You are here

Ο Γκρίνσπαν δεν βιάζεται να αυξήσει τα επιτόκια

16/06/2004 10:40
Του Χάρη Σαββίδη

Υπομονετικός εμφανίστηκε ο Αλαν Γκρίνσπαν, μιλώντας χθες σε επιτροπή της Γερουσίας, σχετικά με την πορεία αύξησης των αμερικανικών επιτοκίων. Λίγη ώρα πριν αρχίσει να μιλά ο πρόεδρος της Fed, ανακοινώθηκαν τα στοιχεία για την πορεία του αμερικανικού πληθωρισμού τον Μάιο, που, επίσης, ήταν καθησυχαστικά για τους επενδυτές. Η παγκόσμια οικονομία μπορεί να ελπίζει ότι τα αμερικανικά επιτόκια θα παραμείνουν χαμηλά για αρκετούς μήνες ακόμα.

Το σκοτσέζικο ντους των επενδυτών σχετικά με την πορεία των αμερικανικών επιτοκίων συνεχίστηκε και χθες, με τη θερμοκρασία να ανεβαίνει μετά την... κρυάδα των τελευταίων ημερών. Ενώ, στις αρχές του μήνα, οι αγορές προεξοφλούσαν ότι τελικά η αύξηση των αμερικανικών επιτοκίων δεν θα είναι απότομη, την τελευταία εβδομάδα δηλώσεις στελεχών της Fed έκαναν τους επενδυτές να φοβούνται ότι οι αυξήσεις θα είναι επιθετικότερες. Χθες, όμως, τα στοιχεία για την πορεία του αμερικανικού τιμαρίθμου σε συνδυασμό με το περιεχόμενο της κατάθεσης Γκρίνσπαν στη Γερουσία άλλαξαν άρδην το κλίμα και πλέον θεωρείται δεδομένο ότι, στα τέλη του μήνα, τα επιτόκια θα αυξηθούν μόλις 0,25 μονάδες.

Τα αμερικανικά επιτόκια σήμερα βρίσκονται στο χαμηλότερο επίπεδο από το 1958 (1%). Συνεπώς, η αύξησή τους ακόμα και κατά μία μονάδα θα τα διατηρούσε σε σχετικά χαμηλά επίπεδα. Με την παγκόσμια οικονομία, όμως, να... πετά ουσιαστικά με δύο μηχανές (την αμερικανική και την κινέζικη) και τη διεθνή ανατίμηση του πετρελαίου να επαναφέρει την απειλή του πληθωρισμού στο προσκήνιο, το ενδιαφέρον των επενδυτών, σε παγκόσμιο επίπεδο, μοιραία εστιάζεται στον τρόπο που θα αντιδράσουν στις πληθωριστικές πιέσεις Αμερικανοί και Κινέζοι. Και λόγω των ιδιαιτεροτήτων που παρουσιάζει η κινεζική οικονομία, το ενδιαφέρον εστιάζεται στην αντίδραση της αμερικανικής κεντρικής τράπεζας. Αναλυτές και επενδυτές περιμένουν, δηλαδή, για μία ακόμα φορά την αντίδραση του Άλαν Γκρίνσπαν.

Μιλώντας, χθες, στο Κογκρέσο, ο άνθρωπος που οι αγορές εμπιστεύονται περισσότερο από κάθε άλλον την τελευταία δεκαετία, επανέλαβε ότι «οι πληθωριστικές πιέσεις δεν είναι πιθανό να αποδειχθούν σημαντικός μπελάς την προσεχή περίοδο και γιΆ αυτό οι αποφάσεις νομισματικής πολιτικής της Fed καταλήγουν με το συμπέρασμα ότι η αφαίρεση του διαρκώς αυξανόμενου περιττού βαθμού νομισματικής χαλαρότητας είναι πολύ πιθανό να είναι μετρημένη τα προσεχή τρίμηνα». Ότι, δηλαδή, η Fed δεν φοβάται ιδιαίτερα τον πληθωρισμό και γι’ αυτό θα αυξήσει τα επιτόκια με μικρά βήματα και χωρίς να βιάζεται. Άποψη την οποία σε μεγάλο βαθμό στηρίζουν και τα σχετικά στοιχεία που ανακοινώθηκαν χθες στις ΗΠΑ.

