You are here

Κανένα όφελος από πρόωρη αφυπηρέτηση 4 χιλ. δημοσίων

14/02/2020 07:54

Το δημοσιονομικό όφελος από την πρόωρη αφυπηρέτηση των υπαλλήλων του δημόσιου και ευρύτερου δημόσιου τομέα είναι μικρότερο από ότι υπολογίζει η κυβέρνηση και εκμηδενίζεται σε βάθος χρόνου, υποστηρίζει σε σημείωμα της η Ομοσπονδία Εργοδοτών και Βιομηχάνων, αμφισβητώντας τους υπολογισμούς της κυβέρνησης.

Η κυβέρνηση κατέθεσε στη βουλή νομοσχέδιο για πρόωρη αφυπηρέτηση μέχρι 4 χιλ. υπαλλήλων του δημόσιου και ευρύτερου δημόσιου τομέα, χωρίς την επιβολή του αναλογιστικού πέναλτι στις συντάξεις και στο εφάπαξ.

Η κυβέρνηση υποστηρίζει ότι από την πρόωρη αφυπηρέτηση των δημοσίων, που είναι η πρώτη στο είδος της, προκύπτει όφελος €56 εκ. για τους φορολογούμενους.

Τη διαφορά ανάμεσα στις ερμηνείες των δεδομένων καταδεικνύουν τα συμπεράσματα της επεξεργασίας των δεδομένων από την ΟΕΒ, που καταγράφηκαν συνοπτικά σε επιστολή της ομοσπονδίας προς τον υπουργό οικονομικών Κωνταντίνο Πετρίδη, αλλά περιλαμβάνονται και σε σχετικό σημείωμα του γενικού διευθυντή της ΟΕΒ Μιχάλη Αντωνίου, σε σύγκριση με τις αναφορές αναλογιστή εκ μέρους του υπουργείου οικονομικών, ενώπιον της βουλής.

Το νομοσχέδιο αναμένεται να τεθεί ενώπιον της ολομέλειας στις 21 Φεβρουαρίου.

Κέρδος 56 εκ. σε ορίζοντα 20 ετών βλέπει το υπουργείο

Σύμφωνα με εμπειρογνώμονα αναλογιστή, που εκπροσώπησε το υπουργείο οικονομικών κατά τις συζητήσεις του μέτρου πρόωρης αφυπηρέτησης στη βουλή, το σύνολο των εν δυνάμει υποψηφίων που πληρούν τα κριτήρια για πρόωρη αφυπηρέτηση είναι 4.088 από τους οποίους 1.175 είναι εκπαιδευτικοί και 2.913 είναι υπάλληλοι του δημόσιου και του ευρύτερου δημόσιου τομέα.

Σύμφωνα με τον ίδιο, το δημοσιονομικό κόστος από την κατάργηση της αναλογιστικής μείωσης στην περίπτωση που όλοι οι δικαιούχοι επιλέξουν να αποχωρήσουν αναμένεται να φτάσει περίπου στα €50 εκ. σε βάθος 20ετίας.

Ωστόσο, σημείωσε ότι αναμένεται να εξοικονομηθούν γύρω στα €107 εκ. το ίδιο διάστημα, που αντιστοιχούν σε μισθούς και εισφορές που θα κατέβαλλε το κράτος σε υψηλόμισθους υπάλληλους ενώ, παράλληλα θα μπορούν να πραγματοποιηθούν περισσότερες προσλήψεις νέων υπαλλήλων.

Ως εκ τούτου, όπως αναφέρθηκε θα προκύψει καθαρό κέρδος €56 εκ. για το κράτος. Σύμφωνα με την έκθεση της επιτροπής οικονομικών, το κόστος από την καταβολή της σύνταξης θα γίνει σε βάθος χρόνου και το κράτος θα καταβάλει άμεσα τα εφάπαξ των εργαζομένων που θα αποχωρήσουν.

