Στο επίκεντρο η διαδικασία ΔΕΦΑ για φυσικό αέριο

Η διαδικασία της Δημόσιας Εταιρείας Φυσικού Αερίου (ΔΕΦΑ) για την έλευση υγροποιημένου φυσικού αερίου για σκοπούς ηλεκτροπαραγωγής κυριάρχησε στο πρώτο σκέλος του 7ου Ενεργειακού Συμποσίου με τίτλο «Κύπρος τα επόμενα βήματα στην σκακιέρας της ενέργειας» που πραγματοποιήθηκε στη Λευκωσία.

Η κυβέρνηση επιχειρηματολόγησε πως η προτεινόμενη λύση αποτελεί μέρος των σχεδιασμών για τη διαφοροποίηση του ενεργειακού μίγματος και στην ενίσχυση της ενεργειακής ασφάλειας, ενώ ιδιωτικοί φορείς εξέφρασαν αμφιβολίες ως προς την αποδοτικότητα της προτεινόμενης διαδικασίας.

Σε ομιλία του στο συμπόσιο, ο Γενικός Διευθυντής του Υπουργείου Ενέργειας, Στέλιος Χειμώνας ανέφερε πως η τρέχουσα συγκυρία είναι η πιο ευνοϊκή για την έλευση υγροποιημένου φυσικού αερίου, σημειώνοντας πως η επιλογή να συνδυαστεί η έλευση του υγροποιημένου φυσικού αερίου με την αναδυόμενη αγορά γίνεται για να στηθεί η αγορά και να λειτουργήσει ένας υγιής ανταγωνισμός.
 
«Για την Κύπρο τώρα είναι η επιλογή για τη λύση του υγροποιημένου ΦΑ. Αν πάμε ανάποδα αυτή η λύση ουδέποτε θα υλοποιηθεί. Τώρα παρουσιάζεται η απαιτούμενη ευελιξία», ανέφερε στην ομιλία του ο κ. Χειμώνας.
 
Υπενθύμισε πως υπήρξαν τρεις προσπάθειες έλευσης φυσικού αερίου για σκοπούς ηλεκτροπαραγωγής, το 2009-2011, 2012-2013, 2014 – 2016 και εξήγησε ότι οι διαδικασίες αυτές απέτυχαν για δύο λόγους, ότι οι ποσότητες λόγω του μικρού μεγέθους της κυπριακής αγοράς ενέργειας, και το μικρό διάστημα απόσβεσης της επένδυσης, με αποτέλεσμα οι τιμές να είναι ασύμφορες.
 
Όπως είπε, ύστερα από επανεξέταση του θέματος αποφασίστηκε να πορευθούμε διαφορετικά ξεχωρίζοντας τις διαδικασίες υποδομών και της προμήθειας φυσικού αερίου.
 
Πρόσθεσε δε πως οι απώτεροι σχεδιασμοί του Υπουργείου περιλαμβάνουν και υγροποιημένο φυσικό αέριο και εφοδιασμού της χώρας με φυσικό αέριο μέσω αγωγού και πιθανόν από γηγενή κοιτάσματα.

Την πρόταση της Energean για εφοδιασμό της Κύπρου με φυσικό αέριο παρουσίασε ο τεχνικός σύμβουλος της εταιρείας,  Κωνσταντίνος Νικολάου.
 
Η πρόταση αυτή, όπως είπε, συμβάλλει αποφασιστικά στην δημιουργία συνθηκών ανταγωνισμού, στην ασφάλεια εφοδιασμού και στον τερματισμό της απομόνωσης της Κύπρου.
 
Είναι, όπως είπε, μια πρόταση για έλευση φυσικού αερίου από τα κοιτάσματα της Energean στο Ισραήλ, που θα καταλήξουν με έναν αγωγό μήκους 215 χιλιομέτρων στις εγκαταστάσεις στο Βασιλικό.
 
Όπως είπε από τον Ιούνιο του 2018, η εταιρεία έθεσε την πρότασή της στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας και τον Υπουργό Ενέργειας και τους είπαν ότι θα μπορούσαν να φέρουν το φυσικό αέριο στην Κύπρο το 2021. Τον Μάιο του 2019, ανέφερε ζήτησαν από την ΡΑΕΚ να μην προχωρήσει σε αναδυόμενη αγορά στον τομέα της έλευσης του φυσικού αερίου, αλλά ζήτησαν ελεύθερη αγορά στο πλαίσιο του ανταγωνισμού. Είπε επίσης ότι τον Οκτώβριο του 2019 επιβεβαιώθηκαν αποθέματά τους στο βόρειο Καρίς έτοιμα να εξαχθούν στην Κύπρο.  Ανέφερε ακόμα ότι τον Νοέμβριο του 2019, υπέβαλαν αίτηση για άδεια προμήθειας και άδεια κατασκευής εγκαταστάσεων και φυσικού αερίου από το Ισραήλ που αυτή τη στιγμή είναι στη ΡΑΕΚ.
 
