25/09/2021 06:00
Σε τροχιά υλοποίησης βρίσκεται το Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας. Ήδη άρχισε η εφαρμογή των μέτρων του Σχεδίου ιδιαίτερα αυτών που αφορούν τους 14 στόχους-ορόσημα που πρέπει να επιτευχθούν μέχρι τέλος Δεκεμβρίου για να εκταμιευθεί η δεύτερη δόση για την Κύπρο, ύψους €85 εκατ., μέχρι τον Ιούνιο του 2022.
Η πρώτη δόση, για την οποία δεν υπήρχαν προαπαιτούμενα, πέραν της έγκρισης του Σχεδίου και υπογραφής των σχετικών συμφωνιών με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, εκταμιεύθηκε ήδη την περασμένη Πέμπτη και ανέρχεται στα €156,8 εκατ.
Από τους 14 στόχους/ορόσημα για τη δεύτερη δόση, έχουν ήδη επιτευχθεί δύο, που αφορούν στην έγκριση του εθνικού σχεδίου δράσης για την κυκλική οικονομία από το Υπουργικό Συμβούλιο και στην προκήρυξη του Σχεδίου για προώθηση των ΑΠΕ και μέτρων ενεργειακής απόδοσης από το υπουργείο Ενέργειας, Εμπορίου & Βιομηχανίας.
Σε δηλώσεις στη Stockwatch η επικεφαλής της Διεύθυνσης Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας Ανθούλα Σαββίδη, επεσήμανε ότι για τη διασφάλιση της 2ης (πέραν της προκαταβολής) εκταμίευσης πόρων, στις αρχές του 2022, πρέπει να επιτύχουμε τους 14 στόχους/ορόσημα - από τους 271 που έχουν τεθεί - μέχρι τις 31 Δεκεμβρίου 2021.
Όπως εξήγησε, οι 14 στόχοι/ορόσημα αφορούν έξι νομοθετικές ρυθμίσεις, δύο μεταρρυθμίσεις που δεν απαιτούν νομοθετική ρύθμιση, πέντε επενδύσεις και μια αφορά στην ανάπτυξη και λειτουργία πληροφοριακού συστήματος παρακολούθησης του Σχεδίου.
Όσο αφορά τους στόχους/ορόσημα που προϋποθέτουν νομοθετικές ρυθμίσεις η κ. Σαββίδου ανέφερε ότι πρόκειται για τη μεταρρύθμιση της δημόσιας υπηρεσίας, καταπολέμηση της διαφθοράς, μεταρρύθμιση του δικαστικού συστήματος, μεταρρύθμιση της τοπικής αυτοδιοίκησης/παράταση της θητείας των υφιστάμενων τοπικών αρχόντων και ρύθμιση της αγοράς ηλεκτρισμού.
Σχετικά με τον στόχο που αφορά τη Γενική Διεύθυνση Ευρωπαϊκών Προγραμμάτων, Συντονισμού & Ανάπτυξης και τη Διεύθυνση της Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας που ενεργεί ως η Συντονιστική Αρχή του Σχεδίου, και σχετίζεται με την ανάπτυξη και λειτουργία πληροφοριακού συστήματος παρακολούθησης και ελέγχου όλων των έργων και δράσεων του Σχεδίου Ανάκαμψης, η κ. Σαββίδου είπε ότι ήδη υπογράφηκε σύμβαση για την ανάπτυξη και λειτουργία πληροφοριακού συστήματος και βρίσκονται σε διαδικασία ανάπτυξης του με την εταιρεία που ανέλαβε το έργο.
Οι έξι στόχοι που χρήζουν νομοθετικής ρύθμισης
Όσον αφορά στους έξι στόχους οι οποίοι θα πρέπει να υλοποιηθούν πριν το τέλος του χρόνου και χρήζουν νομοθετικής ρύθμισης, πρόκειται πρώτον, για την ανεξαρτητοποίηση του Κυπριακού Διαχειριστή Συστήματος Μεταφοράς από την αρμόδια Αρχή Ηλεκτρισμού Κύπρου.