ΟΕΒ: Μηδενίζεται το όφελος σε βάθος 20ετίας

Με βάση τις εν λόγω αναφορές, το υπουργείο φαίνεται να ερμηνεύει διαφορετικά τα δεδομένα σε σχέση με την ΟΕΒ, που επισημαίνει ότι το όφελος που θα αποφέρει το σχέδιο πρόωρης αφυπηρέτησης δημοσίων μηδενίζεται σε ορίζοντα 20ετίας.

Ο γενικός διευθυντής της ΟΕΒ Μιχάλης Αντωνίου αναφέρει σε σημείωμα που εξασφάλισε η StockWatch, ότι  το όφελος που βλέπει η κυβέρνηση, προκύπτει κυρίως από την διαφορά του μισθού όσων θα έχουν φύγει, με τον μισθό όσων θα έχουν προσληφθεί.

Σημειώνει ότι σύμφωνα με τους υπολογισμούς του υπουργείου, σε περίπτωση που όλοι όσοι έχουν συμπληρωμένη υπηρεσία 400 μηνών ασκήσουν το δικαίωμα πρόωρης αφυπηρέτησης μόλις προσφερθεί, το δημόσιο θα έχει οικονομικό όφελος σε της τάξης των €65 εκ. σε ορίζοντα 5 περίπου ετών, καθώς γίνεται η υπόθεση ότι όσοι φύγουν θα αντικατασταθούν με ίσο αριθμό στις ίδιες θέσεις εργασίας ενώ,  λαμβάνεται υπόψη ότι όσοι αφυπηρετήσουν πρόωρα θα λαμβάνουν σύνταξη νωρίτερα και ότι οι νέοι θα έχουν δικαίωμα σε ταμείο προνοίας ύψους 6%.

Ωστόσο, επισημαίνει ότι από την άλλη πλευρά υπάρχει το κόστος για το κράτος που είναι η απώλεια του πέναλτι, το ύψος του οποίου όπως αναφέρει, υπολογίζεται να είναι μικρό καθώς το πέναλτι υπολογίζεται με φόρμουλα η οποία οδηγεί ουσιαστικά σε αφαίρεση περίπου 0.5% για κάθε μήνα που η αφυπηρέτηση γίνεται πριν από το 65ο έτος.

Όπως σημειώνεται, η νομοθεσία προβλέπει ότι σε περίπτωση πρόωρης αφυπηρέτησης, για σκοπούς συνταξιοδοτικού ωφελήματος η μεν υπηρεσία μέχρι την 31/12/2012 αποζημιώνεται άνευ επιπτώσεων ενώ, η υπηρεσία από την 1.1.2013 και μετά, αποζημιώνεται με αναλογιστικό πέναλτι.

«Επειδή η πρόωρη αφυπηρέτηση μπορεί το ενωρίτερο να γίνει από το 60ο έτος, κατά μέγιστο το αναλογιστικό πέναλτι μπορεί να οδηγήσει σε μείωση της σύνταξης κατά 30%» αναφέρει ο κ. Αντωνίου, επισημαίνοντας ότι το μεγαλύτερο μέρος υπηρεσίας των σήμερα υπηρετούντων εμπίπτει στο παλιό καθεστώς χωρίς πέναλτι, έτσι ώστε για παράδειγμα,  για κάποιον που συμπληρώνει στις 29/2/2020 τους 400 μήνες υπηρεσίας, οι 86 μήνες υπόκεινται σε αναλογιστικό πέναλτι και οι 314 είναι άνευ πέναλτι.

Με βάση τους υπολογισμούς της ΟΕΒ το κόστος απώλειας του πέναλτι, δεν θα υπερβεί τα €30 εκ. αν όλοι οι δικαιούχοι κάνουν χρήση του σχεδίου και αυτό οδηγεί σε καθαρό όφελος για το κράτος της τάξης των €35 περίπου εκ.

Το εν λόγω όφελος ωστόσο, θα μηδενιστεί σε χρονικό ορίζοντα περίπου 20 ετών, όπως αναφέρεται, κυρίως μέσα από τις προαγωγές και αναβαθμίσεις, αλλά και μέσα από το γεγονός ότι όλοι όσοι θα εισέλθουν στο δημόσιο, θα εισέλθουν μέχρι και πέντε χρόνια νωρίτερα από ότι θα εισέρχονταν χωρίς το σχέδιο πρόωρης αφυπηρέτησης.

