ΑΤΑ: Σενάριο για διέξοδο με σταδιακή αποκατάσταση

Οι αμετάθετες θέσεις των εργοδοτών και των συντεχνιών, φαίνεται να περιορίζουν το μεσολαβητικό ρόλο του Υπουργού Εργασίας για το επίμαχο θέμα της ΑΤΑ.

Τα σενάρια επιλογών του ΥΠΕΡΓ για να βρει τη χρυσή τομή, λιγοστεύουν για να γεφυρώσει τις εκ διαμέτρου διαφορές εργοδοτών και συντεχνιών στο επίμαχο θέμα της ΑΤΑ.

Όπως εξάγεται από τις κατ’ ιδίαν, μέχρι σήμερα, συναντήσεις του με τους δύο βασικούς κοινωνικούς εταίρους, οι επιλογές Κούσιου δεν είναι πολλές σχολίαζαν στη StockWatch πηγές των υπουργείων Εργασίας και Οικονομικών.

«Είτε θα κηρύξει αδιέξοδο, είτε θα υιοθετήσει την άποψη που φαίνεται να αποτελεί και τη βασική προσέγγιση του ίδιου του ΠτΔ Νίκου Αναστασιάδη, ο οποίος θα επιθυμούσε διατήρηση της καταβολής της ΑΤΑ στη βάση της μεταβατικής συμφωνίας του 2017, που συνυπόγραψαν ΟΕΒ, ΚΕΒΕ, ΣΕΚ, ΠΕΟ και ΔΕΟΚ, υπό τη Ζέτα Αιμιλιανίδου», υποστήριξαν πηγές που έχουν πλήρη γνώση των διαβουλεύσεων του ΥΠΕΡΓ.

Ένα σενάριο που φαίνεται να επεξεργάζεται ο ΥΠΕΡΓ, είναι η ένδειξη που άφησαν οι συντεχνίες στο τραπέζι των διαβουλεύσεων ότι ως ακραία υποχώρηση τους θα ήταν η σταδιακή χρονικά αποκατάσταση της ΑΤΑ στην πλήρη της φιλοσοφία.

Πάντως, στη χθεσινή κοινή συνάντηση που είχε ο Κ. Κούσιος με τις ηγεσίες των τριών συνδικαλιστικών οργανώσεων, μετέφερε με κάποια χροιά δυσφορίας, τη γνωστή επίσημη και δημοσιοποιημένη «αμετάθετη», όπως τη χαρακτήρισε, στάση των εργοδοτών που είναι η πλήρης κατάργηση του ωφελήματος της ΑΤΑ.

Η πλήρης κατάργηση της ΑΤΑ είναι η πάγια θέση των εργοδοτών που επανήλθε στο τραπέζι ως απάντηση του αιτήματος του συνδικαλιστικού κινήματος, το οποίο αξιώνει πλήρη απόδοση της Αυτόματης Τιμαριθμικής Αναπροσαρμογής.

Τα επιχειρήματα των δύο μερών, όπως άλλωστε αναπτύχθηκαν και κατατίθενται στις ξεχωριστές συναντήσεις τους με τον ΥΠΕΡΓ, ξεκινούν από την ίδια αφετηρία.

Και οι δύο κοινωνικοί εταίροι προτάσσουν τις δυσμενείς επιπτώσεις που προκαλεί ο πόλεμος στην Ουκρανία, η ενεργειακή κρίση και η ακρίβεια.

Το συνδικαλιστικό κίνημα επικαλούμενο με στοιχεία τις δραματικές επιπτώσεις στα εισοδήματα των εργαζομένων από την ακρίβεια βασικών αγαθών, τονίζει το μέγεθος του προβλήματος στο βιοτικό επίπεδο των εργαζομένων.

«Η μη απόδοση της ΑΤΑ θα σημαίνει αύξηση της κερδοφορίας σε βάρος των εργαζομένων», σημείωσε ο Ανδρέας Μάτσας, ΓΓ της ΣΕΚ και υποδεικνύει προς όλους τους εμπλεκόμενους ότι υπάρχει τρόπος και δυνατότητα ρύθμισης του επίμαχου θέματος:

«Να αναγνωριστεί και να υιοθετηθεί η ανάγκη εφαρμογής της ΑΤΑ στη βάση της φιλοσοφίας της, η οποία είναι μία και μοναδική: H πλήρης αποκατάσταση της αγοραστικής αξία των μισθών από τη διάβρωση λόγω πληθωρισμού», σημείωσε ο κ. Μάτσας.

Ο ΓΓ της ΣΕΚ, επισημαίνει ότι η ΑΤΑ προκύπτει ως βασικό δικαίωμα που πηγάζει μέσα από τις συλλογικές συμβάσεις, καλύπτοντας περίπου το 50% των εργαζομένων, τόσο στο δημόσιο και ευρύτερο δημόσιο τομέα, όσο και στον ιδιωτικό τομέα, σε ένα ευρύ φάσμα τομέων οικονομικής δραστηριότητας.

