You are here

Κρίση, πανδημία και πόλεμος διαμόρφωσαν τις απεργίες

10/03/2023 07:29

Σε σταθερά τριψήφιο νούμερο κινήθηκαν οι εργατικές διαφορές για τις οποίες χρειάστηκε διαμεσολάβηση τα τελευταία δέκα χρόνια, ενώ μειωμένες ήταν οι απεργίες που «ξέσπασαν» στο κυπριακό εργατικό δυναμικό την τελευταία δεκαετία.

Ο αναπληρωτής διευθυντής του τμήματος εργασιακών σχέσεων, Άντης Αποστόλου, εξήγησε σε δηλώσεις του στη StockWatch, πως οι αυξομειώσεις που παρατηρούνται οφείλονται σε συγκεκριμένες περιπτώσεις όπως η οικονομική κρίση του 2013, το ξέσπασμα της πανδημίας του Covid-19 και ο ουκρανικός πόλεμος που επηρέασαν τις επιχειρήσεις.

Σύμφωνα με στοιχεία που συγκέντρωσε η StockWatch, από την εθνική διαδικτυακή πύλη ανοικτών δεδομένων data.gov.cy αλλά και από το Τμήμα Εργασιακών Σχέσεων του Υπουργείου Εργασίας, οι εργατικές διαφορές για τις οποίες χρειάστηκε διαμεσολάβηση από το 2013 μέχρι το 2022 ανήλθαν σε 2,084.

Στον αντίποδα, οι απεργίες λόγω εργασιακών θεμάτων ανήλθαν σε συνολικά 281 για την ίδια περίοδο.

Περισσότερες οι εργατικές διαφορές

Από τις 2,084 εργατικές διαφορές για τις οποίες ήταν αναγκαία η διαμεσολάβηση και που καταγράφηκαν για το σύνολο της δεκαετίας, οι 341 το 2020 ήταν ο μεγαλύτερος αριθμός για την περίοδο.

Ένα έτος πριν, το 2019, οι εργατικές διαφορές ανήλθαν σε 168.

Το 2013 οι εργατικές διαφορές σημειώθηκαν σε 280, το δεύτερο στη σειρά υψηλότερο σύνολο για την περίοδο, ενώ ακολούθησε το 2021 σε 273 εργατικές διαφορές.

Οι λιγότερες εργατικές διαφορές για τις οποίες χρειάστηκε διαμεσολάβηση για την περίοδο 2013-2022 καταγράφηκαν το 2017 σε 150 διαφορές.

Το 2016 οι εργατικές διαφορές ήταν 177 και το 2022 ανήλθαν σε 264.

Σχετικά με τη διαμόρφωση των στοιχείων ο κ. Αποστόλου εξήγησε ότι διαμορφώθηκε εδώ και αρκετά χρόνια μία κουλτούρα όσον αφορά τις εργασιακές σχέσεις που απορρέει, μέσα και από τη διαδικασία που καθορίζει ο κώδικας βιομηχανικών σχέσεων.

Σημείωσε ότι «εκεί και όπου φαίνεται και οι δύο πλευρές να σέβονται και να τηρούν τον κώδικα, καταφέραμε να έχουμε την εργασιακή ειρήνη, όσο το δυνατόν σε καλύτερο βαθμό».

Αναφερόμενος στο ρόλο του τμήματος εργασιακών σχέσεων, είπε ότι είναι αντισταθμιστικός στην προσπάθεια να υπάρχουν υγιείς εργασιακές σχέσεις. Τόνισε ακόμη, την ωριμότητα που υπάρχει μεταξύ των κοινωνικών εταίρων, αλλά και στο σεβασμό του κώδικα.

Πρόσθεσε ότι μέσα στα επόμενα χρόνια σε σχέση με το πως διαμορφώνεται το εργασιακό περιβάλλον, μέσω ανάπτυξης νέων κλάδων οικονομικής δραστηριότητας, θα πρέπει να εξεταστεί πώς οι κλάδοι στους οποίους οι συντεχνιακές οργανώσεις είναι σε χαμηλά ή και μηδενικά επίπεδα, μπορούν να καλυφθούν μέσα από τον κώδικα ή πως προάγεται η συλλογική διαπραγμάτευση και οι συλλογικές συμβάσεις, όπως τονίζεται ως θέση από τους κοινωνικούς εταίρους μέσα στο προοίμιο του κώδικα βιομηχανικών σχέσεων.

Κλειδί οι συλλογικές συμβάσεις

Ο αναπληρωτής διευθυντής του τμήματος εργασιακών σχέσεων, κ. Αποστόλου, εξήγησε ότι οι λόγοι που σε κάποιες περιπτώσεις καταγράφονται αυξομειώσεις, οφείλεται σε συγκεκριμένες χρονιές κατά τις οποίες μπορεί να λήγει μεγάλος αριθμός συλλογικών συμβάσεων, είτε στον επιχειρησιακό είτε στον κλαδικό.

