You are here

Αλλάζει το κλίμα στα επιτόκια καταθέσεων

22/08/2019 07:07

Τις αλλαγές που επήλθαν τον τελευταίο χρόνο στο επιτοκιακό περιβάλλον με την ουσιαστική μείωση των επιτοκίων αποτυπώνουν στοιχεία της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, που δείχνουν ότι στη συντριπτική πλειοψηφία των χωρών τα νοικοκυριά και οι επιχειρήσεις λαμβάνουν ψίχουλα για την τοποθέτηση χρημάτων σε τράπεζες.

Σε πιο δυσμενή θέση βρίσκονται οι επιχειρήσεις καθώς πολλές τράπεζες στην ΕΕ άρχισαν να χρεώνουν για τις καταθέσεις τους κάτι που ξεκίνησε στην Κύπρο και η Ελληνική Τράπεζα.

Οι κυπριακές τράπεζες προβληματίζονται για την υπερβάλλουσα ρευστότητα που διαθέτουν στα ταμεία τους και για το κόστος διατήρησης καταθέσεων στην ΕΚΤ, με αποτέλεσμα να προετοιμάζουν πιο επιθετικές κινήσεις για μείωση των καταθετικών επιτοκίων. 

Οι κινήσεις, όμως, αναμένεται να επηρεάσουν κυρίως τις επιχειρήσεις, αφού ακόμα και σε χώρες όπως η Γερμανία, υπάρχει διστακτικότητα στη χρέωση νοικοκυριών για καταθέσεις.

Τα στοιχεία δείχνουν ότι σε τέσσερις χώρες της ευρωζώνης (Λουξεμβούργο, Γερμανία, Βέλγιο και Ολλανδία), οι επιχειρήσεις πληρώνουν για να «σταθμεύουν» χρήματα σε τράπεζες για ένα χρόνο, δηλαδή αποθαρρύνονται να διατηρούν σημαντικά αποθέματα ρευστού.

Επίσης, στις πλείστες χώρες της ΕΕ, η ψαλίδα που χωρίζει τα καταθετικά επιτόκια μεταξύ νοικοκυριών από τη μία και επιχειρήσεων από την άλλη είναι αρκετά μεγάλη ενώ στην Κύπρο τα επιτόκια είναι περίπου στα ίδια επίπεδα.

Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, το επιτόκιο για καταθέσεις προθεσμίας έως ενός έτους από νοικοκυριά στην Κύπρο υποχώρησε τον Ιούνιο του 2019 στο ιστορικό χαμηλό του 0,32%.

Χαμηλά καταθετικά επιτόκια δίνουν στα νοικοκυριά και τράπεζες στην ευρωζώνη με τα χαμηλότερα να συναντώνται στην Ιρλανδία (0,03%) και την Ισπανία (0,04%).

Αντίθετα, τα ψηλότερα καταθετικά επιτόκια για τα νοικοκυριά δίνουν οι τράπεζες στην Ολλανδία (1,38%) και τη Γαλλία (1,25%). Ψηλά είναι επίσης τα επιτόκια στην Εσθονία, την Ιταλία και τη Λετονία.

Στην Ελλάδα όπου εξακολουθούν να υπάρχουν έλεγχοι στη διακίνηση κεφαλαίων, τα καταθετικά επιτόκια για νοικοκυριά είναι 0,56%.

Στην ευρωζώνη τα καταθετικά επιτόκια για τα νοικοκυριά ανέρχονται στο 0,3%.

Σε καμία χώρα της ευρωζώνης δεν υπάρχουν αρνητικά επιτόκια για τα νοικοκυριά.

Παίρνουν χαμηλότερα οι επιχειρήσεις

Σε αντίθεση με τα νοικοκυριά, οι επιχειρήσεις λαμβάνουν χαμηλότερα καταθετικά επιτόκια.

Στην Κύπρο το επιτόκιο για καταθέσεις από μη χρηματοδοτικές εταιρείες ανέρχεται στο 0,28% και είναι αρκετά κοντά στα επιτόκια που προσφέρονται σε νοικοκυριά.

Τα επιτόκια στην Κύπρο είναι σχεδόν πενταπλάσια από αυτά στην ευρωζώνη, όπου τα καταθετικά επιτόκια για τις επιχειρήσεις είναι μόλις 0,06%.

Αρκετές τράπεζες στο Λουξεμβούργο, τη Γερμανία, το Βέλγιο και την Ολλανδία χρεώνουν για να κρατούν τα χρήματα των καταθετών.

Εγχώριοι τραπεζίτες εκτιμούν ότι οι επιχειρήσεις με καταθέσεις θα νιώσουν τις μεγαλύτερες αλλαγές από την πίεση που υπάρχει στα καταθετικά επιτόκια.

Επισημαίνουν παράλληλα ότι υπάρχει περιθώριο για μείωση των επιτοκίων και στις καταθέσεις νοικοκυριών, από τα επίπεδα των 32 μονάδων βάσης, αν και σε καμία χώρα δεν είναι ακόμη αρνητικά τα επιτόκια.

Οι τραπεζίτες αναμένουν περαιτέρω μείωση των επιτοκίων από την ΕΚΤ τους επόμενους μήνες επισημαίνοντας ότι όταν συμβεί αυτό θα ασκηθεί περαιτέρω πίεση στα καταθετικά επιτόκια ακόμα και για νοικοκυριά.

Της Γεωργίας Χαννή