«Μαύρα σύννεφα» πάνω από τις επιχειρήσεις

Την ίδια ώρα, οι εργοδότες στη βάση των ίδιων αρνητικών επιπτώσεων και ξεκινώντας από την πάγια θέση τους ότι ο θεσμός της ΑΤΑ «δοκιμάστηκε επί σειρά ετών από τις πλείστες των χωρών στην Ευρώπη και καταργήθηκε διότι, διάβρωνε και υπόσκαπτε την ανταγωνιστικότητα της οικονομίας τους», επισημαίνουν τους κινδύνους για τη βιωσιμότητα της πλειονότητας των επιχειρήσεων που καταβάλλουν ΑΤΑ.

Σύμφωνα με τον Μιχάλη Αντωνίου, ΓΔ της ΟΕΒ, οι επιχειρήσεις σε αυτό το κλίμα πληθωριστικών πιέσεων δεν είναι δυνατό να αντέξουν τυχόν πλήρη απόδοση της ΑΤΑ.

«Είναι ουτοπία μία τέτοια διευθέτηση στο πλαίσιο του διαλόγου για την ΑΤΑ», παρατήρησε.

Η ΟΕΒ και το ΚΕΒΕ υποστηρίζουν ότι η αύξηση του εργατικού κόστους για τις επιχειρήσεις στο ενδεχόμενο να αποδοθεί πλήρως η ΑΤΑ θα ξεπεράσει το 8%  των συνολικών (μικτών) μισθών τον Ιανουάριο του 2023.

Στο κάδρο και η ΑΤΑ στο δημόσιο

Ο ΥΠΕΡΓ φαίνεται να λαμβάνει στην όλη διαχείριση του διαλόγου για την ΑΤΑ και τις επιπτώσεις στο κρατικό μισθολόγιο, σε περίπτωση που θα κληθεί το κράτος ως ο μεγαλύτερος εργοδότης να την καταβάλει στη βάση της φιλοσοφία της, όπως προκύπτει από τις συλλογικές συμβάσεις.

Το ΥΠΟΙΚ φαίνεται να κρούει τον κώδωνα και να προειδοποιεί πως το κόστος για τα κρατικά ταμεία θα αυξηθεί το 2023 κατά €170 εκατ. στην περίπτωση που θα καταβληθεί η ΑΤΑ στο 100%.

Από την άλλη ο ΥΠΕΡΓ κρατά στα χέρια του όχι μόνο το πρόγραμμα του Προέδρου Αναστασιάδη για την ΑΤΑ, αλλά και τις πρόσφατες δηλώσεις του ότι δεν πρόκειται η κυβέρνηση να αποδεχθεί κατάργηση της.

«Δεν θα ήθελα στο παρόν στάδιο κι ενώ είναι σε εξέλιξη ο κοινωνικός διάλογος να κάνω οποιεσδήποτε δηλώσεις οι οποίες ενδεχομένως να διαταράξουν το καλό κλίμα που επικρατεί σε γενικές γραμμές», ανέφερε στη StockWatch o ΥΠΕΡΓ.

Επικαλέστηκε για άλλη μια φορά την υπευθυνότητα και ωριμότητα που διακρίνει διαχρονικά τους δύο κοινωνικούς εταίρους και εξέφρασε την ευχή όπως αυτή η υπευθυνότητα πρυτανεύσει και στην περίπτωση για εξεύρεση χρυσής τομής για την ΑΤΑ.

Η ΑΤΑ καταργήθηκε προσωρινά στο δημόσιο όταν η Κύπρος εισήλθε σε μνημόνιο το 2012. 

Επανήλθε το 2017, στη βάση της συμφωνίας πλαίσιο και έκτοτε καταβάλλεται μία φορά το χρόνο κατά 50%.  Η συμφωνία πλαίσιο έληξε το 2020, ωστόσο παρατάθηκε λόγω της πανδημικής κρίσης. 

Ο πληθωρισμός, σήμερα, συνεχίζει να προκαλεί δέος σε νοικοκυριά και επιχειρήσεις.

Ο δείκτης τιμών καταναλωτή ανήλθε στο 8,8% τον Οκτώβριο, από 8,7% το Σεπτέμβριο και 10,9% τον Ιούλιο που ήταν το ψηλότερο επίπεδο από τον Αύγουστο του 1981.

Ο ΥΠΕΡΓ προγραμματίζει να συγκαλέσει κοινή σύσκεψη των κοινωνικών εταίρων για την ΑΤΑ στις 2 Δεκεμβρίου.

Το χρονοδιάγραμμα για να βρεθεί κοινή αποδεχτή λύση λήγει στις 20 Δεκεμβρίου και οι πληροφορίες της StockWatch αναφέρουν ότι ο Κ. Κούσιος δεν θα διστάσει να κηρύξει αδιέξοδο αν τα δύο μέρη, δεν δώσουν σαφείς και υπεύθυνες ενδείξεις ότι είναι διατεθειμένα να ρίξουν νερό στο κρασί τους.

Στο προεδρικό και την Πινδάρου δεν θα ήθελαν το θέμα της ΑΤΑ να αφεθεί να το διαχειριστεί η επόμενη κυβέρνηση, όσο καυτή πατάτα και αν είναι, διότι, κατά τους συνεργάτες του Ν. Αναστασιάδη, θα εκληφθεί ως αθέτηση μίας μεταβατικής συμφωνίας, η οποία έχει τη βούλα της απερχόμενης διακυβέρνησης.

Σημειώνεται ότι ουδείς εκ των μεγάλων υποψηφίων προέδρων για τη Δημοκρατία, έχει ταχθεί υπέρ της κατάργησης της ΑΤΑ.