You are here

Κύπρος, η νέα Πορτογαλία

17/03/2004 08:59

· Αρνητικές πρωτιές του άλλοτε «καλού μαθητή»

· Το μεγαλύτερο έλλειμμα από το 1991

· Ξεπέρασε όλες τις προβλέψεις

· Ξεπεράσαμε και το «σύνδρομο Πορτογαλίας»


Στο ψηλότερο επίπεδο των τελευταίων δώδεκα ετών έφθασε το δημοσιονομικό έλλειμμα το 2003, σύμφωνα με στοιχεία που έδωσε χθες στη δημοσιότητα η Eurostat. Το έλλειμμα ανήλθε στα £417 εκ. ή στο 6,3% του κυπριακού ΑΕΠ και είναι το μεγαλύτερο από το 1991. Είναι δε το τρίτο μεγαλύτερο έλλειμμα στην Ευρώπη των 25. Παράλληλα, το δημόσιο χρέος εκτινάχθηκε στα £4,8 δις ή στο 72% του ΑΕΠ, ξεπερνώντας κατά πολύ το σχετικό πήχη του Μάαστριχτ (60%). Το δημόσιο χρέος της Κύπρου είναι το μεγαλύτερο μεταξύ των 10 νέων μελών της ΕΕ.

Η διόγκωση του ελλείμματος οφείλεται εν μέρει στην επιβράδυνση του ρυθμού ανάπτυξης της κυπριακής οικονομίας, που περιορίστηκε στο 2% την τελευταία διετία. Οφείλεται επίσης στην αδυναμία της κυβέρνησης Κληρίδη αλλά και της κυβέρνησης Παπαδόπουλου να περιορίσουν τις δημόσιες δαπάνες, οι οποίες αυξήθηκαν με σαφώς ταχύτερους ρυθμούς από ότι τα έσοδα.

Το έλλειμμα θα ήταν κατά 1% μεγαλύτερο αν δεν προέκυπτε μεταφορά £60 εκ. από τα αποθεματικά της ΑΗΚ και της ΑΤΗΚ στο πάγιο ταμείο του κράτους. Περιορίστηκε δε την τελευταία τριμηνία, από τις αυξήσεις στους φόρους κατανάλωσης των τσιγάρων και των καυσίμων και ενδεχομένως από την αυξημένη ζήτηση των ιδιωτικών σαλούν το Δεκέμβριο.

Η δημοσιονομική κατάσταση της χώρας ξεπέρασε κάθε επίσημη πρόβλεψη, αφήνοντας εκτεθειμένη την κυβέρνηση του τόπου στους ξένους αναλυτές και τεχνοκράτες. Η κυβέρνηση Κληρίδη προέβλεπε τον Σεπτέμβριο του 2002 ότι το έλλειμμα του 2003 θα περιοριζόταν στο 2,3%. Η δημοσιονομική απογραφή της νέας κυβέρνησης έφερε στο φως κρυμμένα ελλείμματα και αναθεωρήθηκε η πρόβλεψη από το 2,3% στο 5,4%. Ακόμα και το 5,4% όμως αποδείχθηκε σχετικά συντηρητικό, αφού τα στοιχεία Σεπτεμβρίου που δημοσιεύθηκαν το Δεκέμβριο έδειχναν ότι είχαμε ξεπεράσει την πρόβλεψη της κυβέρνησης Παπαδόπουλου.

Η μεγάλη απόκλιση των τεσσάρων ποσοστιαίων μονάδων από την αρχική πρόβλεψη έχει ξεπεράσει ακόμα και αυτήν της Πορτογαλίας το 2002, όταν η δημοσιονομική απογραφή της συντηρητικής κυβέρνησης ανέδειξε αποκλίσεις μέχρι και 2,7% από τις προβλέψεις που περιλαμβάνονταν στο Σύμφωνο Σταθερότητας. Η απόκλιση του 2003 κινδυνεύει να πλήξει ανεπανόρθωτα την αξιοπιστία των επίσημων προβλέψεων στους ξένους. Ήδη, στις τελευταίες του εκθέσεις για την Κύπρο, το Economist Intelligence Unit αγνοεί τις επίσημες προβλέψεις για το 2004. Αντί του 3,7%, που εκτιμείται στο ΠΟΠ, το EIU βλέπει το έλλειμμα να φθάνει το 4,6%. Η πρόβλεψη του Βρετανικού οίκου κινείται στα ίδια επίπεδα με αυτή των Standard and Poor’s που υποβάθμισαν την Κύπρο δύο φορές τους τελευταίους έξι μήνες.

Του Αντώνη Α. Έλληνα