You are here

Επιβεβαίωση αξιολογήσεων Κύπρου από Fitch

25/09/2021 05:48

Σε επιβεβαίωση της μακροπρόθεσμης αξιολόγησης της Κύπρου σε ξένο νόμισμα (IDR) στο «BBB-» με σταθερή προοπτική, προχώρησε ο οίκος αξιολόγησης Fitch.

Σύμφωνα με σχετική ανακοίνωση, η βαθμολογία «BBB-» αντικατοπτρίζει τη θεσμική ισχύ της Κύπρου όπως υπογραμμίζεται στο κατά κεφαλήν ΑΕΠ και τους δείκτες διακυβέρνησης που είναι πολύ πάνω από το μέσο όρο «BBB» και ένα ρεκόρ ισχυρής οικονομικής ανάπτυξης και υγιούς δημοσιονομικής πολιτικής πριν από το σοκ Covid-19.

«Αυτά τα δυνατά σημεία εξισορροπούνται από αδυναμίες του ισολογισμού, ιδίως το υψηλό δημόσιο χρέος και έναν αδύναμο τραπεζικό τομέα», τονίζεται.

Ο οίκος προβλέπει αύξηση του πραγματικού ΑΕΠ της τάξης του 4,8% το 2021 και σταδιακή εξομάλυνση των ρυθμών ανάπτυξης το 2022 και 2023 στο 3,7% και 2,9%, αντίστοιχα.

Η οικονομία συρρικνώθηκε κατά 5,1% το 2020, αν και η οικονομική ανάκαμψη ήταν ισχυρότερη από ό, τι στην ευρωζώνη κατά το δεύτερο και τρίτο κύμα της πανδημίας στα τέλη του 2020 και στις αρχές του 2021.

Αναφέρεται ότι ο τουρισμός και η εγχώρια ζήτηση θα υποστηρίξουν και οι δύο την ανάκαμψη, αν και εξακολουθεί να υπάρχει αβεβαιότητα σχετικά με το τέταρτο κύμα της πανδημίας και τον αντίκτυπό του στο οικονομικό κλίμα και τα αεροπορικά ταξίδια εντός της ΕΕ.

Η ανάπτυξη θα υποστηριχθεί επίσης από επενδύσεις της επόμενης γενιάς μεσοπρόθεσμα.

Το σχέδιο ανάκαμψης και ανθεκτικότητας περιλαμβάνει €1 δισ. σε επιχορηγήσεις και €200 εκατ. σε δάνεια, συνολικές επενδύσεις 5,5% του ΑΕΠ έως το 2026 και προβλέπει την κινητοποίηση πρόσθετων ιδιωτικών επενδύσεων €1,1 δισ.

Ο οίκος προβλέπει έλλειμμα προϋπολογισμού 5,2% του ΑΕΠ το 2021 μετά από έλλειμμα 5,7% του ΑΕΠ το 2020. Ο προϋπολογισμός αναθεωρήθηκε τον Απρίλιο για να παράσχει περαιτέρω δημοσιονομική υποστήριξη στην οικονομία και ο στόχος για έλλειμμα αυξήθηκε στο 4,7% του ΑΕΠ.

«Αναμένουμε σταδιακά συρρικνούμενο έλλειμμα από το επόμενο έτος, φτάνοντας το 2,4% του ΑΕΠ το 2023. Η μείωση του ελλείμματος αναμένεται να οδηγηθεί από το τέλος των μέτρων στήριξης της πανδημίας και δεν αναμένεται ουσιαστική διαρθρωτική δημοσιονομική εξυγίανση έως το 2023, βάσει Καθοδήγηση της ΕΕ», τονίζεται.

Η κυβέρνηση έχει ένα πιο φιλόδοξο σχέδιο δημοσιονομικής εξυγίανσης στοχεύοντας σε έναν ισορροπημένο προϋπολογισμό το 2023, που θα συνεπαγόταν σύσφιξη περίπου 4 % του ΑΕΠ μεταξύ 2021 και 2023, σύμφωνα με το Πρόγραμμα Σταθερότητας 2021.

Το ακαθάριστο χρέος της γενικής κυβέρνησης αυξήθηκε στο 119% του ΑΕΠ το 2020, ξεπερνώντας το ανώτατο όριο του 109% το 2014 και πολύ πάνω από το τρέχον μέσο όρο «BBB» του 57%. Η αύξηση κατά 24 ποσοστιαίες μονάδες (σχεδόν διπλάσια από την αύξηση των 14 ποσοστιαίων μονάδων στην ευρωζώνη) προκλήθηκε μόνο εν μέρει από την πανδημία, καθώς τα αποθεματικά μετρητών αυξήθηκαν σημαντικά σε πάνω από το 15% του ΑΕΠ καθώς το κράτος εκμεταλλεύτηκε τις καλές συνθήκες χρηματοδότησης.

