομικών Κωνσταντίνος Πετρίδης, διεμήνυσε ότι η χώρα δεν έχει αντιταχθεί σε οποιεσδήποτε κυρώσεις της ΕΕ προς τη Ρωσία, συμπεριλαμβανομένης της αποκοπής της χώρας από το σύστημα διεθνών πληρωμών SWIFT.
Σε ανάρτησή του στο Twitter, ο κ. Πετρίδης, ανέφερε ότι «οι ηγέτες της ΕΕ απάντησαν στις παράνομες ρωσικές στρατιωτικές ενέργειες στην Ουκρανία με οικονομικές κυρώσεις στη Ρωσία».
«Στο όνομα της ενότητας της ΕΕ και της αλληλεγγύης προς τον ουκρανικό λαό, η Κύπρος δεν έχει αντιταχθεί σε οποιεσδήποτε κυρώσεις της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένης της αποκοπής της Ρωσίας από το Swift. Όλα είναι στο τραπέζι», σημείωσε.
Την αναφορά υποδέχθηκε με ικανοποίηση η Ουκρανική πλευρά. Ο Ουκρανός υπουργός Εξωτερικών Ντμίτρο Κουλέμπα, επίσης με ανάρτησή του στο Twitter, ανέφερε:
«Τα καταφέραμε. Η Κύπρος επιβεβαίωσε ότι δεν θα μπλοκάρει την απόφαση για αποκλεισμό της Ρωσίας από το SWIFT. Η ουκρανική διπλωματία συνεχίζει να εργάζεται 24 ώρες το 24ωρο για να επιτύχει σημαντικές αποφάσεις και να προστατεύσει την Ουκρανία από τους Ρώσους εισβολείς».
Σε δηλώσεις του στο κρατικό κανάλι, ο κ. Πετρίδης είχε νωρίτερα διαψεύσει αναφορές που ήθελαν την Κύπρο να αντιτίθεται στην προώθηση του αποκλεισμού της Ρωσίας από το Swift, κάνοντας λόγο για «παραφιλολογία» και σημειώνοντας χαρακτηριστικά «ουδέν αναληθέστερο».
Σχολιάζοντας τις ευρωπαϊκές κυρώσεις κατά της Ρωσίας, εξέφρασε την εκτίμηση ότι δεν θα αλλάξουν αυτό που γίνεται, ωστόσο επεσήμανε ότι έχουν τη σημασία τους, καθώς αποτελούν τη συντονισμένη απάντηση της ΕΕ που αναμένεται να επιφέρει κάποιο πλήγμα στη Ρωσία.
«Ατομική βόμβα» ο αποκλεισμός, έχει πλεονέκτημα η Ρωσία
Ειδικότερα σε σχέση με το SWIFT, ο κ. Πετρίδης επεσήμανε ότι ορισμένοι χαρακτηρίζουν το εν λόγω μέτρο ως μια «ατομική βόμβα» που μπορεί να χρησιμοποιήσει η ΕΕ.
Ωστόσο, τόνισε πως δεν πρέπει να ξεχνούμε ότι «η ατομική ενέργεια μπορεί να πλήξει και εσένα, ειδικά όσον αφορά το Swift».
Αναφέρθηκε στο πλεονέκτημα που διατηρεί η ρωσική πλευρά ως προμηθευτής του 38% του φυσικού αερίου, του 26% του πετρελαίου, καθώς και μεγάλων αποθεμάτων σιτηρών στην ΕΕ.
«Μεγάλο μέρος των εισαγωγών γίνονται με συναλλαγές μέσω Swift» υπέδειξε, σημειώνοντας ότι ο αποκλεισμός της Ρωσίας από το παγκόσμιο σύστημα πληρωμών θα πλήξει πολλές χώρες, «γι’ αυτό και υπάρχει ο δισταγμός για να χρησιμοποιηθεί το όπλο», όπως είπε.
Ταυτόχρονα, τόνισε ότι υπάρχει επιφυλακτικότητα, σε ότι αφορά τα αντίποινα που μπορεί να χρησιμοποιήσει η Ρωσία, καθώς και για το ενδεχόμενο το μέτρο να μην πλήξει ρώσους ολιγάρχες, αλλά απλό κόσμο και φιλανθρωπικές οργανώσεις που χρησιμοποιούν εμβάσματα μέσω του Swift.
Προσπάθεια στόχευσης του μέτρου
«Χρηματοοικονομικό πυρηνικό όπλο» χαρακτήρισε το Swift ο Γάλλος υπουργός Οικονομικών Bruno Le Maire. «Παραμένει όμως γεγονός ότι όταν έχεις ένα πυρηνικό όπλο στα χέρια σου, πρέπει να σκεφτείς πριν το χρησιμοποιήσεις», είπε. Πρόσθεσε πως «κάποιες χώρες μέλη έχουν εκφράσει επιφυλάξεις, τις λαμβάνουμε υπόψη», ξεκαθαρίζοντας ότι η Γαλλία δεν είναι μια από αυτές τις χώρες.
«Είναι κατανοητό, ότι κάποιες χώρες θα εξετάσουν την οικονομική επίπτωση πριν την υιοθέτηση ευρύτερων κυρώσεων», είπε.
Σε αλλαγή της στάσης της σε ότι αφορά την επιβολή περιορισμών στην πρόσβαση της Ρωσίας στο Swift, προχώρησε και η Γερμανία η οποία αρχικά επέμενε όπως το μέτρο του αποκλεισμού, διατηρηθεί ως επιλογή σε μεταγενέστερο στάδιο.
Τα διεθνή μέσα μετέδωσαν κοινή δήλωση των γερμανών ΥΠΕΞ και ΥΠΟΙΚ, σύμφωνα με την οποία καταβάλλεται προσπάθεια για στόχευση του μέτρου.
«Εργαζόμαστε εντατικά για τον περιορισμό των παράπλευρων απωλειών του αποκλεισμού (της Ρωσίας) από το Swift, με τέτοιο τρόπο που να πλήττει τα σωστά άτομα. Αυτό που χρειαζόμαστε είναι ένας στοχευμένος και λειτουργικός περιορισμός του Swift», ανέφεραν.
Όπως σημειώνεται, η Γερμανία και άλλα κράτη μέλη της ΕΕ εξαρτημένα από το φυσικό αέριο, ήταν διστακτικά στο να προχωρήσουν σε αυτό το βήμα, καθώς οι ευρωπαϊκές χώρες, χρησιμοποιούν το σύστημα Swift για τις πληρωμές του ρωσικού φυσικού αερίου.
Όπως και τα προηγούμενα δύο πακέτα κυρώσεων εναντίον της Ρωσίας, για την έγκριση των νέων κυρώσεων, απαιτείται η ομόφωνη γνώμη των 27 κρατών μελών.
Σύμφωνα με το δίκτυο Euractiv, οι υπουργοί εξωτερικών συναντώνται εκτάκτως σήμερα για συζήτηση περαιτέρω κυρώσεων, οι οποίες μπορεί να περιλαμβάνουν το θέμα του αποκλεισμού της Ρωσίας από το Swift.
Αναφορά γίνεται επίσης σε ανακοινωθέν, σύμφωνα με το οποίο οι υπουργοί οικονομικών της ΕΕ ζήτησαν από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, να αξιολογήσουν τις επιπτώσεις της περαιτέρω αποκοπής της Ρωσίας από το χρηματοοικονομικό σύστημα.