You are here

Στα ραντάρ οίκων ο νέος ΠτΔ και η δημοσιονομική πειθαρχία

04/01/2023 06:31

Στα ραντάρ των οίκων αξιολόγησης αναμένεται να μπει ο νέος Πρόεδρος της Δημοκρατίας που θα εκλεγεί το Φεβρουάριο και η δημοσιονομική πειθαρχία, αλλά και σε ποιο βαθμό θα επηρεαστεί η οικονομία από την επιδείνωση του περιβάλλοντος διεθνώς.

Οι οίκοι αξιολόγησης αναμένεται να ξεκινήσουν τις αξιολογήσεις τους για την κυπριακή οικονομία αρχές Μαρτίου, λίγες μόνο εβδομάδες μετά την εκλογή του νέου Προέδρου και στο επίκεντρο αναμένεται να βρεθεί η διαχείριση των πολλαπλών προκλήσεων για την οικονομία εν μέσω της ενεργειακής κρίσης, της αύξησης του πληθωρισμού αλλά και της αβεβαιότητας.

Ο οικονομολόγος Τάσος Γιασεμίδης, σημειώνει στη StockWatch, ότι οι οίκοι αξιολόγησης αναμένεται να εξετάσουν πέντε σημεία. Πρώτον, την πορεία της οικονομίας και διαχείρισης του πληθωρισμού και αύξησης κόστους χρηματοδότησης, δεύτερον τον επηρεασμό της κυπριακής οικονομίας από την πορεία της ευρωπαϊκής οικονομίας που φαίνεται να μπαίνει σε ύφεση και τρίτο τις μεταρρυθμίσεις κυρίως όσον αφορά το Ταμείο Ανασυγκρότησης - ΓΕΣΥ και συνταξιοδοτικό σε σχέση με τα δημόσια οικονομικά.

Παράλληλα, αναμένεται να εξεταστεί η μείωση του δημόσιου χρέους, ενώ «αναπόφευκτα θα αξιολογήσουν και το πρόγραμμα του νέου Προέδρου, του νέου ΥΠΟΙΚ και τις προθέσεις τους».

Στην αύξηση του κόστους δανεισμού, τονίζει, θα αξιολογήσουν και πως επηρεάζεται το τραπεζικό σύστημα.

Σημαντική η πολιτική σταθερότητα

Ο οικονομολόγος Στέλιος Πλατής επισημαίνει ότι το πολιτικό περιβάλλον και η πολιτική σταθερότητα είναι σημαντικοί παράγοντες κατά την αξιολόγηση. «Θα κριθεί κατά πόσο ο νέος ΠτΔ θα έχει την πλειοψηφία στη Βουλή, ούτως ώστε να περάσει μεταρρυθμίσεις και να αναπροσαρμόσει την πορεία της οικονομίας εν μέσω αρκούντως ρευστών διεθνών συνθηκών», τονίζει.

«Οι οίκοι αξιολόγησης όταν αναλύουν την πιστοληπτική ικανότητα ενός Κράτους συνήθως αξιολογούν το πολιτικό περιβάλλον, την οικονομική ευρωστία γενικότερα και τις προοπτικές, όσο και τη φερεγγυότητα του δημοσίου. Στην περίπτωση μας, εκτίμηση μου είναι ότι θα κριθούμε θετικά σε όλες αυτές τις παραμέτρους σε σχέση με την υπόλοιπη ΕΕ», αναφέρει.

Προσθέτει ότι η εξαιρετική τουριστική σεζόν, και ο φόρος ακρίβειας που επιβλήθηκε στην κοινωνία δίχως την απαιτούμενη στήριξη προς τις ευάλωτες ομάδες οδήγησαν σε πλεονάσματα «που αναμένω να οδηγήσουν με τη σειρά τους σε θετική τεχνική αποτίμηση από τους οίκους αξιολόγησης».

«Δεν είμαι σίγουρος φυσικά πόσο διατηρήσιμο είναι αυτό και κατά πόσο θα ληφθεί αυτό υπόψιν από τους εν λόγω οίκους. Άποψή μου είναι ότι οι παρούσες συνθήκες είναι ασταθείς, και ελλείψει ενός μακρόπνοου στρατηγικού σχεδιασμού για την οικονομία, παραμένουμε αχρείαστα στο έλεος των διεθνών συνθηκών. Παρ' όλα τα συγκριτικά μας πλεονεκτήματα», αναφέρει.

Βαρύτητα σε τέσσερις παράγοντες

Ο οικονομολόγος, Μάριος Σούπασιης, επισημαίνει ότι οι αξιολογήσεις των οίκων θα δώσουν βαρύτητα σε τέσσερις βασικούς παράγοντες.

