You are here

Νέο φωτοβολταϊκό πάρκο δίπλα από δίκτυο Natura

17/06/2021 07:29

Η περιβαλλοντική αρχή άναψε πράσινο στην κατασκευή φωτοβολταϊκού πάρκου το οποίο εφάπτεται σε περιοχή του Δικτύου Natura και είναι συνολικής δυναμικότητας 5 MW της εταιρείας Gianko 1 Solar Ltd στην κοινότητα Δοράς στην επαρχία Λεμεσού.

Σημειώνεται ότι οι εκπρόσωποι των περιβαλλοντικών οργανώσεων τάχθηκαν κατά της αδειοδότησης του συγκεκριμένου φωτοβολταϊκού πάρκου διότι η περιοχή χωροθέτησης του εμπίπτει εντός του Γνωστού Διαδρόμου – Περάσματος Διέλευσης Αποδημητικών Αγρίων Πτηνών Χα Ποτάμι.

Ανάλογες ενστάσεις διατυπώθηκαν και χθες για την περίπτωση προτεινόμενου φωτοβολταϊκού πάρκου, στο οποίο η εταιρεία προχώρησε σε αποκοπή προστατευόμενων δέντρων πριν από την αδειοδότηση του έργου.

Όπως αναφέρεται στη μελέτη επιπτώσεων στο περιβάλλον από το νέο έργο, τα είδη καθορισμού της περιοχής ΖΕΠ Χα Ποτάμι είναι ο Σπιζαετός (Aquila fasciata), το Διπλογέρακο (Buteo rufinus), ο Ζάνος (Falco peregrinus), η Κράγκα (Coracias garrulus), το Νυκτοπούλι (Caprimulgus europeaus), ο Τρυπομάζης (Sylvia melanothorax), η Σκαλιφούρτα (Oenanthe cypriaca), ο Πυρόχρους Γύπας (Gyps fulvus) και μια ομάδα αποδημητικών αρπακτικών πτηνών, η οποία περιλαμβάνει τα ακόλουθα είδη: Μελισσοσιάχινο (Pernis apivorus), Γυπογεράκα (Milvus migrans), Βαλτοσιάχινο (Circus aeruginosus), Ασπροσιάχινο (Circus macrourus), Καμποσιάχινο (Circus pygargus), Ορνιθοσιάχινο (Circus cyaneus), Γερακίνα (Buteo buteo), Κιρκινέζι (Falco naumanni) και Μαυροφάλκονο (Falco vespertinus).

Το προτεινόμενο έργο εφάπτεται επίσης με τη Σημαντική Περιοχή για τα Πουλιά (ΣΠΠ) Χα Ποτάμι η οποία καθορίστηκε το 2014 από τον Πτηνολογικό Σύνδεσμο, με βάση τα επιστημονικά κριτήρια του Bird Life International. Τα είδη χαρακτηρισμού της ΣΠΠ Χα Ποτάμι περιλαμβάνουν την Κράγκα (Coracias garrulus), την Σκαλιφούρτα (Oenanthe cypriaca), τον Τρυπομάζη (Sylvia melanothorax), το Διπλογέρακο (Buteo rufinus) και τη Φραγκολίνα (Francolinus francolinus).

Στα 550 μ. από περιοχή δικτύου Natura

Το προτεινόμενο έργο απέχει περίπου 550 μ. από την περιοχή του Δικτύου Natura 2000 Ειδική Ζώνη Διατήρησης (ΕΖΔ) Χα Ποτάμι, η οποία καθορίστηκε με βάση τις διατάξεις της Οδηγίας 92/43/ΕΟΚ του Συμβουλίου της 21ης Μαΐου 1992 για τη διατήρηση των φυσικών οικοτόπων καθώς και της άγριας πανίδας και χλωρίδας.

Η περιοχή χωροθέτησης του προτεινόμενου έργου περιλαμβάνει γεωργική γη υψηλής φυσικής αξίας, αποτελούμενη από γεωργικές εκτάσεις και φυσική και σκληρόφυλλη βλάστηση.

Ειδικότερα, στο τεμάχιο 846 καλλιεργούνται αμπέλια και στο τεμάχιο 187 παλαιότερα καλλιεργούνταν σιτηρά.