Δεύτερον, απαιτείται η εισαγωγή νέου πλαισίου για την αξιολόγηση και επιλογή των υποψηφίων για την πλήρωση κενών θέσεων στη δημόσια υπηρεσία και νέων κανονισμών για την αξιολόγηση των επιδόσεων των εργαζομένων.
Ο τρίτος και ο τέταρτος στόχος αφορούν στη βελτίωση του νομοθετικού και θεσμικού πλαισίου για καταπολέμηση της διαφθοράς.
Ο πέμπτος στόχος έχει να κάνει με πλαίσιο και σχέδιο δράσης για την αντιμετώπιση των Μη εξυπηρετούμενων χορηγήσεων – ΜΕΧ.
Ο έκτος στόχος που χρήζει νομοθετικής ρύθμισης αναφέρεται σε δημιουργία κανονιστικού πλαισίου για αποθήκευση ενέργειας.
Μεταρρυθμίσεις χωρίς νομοθετική ρύθμιση και επενδύσεις
Οι δύο μεταρρυθμίσεις που απαιτεί το Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας για την εκταμίευση της δεύτερης δόσης, για τις οποίες δεν χρειάζεται νομοθετική ρύθμιση, αφορούν στο σχέδιο ενίσχυσης της κυκλικής οικονομίας στη βιομηχανία και το σχέδιο δράσης για τις ηλεκτρονικές δεξιότητες (E-skills), στο πλαίσιο των οποίων αναμένεται η υλοποίηση συγκεκριμένων δράσεων.
Οι πέντε επενδύσεις που προαπαιτούνται για την εκταμίευση της δεύτερης δόσης και αναμένεται ότι θα υλοποιηθούν πριν το τέλος του χρόνου είναι:
-Προώθηση επενδύσεων ενεργειακής απόδοσης σε μικρομεσαίες επιχειρήσεις, δήμους, κοινότητες και στον ευρύτερο δημόσιο τομέα – προκήρυξη σχετικής πρόσκλησης.
-Προώθηση των ΑΠΕ και μέτρων ενεργειακής απόδοσης σε κατοικίες, καθώς και αντιμετώπιση της ενεργειακής φτώχειας σε νοικοκυριά με άτομα με αναπηρίες - Προώθηση των ΑΠΕ και μέτρων ενεργειακής απόδοσης σε κατοικίες - προκήρυξη σχετικής πρόσκλησης.
-Ενθάρρυνση της χρήσης ΑΠΕ και μέτρων εξοικονόμησης ενέργειας σε δημόσιες και τοπικές αρχές, καθώς και σε ΜΚΟ και στήριξη των τοπικών κοινοτήτων για την αντιμετώπιση και την προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή - Ενθάρρυνση της χρήσης των ΑΠΕ και μέτρων εξοικονόμησης ενέργειας σε δημόσιες και τοπικές αρχές, καθώς και σε ΜΚΟ - προκήρυξη σχετικής πρόσκλησης.
-Ενίσχυση υφιστάμενων ισοτοπικών βάσεων δεδομένων των κυπριακών τροφίμων και ποτών, με στόχο τη διασφάλιση της ταυτότητας των προϊόντων, μέσα από την ανάπτυξη πλατφόρμας με τη χρήση τεχνολογίας Blockchain.
- Αναβάθμιση της υποδομής των δικαστηρίων.
Δόσεις και χρονοδιαγράμματα για 271 στόχους-ορόσημα
Για την εκταμίευση της δεύτερης δόσης, η αρμόδια αρχή θα πρέπει να καταθέσει σχετική αίτηση στην Κομισιόν, με τα δικαιολογητικά που θα αποδεικνύουν την επίτευξη των στόχων, το αργότερο μέχρι τον Φεβρουάριο του 2022.
