06/12/2021 07:18
Την εκτίμηση ότι η ανάκαμψη θα συνεχιστεί το τέταρτο τρίμηνο του 2021 και τα επόμενα έτη, εκφράζει ο διοικητής της Κεντρικής Τράπεζας Κωνσταντίνος Ηροδότου στην ομιλία την οποία αναμένεται να εκφωνήσει σήμερα ενώπιον της κοινοβουλευτικής Επιτροπής Οικονομικών. Ωστόσο επισημαίνει ότι παρά την αναμενόμενη οικονομική ανάκαμψη, δεν πρέπει να παραβλέπεται η ύπαρξη καθοδικών κίνδυνων που σχετίζονται κυρίως, με τη μελλοντική εξέλιξη της πανδημίας.
Σε ό,τι αφορά τις μακροοικονομικές προβλέψεις, ο κ. Ηροδότου σημειώνει, σύμφωνα με το σημείωμα της ομιλίας που στάληκε στη Βουλή, ότι η συνολική ανάπτυξη του ΑΕΠ για ολόκληρο το 2021 έχει αναθεωρηθεί προς τα πάνω σε σχέση με τις προβλέψεις του Ιουνίου του 2021, καθώς το οικονομικό κλίμα έχει βελτιωθεί σημαντικά, ενώ ο τουριστικός τομέας κατέγραψε πιο θετική από την αναμενόμενη πορεία.
Το πραγματικό ΑΕΠ έφτασε τα επίπεδα στα οποία βρισκόταν πριν την πανδημία κατά το τρίτο τρίμηνο του 2021.
«Η ανάκαμψη αναμένεται να συνεχιστεί και το τέταρτο τρίμηνο του 2021, όπως επίσης και τα επόμενα έτη, λόγω της συνεχιζόμενης στήριξης που προβλέπεται τόσο από την εγχώρια, όσο και την εξωτερική ζήτηση, αλλά και της ώθησης που αναμένεται να δώσει η χρηματοδότηση της ΕΕ μέσω του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας», αναφέρει.
Ο πληθωρισμός, σημειώνει, αναμένεται ότι θα συνεχίσει την ανοδική του πορεία και το 2022, λόγω της συνεχιζόμενης προς τα πάνω επίδρασης των προαναφερθέντων παραγόντων που σχετίζονται με τις συνθήκες προσφοράς και ζήτησης εν μέσω της πανδημίας καθώς και της προβλεπόμενης συνεχιζόμενης ανάκαμψης στην εγχώρια οικονομική δραστηριότητα.
Ωστόσο, τονίζει ότι η απρόβλεπτη πορεία της πανδημίας, εν όψει και των διαφόρων μεταλλάξεων του ιού, καθώς και τα συνεχιζόμενα προβλήματα στις αλυσίδες εφοδιασμού (supply bottlenecks) αποτελούν καθοδικούς κίνδυνους για τις προοπτικές της οικονομίας.
Προσθέτει πως με βάση νεότερα δεδομένα, η οικονομική μεγέθυνση κατά το 2021 και εντεύθεν αναμένεται να διαμορφωθεί σε υψηλότερα επίπεδα, λόγω της μεγαλύτερης εμβολιαστικής κάλυψης του πληθυσμού σε σχέση με πριν από το καλοκαίρι, τη μεγάλη προσαρμοστικότητα (adaptation effects) από πλευράς νοικοκυριών και επιχειρήσεων που έχει παρατηρηθεί από την έναρξη της πανδημίας, καθώς και της σημαντικής στήριξης στην οικονομική δραστηριότητα που αναμένεται από την χρηματοδότηση της ΕΕ.
Επισημαίνει πως οι μακροοικονομικές προβλέψεις που έχουν περιληφθεί στον κρατικό Προϋπολογισμό συνάδουν σε γενικές γραμμές με εκείνες της ΚΤΚ που αναμένεται να δημοσιευθούν περί τα τέλη Δεκεμβρίου 2021.
Σημειώνεται ότι οι επικαιροποιημένες προβλέψεις της ΚΤΚ είναι κάπως πιο αισιόδοξες στο τέλος του ορίζοντα προβλέψεων λόγω και των υποθέσεων εργασίας σε σχέση με τις μακροοικονομικές επιπτώσεις της χρηματοδότησης από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας.
Για το 2021, η πρόβλεψη για το εύρος της ανάκαμψης συνάδει με τα διαθέσιμα στοιχεία και οι συνεχιζόμενοι θετικοί ρυθμοί ανάπτυξης από το 2022 και εντεύθεν αντικατοπτρίζουν τη στήριξη από την εγχώρια και εξωτερική ζήτηση.
Να προσαρμόζονται οι δημοσιονομικοί στόχοι
Ο κ. Ηροδότου σημειώνει στην ομιλία του ότι το 2020 και 2021 το κράτος στήριξε την οικονομία και τους εργαζομένους με έκτακτα μέτρα δημοσιονομικής επίπτωσης περίπου 3,5% του ΑΕΠ ανά έτος. Ως αποτέλεσμα, το έλλειμμα για το 2020 ανήλθε στο 5,7% του ΑΕΠ, ενώ για το 2021 αναμένεται να είναι μικρότερο, αλλά πέραν του 3% του ΑΕΠ.
«Με την υπό εξέλιξη οικονομική ανάκαμψη, η επίπτωση στα δημόσια οικονομικά είναι θετική, κάτι που αναμένεται να συνεχιστεί και το 2022», αναφέρει.
