10/05/2004 10:59
Η υπόθεση του βασανισμού κρατουμένων στο Ιράκ δεν είναι απλώς μια συνηθισμένη επίδειξη βίας, που καταγράφεται από τις κατοχικές δυνάμεις . Έρχεται να προστεθεί σε μια σειρά από καταστροφικούς πολιτικούς χειρισμούς με κορυφαία περίπτωση, πριν από δύο εβδομάδες, την ανάθεση καθηκόντων καταστολής σε στρατηγό της Προεδρικής Φρουράς του Σαντάμ.
Η εκστρατεία στο Ιράκ υποτίθεται ότι δεν ξεκινούσε ως πολεμική ενέργεια εναντίον εχθρικής δύναμης. Είχε τη φιλοδοξία να καταγραφεί ως ανατροπή ενός τυραννικού δικτατορικού καθεστώτος, ως πρώτο πείραμα πλήρους εκδημοκρατισμού στον αραβικό κόσμο. Στόχος ήταν να έχει την αξία του παραδείγματος ώστε να δημιουργήσει πίεση σε βάρος των αραβικών καθεστώτων που δυστροπούσαν απέναντι στις ΗΠΑ και ειδικότερα απέναντι του άλλου μπααθικού καθεστώτος, αυτού της Δαμασκού.
Μέσα σε ένα χρόνο, η αμερικανική κατοχική διοίκηση κατάφερε να ακυρώσει όλες της τις επιδιώξεις. Επέλεξε ως προσωρινή κυβέρνηση μια ομάδα εξορίστων, που δεν είχε κανένα κύρος και καμιά επαφή με την πραγματικότητα.
Επέτρεψε να καταρρεύσει ο μηχανισμός που διοικούσε τη χώρα με σιδηρά πυγμή επί 35 χρόνια, δεν μπόρεσε να έρθει σε διάλογο και συνεννόηση με τις πολιτικές και θρησκευτικές δυνάμεις που απελευθερώθηκαν με την πτώση του Σαντάμ, με δύο λόγια έκανε μια σειρά από λάθη, με αποτέλεσμα να έχει χάσει σήμερα τον ουσιαστικό έλεγχο της χώρας, με την κατάσταση να προβάλλει ως εφιαλτική για μετά τις 30.6, όταν θα τερματιστεί η απευθείας κατοχική διοίκηση.
Σε όλη αυτή την ανυπαρξία κατοχικής πολιτικής, έρχεται να προστεθεί μια πρακτική βασανισμού κρατουμένων, που παραπέμπει τόσο στις πρακτικές του ανατραπέντος καθεστώτος όσο και στις χειρότερες μέρες της δυτικής αποικιοκρατίας.
Έτσι, η εκστρατεία στο Ιράκ αναδεικνύεται ως ένα πρωτοφανές πολιτικό παράδοξο: Από τη μια μεριά επιχειρησιακές δυνατότητες υψηλής τεχνολογίας και ακρίβειας, και από την άλλη παντελής απουσία οποιασδήποτε στρατηγικής τόσο βραχυπρόθεσμης για την περίοδο της απευθείας κατοχικής διοίκησης όσο και μακροπρόθεσμης για τις νέες καθεστωτικές ισορροπίες που επιθυμεί να διαμορφώσει η Ουάσιγκτον στη χώρα.
Τα παραπάνω θα είχαν μια λογική αν οι ΗΠΑ ήταν έτοιμες να αναλάβουν το πολιτικό και οικονομικό κόστος μιας απευθείας κατοχικής διοίκησης και παρουσίας, αν δηλαδή η «αναμορφωτική» τους στρατηγική είχε ορίζοντα πενταετίας έως δεκαετίας.
Το σκάνδαλο των βασανιστηρίων αποτελεί τη χαριστική βολή σε ό,τι είχε απομείνει από τη ρητορική της απελευθέρωσης από ένα τυραννικό δικτατορικό καθεστώς. Οι νέες ισορροπίες του Ιράκ θα διαμορφωθούν πλέον με παράκαμψη ή μετωπική αντιπαράθεση στην αμερικανική πολιτική και παρουσία. Το Ιράκ λειτουργεί πλέον ως αρνητικό παράδειγμα που πλήττει στο στάδιο της διαμόρφωσής της τη στρατηγική για την Ευρύτερη Μέση Ανατολή.
