You are here

Η Χάρτα του Ρήγα Φεραίου

24/03/2021 15:18

Στο πλαίσιο των εορταστικών εκδηλώσεων για τα 200 χρόνια από την Ελληνική Επανάσταση του 1821, το Πολιτιστικό Ίδρυμα Τράπεζας Κύπρου φιλοξενεί ομοιότυπο (facsimile, στις φυσικές διαστάσεις), καθώς και ψηφιακή έκθεση της Χάρτας του Ρήγα Φεραίου, από το Ίδρυμα Σύλβιας Ιωάννου.

Ο Ρήγας Βελεστινλής ή Φεραίος γεννήθηκε το 1757 στο Βελεστίνο της Θεσσαλίας -την αρχαία πόλη Φεραί- και μετά από μια μυθιστορηματική ζωή στραγγαλίστηκε στο Βελιγράδι από τους Τούρκους στις 24 Ιουλίου του 1798 μαζί με επτά  συντρόφους του, εκ των οποίων ένας, ο Ιωάννης Καρατζάς, ήταν από τη Λευκωσία. Τα άψυχα σώματά τους πετάχτηκαν στον Δούναβη.

Η Χάρτα του Ρήγα, ένα από τα σπουδαιότερα και εθνικής σημασίας έργα του, εκδόθηκε από τον ίδιο στη Βιέννη (1796-1797), σε δώδεκα φύλλα, με διάσταση κάθε φύλλου 50Χ70 εκ. περίπου, και σε 1220 αντίτυπα. Από αυτά, μόνο 15 επιβίωσαν ως τις μέρες μας. Η Χάρτα σηματοδοτεί την πρώτη μεγάλη Ελληνική χαρτογραφική αναγέννηση, στην οποία ηγεωγραφία εμπλουτίζεται με μια επικοινωνιακή και πολιτική διάσταση. Άλλωστε, η ιδεολογία του Ρήγα στον ιστορικό τομέα βασίζεται στην αρχή που προώθησε ο Γαλλικός Διαφωτισμός, ότι δηλαδή η γεωγραφία έχει άμεση σχέση με την ιστορία.

Πρόκειται για το αρτιότερο σχεδίασμα του Ρήγα, στο οποίο ξεδιπλώνεται η βαθιά παιδεία του και το όραμά του για τον σκλαβωμένο Ελληνισμό, και με το οποίο η Επανάσταση αποκτούσε ιδεολογικό περιεχόμενο. Ο Ρήγας, ο οποίος θεωρούσε αναγκαία την παιδεία και την εκπαίδευση του σκλαβωμένου ελληνισμού με την εκλαΐκευση των μέσων της εποχής, οραματίζεται και παρουσιάζει μέσω της Χάρτας του την έκταση μιας ελεύθερης Ελλάδας. Η δομή των εικόνων και των συμβόλων της Χάρτας είναι επαρκής για να διαμορφώσει τη νοοτροπία των Ελλήνων της εποχής του.

Η Χάρτα του Ρήγα λειτουργεί κατά κάποιον τρόπο ως ένα γεωμετρικό συμπλήρωμα του άλλου μεγάλου έργου του, του Θούριου. Για αυτόν το λόγοκαι πολύ σωστά, η Χάρτα θεωρήθηκε από τους Αυστριακούς, που συνέλαβαν τον Ρήγα, ως το πρώτο τεκμήριο της επαναστατικής του δράσης.

Σήμερα, η Χάρτα του Ρήγα, περισσότερο από ένας χάρτης με πολιτικές και ιστορικές προεκτάσεις, είναι πλέον ένα σπάνιο εθνικό κειμήλιο.

Η έκθεση «Η Χάρτα του Ρήγα Φεραίου», παρουσιάζεταισε ψηφιακή και φυσική μορφή στο κτίριο του Πολιτιστικού Ιδρύματος Τράπεζας Κύπρου στην παλιά Λευκωσία. Η είσοδος στο κοινό είναι ελεύθερη.  Η ψηφιακή έκθεση παρουσιάζεται επίσης και σταμέσα κοινωνικής δικτύωσης του Ιδρύματος.

Διάρκεια ψηφιακής έκθεσης: 24 Μαρτίου-31 Δεκεμβρίου 2021.

Διάρκεια έκθεσης: 6 Μαΐου-31 Δεκεμβρίου 2021.

Πολιτιστικό Ίδρυμα Τράπεζας Κύπρου

Φανερωμένης 86-90, Λευκωσία

Για πληροφορίες: 22 128157

www.boccf.org