20/06/2018 06:17
Η Κεντρική Τράπεζα εντείνει τις προσπάθειες συμμόρφωσης της για να καταπολεμήσει ενδεχόμενες ροές βρόμικου χρήματος από και προς την Κύπρο, υπό το βάρος εποπτικών παρεμβάσεων, προερχόμενες κυρίως από το Δίκτυο Καταπολέμησης Χρηματοοικονομικών Εγκλημάτων των ΗΠΑ, γνωστό ως FinCEN.
Η ΚΤ εξέδωσε σχετική εγκύκλιο στις 14 Ιουνίου προς όλους τους λειτουργούς συμμόρφωσης με οδηγίες για το ξέπλυμα χρήματος των τραπεζών, επισημαίνοντας ότι προτίθεται να αναθεωρήσει σύντομα την οδηγία για την παρεμπόδιση ξεπλύματος παράνομου χρήματος και χρηματοδότησης της τρομοκρατίας.
Η αναθεωρημένη οδηγία της εγχώριας εποπτικής αρχής περιλαμβάνει συγκεκριμένες απαιτήσεις σε ότι αφορά τις επιχειρηματικές σχέσεις των πιστωτικών ιδρυμάτων με εταιρείες γνωστές ως «shell companies».
Μία από τις απαιτήσεις είναι να μην έχουν απλώς παρουσία μέσω εκπροσώπου τους που προέρχεται από λογιστικό ή δικηγορικό γραφείο, κάτι που θεωρείται συνηθισμένη πρακτική στον τομέα διεθνών υπηρεσιών της Κύπρου.
Με βάση στοιχεία του εφόρου, στο μητρώο περιλαμβάνονται και λειτουργούν στην εγχώρια αγορά δεκάδες τέτοιες εταιρείες, οι οποίες δεν διατηρούν προσωπικό, δεν έχουν συγκεκριμένες εργασίες, δεν έχουν έδρα, αλλά απλά εγγράφονται στον έφορο εταιρειών.
Στέλεχος της ΚΤ διευκρίνισε ότι «shell companies» που προέρχονται από μητρικές νόμιμες εταιρείες, θα εξαιρεθούν από την οδηγία.
Η εγκύκλιος φαίνεται να προκαλεί αντιδράσεις, οι οποίες εκδηλώνονται, κατά βάση, από κάποια ελεγκτικά και δικηγορικά γραφεία τα οποία προφανώς θα επηρεαστούν από την επικείμενη αναθεωρημένη οδηγία.
Αν οι πρόνοιες που περιλαμβάνονται στην εγκύκλιο ενσωματωθούν σε σχετική οδηγία της ΚΤ, τότε, όλα τα επηρεαζόμενα μέρη θα πρέπει να συμμορφωθούν.
Όπως πληροφορείται η StockWatch, οι εν λόγω αντιδράσεις μεταφέρθηκαν και σε ανώτατα πολιτειακά δώματα.
Στην εγκύκλιο επισημαίνεται ότι σε περίπτωση που τα πιστωτικά ιδρύματα επιθυμούν να συνάψουν ή να διατηρήσουν τέτοιου είδους επιχειρηματικών σχέσεων, τότε θα πρέπει να είναι πλήρως στοιχειοθετημένη η απόφαση της διοίκησης.
Η ΚΤ καλεί επίσης τα πιστωτικά ιδρύματα να προβούν σε ανασκόπηση της πελατειακής τους βάσης και να προβούν σε σχετική ενημέρωση για τα αποτελέσματα της ανασκόπησης τους προς την ΚΤ μέχρι τις 31 Ιουλίου 2018.
Η χρονική στιγμή της έκδοσης της εγκυκλίου δεν είναι άσχετη με τις συντονισμένες προσπάθειες που κάνει η Κύπρος για να πείσει τις αμερικανικές αρχές ότι έχει ένα αποτελεσματικό πλαίσιο για καταπολέμηση του ξεπλύματος χρήματος και της χρηματοδότησης της τρομοκρατίας.
Το FinCEN έκλεισε πριν τέσσερα χρόνια την FBME επικαλούμενο αυτούς ακριβώς τους λόγους ενώ πρόσφατα ανάγκασε τη δεύτερη μεγαλύτερη λετονική τράπεζα να βάλει λουκέτο.
Οι αμερικανικές εποπτικές εστιάζουν, σε αυτή τη φάση, στη διακίνηση ρωσικών κεφαλαίων, με αποτέλεσμα η πίεση τους να στρέφεται κυρίως σε ρώσους πελάτες τραπεζών και να προκαλεί αντιδράσεις.
Η Κύπρος είναι από τις μεγαλύτερες πηγές άμεσων ξένων επενδύσεων στη Ρωσία λόγω της παρουσίας πολλών νόμιμων μητρικών εταιρειών, μέσω των οποίων διοχετεύονται ροές χρημάτων για φορολογικούς λόγους.
Άτομα του τραπεζικού συστήματος που είναι γνώστες του αντικειμένου, επεσήμαναν στη StockWatch ότι η ΚΤ έχει λάβει προτροπές από την αμερικανική ειδική μονάδα καταπολέμησης του οικονομικού εγκλήματος (FinCEN) αλλά και από το γραφείο ελέγχου ξένων περιουσιακών στοιχείων (OFAC) να θωρακίσει το σύστημα από οικονομικές απειλές.
Στο πλαίσιο αυτό έχουν παγοποιηθεί τα περιουσιακά στοιχεία όσων βρίσκονται στην τελευταία λίστα κυρώσεων της αμερικανικής κυβέρνησης, οι πλείστοι εκ των οποίων είναι ρώσοι ολιγάρχες με παρουσία στην Κύπρο.
