Ηλεκτρονικοί Σύμβουλοι – Προοπτικές και Διλήμματα

Τον τελευταίο καιρό ακούμε συστηματικά τον όρο Robo advisors, Ηλεκτρονικοί Σύμβουλοι, ή Σύμβουλοι Ρομπότ. Στην ουσία οι Σύμβουλοι Ρομπότ είναι συστήματα πληροφορικής,τα οποία είναι προγραμματισμένα να δίνουν αυτοματοποιημένες επιλογές με βάση συγκεκριμένα κριτήρια, τα οποία στηρίζονται σε μαθηματικούς κανόνες και αλγόριθμους. Στο σημερινό επιχειρηματικό περιβάλλον παρατηρείται αυξημένη χρήση των Συμβούλων Ρομπότ στον τομέα των χρηματοοικονομικών υπηρεσιών και συγκεκριμένα στη διαχείριση χαρτοφυλακίων.

Εάν και γίνεται πολλή συζήτηση για το θέμα αυτό με συχνά αντικρουόμενες απόψεις, στην απλή του μορφή, δηλαδή τη χρησιμοποίηση τεχνολογίας για αυτοματοποιημένη διαχείριση χαρτοφυλακίων με βάση συγκεκριμένους αλγορίθμους, αυτό δεν είναι κάτι καινούργιο. Οι χρηματοοικονομικοί σύμβουλοι και οι διαχειριστές χαρτοφυλακίων χρησιμοποιούν παρόμοιες τεχνολογίες εδώ και αρκετά χρόνια. Αυτό που ουσιαστικά αλλάζει είναι ότι για πρώτη φορά οι υπηρεσίες αυτές είναι πλέον διαθέσιμες στο ευρύ κοινό. Για πολλά χρόνια το κόστος για να έχει κάποιος πρόσβαση σε επαγγελματίες χρηματοοικονομικής διαχείρισης ήταν απαγορευτικό, ή σε άλλες περιπτώσεις τα ελάχιστα απαιτούμενα κεφάλαια ήταν υψηλά σε τέτοιο βαθμό, έτσι ώστε απόκλειαν στην ουσία το ευρύ κοινό. Η χρήση της τεχνολογίας αυτής ουσιαστικά «εκδημοκρατικεύει» τις χρηματοοικονομικές συμβουλές, επιτρέποντας σε πολύ περισσότερο κόσμο την πρόσβαση σε αυτές. Το κόστος των αυτοματοποιημένων αυτών υπηρεσιών είναι πολύ χαμηλότερο από τους παραδοσιακούς χρηματοοικονομικούς συμβούλους. Η διευρυμένη πρόσβαση που παρέχουν αυξάνει σημαντικά το πεδίο αγοράς. Αυτό με τη σειρά του έχει ωθήσει πολλές νέες εταιρείες όχι μόνο να εισέλθουν, αλλά και να επενδύσουν και να δραστηριοποιηθούν δυναμικά στον τομέα αυτό, γεγονός το οποίο δημιουργεί ένα ανταγωνιστικό και καινοτόμο περιβάλλον, όπου σε τελική ανάλυση ωφελείτον καταναλωτή. Εκτός από τις τράπεζες και τους παραδοσιακούς διαχειριστές κεφαλαίων, βλέπουμε να μπαίνουν στη αγορά και εξειδικευμένες εταιρείες Συμβούλων Ρομπότ.

Φυσικά η δημιουργία δομών για συλλογή περισσότερων δεδομένων, σε συνδυασμό με νέες τεχνολογίες ανάλυσης και αυξημένων υπολογιστικών δυνατοτήτων, επιτρέπουν στις εταιρείες που παρέχουν υπηρεσίες Συμβούλων Ρομπότ να προσαρμόζουν τις υπηρεσίες τους σύμφωνα με τις μεταβαλλόμενες ανάγκες της αγοράς και των αλλαγών των αναγκών των πελατών, πάντοτε σύμφωνα με το στάδιο της ζωής που βρίσκονται.

Ένα ερώτημα που τίθεται ενώπιον όλων των εμπλεκομένων είναι το εάν οι Σύμβουλοι Ρομπότ θα αντικαταστήσουν τους επαγγελματίες ανθρώπους στο τομέα αυτό. Η απάντηση είναι εύκολη και είναι όχι φυσικά. Αν και οι Σύμβουλοι Ρομπότ αποδεικνύονται μια καλή και αποτελεσματική επιλογή για απλές χρηματοοικονομικές ανάγκες, σίγουρα σε καμία περίπτωση δεν μπορούν να αντικαταστήσουν ένα έμπειρο και εκπαιδευμένο επαγγελματία. Οι πελάτες με πιο σύνθετες επενδυτικές ανάγκες χρειάζονται πιο εξατομικευμένες λύσεις. Η λύση που βλέπουμε στην αγορά σε τέτοιες περιπτώσεις είναι η χρήση υβριδικών μοντέλων, όπου γίνεται χρήση τεχνολογίας με ανθρώπινη καθοδήγηση. Ο συνδυασμός αυτός λειτουργεί προσθετικά, από την άποψη ότι οι εξιδεικευμένοι επαγγελματίες συνδυάζουν και εμπλουτίζουν τις γνώσεις και τις εμπειρίες τους με ολοκληρωμένες και σφαιρικές αναλύσεις χρησιμοποιώντας νέες τεχνολογίες, έτσι ώστε να προσφέρουν στους πελάτες τους τις καλύτερες συμβουλές και επιλογές.

Η τεχνολογία αυτή εκτός του ότι είναι σχετικά προσβάσιμη στο ευρύ κοινό, αυξάνει τη ζήτηση για επενδυτική ευκολία, ευελιξία, αμεσότητα, ταχύτητα και διαφάνεια. Επιπλέον, η χρήση της τεχνολογίας αυτής συμπίπτει στο παρόν στάδιο με τη στροφή των επενδυτών σε πιο παθητικές επενδυτικές πολιτικές - σε αντίθεση με ενεργές επενδυτικές επιλογές, όπου οι διαχειριστές κεφαλαίων προσπαθούν, ανεπιτυχώς σε πολλές περιπτώσεις, να ξεπεράσουν τις αποδόσεις των αγορών.

Κάποιοι χρηματοοικονομικοί σύμβουλοι παρέχουν μέσω Συμβούλων Ρομπότ μοντέλα κατανομής ενεργητικού σε επενδυτικά ταμεία Exchange Traded Funds, λαμβάνοντας υπόψη το επίπεδο αποδοχής ανάληψης κινδύνων, τις επενδυτικές τους γνώσεις, τον χρονικό ορίζοντα και τους επενδυτικούς στόχους των πελατών. Ορισμένοι άλλοι παρέχουν υπηρεσίες αυτόματων επενδύσεων, αυτόματων μεταβολών στο χαρτοφυλάκιο ή και πρόσβαση για συμβουλή σε επαγγελματίες συμβούλους.

Είναι ξεκάθαρο ότι όπως προχωρά από τη μια η τεχνολογία και από την άλλη οι συνεχώς μεταβαλλόμενες ανάγκες της αγοράς, οι χρηματοοικονομικοί σύμβουλοι και οι διαχειριστές κεφαλαίων πρέπει να διασφαλίσουν ότι έχουν ευέλικτα επιχειρηματικά μοντέλα, τα οποία μπορούν να εξελίσσονται και να μεταβάλλονται, προσδίδοντας επιπλέον αξία στις επιχειρήσεις των πελατών τους.

Αντώνης Ρούβας, Διοικητικός Σύμβουλος, KPMG Limited, 22 209 000,[email protected]