You are here

Δεν είναι υπερχρεωμένα τα ελληνικά νοικοκυριά

30/01/2004 10:59
Του Χάρη Σαββίδη

Σημαντικά περιθώρια περαιτέρω αύξησης του δανεισμού των ελληνικών νοικοκυριών προκύπτουν από τα στοιχεία της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, παρά τους ταχύτατους ρυθμούς αύξησης της πιστωτικής επέκτασης. Οι ελληνικές επιχειρήσεις, αντίθετα, είναι χρεωμένες περίπου όσο και οι υπόλοιπες ευρωπαϊκές, γεγονός που ερμηνεύει και το μικρότερο ρυθμό αύξησης της επιχειρηματικής πίστης.

Από το Δελτίο Στατιστικής Συγκυρίας της ΤτΕ, που κυκλοφόρησε την Τετάρτη, προκύπτει ότι τον Νοέμβριο ο δανεισμός των νοικοκυριών (στεγαστικά και καταναλωτικά δάνεια) «έτρεχε» με ετήσιο ρυθμό 27,8%. Βάσει στοιχείων που δημοσιοποίησε χθες η ΕΚΤ, στο σύνολο της ευρωζώνης ο δανεισμός των νοικοκυριών αυξήθηκε το δ' τρίμηνο του 2003 κατά 6,3%.

Καταναλωτικά δάνεια

Η διαφορά είναι ακόμα πιο εντυπωσιακή στην περίπτωση των καταναλωτικών δανείων, τα οποία αυξάνονται με ετήσιο ρυθμό 25,5% στην Ελλάδα και μόλις 3,1% στο σύνολο της ευρωζώνης.

Τα υπόλοιπα στα στεγαστικά δάνεια αυξήθηκαν την ίδια περίοδο κατά 26,4% στην Ελλάδα και κατά 7,8% στο σύνολο της ευρωζώνης.

Η σημαντική αυτή απόκλιση ερμηνεύεται, σε μεγάλο βαθμό, από τα απόλυτα μεγέθη των χρεών: Τα νοικοκυριά στην Ελλάδα χρωστούσαν τον Νοέμβριο περίπου 39 δισ. ευρώ - ποσό που αντιστοιχεί στο 25,67% του ελληνικού ΑΕΠ.

Στο σύνολο της ευρωζώνης τα χρέη των νοικοκυριών έφθασαν το τελευταίο τρίμηνο του 2004 τα 3.514 δισεκατομμύρια ευρώ - ποσό που αντιστοιχεί περίπου στο 48,5% του ΑΕΠ.

Επιχειρήσεις

Στην πλευρά των επιχειρήσεων η εικόνα διαφέρει σημαντικά, καθώς το ποσοστό δανεισμού στην Ελλάδα ως προς το ΑΕΠ (39,9%) είναι πολύ κοντά στον μέσο όρο της ευρωζώνης (42%). Ίσως αυτό εξηγεί και τη σχετικά μικρή απόσταση μεταξύ του ρυθμού αύξησης των δανείων προς επιχειρήσεις στην Ελλάδα (10,4%) με τον αντίστοιχο μέσο όρο της ευρωζώνης (3,5%).

Φαίνεται, δηλαδή, ότι ενώ οι ελληνικές επιχειρήσεις έχουν ήδη αναγκαστεί να προσφύγουν στον τραπεζικό δανεισμό εξίσου με τους Ευρωπαίους ανταγωνιστές τους, τα ελληνικά νοικοκυριά βρίσκονται ακόμα στα «μισά του δρόμου».

Συμπέρασμα λογικό, αν αναλογιστεί κανείς ότι μέχρι πρόσφατα ο τρόπος διαχείρισης του πλούτου και των δαπανών των νοικοκυριών ήταν αρκετά διαφορετικός στην Ελλάδα από ό,τι στην υπόλοιπη Ευρώπη.

Κερδοφορία

Τα περιθώρια αύξησης του δανεισμού των νοικοκυριών αποτελούν μια πολύ καλή εγγύηση για την κερδοφορία των τραπεζών τα επόμενα χρόνια.

Και ίσως να αποτελεί μία εξήγηση για τα υψηλά επίπεδα των επιτοκίων, κυρίως στην καταναλωτική πίστη: Οι τράπεζες υπολογίζουν ότι, έτσι κι αλλιώς, τα δάνεια θα αυξηθούν σημαντικά τα επόμενα χρόνια, και άρα δεν βρίσκουν λόγο να διεκδικήσουν μερίδια αγοράς μέσω μειώσεων στα επιτόκια. Έτσι μπορούν να διατηρούν τα υψηλά περιθώρια κέρδους και να χρηματοδοτούν το σχετικά υψηλό κόστος λειτουργίας τους.

Η στέγη στην Ελλάδα

Τα στεγαστικά δάνεια στην Ελλάδα αντιστοιχούν στο 17% του ΑΕΠ, βάσει των στοιχείων της Τράπεζας της Ελλάδας.

... και την Ευρώπη

Στην ευρωζώνη, το δ' τρίμηνο του 2003 τα στεγαστικά δάνεια προσέγγιζαν το 32,5% του ΑΕΠ.