You are here

Η απόφαση της Κομισιόν για ΚΑ

09/01/2015 18:28
Μη ρεαλιστικές θεωρεί τις παραδοχές του σχεδίου αναδιάρθρωσης η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, που κρίνει ως παράνομες τις ενισχύσεις πέραν των €100 εκ. που έλαβε το 2012 και ζητά επιστραφούν στους φορολογούμενους.

«Μετά από εις βάθος έρευνα, η επιτροπή κατέληξε στο συμπέρασμα ότι ένα πακέτο ενίσχυσης αναδιάρθρωσης ύψους άνω των €100 εκ. προς τον προβληματικό εθνικό αερομεταφορέα της Κύπρου, τις Κυπριακές Αερογραμμές, προσέδωσε στην επιχείρηση αδικαιολόγητο πλεονέκτημα έναντι των ανταγωνιστών της, κατά παράβαση των κανόνων της ΕΕ περί κρατικών ενισχύσεων», αναφέρει ανακοίνωση της επιτροπής.

«Ως εκ τούτου, οι Κυπριακές Αερογραμμές οφείλουν να επιστρέψουν όλες τις ασυμβίβαστες ενισχύσεις που έλαβαν. Ειδικότερα, η επιτροπή διαπίστωσε ότι οι Κυπριακές Αερογραμμές δεν είχαν καμία πραγματική προοπτική να καταστούν βιώσιμες χωρίς συνεχιζόμενη κρατική ενίσχυση.

Η επίτροπος Margrethe Vestager, αρμόδια για την πολιτική ανταγωνισμού, ανέφερε τα εξής:

«Οι Κυπριακές Αερογραμμές έλαβαν σημαντικά δημόσια κονδύλια από το 2007 αλλά δεν ήταν σε θέση να προβούν σε αναδιάρθρωση και να καταστούν βιώσιμες δίχως συνεχή κρατική ενίσχυση. Συνεπώς, η εισφορά επιπλέον δημόσιων κονδυλίων θα είχε ως αποτέλεσμα να παραταθεί απλώς ο αγώνας χωρίς όμως να επιτευχθεί αλλαγή ως προς το αποτέλεσμα. Οι επιχειρήσεις πρέπει να είναι κερδοφόρες, με βάση τις δικές τους επιδόσεις και την ικανότητά τους να ανταγωνίζονται και δεν μπορούν ούτε θα πρέπει να βασίζονται σε χρήματα των φορολογουμένων για να παραμένουν στην αγορά με τεχνητό τρόπο».

Η επιτροπή διαπίστωσε ότι οι Κυπριακές Αερογραμμές αντιμετώπιζαν οικονομικές δυσχέρειες επί σειρά ετών και κατ’ επανάληψη επωφελήθηκαν από μέτρα δημόσιας στήριξης (για περισσότερες λεπτομέρειες, βλ. την χρονολογική σειρά κατωτέρω):

• Τον Σεπτέμβριο του 2007, η Επιτροπή ενέκρινε πακέτο ενίσχυσης αναδιάρθρωσης ύψους €95 εκ. υπέρ των Κυπριακών Αερογραμμών.

• Τον Δεκέμβριο 2012, η Κύπρος κοινοποίησε στην επιτροπή ενίσχυση διάσωσης ύψους €73
εκ. υπέρ της αεροπορικής εταιρείας. Ορισμένες δόσεις του δανείου που ανέρχονται συνολικά σε €34,5 εκ. καταβλήθηκαν κατά παράβαση της υποχρέωσης της Κύπρου να περιμένει το αποτέλεσμα του ελέγχου των κρατικών ενισχύσεων από την επιτροπή. Το 2012, η Κύπρος χορήγησε επίσης εισφορά κεφαλαίου ύψους €31,3 εκ. στις Κυπριακές Αερογραμμές . Η επιτροπή, τον Μάρτιο του 2013, κίνησε εις βάθος έρευνα για το μέτρο αυτό καθώς και για την εισφορά κεφαλαίου του 2012.

• Τον Οκτώβριο 2013, η Κύπρος κοινοποίησε στην επιτροπή πακέτο ενίσχυσης ύψους €102,9 εκ. για την αναδιάρθρωση των Κυπριακών Αερογραμμών. Στη δέσμη μέτρων συμπεριλαμβανόταν η προαναφερόμενη εισφορά κεφαλαίου ύψους €31,3 εκ., η κεφαλαιοποίηση του χρέους ύψους €63 εκ. και €8,6 εκ. για την κάλυψη του ελλείμματος του ταμείου προνοίας της επιχείρησης, ενός συστήματος παροχών για τους υπαλλήλους. Η Επιτροπή κίνησε εις βάθος έρευνα τον Φεβρουάριο του 2014 ώστε να αξιολογηθούν τα μέτρα.

