Η «επόμενη μέρα» για τις τράπεζες

· Θετικά και αρνητικά στο Σχέδιο

· «Ντόμινο» η χρεοκοπία του Τ/κ συστήματος

Το μέλλον των κυπριακών τραπεζών μετά τη λύση προδιαγράφεται θετικό μετά τη λύση, υπό τη βασική και θεμελιώδη σημασίας προϋπόθεση ότι η Τουρκική Κεντρική Τράπεζα θα εγγυηθεί τις καταθέσεις στις Τ/κ εμπορικές τράπεζες. Σε αντίθετη περίπτωση, οι τράπεζες κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου για κατάρρευση του Τ/κ τραπεζικού συστήματος σε περίπτωση μεταφοράς μεγάλου μεριδίου των καταθέσεων σε Ε/κ τράπεζες και προειδοποιούν ότι οι συνέπειες θα οδηγήσουν την οικονομία του νέου κράτους σε αποσταθεροποίηση.

Ο Γενικός Διευθυντής του Συνδέσμου Εμπορικών Τραπεζών Γιώργος Χατζηαναστασίου, δήλωσε στη StockWatch, πως «η επόμενη μέρα» της λύσης ενδεχομένως να οδηγήσει τους Τ/κ να μεταφέρουν τις καταθέσεις τους στις Ε/κ εμπορικές τράπεζες, εξαιτίας αφενός της αναξιοπιστίας των τραπεζών στα κατεχόμενα, αφετέρου δε, λόγω της φερεγγυότητας και της εμπιστοσύνης που απολαμβάνουν οι Ε/κ τράπεζες μεταξύ και των Τ/κ.

Ψήφος εμπιστοσύνης, αλλά...

Όπως μάλιστα επισημαίνουν στελέχη των εμπορικών τραπεζών με τους οποίους συνομίλησε η StockWatch, το ενδεχόμενο αυτό θεωρείται δεδομένο, αφού ήδη αυξανόμενος αριθμός τουρκοκυπρίων ανοίγουν το τελευταίο διάστημα λογαριασμό σε Ε/κ τράπεζες, δίνοντας «ψήφο εμπιστοσύνης» στο τραπεζικό μας σύστημα.

Επομένως, οι εγγυήσεις από την Τουρκία για τις καταθέσεις στις τράπεζες του Τ/κ κρατιδίου, προσθέτουν οι ίδιοι κύκλοι, τουλάχιστον στα πρώτα χρόνια λειτουργίας του νέου Κράτους είναι απαραίτητες, για να μην καταρρεύσουν και προκειμένου να προηγηθούν οι απαραίτητοι έλεγχοι και να διαπιστωθεί το μέγεθος και το εύρος των προβλημάτων που αντιμετωπίζουν, αλλά και για να κλείσουν ορθόδοξα όσες δεν είναι «υγιείς».

Αξίζει να σημειωθεί ότι την αναγκαιότητα εγγυήσεων από την Τράπεζα της Τουρκίας, δεν επισημαίνουν μόνο οι Ελληνοκύπριοι αλλά και οι ξένοι εμπειρογνώμονες που μίσθωσε η Κυπριακή Κυβέρνηση για να μελετήσουν τις οικονομικές παραμέτρους του Σχεδίου Ανάν (επισυνάπτουμε το πλήρες κείμενο της μελέτης τους). Μάλιστα, οι ξένοι οικονομολόγοι θεωρούν πιθανό το ενδεχόμενο να υπάρχουν bank runs στο βορρά, σε περίπτωση που δεν υπάρχουν μεσοπρόθεσμες εγγυήσεις από την Τουρκία. Ενώ στο τρίτο Σχέδιο υπάρχει πρόνοια για τρίμηνη εγγύηση των Τουρκοκυπριακών τραπεζών, στο τελικό Σχέδιο δεν υπάρχει καμία εγγύηση.

«Ντόμινο» η χρεοκοπία του Τ/κ συστήματος

Το ερώτημα που τίθεται είναι τι θα γίνει σε περίπτωση μεταφοράς μεγάλου μέρους των καταθέσεων από τις τράπεζες ή από τα κατεχόμενα, προς τις Ε/κ εμπορικές τράπεζες. Σε μια τέτοια περίπτωση υπάρχει σοβαρός κίνδυνος χρεοκοπίας του Τ/κ τραπεζικού συστήματος με αποτέλεσμα να αποσταθεροποιηθεί η οικονομία του τόπου, υποστηρίζουν κύκλοι των εμπορικών τραπεζών.