Την ίδια στιγμή, υποδεικνύει ότι είναι απαραίτητο να προσαρμόζονται οι στόχοι της δημοσιονομικής πολιτικής, από τον περιορισμό των αρνητικών συνεπειών της κρίσης στη στήριξη μιας βιώσιμης ανάπτυξης και μιας πιο ανθεκτικής οικονομίας.
«Οι σημερινές οικονομικές συνθήκες οδηγούν σε προβλέψεις για δημοσιονομικό έλλειμμα 1,1% του ΑΕΠ το 2022, ωστόσο, αυτό αποτελεί σημαντική βελτίωση σε σχέση με το έλλειμμα πέραν του 3% που εκτιμάται για το τρέχον έτος, κυρίως λόγω της αναμενόμενης απόσυρσης των έκτακτων μέτρων στήριξης της οικονομίας για αντιμετώπιση των αρνητικών συνεπειών της πανδημίας», αναφέρει.
Σημειώνει ωστόσο, ότι η ενεργοποίηση της γενικής ρήτρας διαφυγής από την Ευρωπαϊκή Ένωση διασφαλίζει την απαιτούμενη ευελιξία ώστε να αντιμετωπιστούν πιθανές αρνητικές επιπτώσεις της πανδημίας και το 2022 με μέτρα τα οποία να είναι έγκαιρα, προσωρινά και στοχευμένα.
Κλειδί για αξιολογήσεις η συνετή δημοσιονομική διαχείριση
Την ίδια στιγμή, επισημαίνει ότι το κράτος θα πρέπει να αρχίσει να προσαρμόζεται στην επαναφορά εντός των δημοσιονομικών κανόνων της Ευρωπαϊκής Ένωσης από το 2023, είτε υφιστάμενων είτε αναθεωρημένων, καθώς όπως τονίζει, η συνετή διαχείριση των δημόσιων οικονομικών αποτελεί κλειδί και για την αξιολόγηση της πιστοληπτικής ικανότητας της χώρας.
Παράλληλα αναφέρει ότι το Δημόσιο Χρέος αναμένεται να παραμείνει βιώσιμο και, μετά τη σημαντική αύξηση του προηγούμενου έτους, να συνεχίσει την καθοδική του πορεία τα επόμενα έτη.
Τονίζει ωστόσο πως είναι σημαντικό να αποφευχθεί οποιοσδήποτε εκτροχιασμός των δημοσιονομικών δεικτών, πέραν της επίπτωσης λόγω πανδημίας, έτσι ώστε να αποφευχθούν οι κίνδυνοι μη διατήρησης της επενδυτικής βαθμίδας της χώρας.
Ευοίωνες οι προοπτικές για βιώσιμη οικονομία
Ο κ. Ηροδότου σημειώνει ότι τα σχέδια ανάκαμψης της οικονομίας, και ειδικότερα η απορρόφηση των κονδυλίων του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, δίνουν τη δυνατότητα πραγματοποίησης και στήριξης αναπτυξιακών έργων που εστιάζουν στο διττό στόχο της ψηφιακής και πράσινης ανάπτυξης.
Επιπλέον, σημειώνει ότι ο εκσυγχρονισμός του κράτους μέσω της υλοποίησης διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων είναι σημαντική παράμετρος για την επίτευξη του στόχου της ορθολογικής και αποδοτικής διαχείρισης των δημοσίων οικονομικών.
«Συνολικά, η ΚΤΚ εκτιμά ότι οι επιλογές πολιτικής που θα υιοθετηθούν μέσω του Κρατικού Προϋπολογισμού, μπορούν και πρέπει να βοηθήσουν στη μετάβαση προς μια πιο ανταγωνιστική, πιο ανθεκτική και βιώσιμη οικονομία», τονίζει, προσθέτοντας ότι «οι προοπτικές είναι ευοίωνες με δεδομένη τη θετική, επιπρόσθετη συνεισφορά του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Ανθεκτικότητας και Ανάκαμψης».
Περιορίστηκαν οι συνέπειες της πανδημίας
Συνοψίζοντας, ο κ. Ηροδότου, εκφράζει την πεποίθηση ότι η Κύπρος έχει καταφέρει μέχρι τώρα να περιορίσει, στο μέτρο του δυνατού, τις τεράστιες οικονομικές συνέπειες της πανδημίας χάρη στην έγκαιρη εφαρμογή μέτρων, τόσο σε ευρωπαϊκό όσο και σε εγχώριο επίπεδο από την έναρξη της πανδημίας.
«Η συντονισμένη προσπάθειά όλων μας έχει αποδώσει και αντικατοπτρίζεται στις ισχυρές αναπτυξιακές επιδόσεις που καταγράφονται κατά το τρέχον έτος παρά τις δύσκολες και αβέβαιες επιδημιολογικές συγκυρίες», αναφέρει.
Χαρακτηρίζει «εξαιρετικά σημαντικό να συνεχίσουμε την προσπάθεια ώστε να μπορέσουμε να αντιμετωπίσουμε επιτυχώς τις παραμένουσες προκλήσεις που διανοίγονται μπροστά μας και να κατορθώσουμε να απαλείψουμε εντελώς τις συνέπειες της πανδημίας».
Πάγια θέση της ΚΤΚ, όπως αναφέρει, παραμένει ότι η στοχοθετημένη χάραξη πολιτικής, η υιοθέτηση νέας τεχνολογίας και ο συντονισμός, είναι θεμελιώδους σημασίας για την πλήρη αντιμετώπιση των συνεπειών του Covid-19, αλλά και για την ομαλή μετάβασή μας σε πορεία βιώσιμης ανάπτυξης.