Ο κ. Αντωνίου επισημαίνει ότι σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία, το κράτος δεν μπορεί να εφαρμόσει σχέδιο πρόωρης αφυπηρέτησης εκτός αν από αυτό θα προκύπτει οικονομικό όφελος για το δημόσιο.

Σε οκτώ σημεία τα συμπεράσματα ΟΕΒ

Τα συμπεράσματα της ΟΕΒ συνοψίζονται σε οκτώ σημεία στα οποία σημειώνεται μεταξύ άλλων, ότι τα σχέδια πρόωρης αφυπηρέτησης έχουν πραγματικά θετικά οικονομικά αποτελέσματα σε περίπτωση που δεν αντικαθίστανται οι αφυπηρετούντες με νέες προσλήψεις.

Επίσης, αναφέρεται ότι η κατάργηση του αναλογιστικού πέναλτι επτά χρόνια μετά την εισαγωγή του, δεν έχει σοβαρό κόστος ωστόσο, σε περίπτωση επανάληψης ενός τέτοιου σχεδίου μετά από μερικά χρόνια, το κόστος θα αυξηθεί κατακόρυφα.

Προστίθεται ότι εισάγεται για πρώτη φορά σχέδιο πρόωρης αφυπηρέτησης στο Δημόσιο και δημιουργείται προηγούμενο το οποίο το κράτος θα βρει μπροστά του σε λίγα χρόνια, και σημειώνεται ότι το σχέδιο εισάγεται σε μια εποχή που η ευμενής μεταχείριση των δημοσίων υπαλλήλων σε σύγκριση με την αντίστοιχη των ιδιωτικών προκαλεί το δημόσιο αίσθημα.

Εκφράζεται παράλληλα, η εκτίμηση ότι η σύσταση υφυπουργείου ψηφιακής πολιτικής και η επιτάχυνση της ψηφιοποίησης της δημόσιας διοίκησης που θα προκύψει μέσα από την λειτουργία του υφυπουργείου, θα οδηγήσει σε λιγότερες αριθμητικά ανάγκες για νέες προσλήψεις και σε προσλήψεις σε διαφορετικές ειδικότητες από αυτές που θα κενωθούν μέσα από το σχέδιο και τονίζεται η ανάγκη ταχείας αναδιοργάνωσης του δημοσίου και δημιουργίας νέου οργανογράμματος στη βάση της ψηφιοποίησης των λειτουργιών του, πριν από την έναρξη της διαδικασίας αναπλήρωσης των θέσεων που θα κενωθούν.

Ο κ. Αντωνίου σημειώνει την αντίδραση που προκάλεσε η προώθηση του σχεδίου για το δημόσιο, η οποία όπως αναφέρει οδήγησε σε πιέσεις για ισότιμη μεταχείριση των ιδιωτών εργαζομένων.

Υπενθυμίζει ότι σε αυτό το πλαίσιο η υπουργός εργασίας ανακοίνωσε πως εξετάζει το ενδεχόμενο να προωθήσει τροποποίηση της νομοθεσίας κοινωνικών ασφαλίσεων, με τρόπο που όσοι υπόκεινται σε αναλογιστικό πέναλτι επειδή λαμβάνουν σύνταξη πριν το 65ο, να απαλλάσσονται από το πέναλτι και να λαμβάνουν πλήρη σύνταξη, μόλις φθάσουν σε ηλικία που θα αρχίσουν να έχουν χρηματική απώλεια λόγω του πέναλτι, δηλαδή μόλις αποσβεστούν οι επιπλέον μηνιαίες συντάξεις που έλαβαν.

Κάτι τέτοιο, όπως αναφέρει, θα έχει οικονομικές επιπτώσεις επί του ταμείου κοινωνικών ασφαλίσεων.

Της Μαρίας Χαμπή