Αμέριστη στήριξη προς τις ΜΜΕ με προοπτικές ανάπτυξης

Ο οικονομικός αντίκτυπος της πανδημίας λόγω μεταξύ άλλων και της επίδρασης των περιοριστικών μέτρων είναι ήδη τεράστιος, με την αβεβαιότητα να είναι διάχυτη στην επιχειρηματική κοινότητα του τόπου. Αν και οι μεγαλύτερες επιχειρήσεις είναι σημαντικό να βρίσκονται στην άμεση προτεραιότητα μας, δεν πρέπει να υποτιμούμε τον αντίκτυπο στην επιβίωση και την ανάπτυξη των μικρομεσαίων επιχειρήσεων (ΜΜΕ), και ιδιαίτερα αυτών με προοπτικές ανάπτυξης. Οι ΜΜΕ αποτελούν το 99% των κυπριακών επιχειρήσεων του ιδιωτικού τομέα και, συνεπώς, η υποστήριξη επιχειρηματιών για την ανάπτυξη νέων, νεοφυών και καινοτόμων επιχειρήσεων είναι σαφώς υψίστης σημασίας για τη συνολική «υγεία» της κυπριακής οικονομίας.

Είναι με ιδιαίτερο ενδιαφέρον που πρέπει να εστιάσουμε σε ΜΜΕ με εξαιρετικές προοπτικές ανάπτυξης, που το τελευταίο διάστημα αναζητούν κεφάλαια για την υλοποίηση της αναπτυξιακής τους στρατηγικής. Μάλιστα, η δυνητική συνεισφορά τους στο ΑΕΠ είναι πολλαπλάσια. Σε άλλες χώρες στην Ευρώπη αυτές οι εταιρείες συνεισφέρουν τέσσερεις φορές περισσότερα σε σχέση με το ανθρώπινο δυναμικό και τα κεφάλαια που απασχολούν.

Τα τοπικά ιδιωτικά κεφάλαια, καθώς και άλλες εναλλακτικές επιλογές χρηματοδότησης, είναι καθοριστικής σημασίας για την επιχειρηματική κοινότητα μιας αναπτυσσόμενης κυπριακής οικονομίας. Στα θετικά και η κυβερνητική οικονομική πολιτική, που έχει κατά κάποιο τρόπο αναδείξει τη σημασία των εναλλακτικών λύσεων χρηματοδότησης και των τοπικών ιδιωτών επενδυτών.

Ένα από τα σημαντικά σημεία της υφιστάμενης οικονομικής πολιτικής είναι η σημασία που έχει δοθεί μέσω φορολογικών κινήτρων σε φυσικά πρόσωπα που επενδύουν σε καινοτόμες επιχειρήσεις. Αυτό καταδεικνύει μια προσπάθεια ανάπτυξης του θεσμού των επιχειρηματικών αγγέλων (Business Angels). Αυτό δεν είναι καθόλου τυχαίο, αφού σύμφωνα με στοιχεία του European Business Angels Network (EBAN), ο μέσος αριθμός Business Angels στην Ευρωπαϊκή Ένωση είναι 8 ανά 10.000 κατοίκους, κάτι που αντιστοιχεί γύρω στους 600 Business Angels για την Κύπρο. Σε συνάρτηση με τα στοιχεία για ιδιωτικές κυπριακές καταθέσεις στις τράπεζες, αυτό το φορολογικό κίνητρο είναι δυνητικά ένας σημαντικός τρόπος άντλησης κεφαλαίων, αφού και η διαδικασία της πιστοποίησης ως καινοτόμα επιχείρηση περνά από το πολλά υποσχόμενο Υφυπουργείο Έρευνας, Καινοτομίας και Ψηφιακής Πολιτικής. Ο κύκλος αυτός μπορεί να ενδυναμωθεί περαιτέρω τόσο με την παρουσία επιχειρήσεων ως Business Angels, την απλούστευση και ψηφιοποίηση της διαδικασίας, αλλά πιο σημαντικά την ενδυνάμωση της κατάρτισης και τεχνογνωσίας των Business Angels.