Όπως χαρακτηριστικά σημειώνουν, σε περίπτωση, μεταφοράς όλων Τ/κ καταθέσεων στις Ε/κ τράπεζες, θα ακολουθήσει το λεγόμενο «ντόμινο», που θα παρασύρει στην απώλεια της εμπιστοσύνης του κοινού προς όλα τα τραπεζικά ιδρύματα του Τ/κ κρατιδίου, ανεξαρτήτως αν δεν αντιμετωπίζουν όλες πρόβλημα αναξιοπιστίας. Σε μια τέτοια περίπτωση, η Ομόσπονδη Κεντρική Τράπεζα είναι αναγκασμένη να προχωρήσει σε δανεισμό των τραπεζών για να στηρίξει και να δείξει στην κοινή γνώμη ότι δεν χάθηκαν τα χρήματα και δεν διατρέχουν κίνδυνο οι καταθέσεις του.

Σημειώνεται ότι στο τελικό Σχέδιο Ανάν αποσύρθηκε η πρόνοια που υπήρχε στο προηγούμενο Σχέδιο του ΓΓ του ΟΗΕ, σύμφωνα με την οποία «θα μετατρέπονταν τα μετρητά και οι καταθέσεις στις Τ/κ εμπορικές τράπεζες σε κυπριακές λίρες, με αναγωγή της κυπριακής λίρας και της τουρκικής λίρας στις ισοτιμίες τους προς το ευρώ».

Όπως εξήγησε χθες ο Διοικητής της ΚΤ Χριστόδουλος Χριστοδούλου «η πρόνοια αυτή ερμηνεύτηκε από την Ε/κ πλευρά ως σαφής υπόδειξη ότι, εάν οι Τ/κ τράπεζες αδυνατούσαν να αποπληρώσουν τις καταθέσεις, η ευθύνη θα αναλαμβανόταν από την ΚΤ της Τουρκίας». Θέση την οποία, όπως είπε ο κ. Χριστοδούλου, «οι Τ/κ την αμφισβήτησαν» γεγονός που οδήγησε τελικώς στην απάλειψή της από το τελικό σχέδιο Ανάν.

Δεν θα γονατίσουμε...

Στον αντίποδα, πάντως, δηλώνεται στη StockWatch, ότι ναι μεν το «κτύπημα» για τις E/κ τράπεζες θα είναι μεγάλο, ωστόσο δεν θα είναι «εξαρθρωτικό», αφού οι καταθέσεις στις T/κ τράπεζες ισοδυναμούν περίπου, στις διαγραφές από τις ζημιές που υπέστησαν λόγω του χρηματιστηρίου και σημειώνουν το πολύ σημαντικό πλήγμα του τραπεζικού μας συστήματος, εξαιτίας της τουρκικής εισβολής που κυριολεκτικά τις γονάτισαν με την απώλεια του μεγαλύτερου μέρους της κεφαλαιουχικής τους βάσης.

Παράλληλα, οι ίδιοι τραπεζικοί κύκλοι τονίζουν ότι μια τέτοια εξέλιξη θα έχει «θανάσιμο» αντίκτυπο στην Τ/κ οικονομία και είναι κάτι που και οι ίδιοι, το γνωρίζουν και δεν θα το ήθελαν.

Όχι σε Ε/κ τράπεζες στο Τ/κ κρατίδιο

Σε αυτά τα πλαίσια, η StockWatch, βολιδοσκόπησε και τις εμπορικές τράπεζες για τις προθέσεις τους, ως προς το ενδεχόμενο επέκτασης του κύκλου εργασιών τους στο Τ/κ συνιστών κρατίδιο. Οι απαντήσεις ήταν όλες αρνητικές, αφού θεωρείται ότι μια τέτοια εξέλιξη ενδεχομένως να δυναμίτιζε την ίδια τη λύση.

Οτιδήποτε γίνει θα πρέπει να ακολουθήσει πολύ αργούς ρυθμούς και σταδιακά και αφού πρώτα ισχυροποιηθεί η εμπιστοσύνη στο Τ/κ τραπεζικό σύστημα, μέσω υγιών τουρκικών και Τ/κ τραπεζικών ιδρυμάτων και αφού, διασφαλιστεί ότι όλα λειτουργούν με βάση τους κανόνες της αγοράς χωρίς υποψίες έστω, για αλλότρια κίνητρα και σκοπιμότητες εκ μέρους της Ε/κ πλευράς.

Του Κυριάκου Κυριακίδη