Τηρουμένων των αναλογιών πρόκειται για ένα πλήρες φιάσκο ανάλογο -αν όχι χειρότερο- με την αγγλογαλλική εισβολή στο Σουέζ το Νοέμβριο του 1956.
Η εκστρατεία στο Ιράκ υποτίθεται ότι δεν ξεκινούσε ως πολεμική ενέργεια εναντίον εχθρικής δύναμης. Είχε τη φιλοδοξία να καταγραφεί ως ανατροπή ενός τυραννικού δικτατορικού καθεστώτος, ως πρώτο πείραμα πλήρους εκδημοκρατισμού στον αραβικό κόσμο. Στόχος ήταν να έχει την αξία του παραδείγματος ώστε να δημιουργήσει πίεση σε βάρος των αραβικών καθεστώτων που δυστροπούσαν απέναντι στις ΗΠΑ και ειδικότερα απέναντι του άλλου μπααθικού καθεστώτος, αυτού της Δαμασκού.
Μέσα σε ένα χρόνο, η αμερικανική κατοχική διοίκηση κατάφερε να ακυρώσει όλες της τις επιδιώξεις. Επέλεξε ως προσωρινή κυβέρνηση μια ομάδα εξορίστων, που δεν είχε κανένα κύρος και καμιά επαφή με την πραγματικότητα.
Επέτρεψε να καταρρεύσει ο μηχανισμός που διοικούσε τη χώρα με σιδηρά πυγμή επί 35 χρόνια, δεν μπόρεσε να έρθει σε διάλογο και συνεννόηση με τις πολιτικές και θρησκευτικές δυνάμεις που απελευθερώθηκαν με την πτώση του Σαντάμ, με δύο λόγια έκανε μια σειρά από λάθη, με αποτέλεσμα να έχει χάσει σήμερα τον ουσιαστικό έλεγχο της χώρας, με την κατάσταση να προβάλλει ως εφιαλτική για μετά τις 30.6, όταν θα τερματιστεί η απευθείας κατοχική διοίκηση.
Σε όλη αυτή την ανυπαρξία κατοχικής πολιτικής, έρχεται να προστεθεί μια πρακτική βασανισμού κρατουμένων, που παραπέμπει τόσο στις πρακτικές του ανατραπέντος καθεστώτος όσο και στις χειρότερες μέρες της δυτικής αποικιοκρατίας.
Έτσι, η εκστρατεία στο Ιράκ αναδεικνύεται ως ένα πρωτοφανές πολιτικό παράδοξο: Από τη μια μεριά επιχειρησιακές δυνατότητες υψηλής τεχνολογίας και ακρίβειας, και από την άλλη παντελής απουσία οποιασδήποτε στρατηγικής τόσο βραχυπρόθεσμης για την περίοδο της απευθείας κατοχικής διοίκησης όσο και μακροπρόθεσμης για τις νέες καθεστωτικές ισορροπίες που επιθυμεί να διαμορφώσει η Ουάσιγκτον στη χώρα.
Τα παραπάνω θα είχαν μια λογική αν οι ΗΠΑ ήταν έτοιμες να αναλάβουν το πολιτικό και οικονομικό κόστος μιας απευθείας κατοχικής διοίκησης και παρουσίας, αν δηλαδή η «αναμορφωτική» τους στρατηγική είχε ορίζοντα πενταετίας έως δεκαετίας.
Το σκάνδαλο των βασανιστηρίων αποτελεί τη χαριστική βολή σε ό,τι είχε απομείνει από τη ρητορική της απελευθέρωσης από ένα τυραννικό δικτατορικό καθεστώς. Οι νέες ισορροπίες του Ιράκ θα διαμορφωθούν πλέον με παράκαμψη ή μετωπική αντιπαράθεση στην αμερικανική πολιτική και παρουσία. Το Ιράκ λειτουργεί πλέον ως αρνητικό παράδειγμα που πλήττει στο στάδιο της διαμόρφωσής της τη στρατηγική για την Ευρύτερη Μέση Ανατολή.
Τηρουμένων των αναλογιών πρόκειται για ένα πλήρες φιάσκο ανάλογο -αν όχι χειρότερο- με την αγγλογαλλική εισβολή στο Σουέζ το Νοέμβριο του 1956.
Ειδήσεις Σχετικών Θεμάτων