Οι συλλογικές συμβάσεις, πρόσθεσε, διαρκούν δύο ή τρία έτη και ανάλογα με τη λήξη εκεί και όπου δεν μπορεί να ανανεωθεί μία συλλογική σύμβαση, πιθανόν να καταλήγουμε σε αδιέξοδο και να υπάρχουν κάποια μέτρα για ένα χρονικό διάστημα.

Όπως εξήγησε ο κ. Αποστόλου, με βάση τις πρόνοιες του κώδικα βιομηχανικών σχέσεων, εφόσον το τμήμα εργασιακών σχέσεων κηρύξει μία διαφορά σε αδιέξοδο επειδή δεν μπόρεσε να την επιλύσει κατά τη διαδικασία μεσολάβησης, σημαίνει ότι η κάθε πλευρά είναι ελεύθερη να προχωρήσει σε οποιαδήποτε νόμιμα μέτρα, συμπεριλαμβανόμενων και των απεργιών.

Σε 281 ανήλθε το σύνολο των απεργιών λόγω εργατικών διαφορών για την περίοδο της προηγούμενης δεκαετίας.

Ο υψηλότερος αριθμός απεργιών ανήλθε το 2013 σε 47 απεργίες, ενώ ο χαμηλότερος αριθμός απεργιών ανήλθε σε μόλις 13 το 2021.

Το 2014 ήταν η δεύτερη χρονιά με το μεγαλύτερο αριθμό απεργιών, σε 43, ενώ το 2015 μειώθηκαν περαιτέρω σε 31. Το 2016 και 2017 ήταν η δεύτερη και τρίτη χρονιά με τις λιγότερες απεργίες για τη δεκαετία.

Το 2020 οπότε και οι εργατικές διαφορές εκτινάχθηκαν στο υψηλό σύνολο 341, οι απεργίες ήταν μόλις 21. Το 2022 οι απεργίες λόγω εργατικών διαφορών αυξήθηκαν σε 20.

Αυξημένες διαφορές λόγω κρίσεων

Ερωτηθείς για τις αυξήσεις που παρατηρούνται κατά την περίοδο 2020 και 2021, χρονιές που στιγματίστηκαν με την πανδημία του Covid-19, ο κ. Αποστόλου εξήγησε ότι σε συγκεκριμένες έκτακτες περιπτώσεις έχουμε αυξομειώσεις και τη συγκεκριμένη περίοδο, κυρίως το 2020 με την έναρξη της πανδημίας, οι επιχειρήσεις δεν ήξεραν πως θα διαμορφωθεί το οικονομικό και εργασιακό περιβάλλον μέσα στους επόμενους μήνες.

Υπήρξαν επίσης διαφορές που αφορούσαν την τήρηση ή τη μη τήρηση συγκεκριμένων ωφελημάτων που προβλέπονταν από τη συλλογική σύμβαση, είτε επιχειρησιακή είτε κλαδική, πρόσθεσε, εξηγώντας ότι όπου χρειάστηκε ακολουθήθηκαν οι πρόνοιες του κώδικα.

Εν αναμονή κρίσιμων διαβουλεύσεων

Υπενθυμίζεται πως η τελευταία μεγάλη απεργία που καταγράφηκε στο πρόσφατο παρελθόν, ήταν το 2022 με την τρίωρη στάση εργασίας για το πολύχρονο ζήτημα της ΑΤΑ, στην οποία συμμετείχαν εργαζόμενοι από τον ιδιωτικό και δημόσιο τομέα.

Ο κ. Αποστόλου ανέφερε ότι δεν καταγράφηκαν πολλές διαφορές σε ότι αφορά στην εφαρμογή της γενικής συμφωνίας για την απόδοση της ΑΤΑ.

Πρόσθεσε, ότι ήδη μια μεγάλη πλειοψηφία των εργοδοτών έχει προχωρήσει και απέδωσε το 50% που προβλέπει η συμφωνία.

Εξήγησε, ότι υπάρχει μια αναμονή για τη γενική κατεύθυνση που θα ακολουθήσουν εργοδότες και εργαζόμενοι που είναι οργανωμένοι σε εργοδοτικούς ή συντεχνιακούς συνδέσμους.

Το ζήτημα της ΑΤΑ, άλλες εργατικές διαφορές, αλλά και προβλήματα συντάξεων θα κληθεί να επιλύσει ο νέος υπουργός εργασίας, Γιάννης Παναγιώτου, ενώ αναμένεται να συνεχίσει τις διαβουλεύσεις με τους εμπλεκόμενους φορείς από εκεί που έμειναν με την προηγούμενη κυβέρνηση.

Της Μαρίας Κυριακίδου