26/03/2020 06:56
Σε μεγάλης εμβέλειας δημοσιονομικές κινήσεις προχωρούν τις τελευταίες εβδομάδες οι ηγέτες ευρωπαϊκών και άλλων κρατών, προς αντιμετώπιση των επιπτώσεων που επιφέρει η πανδημία του κορωνοϊού.
Οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις επιστρατεύουν έκτακτα μέτρα για τη στήριξη της οικονομίας, των νοικοκυριών και των επιχειρήσεων που πλήττονται από την εξάπλωση του ιού, τα οποία συμπληρώνονται από τις αποφάσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για στήριξη των οικονομιών της Ευρώπης.
Τα μέτρα που λαμβάνονται από ευρωπαϊκά κράτη που έχουν ήδη δεχθεί σημαντικό πλήγμα λόγω του κορωνοϊού, περιλαμβάνουν αναστολή φορολογικών πληρωμών και πληρωμών κοινωνικών εισφορών, εγγυημένα δάνεια και επιδόματα για εργαζόμενους που δεν θα μπορούν να εργαστούν ή των οποίων αλλάζουν οι όροι απασχόλησης.
Το μέτρο της παραχώρησης κρατικών δανείων ή δανείων με κρατικές εγγυήσεις για επιχειρήσεις, έχουν υιοθετήσει η Γερμανία, η Γαλλία, η Ιταλία, το Ην. Βασίλειο και η Ισπανία.
Γερμανία, Γαλλία, Ιταλία και Ισπανία αποφάσισαν επίσης, να παραχωρήσουν επιδόματα στους εργαζόμενους η απασχόληση των οποίων επηρεάζεται από την εξάπλωση του ιού.
Σε αναστολή των πληρωμών φορολογικών οφειλών προχώρησαν Γερμανία, Γαλλία, Ισπανία και Ην. Βασίλειο ενώ, Γερμανία, Γαλλία και Ισπανία ανέστειλαν ή επιδότησαν τις πληρωμές κοινωνικών εισφορών.
Ιταλία, Ισπανία και Ην. Βασίλειο έλαβαν επίσης μέτρα για αναστολή των πληρωμών χρέους.
Σύμφωνα με δημοσίευμα των Financial Times, η Σουηδία, σε ένα από τα πιο τολμηρά μέτρα που καταγράφονται, επέτρεψε μέχρι ενός έτους αναστολή στις φορολογικές πληρωμές εκ μέρους επιχειρήσεων, μέτρο που υπολογίζεται να κοστίσει στο κράτος πέραν των €27,5 δισ. ή 6% του ΑΕΠ.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει ήδη κινητοποιήσει πόρους δισεκατομμυρίων στο πλαίσιο προγραμμάτων περιφερειακής χρηματοδότησης για τη χρηματοδότηση της αντιμετώπισης της πανδημίας, παρέχοντας παράλληλα, πλήρη ελαστικότητα σε σχέση με τους δημοσιονομικούς κανόνες, επιτρέποντας έτσι στα ευρωπαϊκά κράτη να αυξήσουν τις δαπάνες τους.
Παράλληλα, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο εξετάζει τη δυνατότητα έκδοσης coronabonds που θα επιτρέψει στα κράτη να καλύψουν τις πρόσθετες δαπάνες με νέο δανεισμό.
Αρκετά από τα μέτρα που έχουν ανακοινωθεί από τις ευρωπαϊκές χώρες που έρχονται αντιμέτωπες με τις επιπτώσεις της εξάπλωσης του κορωνοϊού, συνάδουν με μέτρα που έχει ανακοινώσει και η κυπριακή κυβέρνηση ενώ, υπάρχουν και άλλα, όπως η αναστολή αποπληρωμής δόσεων, που δεν έχουν ακόμα υιοθετηθεί από τις κυπριακές αρχές.
Γερμανία: €500 δισ. δανεισμού για επιχειρήσεις
Σε ότι αφορά τη Γερμανία, η κυβέρνηση διέθεσε €500 δισ. για δανεισμό προς επιχειρήσεις που πλήττονται από την πανδημία, το μεγαλύτερο μέρος των οποίων θα διατεθεί μέσω της κρατικής τράπεζας αναπτύξεως KfW. Τα δάνεια θα είναι διαθέσιμα σε όλες τις εταιρείες. Το Βερολίνο επεκτείνει επίσης, το πρόγραμμα πίστωσης για εξαγωγές και άλλες εγγυήσεις ενώ, θα παραχωρήσει το δικαίωμα αναστολής φορολογικών πληρωμών.
