18/09/2020 15:35
Τα ταμειακά διαθέσιμα του κράτους εκτιμάται να ανέλθουν τέλος του 2020 στο 20% του ΑΕΠ, επισημαίνει ο υπουργός οικονομικών Κωνσταντίνο Πετρίδης.
Σε απαντητική του επιστολή προς τον πρόεδρο του ΔΗΚΟ Νικόλα Παπαδόπουλο, με αφορμή τις προτάσεις του κόμματος για την οικονομία, ο κ.Πετρίδης αναφέρει ότι, ένας από τους λόγους για τους οποίους το δημόσιο χρέος αυξήθηκε το 2020, είναι διότι η Κυπριακή Δημοκρατία, ως ένα από τα μέτρα αντιμετώπισης της πανδημίας, προέβη σε συσσώρευση σημαντικών ρευστών διαθεσίμων ώστε να είναι σε θέση να διαχειριστεί οποιεσδήποτε επιπλέον αρνητικές εξελίξεις (π.χ. δεύτερο κύμα πανδημίας) χωρίς να τεθεί ποτέ σε κίνδυνο η δημοσιονομική βιωσιμότητα.
«Τα διαθέσιμα αυτά κατά το τέλος του 2020 προβλέπονται να ανέλθουν στο 20% ΑΕΠ περίπου, με το καθαρό δημόσιο χρέος να περιορίζεται στο 100% του ΑΕΠ. Με την πάροδο της πανδημίας και την επιστροφή στην ομαλότητα κατά την περίοδο 2021-2022 τα διαθέσιμα αυτά θα μειωθούν σταδιακά καθώς δεν θα είναι πλέον αναγκαία (λόγω της μείωσης των κινδύνων) με αποτέλεσμα τη σημαντική μείωση του δημόσιου χρέους κατά την εν λόγω περίοδο», αναφέρει.
Σημειώνεται επίσης ότι, το δημόσιο χρέος της Δημοκρατίας κατά τον Δεκέμβριο του 2020 θα είναι μειωμένο σε σχέση με τον Ιούλιο του 2020 (120% του ΑΕΠ) καθώς η Δημοκρατία έχει ήδη εκτελέσει τις κύριες χρηματοδοτικές δράσεις για το 2020, με εξαίρεση την χρηματοδότηση από το Ευρωπαϊκό πρόγραμμα SURE για ποσό €479 εκ., ενώ μέχρι το τέλος του έτους προβλέπονται λήξεις χρέους ύψους €835 εκ. Επιπρόσθετα μελετάται η δυνατότητα άλλων μέτρων διαχείρισης του δημόσιου χρέους με την εφαρμογή των οποίων το δημόσιο χρέος να μειωθεί περαιτέρω.
«Η ανάγκη δημοσιονομικής επέκτασης για μέτρα στήριξης της οικονομίας, εν μέσω μιας οικονομικής ύφεσης, αναπόφευκτα επέφερε αύξηση του δημοσίου χρέους και μετέτρεψε τη δημοσιονομική θέση του κράτους σε ελλειμματική. Είναι σημαντικό, όμως, να αναφερθεί ότι η Κύπρος κλήθηκε να αντιμετωπίσει την πανδημία από μια αρκετά πλεονεκτική δημοσιονομική θέση, η οποία έδωσε την ευκαιρία για την υιοθέτηση ενός γενναιόδωρου πακέτου στήριξης των ευάλωτων ομάδων, των εργαζομένων και των επιχειρήσεων, χωρίς δυσμενέστερες εξελίξεις σε χρέος και δημοσιονομικό έλλειμμα από αυτές που έχουν διαμορφωθεί», τονίζει.
Προτάσεις ΔΗΚΟ
Αναφορικά με τις προτάσεις και σχόλια του ΔΗΚΟ, ο κ. Πετρίδης αναφέρει ότι τα στατιστικά μεγέθη που αναφέρει το κόμμα σε σχέση με το δημοσιονομικό έλλειμμα και το δημόσιο χρέος δεν ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα.
«Συγκεκριμένα αναφέρεται ότι η Κύπρος είχε το τέταρτο ψηλότερο δημοσιονομικό έλλειμμα της ΕΕ για το 2019 ενώ στην πραγματικότητα το δημοσιονομικό ισοζύγιο κατέγραψε το τέταρτο υψηλότερο δημοσιονομικό πλεόνασμα το 2019 όπως καταδεικνύεται από τα στοιχεία της Στατιστικής Υπηρεσίας και της Eurostat», σημειώνει.
