You are here

Παρενέργειες στους ισολογισμούς των εισηγμένων από την κρίση

24/11/2008 08:29
Της Ειρήνης Σακελλάρη

Με προβλήματα μεν, σχετικά ελεγχόμενα δε εκτιμούν μεγάλοι ορκωτοί ελεγκτές ότι θα κινηθούν οι ισολογισμοί των εισηγμένων αλλά και γενικότερα των μεγάλων εταιρειών ακόμη και σε ευπαθείς από τη διεθνή κρίση κλάδους.
Όπως παρατηρούν έγκυροι παράγοντες ανάμεσα στο σώμα των ορκωτών εκτιμητών οι οποίοι ελέγχουν μεγάλες ελληνικές επιχειρήσεις γι΄ αυτό και επιθυμούν να διατηρήσουν την ανωνυμία τους, η κρίση είναι γεγονός πως έχει πλήξει βαθιά και τις ελληνικές επιχειρήσεις, ωστόσο τα σενάρια καταστροφολογίας που ακούγονται με τα δεδομένα της παρούσας φάσης ενδεχομένως να μην ευσταθούν.

Οι κλάδοι που θεωρητικώς αντιμετωπίζουν τα σημαντικότερα προβλήματα είναι οι τράπεζες, οι ναυτιλιακές, ο τουρισμό, το εμπόριο και οι κατασκευαστικές οικοδομών.

Τράπεζες

Όσον αφορά τις τράπεζες, οι ελεγκτές αναφέρουν το παρήγορο στοιχείο πως οι περισσότερες από αυτές -και τούτο θα φανεί μέχρι το τέλος του έτους αλλά και στις αρχές του επομένου- έχουν κάνει τον προγραμματισμό τους πέρα και έξω από το πακέτο στήριξης των 28 δισ. για τα ληξιπρόθεσμα ομολογιακά δάνεια που πρέπει να αποπληρώσουν.

Όπως μάλιστα αναφέρουν χαρακτηριστικά για τον κλάδο, το γεγονός αυτό φαίνεται και από τις τιτλοποιήσεις στεγαστικών και επιχειρηματικών δανείων που αρχίζουν να εξαγγέλλουν τα πιστωτικά ιδρύματα το ένα μετά το άλλο. Ας σημειωθεί ότι την εβδομάδα που πέρασε ανησυχία εξέφρασε και η διοίκηση της Τράπεζας της Ελλάδος, σημειώνοντας πως τα ληξιπρόθεσμα αυτά δάνεια είναι της τάξης των 16-18 δισ. ευρώ.

Εάν προχωρήσουν σε τιτλοποιήσεις και άλλα πιστωτικά ιδρύματα, αυτό σημαίνει ότι τελικώς από τα 28 δισ. ευρώ του προγράμματος στήριξης των τραπεζών, ένα σημαντικό τμήμα θα κατευθυνθεί υπό τη μορφή ρευστότητας στην αγορά και έτσι αυτή θα μπορέσει μέσω των χρηματοδοτήσεων να αντεπεξέλθει στην κρίση.

Εμπόριο

Άμεσα συνδεδεμένος με τον κλάδο των τραπεζών -όπως αναφέρουν οι ίδιοι παράγοντες- είναι ο εμπορικός κλάδος ο οποίος αναμένει τη χρηματοδότησή του ώστε να μπορέσει να συνεχίσει τις εργασίες του έστω και με μειωμένη καταναλωτική ζήτηση.

΄Ένας από τους πιο γνωστούς ορκωτούς ελεγκτές σημείωνε στην «Η» πως «κανένας δεν λέει ότι από την παγκόσμια κρίση και ύφεση δεν θα χάσουν οι ελληνικές επιχειρήσεις χρήματα.

Ασφαλώς και ζημιές έχουν ήδη υποστεί και θα υποστούν και άλλες σε αυτήν καθ΄ αυτή την δραστηριότητά τους. Ωστόσο αυτό που στην παρούσα τουλάχιστον φάση δεν φαίνεται αποτυπωμένο στις χρηματοοικονομικές τους καταστάσεις είναι το σενάριο της καταστροφής, αν η κρίση συνεχιστεί για εύλογο χρονικό διάστημα?».

Τουρισμός

Όσον αφορά τον τουρισμό, οι ορκωτοί ελεγκτές εκτιμούν ότι οι επιχειρήσεις του κλάδου που έχουν πρόβλημα, συνδεδεμένες και με κάποιες περιοχές, είναι αυτές οι οποίες ασχολούνται με τον χαμηλού κόστους τουρισμό ο οποίος στη χώρα μας εκπροσωπεί πολύ μικρό ποσοστό.