Η γερμανική κυβέρνηση με νομοθετική ρύθμιση επεκτείνει το κρατικό σχέδιο αποζημίωσης εργαζομένων των οποίων οι εργοδότες τους στέλνουν στο σπίτι κατά τη διάρκεια της κρίσης, που χρησιμοποιήθηκε και κατά την οικονομική κρίση του 2008 αποτρέποντας την μεγάλη αύξηση της ανεργίας. Παράλληλα, έχει δημιουργηθεί ταμείο ύψους €10 δισ. για την αγορά μετοχών σε πληγείσες εταιρείες του δείκτη DAX όπως η BMW και η Siemens.
Πέραν των πιο πάνω, η γερμανική κυβέρνηση ετοιμάζεται να αυξήσει το δικό της δανεισμό κατά €150 δισ., προωθώντας προϋπολογισμό ύψους €156 δισ. Σύμφωνα με δημοσιεύματα, προωθείται παράλληλα, η δημιουργία ταμείου διάσωσης ύψους €500 δισ. για την αγορά μετοχών σε καίριες βιομηχανίες.
«Απεριόριστη στήριξη» υπόσχεται ο Μακρόν
Στη Γαλλία, ο πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν δεσμεύτηκε να παραχωρήσει απεριόριστη στήριξη σε επιχειρήσεις και εργαζομένους που επηρεάζονται από την πανδημία του κορωνοϊού, σε μια κίνηση που υπολογίζεται ότι θα κοστίσει €45 δισ. Παράλληλα, ανήγγειλε τη δημιουργία μηχανισμού πληρωμής εργαζομένων που απολύονται προσωρινά από πληγείσες επιχειρήσεις.
Ωστόσο, τα πιο δαπανηρά μέτρα για τη Γαλλία, αφορούν τη χρονική μεταφορά φορολογικών πληρωμών εκ μέρους εταιρειών και τα επιδόματα για εργαζομένους ενώ, παραχωρούνται επίσης €300 δισ. ως εγγυήσεις για τραπεζικά δάνεια σε επιχειρήσεις, πέραν του €1 δισ. εγγυήσεων που παραχωρήθηκε από ευρωπαϊκούς θεσμούς για τον ίδιο σκοπό.
Η γαλλική κυβέρνηση δεν απέκλεισε το ενδεχόμενο διάσωσης εταιρειών στη μετοχική δομή των οποίων συμμετέχει το κράτος, όπως η Air France, αλλά ούτε την αναστολή πληρωμής εταιρικών φόρων και κοινωνικών εισφορών και την παραχώρηση άδειας ασθενείας σε γονείς οι οποίοι δεν είναι ασθενείς αλλά πρέπει να παραμείνουν στο σπίτι με τα παιδιά τους λόγω κλεισίματος των σχολείων. Το υπουργείο οικονομικών μάλιστα, ανακοίνωσε τη δημιουργία ενός ταμείου αλληλεγγύης για τη διαχείριση των νέων επιδομάτων.
Πακέτο στήριξης €25 δισ. από ιταλική κυβέρνηση
Δημοσιονομικό πακέτο διάσωσης ύψους €25 δισ. εξήγγειλε η ιταλική κυβέρνηση με τα κυριότερα μέτρα να αφορούν την παραχώρηση €1,2 δισ. στο σύστημα υγείας και €1,5 δισ. στην υπηρεσία πολιτικής προστασίας που είναι υπεύθυνη για την οργάνωση της ανταπόκρισης της χώρας έναντι στον κορωνοϊό.
Άλλα μέτρα που αναμένεται να περιληφθούν στο πακέτο είναι οι εφάπαξ πληρωμές €500 ανά άτομο για τους αυτοεργοδοτούμενους, κρατική στήριξη προς εταιρείες που καταβάλλουν αποζημιώσεις λόγω απόλυσης προσωπικού, πάγωμα των απολύσεων και μπόνους μετρητών για όσους εργάζονται κατά τον γενικό αποκλεισμό. Μέσω του πακέτου αναμένεται να παραχωρηθούν εγγυήσεις για δάνεια προς επιχειρήσεις που πλήττονται από την κρίση, ενώ αναμένεται να τεθεί μορατόριουμ στις πληρωμές δανείων ενυπόθηκων και μη.
Οικονομική στήριξη προορίζεται και για τις ιταλικές οικογένειες με παιδιά και για οδηγούς ταξί και ταχυδρόμους που συνεχίσουν να εργάζονται παρέχοντας επείγουσες υπηρεσίες κατά την εξάπλωση του ιού. Η ιταλική κυβέρνηση έχει επίσης ανακοινώσει ότι θα παραχωρήσει στήριξη στον εθνικό αερομεταφορέα της χώρας Alitalia, την οποία το κράτος έχει ήδη στηρίξει με δάνεια €900 εκ. από το 2017.
