Χωρίς αδρανή υλικά ο πλανήτης δεν έχει στέγη

Σημαντικά ζητήματα και συμπεράσματα από τη Βδομάδα Αδρανών Υλικών στις Βρυξέλλες.

Πολιτικές και πρωτοβουλίες στον τομέα των πρώτων υλών, συζητήθηκαν υπό την αιγίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης από ένα ευρύ φάσμα ενδιαφερομένων, «στη Βδομάδα Πρώτων Υλών», στις Βρυξέλλες από τις 15-19 Νοεμβρίου.  Παρών ήταν και ο κύπριος Πρόεδρος του Πανευρωπαϊκού Συνδέσμου Λατομείων UEPG, κ. Αντώνης Λατούρος, ο οποίος συνόψισε το ζητούμενο της σύγχρονης αντίληψης ως εξής:

1. Χωρίς αδρανή υλικά δεν μπορούμε να ζήσουμε, αν και τα λατομεία θεωρείται ότι απειλούν το περιβάλλον, εντούτοις παράγουν απολύτως αναγκαία υλικά για την ανάπτυξη και την πρόοδο του ανθρώπου, μάλιστα σε πλαίσια αειφορίας.
2. Η ανθρωπότητα πάντα θα χρειάζεται πρωτογενή υλικά γι’ αυτό πρέπει να μεριμνήσουμε να έχουμε πρόσβαση σε τοπικές πρώτες ύλες.
3. Έχουμε μια βιώσιμη και υπεύθυνη βιομηχανία και καλούμε όλους να λειτουργούν υπεύθυνα σε ένα πλανήτη αλληλεξαρτήσεων.

Ένεκα αυτών των υλικών η ζωή μας γίνεται πιο άνετη και μας παρέχεται μια επαρκής και αξιόπιστη υποδομή για να επιταχύνεται η πρόοδός μας, είπε ο κ. Λατούρος και παρέθεσε, τα «δικά μας υλικά που παράγουμε και ονομάζουμε αδρανή: α) άμμος, β) χαλίκι, γ) σπαστά αδρανή, δ) θαλάσσια αδρανή, ε) κατασκευασμένα αδρανή και στ) ανακυκλωμένα αδρανή. Και για να το πούμε στην πιο απλή του μορφή, χωρίς αδρανή υλικά δεν θα υπήρχε κυριολεκτικά τίποτα γύρω μας – ούτε ένα καταφύγιο πάνω από τα κεφάλια μας!»

Ο κ. Λατούρος εξήγησε ότι «ως Πρόεδρος του UEPG, η πρώτη μου ομιλία, η οποία κάλυψε το θέμα «Έλλειψη άμμου – Συνασπισμός Υποδομών και Φύσης» ήταν μπροστά σε κοινό που αποτελούνταν κυρίως από διεθνείς περιβαλλοντικές ΜΚΟ στο Παγκόσμιο Συνέδριο του IUCN στη Μασσαλία, αρχές Σεπτεμβρίου όπου κυριολεκτικά μπήκα στο άντρο των δράκων! Διότι εκείνοι οι άνθρωποι θέλουν να κάνουμε αυτό που κάνουμε, με υπευθυνότητα. Και όπως διακήρυξα τότε, το επαναλαμβάνω και τώρα, «Ναι, το κάνουμε!» Υπάρχει μια ειδική ενότητα στην ιστοσελίδα του UEPG με εκατοντάδες περιπτωσιολογικές μελέτες – που απεικονίζουν ξεκάθαρα, πάντα με βάση επιστημονικά στοιχεία, την αύξηση της βιοποικιλότητας τόσο σε ενεργές λατομεία όσο και σε αυτά που έχουν αποκατασταθεί.»

