Σκέψεις για κατηγοριοποίηση του κατώτατου μισθού

Η χθεσινή δεύτερη κρίσιμη  σύσκεψη του Εργατικού Συμβουλευτικού Σώματος (ΕΣΣ), επιβεβαίωσε τις διιστάμενες απόψεις που είχαν διαμορφωθεί από τη σύσκεψη  των κοινωνικών εταίρων στο προεδρικό σε σχέση με τη φιλοσοφία, τον καθορισμό και την αναπροσαρμογή του εθνικού κατώτατου μισθού (ΕΚΜ).

Στο τραπέζι έπεσαν τις τελευταίες 48 ώρες νέα ζητήματα, για τα οποία οι μεν εργοδότες υποστηρίζουν πως αποτελούσαν αντικείμενο προβληματισμού από την τέως ΥΠΕΡΓ Ζέτα Αιμιλιανίδου, οι δε συντεχνίες ισχυρίζονται ότι ουδέποτε είχαν τεθεί καν προς σκέψη στη διάρκεια των διαβουλεύσεων που είχαν ξεκινήσει για τον ΕΚΜ, τον Ιούλιο του 2021.

Μία σημαντική παράμετρος που τίθεται από  επηρεαζόμενους εργοδότες συγκεκριμένων κλάδων, είναι να υπάρξει ηλικιακή κατηγοριοποίηση καθώς σε αυτούς τους τομείς εργοδοτούνται  συνήθως νεαρά και ανειδίκευτα άτομα.

Η εισήγηση είναι ότι για το σημείο εκκίνησης του ΕΚΜ για άτομα ηλικίας 16 – 18, για άτομα  18 – 21 χρόνων  και για τα υπόλοιπα πέραν των 21 ετών να υπάρξουν  τρεις κατηγορίες καταβολής κατώτατου μισθού.

Το επιχείρημα που τίθεται είναι ότι τα άτομα ηλικίας 16 μέχρι 21 ετών  στον επισιτιστικό κλάδο, είναι ως συνήθως ανειδίκευτα και  τα πλείστα εξ αυτών δεν έχουν μεγάλο ορίζοντα μόνιμης απασχόλησης στους συγκεκριμένους κλάδους.

Οι κλάδοι αυτοί είναι κατά κύριο λόγο τα καφεστιατόρια, οι υπάλληλοι των οποίων κατά μέσο όρο εργάζονται μεταξύ 42 και 46 ώρες τη βδομάδα, διότι, όπως  υποστηρίζουν οι επηρεαζόμενοι εργοδότες, το απαιτεί η φύση της δουλειάς, διαφορετικά  οι επαγγελματικοί αυτοί κλάδου δεν θα  είναι βιώσιμοι.

Όλοι οι εμπλεκόμενοι παραδέχονται ότι η ωριαία απόδοση του ΕΚΜ αποτελεί σοβαρό αγκάθι.

Το προσχέδιο της φόρμουλας της Ζέτας, όπως έγραψε πολλές φορές η StockWatch και επιβεβαιώθηκε από όλους σχεδόν τους κοινωνικούς εταίρους, προέβλεπε  όπως εξαιρεθούν του  ΕΚΜ τρεις κατηγορίες εργαζομένων.

Οι οικιακές βοηθοί, οι  εργάτες στον τομέα της γεωργοκτηνοτροφίας και οι  ναυτικοί.

Το βασικό επιχείρημα για να εξαιρεθούν αυτές οι κατηγορίες εργαζομένων είναι γιατί  πέραν των συμφωνημένων απολαβών, τους παρέχεται  ταυτόχρονα, σίτιση και στέγαση.

Σύμφωνα με σχετική μελέτη του τμήματος εργασίας, η διαμονή, συνεπάγεται για τον εργοδότη ένα κόστος περίπου 15% και η   σίτιση 10%, ποσοστά τα οποία, όπως λέει η εργοδοτική πλευρά, θα πρέπει να αφαιρούνται από το σύνολο των απολαβών των υπαλλήλων.

Στη βάση αυτού του επιχειρήματος, η εργοδοτική πλευρά θέτει τώρα στο τραπέζι την προοπτική επέκτασης αυτής της λίστας και για άλλα επαγγέλματα καθώς, όπως λένε, οι επηρεαζόμενοι εργοδότες, παρέχουν στέγη και φαγητό και επομένως συντρέχει, κατά την άποψη τους, το ίδιο επιχείρημα για τις προαναφερόμενες αρχικές εξαιρέσεις.

Σημείο τριβής αποτέλεσε και χθες η προσμέτρηση του κατώτατου  δηλαδή αν θα έχει ως βάση τις 38 εργάσιμες ώρες τη βδομάδα ή τις 40.  

Οι συντεχνίες επιμένουν στις 38 ώρες και οι εργοδότες στις 40.

Σε ότι αφορά την επιλογή της μεθοδολογίας για το διάμεσο μισθό, οι δύο πλευρές εμμένουν στις θέσεις τους, παρά το γεγονός ότι ο ΥΠΕΡΓ προσανατολίζεται να ξεπεράσει αυτό το εμπόδιο, προτείνοντας συναφείς εναλλακτικούς τρόπους καθορισμού του διάμεσου που είναι μεταξύ των  δύο σχολών. Δηλαδή του EU- SILK και της εγχώριας στατιστικής υπηρεσίας.