Σύμφωνα με τις ισχύουσες κατευθυντήριες γραμμές της ΕΕ για τη διάσωση και την αναδιάρθρωση προβληματικών επιχειρήσεων, μια επιχείρηση μπορεί να λάβει ενίσχυση αναδιάρθρωσης μία μόνο φορά σε περίοδο 10 ετών (σύμφωνα με την αρχή της «εφάπαξ ενίσχυσης»). Η αρχή αυτή ακολουθείται ώστε να αποφεύγεται η εξάρτηση των παραγόντων της αγοράς από δημόσια κονδύλια και να ενθαρρύνεται η αποτελεσματική διαχείριση των επιχειρήσεων και ο μεταξύ τους ανταγωνισμός με βάση τις επιδόσεις τους. Η Κύπρος δεν έχει παράσχει αποδεικτικά στοιχεία ότιοι Κυπριακές Αερογραμμές αντιμετώπιζαν εξαιρετικές και απρόβλεπτες περιστάσεις που θα μπορούσαν να δικαιολογήσουν εξαίρεση από την αρχή αυτή.

Η επιτροπή διαπίστωσε επίσης ότι το σχέδιο αναδιάρθρωσης των Κυπριακών Αερογραμμών βασίζεται σε μη ρεαλιστικές παραδοχές και δεν αντικατοπτρίζει επαρκώς τα διαφορετικά σενάρια της αγοράς. Τα προτεινόμενα μέτρα αναδιάρθρωσης δεν φαίνονται κατάλληλα για την αντιμετώπιση των περιστάσεων που οδήγησαν στις δυσκολίεςτων Κυπριακών Αερογραμμών.

Επιπλέον, η προτεινόμενη περίοδος αναδιάρθρωσης είναι μεγαλύτερη από ό,τι η Επιτροπή έχει επιτρέψει στο πλαίσιο άλλων υποθέσεων αναδιάρθρωσης αεροπορικών εταιρειών.

Τέλος, προκειμένου να αποφευχθεί ο ηθικός κίνδυνος που συνιστά η διάσωση μη αποδοτικών φορέων με χρήματα των φορολογουμένων, σύμφωνα με τους κανόνες κρατικών ενισχύσεων της ΕΕ, κάθε εταιρεία που λαμβάνει ενίσχυση αναδιάρθρωσης πρέπει να συμβάλλει επαρκώς η ίδια στην κάλυψη του κόστους της αναδιάρθρωσης. Η επιτροπή διαπίστωσε ότι η συμβολή των Κυπριακών Αερογραμμών είναι πολύ κάτω από το όριο του 50% που απαιτείται από τις κατευθυντήριες γραμμές.

Για όλους τους προαναφερόμενους λόγους, η επιτροπή κατέληξε στο συμπέρασμα ότι οι Κυπριακές Αερογραμμές δεν ήταν σε θέση να καταστούν βιώσιμες μακροπρόθεσμα χωρίς συνεχή κρατική στήριξη.

Τα επανειλημμένα δημόσια μέτρα στήριξης έχουν ήδη προσφέρει ένα σημαντικό οικονομικό πλεονέκτημα στην αεροπορική εταιρεία έναντι των ανταγωνιστών της, οι οποίοι όφειλαν να λειτουργούν χωρίς τα εν λόγω δημόσια κονδύλια.

Προκειμένου να αποκατασταθεί αυτή η στρέβλωση του ανταγωνισμού, οι Κυπριακές Αερογραμμές πρέπει τώρα να επιστρέψουν την ενίσχυση στους Κύπριους φορολογούμενους. Με τον τρόπο αυτό θα αποκατασταθεί η κατάσταση που υπήρχε στην αγορά πριν από τη χορήγηση της ενίσχυσης και θα εξαλειφθούν, ή τουλάχιστον θα αμβλυνθούν, οι στρεβλώσεις του ανταγωνισμού που προκλήθηκαν από την ενίσχυση. Τούτο είναι αναγκαίο για τη διασφάλιση ισότιμων όρων ανταγωνισμού στην εσωτερική αγορά», καταλήγει η επιτροπή.