Σύμφωνα με τα συμπληρωματικά στοιχεία, ημερομηνίας 11.11.2020, αναμένεται να εκχερσωθεί έκταση περίπου 8,100 τ.μ. που καλλιεργείται με αμπέλια και να αποψιλωθούν συνολικά 3 πεύκα (Pinus brutia) ύψους περίπου 3-7 μ., 4 χαρουπιές (Ceratonia siliqua) ύψους περίπου 3-5 μ., 7 τρεμιθιές (Pistacia terebinthus) ύψους περίπου 1-2 μ. και 60-70 περνιές (Quercus coccifera) ύψους περίπου 1-2 μ.

Η περιοχή χωροθέτησης του προτεινόμενου έργου δεν διαθέτει δημόσιες υποδομές, καθότι δεν συνδέεται με δίκτυο ηλεκτροδότησης, υδροδότησης, τηλεπικοινωνιών και συγκοινωνίας, ενώ η πρόσβαση σε αυτήν γίνεται μέσω δευτερεύοντος οδικού δικτύου και συγκεκριμένα χωμάτινου αγροτικού δρόμου / μονοπατιού ικανοποιητικής προσπέλασης.

Ειδικά όσον αφορά το δίκτυο ηλεκτροδότησης, σημειώνεται ότι οι πλησιέστερες υφιστάμενες υποδομές απέχουν περίπου 700 μ. από την περιοχή χωροθέτησης του προτεινόμενου έργου. Ωστόσο, όπως αναφέρεται στα συμπληρωματικά στοιχεία, ημερομηνίας 11.11.2020, οι μελετητές του έργου δεν έχουν πληροφόρηση πως θα γίνει η σύνδεση με το δίκτυο μεταφοράς ηλεκτρικού ρεύματος της Αρχής Ηλεκτρισμού Κύπρου (ΑΗΚ), η οποία έχει προμηθεύσει τους μελετητές μόνο με το προκαταρκτικό κόστος σύνδεσης, το οποίο δεν είναι καν δεσμευτικό. Επιπλέον, το μόνο στοιχείο που αναφέρεται είναι ότι οι πυλώνες σύνδεσης με το δίκτυο της ΑΗΚ θα είναι μεσαίας τάσης.

Κατακερματισμός του βιοτόπου

Σύμφωνα με τον επιστημονικό διοικητικό λειτουργό της Ομοσπονδίας Περιβαλλοντικών Οργανώσεων Κύπρου (ΟΠΟΚ), Κλείτο Παπαστυλιανού, το προτεινόμενο έργο εκτιμάται ότι θα επιφέρει τις ακόλουθες επιπτώσεις:

-Αλλαγή χρήσης γης και αλλοίωση φυσικού τοπίου στην κορυφή λόφου, ο οποίος εφάπτεται της προστατευόμενης περιοχής του Δικτύου Natura 2000 ΖΕΠ Χα Ποτάμι και εμπίπτει σε Πολεοδομική Ζώνη Προστασίας της Φύσης Ζ1 και Πολεοδομικό Καθεστώς Περιοχής Εξαιρετικής Φυσικής Καλλονής.

-Κατακερματισμό βιοτόπου, διατάραξη ενδιαιτήματος και όχληση ειδών καθορισμού που φωλιάζουν μόνιμα στην περιοχή ΖΕΠ Χα Ποτάμι περιλαμβανομένων 2 σημαντικών αρπακτικών ειδών αγρίων πτηνών υπό απειλή. Οι συγκεκριμένες επιπτώσεις αναμένεται να επέλθουν τόσο κατά το στάδιο της εκτέλεσης χωματουργικών εργασιών (εκχέρσωση, εκσκαφές και επιχωματώσεις) και κατασκευής του προτεινόμενου έργου (τοποθέτηση φωτοβολταϊκών πλαισίων), όσο και κατά το στάδιο της λειτουργίας του φωτοβολταϊκού πάρκου.