Ισπανία: Η μεγαλύτερη κινητοποίηση πόρων
Η Ισπανία ανακοίνωσε την «μεγαλύτερη κινητοποίηση πόρων στην δημοκρατική της ιστορία» για αντιμετώπιση των οικονομικών επιπτώσεων του κορωνοϊού, σύμφωνα με τον πρωθυπουργό της χώρας. Το μεγαλύτερο μέρος του πλάνου της κυβέρνησης αφορά €100 δισ. ως κρατικές εγγυήσεις σε δάνεια ιδιαίτερα προς μικρομεσαίες επιχειρήσεις, με στόχο τη διασφάλιση της ρευστότητας τους.
Το σύνολο των μέτρων που έχουν ανακοινωθεί από την ισπανική κυβέρνηση, υπολογίζονται στα €200 δισ. Σύμφωνα με δημοσίευμα της Deutsche Welle , το κράτος θα συμβάλει με €117 εκ. ενώ, τα υπόλοιπα θα παραχωρηθούν από ιδιωτικές εταιρείες.
Η ισπανική κυβέρνηση έθεσε μορατόριουμ στις πληρωμές ενυπόθηκων δανείων για δανειολήπτες των οποίων τα εισοδήματα έχουν πληγεί από την κρίση, εφαρμόζοντας ανάλογο μέτρο και σε ότι αφορά τους λογαριασμούς κοινής ωφελείας.
Παράλληλα, καθίσταται ευκολότερη η προσωρινή αναστολή εργασίας αντί απόλυσης εργαζομένων, καθώς και η διατήρηση των δικαιωμάτων τους. Ορισμένες πληρωμές κοινωνικών εισφορών θα ανασταλούν ενώ, ποσό €600 εκ. θα παραχωρηθεί για στήριξη ευάλωτων ομάδων του πληθυσμού και των εξαρτώμενων από τις κοινωνικές υπηρεσίες.
Πακέτο στήριξης €9,2 δισ. στην Πορτογαλία
Πακέτο στήριξης ύψους €9,2 δισ. ή πέραν του 4% του ΑΕΠ της χώρας, έχει ανακοινωθεί στην Πορτογαλία, το οποίο περιλαμβάνει δάνεια με κρατικές εγγυήσεις ύψους €3 δισ. για τη στήριξη επιχειρήσεων σε τομείς όπως ο τουριστικός κλάδος, ο κλάδος φιλοξενίας, υφασμάτων, ξυλείας, καθώς και για μικρές επιχειρήσεις.
Τα €5 δισ. από το σύνολο του πακέτου αφορούν χαλαρώσεις σε σχέση με φορολογικές οφειλές και πληρωμές κοινωνικών εισφορών.
Ο υπουργός οικονομικών της Πορτογαλίας έχει αφήσει επίσης ανοικτό το ενδεχόμενο μορατόριουμ στην αποπληρωμή δανείων, θέμα για το οποίο είναι σε εξέλιξη συνομιλίες με τις τράπεζες.
Ην. Βασίλειο: Χωρίς προηγούμενο το πακέτο στήριξης
Η βρετανική κυβέρνηση απέσυρε αρχικό πακέτο στήριξης £12 δισ. που προοριζόταν για το σύστημα υγείας, τους πολίτες και τις επιχειρήσεις, αντικαθιστώντας το με ένα πολύ πιο γενναιόδωρο πακέτο σε μια κίνηση χωρίς προηγούμενο, όπως την περιγράφουν ειδικοί. Το πακέτο περιλαμβάνει πληρωμές μέρους των μισθών εργαζομένων, κάτι που σύμφωνα με δημοσίευμα του Bloomberg, δεν έχει ξαναγίνει στην ιστορία του Ην. Βασιλείου.
Συγκεκριμένα, εργαζόμενοι των οποίων οι θέσεις κινδυνεύουν θα πληρωθούν το 80% των μισθών τους από το κράτος, με μέγιστο ποσό £2,5 χιλ. το μήνα. Οι πληρωμές ΦΠΑ αναστέλλονται για το επόμενο τρίμηνο παρέχοντας στις επιχειρήσεις ένεση ύψους £30 δισ. ενώ, στις επιχειρήσεις παραχωρούνται επίσης, απεριόριστα άτοκα δωδεκάμηνα δάνεια.
Το πακέτο που έχει εξαγγελθεί περιλαμβάνει £330 δισ. σε εγγυήσεις δανείων, άμεσο δανεισμό από την Τράπεζα της Αγγλίας για μεγάλες επιχειρήσεις του λιανικού εμπορίου και του κλάδου φιλοξενίας, καθώς και αναστολή ενός έτους σε ότι αφορά κτηματικούς φόρους για όλες τις εταιρείες σε επηρεαζόμενους από την κρίση τομείς.