Οι περισσότερες και οι μεγαλύτερες επιχειρήσεις του κλάδου δεν αντιμετωπίζουν πρόβλημα καθώς εδώ και πολλά χρόνια έχουν πραγματοποιήσει στροφή στον υψηλού επιπέδου τουρισμό ο οποίος μάλιστα τροφοδοτείται από εισοδήματα τα οποία δεν έχουν πληγεί σε αυτό το επίπεδο από την κρίση. Άρα και εδώ, σημειώνουν οι ίδιοι παράγοντες, δεν αναμένεται καταστροφικό σενάριο για την αγορά.

Ναυτιλία

Όσον αφορά τη ναυτιλία, που πρόκειται για τον κλάδο ο οποίος αναμένεται να πληγεί περισσότερο από την κρίση, οι ορκωτοί ελεγκτές σημειώνουν πως οι απώλειες θα είναι πολλές.

Ωστόσο οι εφοπλιστές γαλουχημένοι και από την προηγούμενη κρίση ό η οποία είχε πλήξει τον κλάδο τους και κατά την οποία μεγάλα ονόματα του κλάδου είχαν καταρρεύσει, δεν έχουν συνάψει συμβόλαια με εξαιρετικά δυσμενείς γι΄ αυτούς ρήτρες εάν δεν μπορέσουν να εκπληρώσουν τις υποχρεώσεις τους. Ετσι και εδώ εκτιμάται ότι ήδη υπάρχουν και θα υπάρξουν σημαντικές απώλειες όχι ωστόσο καταστροφή.

Κατασκευές

Οι ίδιοι επίσης ελεγκτές υποστηρίζουν πως ο κατασκευαστικός κλάδος, κυρίως στην οικοδομή η οποία πλήττεται είναι ίσως αυτός με τις μεγαλύτερες αντοχές. Εκτιμούν πως από την δραστηριότητα των προηγούμενων ετών ο κλάδος αυτός έχει την απαιτούμενη ρευστότητα η οποία θα του επιτρέψει να αναμένει το γύρισμα της αγοράς.

Απόδειξη δε προς τούτο αποτελεί, λένε οι ορκωτοί, ότι η αξία των κατοικιών παρά την εγνωσμένη κρίση στην αγορά δεν υποχωρεί τουλάχιστον σε σημαντικό βαθμό. Έτσι με έναν ετεροχρονισμό των πληρωμών που ούτως ή άλλως έχει αρχίσει να γίνεται σε όλους τους κλάδους το δύσκολο 2009 θα ξεπεραστεί.
Χρειάζονται επιπλέον μέτρα

Πάντως οι ελεγκτές σημειώνουν πως τα πράγματα μπορεί να μην είναι καταστροφικά είναι όμως δύσκολα για την αγορά και θα απαιτηθούν επιπλέον μέτρα.

Οι ίδιοι εισηγούνται στις αρχές (και φαίνεται πως και πανευρωπαϊκά υπάρχει τέτοια τάση) οι αλλαγές που υιοθετήθηκαν για τον χρηματοπιστωτικό τομέα όσον αφορά τα διεθνή λογιστικά πρότυπα να επεκταθούν και για τους λοιπούς κλάδους όσον αφορά τη χρήση του 2008.

Η βασική αλλαγή είναι η αποτίμηση σε τίτλους, χρεόγραφα κλπ να μην γίνεται με βάση τις τρέχουσες τιμές (mark to market) καθώς τέτοια αποτίμηση με τις χρηματαγορές να έχουν καταρρεύσει μπορεί να οδηγήσει σε εσφαλμένα συμπεράσματα. Υπάρχουν δε αγορές όπως αυτές των ομολόγων που η αποτίμησή τους σε τρέχουσες τιμές είναι αδύνατη, σημείωναν.

Επειδή λοιπόν πέρα από το χρηματοπιστωτικό κλάδο και άλλες εταιρείες -οι περισσότερες εισηγμένες- είχαν πραγματοποιήσει επενδύσεις χαρτοφυλακίου από τις οποίες καταγράφουν σημαντικές απώλειες αλλά και εκτός αυτού είχαν κάνει hedging κινδύνων με τέτοιες επενδύσεις στο εξωτερικό θα πρέπει να τύχουν της ίδιας ευνοϊκής μεταχείρισης που επιφύλαξε η Ευρωπαϊκή Ενωση και στις εταιρείες του χρηματοπιστωτικού τομέα.

Οι ελεγκτές στην παρούσα φάση πάντως εστιάζουν σε σημαντικό βαθμό ελέγχοντας τους ισολογισμούς στη σχέση ιδίων προς ξένα κεφάλαια για τις εισηγμένες επιχειρήσεις οι οποίες στην παρούσα φάση προσπαθούν με κάθε τρόπο και ενόψει των δύσκολων ημερών που έρχονται να εστιάσουν στη σχέση αυτήν.