Σοβαρή διαφωνία προκύπτει και στην αναπροσαρμογή κατά χρονικά διαστήματα του ΕΚΜ η οποία εστιάζεται κυρίως στην αξίωση του συνδικαλιστικού κινήματος όπως η αναπροσαρμογή λαμβάνει υπόψη και την απόδοση της ΑΤΑ.

Οι εργοδοτικές οργανώσεις  θεωρούν ότι αν  υιοθετηθεί μία τέτοια πρακτική σημαίνει ότι αναιρείται η φιλοσοφία του κατώτατου και παρακάμπτει τα κριτήρια που θα θεσπιστούν στο σκέλος του μηχανισμού αναπροσαρμογής  και παρακολούθησης του ΕΚΜ.

Οι μόνες συγκλήσεις που υπάρχουν μέχρι αυτή την ώρα είναι ο χρόνος εφαρμογής του ΕΚΜ που φαίνεται να είναι η 31^η Ιανουαρίου του 2023 όπως επίσης και η σύνθεση του μηχανισμού και παρακολούθησης του ΕΚΜ  που θα αποτελείται από εκπροσώπους των εργοδοτών, των συντεχνιών, του ΥΠΕΡΓ και  εκπροσώπων από  την ακαδημαϊκή κοινότητα.  

Το άτυπο έγγραφο που θα τορπίλιζε το διάλογο

Η υποτροπή που επήλθε στη σύσκεψη των κοινωνικών εταίρων στο προεδρικό είχε  αποτυπώσει το στίγμα της παρέκκλισης από τη φόρμουλα της Ζέτας.

Αυτό διαφάνηκε από την πρώτη μέρα και από τις δημόσιες δηλώσεις και συζητήσεις που ακολούθησαν.

Χθες επισημοποιήθηκε το χάσμα μεταξύ εργοδοτών και συντεχνιών.

Ο υπουργός Εργασίας Κυριάκος Κούσιος για λόγους τακτικής είχε καταθέσει με την έναρξη της συνεδρίασης του Εργατικού Συμβουλευτικού Σώματος (ΕΣΣ)  άτυπο έγγραφο με 10 σημεία.

Με την πρώτη ανάγνωση του, οι συνδικαλιστικές οργανώσεις κάλεσαν τον ΥΠΕΡΓ να αποσύρει το έγγραφο, διότι όπως ανέφεραν, δεν μπορεί να αποτελέσει σε καμία περίπτωση αντικείμενο διαβούλευσης και ότι ξεφεύγει παντελώς από τη φιλοσοφία των αρχών που έχουν συμφωνηθεί σε σχέση με τη θέσπιση ΕΚΜ.

Ο κ. Κούσιος απέσυρε το έγγραφο και θεωρείται από τους κοινωνικούς εταίρους ως μη γενόμενο.

Ο ΥΠΕΡΓ αντιλαμβανόμενος τη διάσταση απόψεων μεταξύ των δύο μερών, καθόρισε ως χρονικό ορίζοντα ολοκλήρωσης των διαβουλεύσεων  το τέλος Αυγούστου.

«Οι διαβουλεύσεις με τους κοινωνικούς εταίρους για τον κατώτατο μισθό θα συνεχιστούν την ερχόμενη εβδομάδα» δήλωσε χθες ο κ. Κούσιος μετά το πέρας της μαραθώνιας συνεδρίασης του Εργατικού Συμβουλευτικό Σώματος (ΕΣΣ), ο οποίος απέφυγε να μπει στην ουσία των διαβουλεύσεων και στις επίμαχες διαφορές.

Περιορίστηκε να πει ότι ευελπιστεί πως «πριν  από το τέλος  Αυγούστου θα είναι σε θέση να προτείνει στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας και στο Υπουργικό Συμβούλιο κάποιες λύσεις για το θέμα»

Επιθυμία του προέδρου Αναστασιάδη, όπως ανέφερε χθες στους εργοδότες και συντεχνίες ο ΥΠΕΡΓ είναι η εφαρμογή του κατώτατου, η γονική άδεια, η μεταρρύθμιση του συνταξιοδοτικού και η τηλεργασία να συμφωνηθούν και να τεθούν σε ισχύ πριν ολοκληρωθεί η προεδρική του θητεία.

Οι ηγεσίες των εργοδοτικών και συνδικαλιστικών οργανώσεων δεν  έκαναν δηλώσεις.

Ο ΥΠΕΡΓ έχει  απευθύνει έκκληση προς τους δύο κοινωνικούς εταίρους να αποφύγουν δημόσιες συζητήσεις και δηλώσεις μέχρι να ολοκληρωθεί η διαδικασία των διαβουλεύσεων.

Έχοντας υπόψη του ότι θα κατέθετε στο τραπέζι άτυπο έγγραφο, παρακάλεσε τα παρευρισκόμενα στελέχη των οργανώσεων να αφήσουν τα κινητά τους τηλέφωνα εκτός της αίθουσας της συνεδρίασης του ΕΣΣ για να αποφευχθούν, όπως είπε, οποιεσδήποτε ατυχείς διαρροές.  

Το εμπάργκο διαρροών που επέβαλε άτυπα ο ΥΠΕΡΓ για να διαφυλαχθεί η ομαλότητα της διαδικασίας και να αποφευχθούν αχρείαστες αντιπαραθέσεις δεν κράτησε παρά λίγα λεπτά…