Σε διάστημα τριών μηνών η Κομισιόν θα πρέπει να εξετάσει την αίτηση και αν όλα είναι ορθά να εκταμιευθεί το αργότερο τον Ιούνιου του ίδιου έτους το ποσό των €85 εκατ.
Η κ. Σαβββίδου τόνισε ότι η εκταμίευση του συνόλου των πόρων είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με την έγκαιρη επίτευξη όλων των στόχων/οροσήμων που είναι συνολικά 271 και που έχουν τεθεί για κάθε μία από τις επενδύσεις και μεταρρυθμίσεις του Σχεδίου, με πολύ συγκεκριμένα χρονοδιαγράμματα.
Ειδικότερα, ανέφερε ότι το Σχέδιο, που περιλαμβάνει μια συνεκτική δέσμη 133 παρεμβάσεων, 58 μεταρρυθμίσεων και 75 επενδύσεων, απαιτεί τον σωστό σχεδιασμό και έγκαιρη υλοποίηση των μέτρων που έχουν ενταχθεί στο Σχέδιο από τους αρμόδιους φορείς (κυβερνητικούς και μη), καθώς και τη συνεργασία όλων των θεσμών της χώρας, της δημόσιας υπηρεσίας, των πολιτικών κομμάτων, της Βουλής των Αντιπροσώπων και όλων των εταίρων, όπως τόνισε και ο Υπουργός Οικονομικών στην παρουσίαση του Σχεδίου ενώπιον της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Οικονομικών & Προϋπολογισμού.
Για την Κύπρο θα εκταμιευθεί κονδύλι συνολικού ύψους €1.2 δισ. από το Ταμείο Ανάκαμψης & Ανθεκτικότητας μέχρι το 2026, αφού υλοποιηθούν 58 μεταρρυθμίσεις και 75 επενδύσεις.
Συγκεκριμένα εκτός από την προκαταβολή/ πρώτη δόση, ύψους €156.8 εκατ. που εκταμιεύθηκε την περασμένη Πέμπτη και τη δεύτερη δόση ύψους €85 εκ, που ακολουθεί αρχές του 2022 (ή και μέχρι Ιούνιο ανάλογα με τον χρόνο που θα πάρει η Επιτροπή για έλεγχο και πληρωμή) το πρόγραμμα εκταμίευσης πόρων για την Κύπρο περιλαμβάνει ακόμα δέκα δόσεις μέχρι το 2026.
Αυτές προγραμματίζονται να καταβάλλονται κάθε Ιούνιο και Δεκέμβριο, ενώ τα αιτήματα πληρωμής να υποβάλλονται από το κράτος κάθε Φεβρουάριο και Αύγουστο αφού επιτευχθούν και ελεγχθούν όλοι οι στόχοι ορόσημα που αντιστοιχούν σε κάθε εξάμηνο. Κάθε δόση αντιστοιχεί σε συγκεκριμένο αριθμό οροσήμων.
Συνεπώς, σύμφωνα με τον προγραμματισμό, η τρίτη δόση ύψους €85 εκατ. αναμένεται να καταβληθεί μέχρι τον Δεκέμβριο του 2022, η τέταρτη δόση ύψους €115 εκατ. να δοθεί μέχρι το Ιούνιο του 2023 και η πέμπτη δόση ύψους €150 εκατ. θα πληρωθεί ως τον Δεκέμβριο του 2023.
Όσο αφορά το 2024 η Κύπρος θα λάβει επίσης δύο δόσεις, τον Ιούνιο και Δεκέμβριο ύψους €130εκ. και €115 εκ. αντίστοιχα. Το 2025 θα εκταμιευθούν €165 εκ. και €60 εκ. τον Ιούνιο και Δεκέμβριο αντίστοιχα, ενώ τέλος θα εκταμιευθούν €60 εκ. το Ιούνιο και €84,45 εκ. το Δεκέμβριο του 2026. Το σύνολο των €1,2 εκ. θα εκταμιευθεί αφού επιτύχουμε και τα 271 ορόσημα και στόχους που τέθηκαν.