Σε μικρότερες εταιρείες θα παραχωρηθούν χορηγίες ενώ, τα νοικοκυριά με δυσκολίες στην πληρωμή ενυπόθηκων δανείων θα δικαιούνται αναστολή πληρωμών τριών μηνών. Ποσό £7 δισ. θα διοχετευθεί για πρόσθετη κοινωνική στήριξη και £1 δισ. ως στήριξη για ενοικιαστές.
Εκτός Ευρώπης
Εκτός συνόρων Ευρώπης, στις ΗΠΑ, έχει ανακοινωθεί πακέτο ομοσπονδιακής στήριξης ύψους $104 δισ. για την παροχή δωρεάν εξέτασης κορωνοϊού σε πολίτες με ασφάλεια υγείας, γεύματα για μαθητές, δέκα μέρες άδειας ασθενείας και 12 εβδομάδες πληρωμένης οικογενειακής άδειας για συγκεκριμένους εργαζομένους.
Η κυβέρνηση Τραμπ εξετάζει πρόσθετα μέτρα στήριξης ύψους μέχρι και $1 τρισ. το οποίο αναμένεται να περιλαμβάνει άμεσες πληρωμές μετρητών σε αμερικανούς χαμηλότερων εισοδηματικών τάξεων, φορολογικές μειώσεις για μισθωτούς, $50 δισ. για τη βιομηχανία αερομεταφορών και $250 δισ. για μικρές επιχειρήσεις. Για να τεθεί σε ισχύ το πρόσθετο πακέτο στήριξης, χρειάζεται η συμφωνία του Κογκρέσου.
Επιπρόσθετα, η Fed έχει ανακοινώσει τρεις νέους μηχανισμούς χρηματοδότησης για αντιμετώπιση των οικονομικών επιπτώσεων. Ο πρώτος αφορά στη στήριξη της ρευστότητας νοικοκυριών και επιχειρήσεων. Ο δεύτερος μηχανισμός αφορά χρηματοδότηση μεγάλων χρηματοοικονομικών ιδρυμάτων και ο τρίτος αφορά κοινό ταμείο ρευστότητας $10 δισ. για τη δημιουργία μηχανισμού έκτακτου δανεισμού για τράπεζες που αγοράζουν περιουσιακά στοιχεία από βραχυπρόθεσμες πηγές πίστωσης.
Στον Καναδά, ο πρωθυπουργός Justin Trudeau ανακοίνωσε πακέτο $56,4 δισ. για την στήριξη επιχειρήσεων και την παραχώρηση προσωρινών φορολογικών ελαφρύνσεων. Το πακέτο ισοδυναμεί με το 3% του ΑΕΠ της χώρας. Μέσω του πακέτου θα παραχωρηθούν επιδόματα τέκνων και θα παρασχεθεί επείγουσα στήριξη σε εργαζομένους που δεν έχουν πρόσβαση σε πληρωμένη άδεια ασθενείας.
Δημοσιονομικά μέτρα ύψους $11 δισ. ή σχεδόν 1% του ΑΕΠ, ανακοίνωσε η Αυστραλία, τα οποία περιλαμβάνουν εφάπαξ πληρωμές $450 για σχεδόν 6,5 εκ. πολίτες χαμηλών εισοδηματικών τάξεων. Επιπρόσθετα, το πακέτο θα χρησιμοποιηθεί για τη διάσωση 120 χιλ. θέσεων εργασίας και τη στήριξη μικρομεσαίων επιχειρήσεων. Η κεντρική τράπεζα της Αυστραλίας έχει μειώσει τα επιτόκια στο ιστορικό χαμηλό 0,25% για τόνωση της οικονομίας, ενώ η κυβέρνηση έχει ανακοινώσει ότι θα διαθέσει φθηνό δανεισμό προς επιχειρήσεις μέσω παρέμβασης στην αγορά ομολόγων.
Πακέτο οικονομικής σταθερότητας ύψους $15,4 δισ., το οποίο περιλαμβάνει 21 σημεία για αντιμετώπιση της πανδημίας, έχει ανακοινώσει η Τουρκία. Το πακέτο αφορά στήριξη σε ότι αφορά καθυστερημένες πληρωμές φόρων και δόσεων δανείων ενώ, μέσω του πακέτου παρέχεται επίσης, αύξηση στις συντάξεις, στήριξη στις επιχειρήσεις, μείωση του ΦΠΑ στις εγχώριες αεροπορικές μεταφορές και αναστολή έξι μηνών στις πληρωμές κοινωνικών εισφορών για τις βιομηχανίες λιανικού εμπορίου, ατσαλιού, αυτοκινήτων και φιλοξενίας, μεταξύ άλλων.