Παράλληλα, προσθέτει, «φαίνεται να παραγνωρίζεται η δημοσιονομική επίπτωση από την κρατική παρέμβαση του 2018 με σκοπό τη διάσωση του Συνεργατισμού και των καταθέσεων των αποταμιευτών».
«Ακόμη περισσότερο, υποβαθμίζεται από το ΔΗΚΟ ο δημοσιονομικός αντίκτυπος πάνω στο δημόσιο χρέος τόσο σε απόλυτους αριθμούς (εφόσον σε μια περίοδο μείωσης των δημοσιονομικών εσόδων η Κυβέρνηση τόλμησε, ως όφειλε, να προσφέρει ένα από τα μεγαλύτερα πακέτα στήριξης των επιχειρήσεων και των εργαζομένων) όσο και ως ποσοστό του ΑΕΠ εξαιτίας της μείωσης του παρονομαστή του ΑΕΠ ως αποτέλεσμα της πανδημίας. Στα ίδια πλαίσια, ουδεμία αναφορά γίνεται από το ΔΗΚΟ στην κυβερνητική μέριμνα για μια έγκαιρη και πρωτοφανή αύξηση των ρευστών διαθεσίμων του Κράτους τα οποία κατέστησαν δυνατή την υιοθέτηση και υλοποίηση της κρατικής στήριξης στην οικονομία», τονίζεται.
«Προκαλεί μάλιστα έκπληξη το γεγονός ότι, ενώ το ΔΗΚΟ εστιάζει την κριτική του κυρίως στην επιδείνωση του δημοσιονομικού ισοζυγίου, έρχεται να προτείνει οικονομικά μέτρα, συμπεριλαμβανομένων φορολογικών ελαφρύνσεων, τα οποία εκτιμάται ότι θα έχουν τεράστιο κόστος, χωρίς καν να διασφαλίζουν άμεσο όφελος για την οικονομία, με αποτέλεσμα, σε περίπτωση υιοθέτησης των εν λόγω μέτρων, να τίθεται η οικονομία σε κίνδυνο δημοσιονομικού εκτροχιασμού», αναφέρει.
Εκτιμάται ότι το κόστος των οικονομικών μέτρων που προτείνονται υπερβαίνει τα €650 εκ. ετησίως, πράγμα το οποίο δύναται να εκτροχιάσει τα δημόσια οικονομικά.
Σύμφωνα με τον υπουργό, η κυπριακή οικονομία το 2020 αναμένεται να παρουσιάσει ύφεση με το ρυθμό ανάπτυξης να προβλέπεται να κυμανθεί γύρω στο -7.0%. Αν δεν υπάρξουν ιδιαίτερα δυσμενείς συνθήκες τους επόμενους μήνες, αυτή η πρόβλεψη δύναται να αναθεωρηθεί προς τα κάτω, δηλαδή η ύφεση θα είναι μικρότερη.
Σε σχέση με την αγορά εργασίας, σύμφωνα με τις προβλέψεις του Υπουργείου Οικονομικών, το ποσοστό ανεργίας το 2020 αναμένεται να σημειώσει αύξηση και να κυμανθεί γύρω στο 9% του εργατικού δυναμικού έναντι 7.1% του προηγούμενου χρόνου. Η πρόβλεψη για ανεργία κοντά στο 9% αποτελεί το μέγιστο ποσοστό και άρα δεν αναμένεται να ξεπεραστεί.
Σε σχέση με τα δημόσια οικονομικά, σημειώνεται ότι στο Στρατηγικό Σχέδιο Δημοσιονομικής Πολιτικής 2017-2019, οι προβλέψεις του Υπουργείου Οικονομικών βασίστηκαν στα δεδομένα που ήταν διαθέσιμα μέχρι και τον Απρίλιο του 2017. Είναι γεγονός ότι, η ευνοϊκή δημοσιονομική θέση του κράτους με ψηλά πρωτογενή πλεονάσματα, αλλά και η σταθερή αναπτυξιακή πορεία της οικονομίας ήταν η βάση για μια σταθερά πτωτική πορεία του δημοσίου χρέους ως ποσοστό το ΑΕΠ από το 2016 και μετά.
Μετέπειτα, όπως δημοσιεύεται και στο Πρόγραμμα Σταθερότητας 2020, το δημόσιο χρέος ως ποσοστό του ΑΕΠ το 2018 διαμορφώθηκε στο 101%, για να μειωθεί το 2019 στο 96% του ΑΕΠ, κυρίως χάριν της πρόωρης αποπληρωμής του Ρωσικού δανείου.