- Ανεπαρκή εκτίμηση των συσσωρευτικών επιπτώσεων του προτεινόμενου έργου σε συνδυασμό με άλλα έργα και σχέδια που χωροθετούνται εντός και πλησίον της περιοχής ΖΕΠ Χα Ποτάμι π.χ. δημόσιο οδικό και χωμάτινο αγροτικό δίκτυο, αιολικό πάρκο και εγκαταστάσεις ελέγχου, γραμμές μεταφοράς ηλεκτρικού ρεύματος μέσης και υψηλής τάσης, μεμονωμένες κατοικίες και κτηνοτροφικά υποστατικά, γήπεδα γκολφ με παρεμφερείς οικιστικές και εμπορικές αναπτύξεις, αγωγοί μεταφοράς νερού και μεταβολή υδρολογικής κατάστασης, διάνοιξη αντιπυρικών λωρίδων και πρόσφατες δασικές πυρκαγιές).

-Ανεπαρκή εκτίμηση των αθροιστικών επιπτώσεων του προτεινόμενου έργου λόγω της ανάγκης επέκτασης των υφιστάμενων δημόσιων υποδομών στην περιοχή χωροθέτησης και κυρίως του δικτύου ηλεκτροδότησης, οι πλησιέστερες υφιστάμενες υποδομές του οποίου απέχουν περίπου 700 μ. από την περιοχή χωροθέτησης του προτεινόμενου έργου.

Ο κ. Παπαστυλιανού, δήλωσε στη StockWatch ότι για όλους τους πιο πάνω λόγους, η Ομοσπονδία Περιβαλλοντικών Οργανώσεων Κύπρου τοποθετείται αρνητικά όσον αφορά το προτεινόμενο έργο, καθότι η κατασκευή και λειτουργία του αναμένεται να επιφέρει σοβαρές, αρνητικές και μακροπρόθεσμες επιπτώσεις στα είδη καθορισμού και τους στόχους διατήρησης της περιοχής του Δικτύου Natura 2000 ΖΕΠ Χα Ποτάμι.

Αρνητικές επιπτώσεις για τα είδη καθορισμού

Αρνητική ήταν και η τοποθέτηση του διευθυντή του πτηνολογικού συνδέσμου (Bird Life) Μάρτιν Χέλλικαρ, ο οποίος τόνισε ότι το έργο θα επιφέρει μη αναστρέψιμες αρνητικές επιπτώσεις για τα είδη καθορισμού της περιοχής και κυρίως για το Γύπα (core areas).

Επίσης αρνητικά, τοποθετήθηκε ο εκτελεστικός διευθυντής του Terra Cypria Λεύκιος Σεργίδης, ο οποίος μεταξύ άλλων, τόνισε ότι το συγκεκριμένο πάρκο είναι αρκετά μεγάλο και βρίσκεται εντός της περιοχής που χρησιμοποιεί ο Γύπας, είδος καθορισμού της ΖΕΠ για τροφοληψία.

Τόνισε ότι το προτεινόμενο έργο τοποθετείται εντός της κύριας περιοχής επικράτειας του γύπα (core areas), από δεδομένα μετακινήσεων που έχουν συλλεχθεί για δύο άτομα γυπών μέσω του έργου ‘Ζωή με τους Γύπες’ (LIFE18 NAT/CY/001018) για τη χρονική διάρκεια 15 Νοεμβρίου μέχρι 30 Απριλίου 2020. Επιπρόσθετη ανάλυση αυτών των δεδομένων έχει δείξει ότι ο γύπας Ίκαρος καθημερινά διένυε 53±39 χιλιόμετρα κατά μέσο όρο, ενώ η Νεφέλη διένυε καθημερινά περίπου 29±25 χιλιόμετρα κατά μέσο όρο.

Επανέλαβε τη θέση του συνδέσμου υπέρ των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας, εντούτοις η σωστή χωροθέτηση τους αποτελεί το κλειδί για να αποφευχθεί η σύγκρουση των προτεραιοτήτων της Κύπρου και της ΕΕ για τον περιορισμό της κλιματικής αλλαγής και την προστασία της βιοποικιλότητας. Επισημαίνουμε ξανά τη δέσμευση της Κυπριακής Δημοκρατίας έναντι της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (ΕΕ) για την μη εκτέλεση άλλων έργων στην περιοχή της ΖΕΠ Χα Ποτάμι.

Της Ηρώς Ευθυμίου