You are here

Έντονη ρητορική και παρεμβάσεις για κατώτατο

03/08/2022 07:20

Έντονη ρητορική πειθούς αναπτύχθηκε τις τελευταίες βδομάδες γύρω από την επίμαχη θέσπιση εθνικού κατώτατου μισθού (ΕΚΜ) με επιχειρήματα σε σχέση με την ανάγκη αξιοπρεπούς κάλυψης των χαμηλα αμειβόμενων, με το ύψος του διάμεσου μισθού πάνω στον οποίο θα υπολογιστεί ο κατώτατος, με το μέγεθος των αρνητικών επιπτώσεων ή όχι στην απασχόληση και κατά πόσο ένας αναθεωρημένος προς τα άνω ΕΚΜ θα επηρεάσει το επιχειρηματικό πλάνο των εργοδοτών εν μέσω δύσκολων συνθηκών που διέρχεται η οικονομία.

Υπήρξαν εκτενείς δημόσιες παρεμβάσεις οικονομικών αναλυτών με σοβαρή επιχειρηματολογία, η οποία στο τέλος της ημέρας καταλήγει σε ένα και μόνο συμπέρασμα:

H θέσπιση και εφαρμογή ενός ΕΚΜ αποτελεί αδήριτη ανάγκη, στο πλαίσιο μίας ώριμης και συνετούς πολιτικής, η οποία από τη μία να προσδίδει αξιοπρεπή διασφάλιση των εργαζομένων που δεν είναι οργανωμένοι και δεν καλύπτονται από συλλογικές συμβάσεις και από την άλλη, να μην διαταράσσει ισορροπίες οι οποίες χρειάζονται για να αντιμετωπίσουν πρωτοφανείς κρίσεις εξαιτίας του απόηχου της πανδημίας και του παρατεταμένου πολέμου στην Ουκρανία.

Ανεξάρτητα των πιο πάνω, η θέσπιση ΕΚΜ αποτελεί μονόδρομο, όχι μόνο διότι απορρέει μέσα από το πολιτικό πρόγραμμα του ΠτΔ, ο οποίος τονίζει πως η εφαρμογή του θα γίνει πριν εκπνεύσει η προεδρική του θητεία τον ερχόμενο Φεβρουάριο, αλλά και γιατί οι αρχηγοί κρατών μελών της ΕΕ έχουν δεσμευτεί στο πλαίσιο της άτυπης συνόδου το Μάιο του 2021 στο Πόρτο ότι θα εφαρμόσουν σχέδιο δράσης για προστασία της απασχόλησης και πάταξης των μισθών φτώχειας.

Η θέσπιση ΕΚΜ, όπως είχε τονιστεί, αποτελεί την αιχμή του δόρατος για τα κράτη μέλη για να προσδώσουν αξιοπρέπεια σε εργαζόμενους οι οποίοι απολαμβάνουν πενιχρούς μισθούς και για αυτό αποδέχθηκαν ομόφωνα όπως εντός δύο ετών μεταφέρουν την οδηγία για θέσπιση ΕΚΜ, στο εθνικό τους δίκαιο.

Χθες ολοκληρώθηκαν οι διαβουλεύσεις του υπουργού εργασίας Κυριάκου Κούσου με τις ηγεσίες των δύο εργοδοτικών οργανώσεων ΟΕΒ και ΚΕΒΕ και στις 9 Αυγούστου αναλαμβάνουν τη σκυτάλη οι συνδικαλιστικές οργανώσεις ΣΕΚ, ΠΕΟ και ΔΕΟΚ, στη βάση μίας τελικής διαβούλευσης η οποία θα δώσει την ευκαιρία στον ΥΠΕΡΓ να καταθέσει την τελική του πρόταση στον ΠτΔ περί τα τέλη του τρέχοντος μηνός.

«Εκτιμούμε ότι ο ΥΠΕΡΓ έχει κατανοήσει και τις κόκκινες γραμμές της εργοδοτικής πλευράς», περιορίστηκαν να αναφέρουν στη StockWatch πηγές των δύο οργανώσεων, οι οποίες δεν θέλησαν να υπεισέλθουν στην ουσία της συζήτησης καθώς, όπως εξήγησαν, υπάρχει δέσμευση των κοινωνικών εταίρων να αποφευχθεί η διαρροή πληροφοριών σε αυτό το κρίσιμο στάδιο των διαβουλεύσεων μεταξύ των κοινωνικών εταίρων.

Ωστόσο, τα σημεία τριβής και η διαφορετική ανάγνωση της θέσπισης ενός ΕΚΜ μεταξύ εργοδοτών και συντεχνιών είναι κοινό μυστικό.

Υπάρχει κοινή θέση ως προς αναγκαιότητα της θέσπισης ΕΚΜ. Συμφωνήθηκε ότι η εφαρμογή του θα γίνει τον Ιανουάριο του 2023.

Γίνεται και από τα δύο μέρη αποδεχτή η λίστα Ζέτας για τις τρεις εξαιρέσεις για οικιακές βοηθούς, για εργάτες στον τομέα της γεωργοκτηνοτροφίας και στη ναυτιλία.

