You are here

Φεύγει το τρένο του φυσικού αερίου

29/09/2021 09:26

Η επιτροπή Βιομηχανίας, Έρευνας και Ενέργειας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου προωθεί απόφαση για τερματισμό της χρηματοδότησης έργων φυσικού αερίου και διοχέτευση πόρων για στήριξη της χρήσης υδρογόνου, τη στιγμή που η Κύπρος ακόμα αναμένει να δει αποτελέσματα από την εκμετάλλευση φυσικού αερίου.

Οι εξελίξεις στο ευρωπαϊκό ενεργειακό περιβάλλον φαίνεται να τρέχουν ταχύτερα από τους ενεργειακούς προγραμματισμούς της Κύπρου, καθώς η ΕΕ επιδιώκει μηδενική χρήση φυσικού αερίου μέχρι το 2050.

Η Επιτροπή Βιομηχανίας, Έρευνας και Ενέργειας του Κοινοβουλίου ενέκρινε χθες τη θέση της σχετικά με τα κριτήρια και τη μεθοδολογία επιλογής ενεργειακών έργων κοινού ενδιαφέροντος (ΕΚΕ), τα οποία θα επωφεληθούν από ταχείες διοικητικές διαδικασίες και θα είναι επιλέξιμα για χρηματοδότηση από την ΕΕ. Τέτοια έργα είναι για παράδειγμα γραμμές ρεύματος υψηλής τάσης, αγωγοί ορυκτών καυσίμων, εγκαταστάσεις αποθήκευσης ενέργειας και «έξυπνα» δίκτυα.

Τα ΕΚΕ, όπως σημειώνεται, είναι έργα υποδομών που θεωρούνται ουσιώδη για την επίτευξη των στόχων της ΕΕ στον τομέα της ενέργειας, συμπεριλαμβανομένης της βελτίωσης της διασύνδεσης μεταξύ εθνικών αγορών, της μεγαλύτερης ανταγωνιστικότητας, της ασφάλειας εφοδιασμού και της προώθησης ανανεώσιμων πηγών ενέργειας.

Άργησε η εκμετάλλευση φυσικού αερίου της Κύπρου

Η απόφαση της Επιτροπής του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου αφορά μόνο τα έργα κοινού ενδιαφέροντος (PCI), και όχι γενικά το φυσικό αέριο, ενώ χρειάζεται να επικυρωθεί από το Κοινοβούλιο στο σύνολο του, επισημαίνει ο Δρ Χαράλαμπος Έλληνας, Ανώτερος Συνεργάτης στο Παγκόσμιο Ενεργειακό Κέντρο του Ατλαντικού Συμβουλίου.

Μιλώντας στη StockWatch, ο κ. Έλληνας εξήγησε ότι η εν λόγω απόφαση επιβεβαιώνει συμβιβασμό που επιτεύχθηκε στις 11 Ιουνίου μεταξύ χωρών που υποστηρίζουν την πρόταση αποκλεισμού του φυσικού αερίου και εκείνων που αντιτίθενται στον αποκλεισμό όλων των έργων φυσικού αερίου. 

Υπογραμμίζει πως αυτό που έχει σημασία σε ότι αφορά το φυσικό αέριο, είναι το νέο πακέτο 'Fit for 55' που ανακοίνωσε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή στα μέσα Ιουλίου, το οποίο περιλαμβάνει μέτρα για τη μείωση των εκπομπών τουλάχιστον κατά 55% έως το 2030, σε σύγκριση με τα επίπεδα του 1990, στο δρόμο προς μηδενικές εκπομπές έως το 2050. 

«Για να επιτευχθούν οι νέοι στόχοι της ΕΕ, η χρήση φυσικού αερίου θα πρέπει να μειωθεί περίπου κατά ένα τρίτο μέχρι το 2030 και σχεδόν στο μηδέν μέχρι το 2050», αναφέρει. 

Υποστηρίζει πως «αν τελικά αυτές οι προτάσεις εγκριθούν τότε θα επηρεάσουν τη μελλοντική χρήση φυσικού αερίου στην ΕΕ». «Σίγουρα αυτές οι προτάσεις εισάγουν αβεβαιότητες που κάνουν επενδύσεις σε νέα έργα πολύ δύσκολες», σημειώνει, προσθέτοντας ότι «η Κύπρος, πράγματι, έχει αργήσει πάρα πολύ», σε ότι αφορά τον συγκεκριμένο τομέα.

Σύμφωνα με τον κ. Έλληνα, οι τελευταίες εξελίξεις στην Ευρώπη με την ενεργειακή κρίση, τις ελλείψεις φυσικού αερίου και τις αστρονομικές τιμές, ίσως φέρουν αναθεώρηση των ενεργειακών πολιτικών της Ευρώπης. 

«Πιστεύω όμως ότι οι νέοι στόχοι για τη μείωση των εκπομπών τουλάχιστον κατά 55% έως το 2030 σε σύγκριση με τα επίπεδα του 1990, στο δρόμο προς μηδενικές εκπομπές έως το 2050, είναι μονόδρομος. Αν γίνουν αλλαγές μάλλον θα είναι στις λεπτομέρειες. Έτσι η αλλιώς, η εκμετάλλευση του φυσικού αερίου της Κύπρου άργησε πάρα πολύ», αναφέρει.

Σταδιακή κατάργηση φυσικού αερίου

Όπως ανακοινώθηκε χθες, οι ευρωβουλευτές της αρμόδιας κοινοβουλευτικής επιτροπής του ΕΚ στηρίζουν τη χρηματοδότηση της ανάπτυξης υποδομών υδρογόνου, όπως οι ηλεκτρολύτες, καθώς και της δέσμευσης διοξειδίου του άνθρακα και της αποθήκευσης ηλεκτρικής ενέργειας. Τα επιλέξιμα έργα θα πρέπει επίσης να προωθούν την ολοκλήρωση της αγοράς και να αυξάνουν την ασφάλεια του εφοδιασμού.

Σύμφωνα με τους κανόνες που προτείνει το ΕΚ, έργα που βασίζονται στο φυσικό αέριο δεν θα είναι πλέον επιλέξιμα για χρηματοδότηση από την ΕΕ. Ωστόσο, μια προσωρινή παρέκκλιση θα επιτρέψει, υπό αυστηρές προϋποθέσεις, έργα φυσικού αερίου από τον τέταρτο ή πέμπτο κατάλογο ΕΚΕ (που επικαιροποιείται ανά διετία) να είναι επιλέξιμα για ταχεία διαδικασία αδειοδότησης.

Τα επιλεγμένα έργα θα πρέπει να βοηθήσουν τα κράτη μέλη να εγκαταλείψουν τα στερεά ορυκτά καύσιμα, όπως ο άνθρακας, ο λιγνίτης, η τύρφη και ο πετρελαιούχος σχιστόλιθος, δηλώνουν οι ευρωβουλευτές. Προτείνουν επίσης τη χρηματοδότηση έργων που αναχρησιμοποιούν υφιστάμενες υποδομές φυσικού αερίου για τη μεταφορά ή την αποθήκευση υδρογόνου.

Στόχος της αναθεώρησης του κανονισμού, όπως αναφέρουν, είναι η ευθυγράμμιση του με τους στόχους της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας, ενώ υποστηρίζουν πως η νομοθεσία δεν θα πρέπει να θίγει το δικαίωμα μιας χώρας να καθορίζει τον τρόπο χρήσης των ενεργειακών της πόρων και να καθορίζει το δικό της ενεργειακό μείγμα.

Της Μαρίας Χαμπή