Πληθωρισμός >> Τον Μάιο, ο Δείκτης Τιμών Καταναλωτή αυξήθηκε μόλις κατά 0,6% σε σχέση με τον προηγούμενο μήνα, κυρίως εξαιτίας των αυξήσεων τιμών σε καύσιμα και τρόφιμα. Μπορεί να πρόκειται για την έκτη διαδοχική επιτάχυνση του τιμαρίθμου (τον Απρίλιο έτρεχε με 0,5% σε μηνιαία βάση) και ο πληθωρισμός σε ετήσια βάση να υπερέβη για πρώτη φορά το 3% τον τελευταίο χρόνο (3,1%), το σημαντικό, όμως, για τους αναλυτές είναι ότι τα στοιχεία επιβεβαίωσαν τις προσδοκίες τους (βάσει των οποίων κινήθηκε η αγορά το προηγούμενο διάστημα). Καθησυχαστικά είναι και τα συμπεράσματα που προκύπτουν από τη δεύτερη ανάγνωση των στοιχείων, καθώς ο «πυρήνας» του πληθωρισμού ενισχύθηκε μόλις κατά 0,2% σε μηνιαία και κατά 1,7% σε ετήσια βάση (υποχωρώντας από το 1,8% του Απριλίου).

Η αντίδραση της αγοράς στα στοιχεία του πληθωρισμού ήταν θετική. Οι τιμές των ομολόγων σε ΗΠΑ και Ευρώπη ενισχύθηκαν και η Wall Street άνοιξε με κέρδη. Μάλιστα, μετά την ομιλία Γκρίνσπαν, οι τιμές στην αγορά ομολόγων αυξήθηκαν περαιτέρω, με τα αμερικανικά διετή έντοκα γραμμάτια να καταγράφουν τα μεγαλύτερα ημερήσια κέρδη από τον Ιανουάριο του 2002.

Οι επόμενοι μήνες >> Όλα πλέον δείχνουν ότι, στις 30 Ιουνίου, η Fed θα προχωρήσει σε αύξηση μόλις κατά 0,25 μονάδες. Αυτό, βέβαια, δεν σημαίνει ότι τα αμερικανικά επιτόκια θα παραμείνουν στο 1,25% μέχρι το τέλος του έτους. Οι περαιτέρω αυξήσεις, όμως, φαίνεται ότι θα είναι επίσης μικρές (0,25 μονάδες) και πιθανότατα όχι αλλεπάλληλες. Άρα, η «προσγείωση» της αμερικανικής οικονομίας δεν θα είναι απότομη, κάτι που σίγουρα συμφέρει τον πρόεδρο Μπους, που θα πάει στις εκλογές του Νοεμβρίου με την οικονομία να αναπτύσσεται ταχύρυθμα.

Για τις ευρωπαϊκές οικονομίες, η αύξηση των αμερικανικών επιτοκίων θα μπορούσε να αποδειχθεί καταστροφική. Η ανάκαμψη, κυρίως στην ευρωζώνη, στηρίζεται σχεδόν αποκλειστικά στις εξαγωγές προς τις ΗΠΑ. Αν οι Αμερικανοί καταναλωτές αρχίζουν να «σφίγγουν τα ζωνάρια» και να περιορίζουν τις καταναλωτικές δαπάνες, προκειμένου να καλύψουν την αύξηση στο κόστος του δανεισμού τους, οι βιομηχανίες στη Γηραιά Ήπειρο θα πρέπει να βρουν άλλες αγορές να πουλήσουν τα προϊόντα τους. Όσο, όμως, ο κ. Γκρίνσπαν εμφανίζεται υπομονετικός, τόσο οι Ευρωπαίοι μπορούν να... κοιμούνται ήσυχοι.