«Ζητούμε ισότιμη μεταχείριση, ανταγωνισμό. Δεν υπάρχει για μας υγιής ανταγωνισμός, ένας είναι ο ανταγωνισμός, ο άγνωστος ανταγωνισμός μπορεί να υπάρξει αν υπάρχουν κρυφές επιδοτήσεις οι οποίες να  διακυβεύουν τον σωστό ανταγωνισμό», είπε.
 
Πρόσθεσε ότι οι τιμές που προσφέρουν στο Ισραήλ είναι 4,2 δολάρια ανά εκατομμύριο btu και μαζί με το κόστος του αγωγού, όπως είπε, είναι ενδεικτικές των τιμών που θα προσφέρονται στην Κύπρο.
 
Είπε ακόμα ότι αυτή τη στιγμή γίνεται μια μελέτη για τη διαδρομή που θα φύγει από το Ισραήλ για να έρθει στην Κύπρο και εξέφρασε την ελπίδα ότι σύντομα θα προχωρήσουν και στην κατάθεση άδειας αγωγού, παρόλο που όπως είπε γίνεται και ένα πλαίσιο για να απαγορευτεί η εμπέδωση του ανταγωνισμού.
 
Στις προκλήσεις του Υπουργείου περιλαμβάνονται η διασφάλιση του ενεργειακού εφοδιασμού της χώρας, με αξιοποίηση γηγενών ενεργειακών πόρων σε φυσικό αέριο και ανανεώσιμες πηγές, καθώς και με τα έργα κοινού ενδιαφέροντος όπως το έργο ηλεκτρικής διασύνδεσης, Ισραήλ Κύπρου και Ελλάδας.
 
Εξάλλου, ο Πρόεδρος της Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας Κύπρου Ανδρέας Πουλλικάς, είπε πως η Κύπρος ως απομονωμένο και νησιωτικό σύστημα παρουσιάζει υψηλό κόστος, καθώς δεν μπορούν να εγκατασταθούν μεγάλες μονάδες που σε περίπτωση βλάβης θα υπάρξει ολική σβέση, ενώ το απομονωμένο σύστημα επιβάλλει υψηλές εφεδρείες που στοιχίζουν.

«Η λύση; θα πρέπει να αυξήσουμε την ευελιξία του συστήματος με διείσδυση ΑΠΕ και ενσωμάτωσή τους στην αγορά, χρήση ΑΠΕ και χρήση φυσικού αερίου μαζί.
Στις ενέργειας της Δημόσιας Εταιρείας Φυσικού Αερίου για την έλευση υγροποιημένου φυσικού αερίου για σκοπούς ηλεκτροπαραγωγής αναφέρθηκε και ο Μιχάλης Ανδρέου Γραμματέας του ΔΣ της ΔΕΦΑ.
 
Όπως είπε μετά την επιλογή του προτιμητέου προσφοροδότη για τις υποδομές στο Βασιλικό η ΔΕΦΑ προχώρησε τη διαδικασία για συμβόλαια προμήθειας, κατά τη οποία εξέφρασαν ενδιαφέρον 25 εταιρείες, περιλαμβανομένων και των μεγαλύτερων ενεργειακών εταιρειών.

Ο αξιωματούχος της ΔΕΦΑ είπε πως με την έλευση του φυσικού αερίου, το κόστος παραγωγής ηλεκτρισμού θα μειωθεί λόγω της χορηγίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης, της χαμηλότερης τιμής σε σύγκριση με υγρά καύσιμα, του μειωμένου κόστους συντήρησης μηχανών συνδυασμένου κύκλου, τους μειωμένους ρύπους διοξειδίου άνθρακα, και μειωμένους ρύπους οξειδίου αζώτου.
 
Σύμφωνα με τον κ. Ανδρέου, το κόστος των υποδομών ανέρχεται σε €289 εκατ. εκ των οποίων τα €101 εκατ. θα προέλθουν από χορηγία της ΕΕ, τα €43 από την ΑΗΚ, που θα συμμετέχει στο κεφάλαιο της ΕΤΥΦΑ, ενώ το υπόλοιπο ποσό θα καλυφθεί από χρηματοδοτήσεις είτε από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων ή την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξης.

Όπως ανέφερε τα λειτουργικά έξοδα εκτιμώνται στα €10 εκατ. ετησίως για δέκα χρόνια, ενώ υπάρχει επιλογή ανανέωσης άλλων δέκα ετών.