Η κυβέρνηση έχει πάρει μέτρα που αφενός στηρίζουν την εργασία και κοινωνική συνοχή αλλά ταυτόχρονα θωρακίζουν και την επιχειρηματική και καταναλωτική δραστηριότητα. Η εμπειρία όμως και από άλλες χώρες καταδεικνύει ότι τα μέτρα αυτά έχουν μικρότερο αντίκτυπο λόγω άλλων κανονιστικών και νομικών διατάξεων που φυσικά και δεν μπορούν να αλλοιωθούν και ή να παρακαμφθούν, π.χ. η διοχέτευση ρευστότητας από τις τράπεζες. Επομένως, κίνητρα που μπορούν να σχεδιαστούν άμεσα στο πρότυπο των φορολογικών κινήτρων για επενδύσεις σε καινοτόμες εταιρείες τα οποία είναι ήδη σε εφαρμογή, είτε σαν επέκταση του υφιστάμενου σχεδίου κινήτρων είτε σαν νέο σχέδιο στα πρότυπα του σχεδίου SEIS (το οποίο επιτυχώς εφαρμόζεται στο Ηνωμένο Βασίλειο), είναι σίγουρα κάτι που πρέπει να μας προβληματίσει.

Πρέπει να τονιστεί ότι για να μπορέσουν τα υφιστάμενα και προτεινόμενα επενδυτικά φορολογικά κίνητρα να εφαρμοστούν με επιτυχία, να ενδυναμωθεί η πραγματογνωμοσύνη και επάρκεια όλων των σχετικών υποστηρικτών μηχανισμών, τόσο των κρατικών αλλά και ιδιωτικών, θα πρέπει να λειτουργήσουν αποτελεσματικοί υποστηρικτικοί μηχανισμοί, οι οποίοι θα επιτρέπουν στους ιδιώτες επενδυτές να εντοπίζουν και να αξιολογούν επενδυτικές ευκαιρίες σε ΜΜΕ, καθώς επίσης και να επενδύουν μέσω των κατάλληλων επενδυτικών δομών και συμφωνιών. Οργανισμοί όπως οι Business Angels, αποτελούν αποδεδειγμένα τους πλέον αποτελεσματικούς υποστηρικτικούς μηχανισμούς για τον σκοπό αυτό. Η κατάλληλη οικονομική στήριξη των μηχανισμών αυτών θα έχει ως αποτέλεσμα τη δημιουργία και άλλων τέτοιων οργανισμών με σκοπό την επίτευξη του επιθυμητού αριθμού Business Angels στην Κύπρο, οι οποίοι θα έχουν και τις απαιτούμενες γνώσεις για να πραγματοποιούν επιτυχημένες επενδύσεις σε Κυπριακές ΜΜΕ.

Για να δανειστούμε και μια σημαντική ρήση, «δεν πρέπει να αφήνεις ποτέ μια κρίση ανεκμετάλλευτη». Έτσι λοιπόν βρισκόμαστε σε μια σημαντική συγκυρία που δυνητικά αποτελεί μια ευκαιρία για την Κύπρο να διαμορφώσει ένα καινοτόμο μέλλον που σίγουρα θα βοηθήσει την προσέλκυση επενδυτικών κεφαλαίων από ξένους επενδυτές (που είναι και ο διακαής μας πόθος). Ταυτόχρονα, μπορεί να δημιουργήσει και την πλατφόρμα για την δημιουργία της εσωτερικής βιομηχανίας επενδυτικών κεφαλαίων, που αυτή τη στιγμή βρίσκεται σε ιδιαίτερα εμβρυακή κατάσταση. Κύπριοι επενδυτές μπορούν να συμβάλουν άμεσα και ουσιαστικά στην οικονομική ανάπτυξη, αν διοχετεύσουν τα ανενεργά κεφάλαιά τους (με τα κατάλληλα κίνητρα) στην πραγματική οικονομία.

Παγκράτιος Βανέζης, Διοικητικός Σύμβουλος & Επικεφαλής Επιχειρηματικότητας & Νεοφυών Επιχειρήσεων της KPMG Kύπρου, 22 209 000, [email protected]