Η λίστα εξαιρέσεων παραμένει στο τραπέζι κι αυτό γιατί έχουν τεθεί από τους εργοδότες κάποιες ιδιαιτερότητες σε συγκεκριμένους κλάδους που φαίνεται να χρήζουν περαιτέρω προβληματισμού.

Ο Πανίκος Αργυρίδης, γενικός οργανωτικός της ΣΕΚ, που παρακολουθεί και συμμετέχει στον κοινωνικό διάλογο για τον κατώτατο, μιλώντας στη StockWatch αναφέρθηκε στη θέση αρχής ότι ο ΕΚΜ θα πρέπει να απευθύνεται σε αυτούς οι οποίοι πραγματικά τον έχουν ανάγκη.

«Είναι προφανές ότι δεν θα γίνουν αποδεχτές ρυθμίσεις οι οποίες θα υποσκάπτουν τη φιλοσοφία του ΕΚM, αν αναλογιστεί κανείς ότι διεθνώς είναι από το 1894 που έχει καθιερωθεί κατώτατος μισθός και σταδιακά υιοθετήθηκε από όλα τα κράτη».

Κομβικό σημείο ο διάμεσος μισθός

Κομβικό σημείο, αποτελεί η φόρμουλα που θα επιλεγεί από τις δύο έρευνες σε σχέση με το διάμεσο μισθό και οι οποίες είναι αυτή της εγχώριας στατιστικής υπηρεσίας και του EU- SILK.

Οι εργοδότες υποστηρίζουν ότι ο ΕΚΜ θα πρέπει να ρυθμιστεί στη βάση της έρευνας της στατιστικής υπηρεσίας και οι συντεχνίες επιμένουν ότι η πιο δίκαιη αναπροσαρμογή του κατώτατου θα προέλθει μέσα από τις παραδοχές του EU- SILK.

Η έρευνα του ΕU-SILC για το διάμεσο μισθό υπολογίζεται στα €1.727 και η αντίστοιχη της εγχώριας στατιστικής υπηρεσίας στα €1.573.

To ύψος του ποσοστού, με βάση την πρακτική που εφαρμόζει διαχρονικά το Διεθνές Γραφείο Εργασίας (ΔΓΕ) και την οποία ουδέποτε αμφισβήτησαν οι εργοδότες και οι συντεχνίες, κυμαίνεται μεταξύ 50% και 60%. 

Παρέμβαση Τιρκίδη με τεκμηριωμένο άρθρο

Ο Ιωάννης Τιρκίδης, Διευθυντής Οικονομικών Ερευνών στην Τράπεζα Κύπρου και Πρόεδρος της Εταιρείας Κυπριακών Οικονομικών Μελετών (Cyprus Economic Society), σε άρθρο του που δημοσιεύει σήμερα η StockWatch καταθέτει μέσα και από τη διεθνή βιβλιογραφία για τον κατώτατο, σκέψεις και προβληματισμούς και καταλήγει εν ολίγοις στο συμπέρασμα ότι η εισαγωγή ενός εθνικού κατώτατου μισθού δεν θα προκαλέσει απώλειες θέσεων εργασίας, όπως παλαιότερα είχαν υποστηρίξει διάφοροι οικονομολόγοι.

Ούτε θα αλλάξει, σημειώνει, το μέσο εισόδημα στην οικονομία σε σημαντικό βαθμό, ούτε ακόμα θα αλλάξει την κατανομή του εισοδήματος σε αξιοσημείωτο βαθμό.

«Μπορεί, αντίθετα, να δημιουργήσει κίνητρα που θα αυξήσουν την παραγωγικότητα και θα βελτιώσουν τη σχέση εργοδότη-εργαζομένου. Συζητάμε αυτά τα ζητήματα σε αυτό το κείμενο», προσθέσει και επισημαίνει:

«Τα κατά καιρούς επιχειρήματα κατά των κατώτατων μισθών στηρίζονταν πάντοτε στον υποτιθέμενο αρνητικό αντίκτυπό τους στις θέσεις εργασίας».

Κατά τον κ. Τιρκίδη, ένας μισθός περίπου στο 55% του διάμεσου εισοδήματος μπορεί να είναι το ζητούμενο καθώς με βάση τα στοιχεία της στατιστικής υπηρεσίας, έχει υπολογιστεί χονδρικά ένα διάμεσο εισόδημα της τάξης των €1.375 το 2020, και ένα μέσο εισόδημα της τάξης των €1.930.

Αυτές οι τιμές, όπως διευκρινίζει, είναι μόνο κοντινές προσεγγίσεις, γιατί η βάση είναι η κατανομή των εργαζομένων ανά μισθολογικό περιθώριο, πράγμα που σημαίνει ότι χάνεται κάποια ακρίβεια στους υπολογισμούς μας. 

Το μέσο εισόδημα, κατά τον κ.Τιρκίδη, μπορεί να είναι πιο κοντά στα €1500, επικαλούμενος στατιστικές πηγές.

Του Λεύκου Χρίστου