Οι Fitch προβλέπουν ότι ο δείκτης χρέους θα μειωθεί κατά 10 ποσοστιαίες μονάδες του ΑΕΠ το 2021, κυρίως καθώς τα επιπλέον αποθεματικά σε μετρητά χρησιμοποιούνται για εξαγορές χρέους. Η μείωση του χρέους θα οδηγηθεί από τη δημοσιονομική προσαρμογή και την οικονομική ανάπτυξη από το 2022 και το χρέος προβλέπεται να μειωθεί στο 100% το 2025, κοντά στο επίπεδο του 2018, 99%.

Ενώ το χρέος είναι ακόμη αυξημένο, η Κύπρος εξακολουθεί να απολαμβάνει πολύ ευνοϊκές συνθήκες χρηματοδότησης. Η μέση μακροπρόθεσμη απόδοση εκδόσεων τον Ιανουάριο-Αύγουστο 2021 ήταν 0,05%, πολύ κάτω από το μέσο κόστος χρέους 1,7%. Η μέση ληκτότητα του εμπορεύσιμου χρέους είναι οκτώ χρόνια, σύμφωνα με τη μεσοπρόθεσμη στρατηγική διαχείρισης του χρέους της κυβέρνησης.

Αδυναμία οι τράπεζες

Σύμφωνα με τον οίκο, ο μεγάλος τραπεζικός τομέας παραμένει αδυναμία σε σχέση με τους ομολόγους της κατηγορίας "BBB". Ο Δείκτης Τραπεζικού Συστήματος των Fitch (BSI) για τον ιδιαίτερα συγκεντρωμένο τραπεζικό τομέα παραμένει μεταξύ των ασθενέστερων ονομαστικών κρατών, στο 'b' και οι Προοπτικές για τα IDR των δύο μεγάλων τραπεζών είναι Αρνητικές.

Η πτώση των μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων (NPE) επιβραδύνθηκε το πρώτο τρίμηνο του 2021 και μειώθηκε κατά €143 εκατ. το εξάμηνο σε €4,6 δισ., ίσο με το 16,5% των συνολικών δανείων μετά από πτώση άνω των €3,7 δισ.  (από €8 δισ. στο τέλος του 2019), που οφείλεται κυρίως σε πωλήσεις και διαγραφές περιουσιακών στοιχείων από τις δύο μεγαλύτερες τράπεζες.

Ο δείκτης κάλυψης του υπόλοιπου αποθέματος NPE είναι 45%, σύμφωνα με το μέσο όρο της ευρωζώνης. Η συμπεριφορά αποπληρωμής των δανείων που είχαν προηγουμένως τεθεί σε μορατόριουμ είναι ενθαρρυντική, αλλά παραμένουν αρνητικοί κίνδυνοι. Η βελτίωση της ποιότητας των περιουσιακών στοιχείων των τραπεζών εξαρτάται από την εκτέλεση μεγάλων συναλλαγών ΜΕΔ.

Οι Fitch προβλέπουν ότι το έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών θα παραμείνει πάνω από το επίπεδο πριν από την πανδημία και θα ανέρχεται σε 7% του ΑΕΠ το 2021 και το 2022, κυρίως λόγω του περιεχομένου εισαγωγών των επενδυτικών σχεδίων επόμενης γενιάς.

Ο οίκος δεν αναμένει σημαντικές αλλαγές πολιτικής μετά τις κοινοβουλευτικές εκλογές του Μαΐου 2021.

Παράγοντες που θα μπορούσαν, ατομικά ή συλλογικά, να οδηγήσουν σε αρνητική δράση/υποβάθμιση είναι:

 - Δημόσια οικονομικά: Αποτυχία επιστροφής του δημόσιου χρέους/ΑΕΠ σε πτωτική πορεία, για παράδειγμα λόγω διαρθρωτικής δημοσιονομικής χαλάρωσης, αδύναμης ανάπτυξης ή υλοποίησης ενδεχόμενων υποχρεώσεων

 - Διαρθρωτικά: Αυξημένοι κίνδυνοι στον τραπεζικό τομέα, για παράδειγμα από σημαντική επιδείνωση της ποιότητας των περιουσιακών στοιχείων.

Παράγοντες που θα μπορούσαν, μεμονωμένα ή συλλογικά, να οδηγήσουν σε δράση/αναβάθμιση θετικής αξιολόγησης:

- Δημόσια οικονομικά: Στοιχεία ότι το δημόσιο χρέος/ΑΕΠ θα επιστρέψει σε σταθερή πτωτική τάση μεσοπρόθεσμα μετά την απότομη αύξηση το 2020, υποστηριζόμενη από τη μείωση των ενδεχόμενων υποχρεώσεων από τον τραπεζικό τομέα

- Διαρθρωτικά: Πρόοδος στη βελτίωση της ποιότητας των περιουσιακών στοιχείων στον τραπεζικό τομέα,  με χαμηλότερες χρεώσεις απομείωσης και ενισχυμένη παροχή πιστώσεων στον ιδιωτικό τομέα

- Εξωτερικά: Μειωμένη ευπάθεια σε εξωτερικούς κραδασμούς, ιδίως λόγω της μείωσης του ελλείμματος τρεχουσών συναλλαγών.

Της Γεωργίας Χαννή