Ο πρώτος αφορά το δημόσιο χρέος που για το τέλος του 2022, υπολογίζεται ότι ανέρχεται πέραν του 105%. «Παρόλο που υπήρξε μία κατακόρυφη πτώση από το 2020 που ο δείκτης ήταν στο 115%, είναι σημαντικό η Κυπριακή Δημοκρατία να κρατήσει τα υφιστάμενα επίπεδα ή/και να τα μειώσει. Η οικονομική προσιτότητα (affordability) των τόκων δανεισμού της Κυπριακής Οικονομίας (σε σχέση με τα έσοδα της) αναμένεται στο 4% κατά το τέλος του έτους, ποσοστό που θεωρείται αρκετά ικανοποιητικό. Επίσης αξίζει να αναφερθεί, η ωρίμανση λήξης του χρέους (maturity) είναι στα 7.7 χρόνια, αυτό δίνει τη δυνατότητα αναχρηματοδότησης με λίγο χαμηλότερο κόστος», αναφέρει.

Ο δεύτερος παράγοντας αφορά το δημοσιονομικό έλλειμα που παρουσίασε τρομερή βελτίωση κατά τα τελευταία δύο χρονιά (-5,8% το 2020 και -1,7% το 2021), ενώ αναμένεται να υπάρξει πλεόνασμα για τη χρονιά που πέρασε. «Μετά τις εκλογές, η δημοσιονομική πειθαρχία θα τεθεί στο μικροσκόπιο των οίκων αξιολόγησης, αφού την τελευταία φορά που υποβαθμίστηκε η κυπριακή οικονομία σε σκουπίδι (“junk”) αποδείχτηκε η «Αχίλλειος Πτέρνα» της κυπριακής οικονομίας. Τυχόν εκτροχιασμός της υφιστάμενης τάσης, πιθανότατα να δώσει λάθος μηνύματα με δυσμενή επακόλουθα», τονίζει.

Η οικονομική ανάπτυξη, αποτελεί τον τρίτο παράγοντα. Μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία και τις οικονομικές κυρώσεις που ακολούθησαν σε επίπεδο ΕΕ, η κυπριακή οικονομία αναπτύχθηκε με γοργούς ρυθμούς κατά τα τελευταία τρίμηνα. Συγκεκριμένα το τρίτο τρίμηνο η ανάπτυξη ανήλθε σε 5,5% σε ετησιοποιημένο επίπεδο. «Η Κυπριακή Δημοκρατία θα πρέπει να κρατήσει την ορμή (momentum) και μετά τις εκλογές», αναφέρει.

Όσον αφορά τον τέταρτο παράγοντα, αφορά τον τραπεζικό κλάδο. Σύμφωνα με τον κ. Σούπασιη, το ενδιαφέρον επικεντρώνεται στα ΜΕΔ του τραπεζικού συστήματος, που αυτή τη στιγμή ανέρχονται στα €3 δισ. Επίσης είναι πολύ σημαντικές οι εξελίξεις εξυγίανσης και ενοποίησης του τραπεζικού συστήματος (Τράπεζα Κύπρου Vs. Lone Star, Ελληνική Τράπεζα Vs. Eurobank).

Δύο τα βασικά θέματα

Ο οικονομολόγος Μιχάλης Φλωρεντιάδης, σημειώνει ότι «το Μάρτιο πιστεύω είναι δύο τα θέματα που θα απασχολήσουν τους οίκους. Πρώτο, σε ποιο βαθμό θα παρουσιάζει η Κυπριακή οικονομία επιβράδυνση και επιδείνωση των προοπτικών, λόγω και της επιδείνωσης του οικονομικού περιβάλλοντος διεθνώς. Και δεύτερο, ποιες θα είναι οι προθέσεις οικονομικής πολιτικής της νέας κυβέρνησης και ιδιαίτερα η προθυμία της να ικανοποιεί τους όρους της ΕΕ σε σχέση με την εκταμίευση χρημάτων από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Ανάκαμψης».

«Οι οίκοι ασχολούνται επίσης με τη χρηματοοικονομική σταθερότητα, τον τραπεζικό τομέα και τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια στην Κύπρο, αλλά ελπίζω ότι δεν θα υπάρξουν ανησυχητικές εξελίξεις σε βαθμό που να επηρεάσουν αρνητικά την αξιολόγηση», τονίζει.

Την αυλαία των αξιολογήσεων το 2023 ανοίγει ο οίκος Standard and Poor’s στις 3 Μαρτίου του 2023, με τον οίκο Fitch να ακολουθεί στις 10 Μαρτίου, ενώ στις 31 Μαρτίου έχουν καθοριστεί οι πρώτες αξιολογήσεις από τους Moody’s και DBRS Morningstar. Σημειώνεται ότι οι συγκεκριμένες αξιολογήσεις χρονικά συμπίπτουν με την εκλογή του νέου Προέδρου της Κυπριακής Δημοκρατίας.

Η δεύτερη δέσμη αξιολογήσεων αρχίζει στις 16 Ιουνίου από τον Fitch, με τον S&Ps να ακολουθεί την 1η Σεπτεμβρίου, ενώ οι οίκοι Moody’s και DBRS Morningstar έχουν καθορίσει τη δεύτερη δυνητική αξιολόγησή τους για τις 29 Σεπτεμβρίου.

Της Γεωργίας Χαννή