Στην συνέχεια ο κ. Λατούρος πρόσθεσε ότι, «Εάν κάποιοι από εσάς αναρωτιέστε σιωπηλά αν πρέπει να συνεχίσουμε να εξορύσσουμε αδρανή και αν μπορούμε να τα υποκαταστήσουμε πλήρως με ανακυκλωμένα, τότε η απάντηση σε αυτό είναι όχι», σημείωσε ο κ. Λατούρος και πρόσθεσε: «Δεν μπορεί να γίνει στο σύνολό του για δύο βασικούς λόγους: 1) Εμείς, το ανθρώπινο γένος, χτίζουμε πολύ περισσότερα από όσα κατεδαφίζουμε και 2) Όταν γίνει η κατεδάφιση, ας πούμε για παράδειγμα του συγκεκριμένου χώρου, που πιθανότατα χρειάστηκαν 3.000 τόνοι αδρανή για να χτιστεί, το «get-back», από άποψη ανακυκλώσιμων αδρανών, θα είναι το πολύ 25%, δηλαδή περίπου 750 τόνοι. Επομένως, θα χρειαζόμαστε πάντα πρωτογενή αδρανή υλικά, για αυτό θα πρέπει να διαφυλάξουμε την πρόσβαση σε πιθανά αποθέματα, όχι μόνο για τώρα, αλλά και για τις επόμενες γενιές. Εάν δεν το κάνουμε, τότε σε λίγα χρόνια από τώρα, αυτό το συνέδριο θα πραγματοποιείται έξω στη φύση.   Οφείλω να παραδεχτώ ότι δεν θα ήταν και άσχημο αυτό, εάν όλοι ζούσατε σε ένα γραφικό νησί όπως η Κύπρος όπου έχουμε την τύχη να έχουμε ήλιο 330 από τις 365 μέρες!»

Για να τονίσει την υπευθυνότητα της βιομηχανίας, ο κ. Λατούρος επανάλαβε, «Και ναι, μπήκα μέσα στο άντρο των δράκων γιατί θέλουμε οι εργασίες εξόρυξής μας να γίνονται υπεύθυνα και σε συνεργασία με όλους τους ενδιαφερόμενους φορείς που πιθανώς επηρεάζονται, ειδικά αυτούς που δεν έχουν φωνή να διαμαρτυρηθούν όπως η χλωρίδα και η πανίδα. Κάνοντας αυτό, ενεργώντας με αυτόν τον τρόπο, όχι μόνο είναι μέρος της «υποχρέωσής» μας, αλλά οδήγησε και σε επαίνους. Ως αποτέλεσμα, ΜΚΟ (όπως το UNEP και το WWF) ανέβηκαν στο βήμα και δήλωσαν ότι η ευρωπαϊκή βιομηχανία αδρανών υλικών δεν αποτελεί απειλή για το περιβάλλον, αλλά αντιθέτως, αποτελεί μέρος της λύσης. Ένα μέρος της λύσης και είναι ένα πολύ καλό παράδειγμα προς μίμηση παγκοσμίως. Ένα άλλο πρόσφατο παράδειγμα εκτίμησης για τις υπεύθυνες εργασίες εξόρυξής μας είναι η συνυπογραφή με την Birdlife του «Κώδικα Δεοντολογίας» τον οποίο υπέγραψα προσωπικά και ονόμασα «Κώδικα Τιμής». Και όλες αυτές οι ενέργειες, στοχεύουν στη διατήρηση πρωτίστως του πλανήτη μας και μετά των κερδών μας. Γιατί αν δεν ενεργήσουμε με αυτόν τον υπεύθυνο τρόπο, τότε δεν θα υπάρχει πλανήτης, ζωή, κέρδη και ως εκ τούτου δεν θα υπάρχουν επενδύσεις», είπε ο κ. Λατούρος.

Τέλος, στην ερώτηση, «Γιατί τα ιδιωτικά χρηματοπιστωτικά ιδρύματα θα μπορούσαν να ενδιαφέρονται να επενδύσουν σε έργα πρώτων υλών;», η απάντηση είπε ο κ. Λατούρος είναι προφανής: «Είναι ένα εκπληκτικό «ΝΑΙ», φυσικά θα πρέπει να ενδιαφέρονται να επενδύσουν στον κλάδο μας, αφού έχουμε έναν κερδοφόρο κλάδο που ταυτόχρονα είναι υπεύθυνος και βιώσιμος. Η ανθρωπότητα θα χρειάζεται πάντα πρωτογενή αδρανή υλικά αν θέλει να απολαύσει ένα καλύτερο μέλλον».