Σημειώνεται ότι η εποπτική αρχή της Κύπρου είναι υπόλογη μόνο έναντι των αρμόδιων εποπτικών αρχών της Ευρώπης και επομένως δεν μπορεί και δεν δέχεται να υιοθετήσει οποιεσδήποτε συστάσεις άλλων συναφών αρχών, πέραν της Φρανκφούρτης και των Βρυξελλών.
Είναι γι’ αυτό που οι αμερικανικές εποπτικές αρχές περιορίζονται σε προτροπές και όχι σε συστάσεις.
Ωστόσο, όπως ανέφεραν χαρακτηριστικά στη StockWatch, στελέχη του τραπεζικού συστήματος, ουδείς μπορεί να αγνοήσει τις προτροπές των αμερικανών, διότι ανά πάσα στιγμή μπορεί κλείσουν τη στρόφιγγα του δολαρίου παραλύοντας το οποιοδήποτε χρηματοπιστωτικό ίδρυμα – κάτι που έγινε το 2014 με την FBME.
Κυβερνητικός αξιωματούχος ενώπιον του οποίου θέσαμε την επίμαχη εγκύκλιο, εξέφρασε την άποψη ότι η ΚΤ, ως ανεξάρτητη αρχή και εγχώριος επόπτης, οφείλει να προστατεύει το σύστημα λαμβάνοντας υπόψη όχι μόνο τις εποπτικές συστάσεις, αλλά και τις προτροπές, κυρίως όταν αυτές προέρχονται από εποπτικά όργανα των ΗΠΑ.
Το τελευταίο χρονικό διάστημα η Κύπρος βρέθηκε εν μέσω «πυρών» τόσο αμερικανικών, όσο και ρωσικών.
Αρχές του περασμένου Μαΐου έφθασε στη Λευκωσία, χωρίς να δημοσιοποιηθεί επίσημα η επίσκεψη, ο Μάρσιαλ Μπίλινγκσλι, αρμόδιος για θέματα κατά της οικονομικής ενίσχυσης της τρομοκρατίας.
Μία επίσκεψη, καθόλου τυχαία των εξελίξεων αλλά και των πιέσεων που ασκούνται στις κυπριακές αρχές για να ενισχύσουν τα μέτρα κατά του ξεπλύματος χρήματος.
Την ίδια ώρα, διάφορα ρωσικά δημοσιεύματα αφήνουν ξεκάθαρες αιχμές κατά των κυπριακών αρχών, ότι κατά κάποιο τρόπο, υιοθετούν και εφαρμόζουν πρακτικές υπέρ των αμερικανικών συμφερόντων.
Ποιες είναι οι εταιρείες «shell company»
Στην εγκύκλιο σημειώνεται ότι «shell company» είναι οποιαδήποτε μη-δημόσια εταιρεία περιορισμένης ευθύνης ή οποιαδήποτε άλλη επιχειρηματική οντότητα η οποία πληροί ένα από τα ακόλουθα κριτήρια:
-Δεν διατηρεί φυσική παρουσία στην χώρα προέλευσης της.
-Δεν εκτελεί οποιαδήποτε οικονομική δραστηριότητα, με λίγη ή καθόλου ανεξάρτητη οικονομική αξία και δεν υπάρχει οποιοδήποτε αποδεικτικό στοιχείο που να αποδεικνύει το αντίθετο.
-Είναι εγγεγραμμένη σε δικαιοδοσία που δεν είναι υποχρεωτική η υποβολή στις εποπτικές αρχές ελεγμένες οικονομικές καταστάσεις από ανεξάρτητους λογιστές.
-Φορολογικός κάτοικος δικαιοδοσίας που θεωρείται φορολογικός παράδεισος.
Αναφέρεται ότι η φυσική παρουσία είναι απαραίτητη και αυτό δεν αποτελεί η εκπροσώπηση της εταιρείας από τρίτο πρόσωπο (δικηγόρο, λογιστή, νομικό σύμβουλο).
Η ΚΤ προτρέπει τα πιστωτικά ιδρύματα να αποφεύγουν να συνάπτουν επιχειρηματικές σχέσεις με τέτοιου είδους εταιρείες ή ακόμη και να αποφεύγεται τυχόν ανανέωση των επιχειρηματικών σχέσεων.
Σημειώνει επίσης ότι προτού ληφθούν οποιεσδήποτε αποφάσεις θα πρέπει να λαμβάνονται υπόψη τα ακόλουθα:
-Η εταιρεία ιδρύθηκε με στόχο την τήρηση κεφαλαίων ή μετοχών για λογαριασμό άλλης εταιρείας ή εταιρειών με διακριτές δραστηριότητες και ιδιοκτησία.
-Η εταιρεία ιδρύθηκε με μοναδικό σκοπό τη διατήρηση άυλων ή άλλων περιουσιακών στοιχείων συμπεριλαμβανομένων και πλοίων.
-Η εταιρεία ιδρύθηκε για τη διευκόλυνση συναλλαγών ξένου νομίσματος και άλλων εμβασμάτων, εταιρικές συγχωνεύσεις, ενεργεί ως ταμίας ομίλου ή δραστηριοποιείται σε οποιοδήποτε τομέα για τον οποίον υπάρχουν επαρκή αποδεικτικά στοιχεία ότι η εταιρεία εκτελεί νόμιμες δραστηριότητες και ότι υπάρχουν επαρκή στοιχεία για τους τελικούς δικαιούχους της.
Επισυνάπτεται η εγκύκλιος της ΚΤ.
