Σταδιακή μείωση του 12% στις συντάξεις

Σταδιακή θα είναι η μείωση της αναλογιστικής αποκοπής του 12% για εκείνους που θα συνταξιοδοτούνται στο 63^ο  έτος της ηλικίας τους, μέχρι να καλύψουν το επιπρόσθετο ποσό από τις 24 συντάξεις και τις δύο 13^ες συντάξεις που θα λάβουν, σε σχέση με αυτούς που θα συνταξιοδοτούνται κανονικά στα 65 τους χρόνια.

Το σενάριο αυτό, δεσπόζει ως το πιο πιθανό με βάση προκαταρκτικά ευρήματα αναλογιστικής μελέτης, που είναι σε εξέλιξη αφού, στη γενικότερη εξίσωση προτάσσεται και επιβάλλεται πάνω από όλα η διασφάλιση της βιωσιμότητας του ΤΚΑ.

Το αίτημα που τίθεται εδώ και αρκετό καιρό για να καταργηθεί το 12% της αναλογιστικής αποκοπής για αυτούς που επιλέγουν να συνταξιοδοτούνται στο 63ο έτος της ηλικίας τους, θα πρέπει να γίνει σταδιακά επισημαίνουν στη StockWatch παράγοντες των κοινωνικών εταίρων και της αγοράς, οικονομολόγοι και αναλογιστές.

Ο Ανδρέας Μιλιδώνης, Αναπληρωτής Καθηγητής Χρηματοοικονομικής στο Πανεπιστήμιο Κύπρου, υποδεικνύει ότι αιτήματα και αποφάσεις που άπτονται είτε αύξησης, είτε μείωσης των συντάξεων, θα πρέπει να είναι απότοκο αναλογιστικών μελετών.

Σε πρόσφατες δηλώσεις του στη StockWatch, ο καθηγητής είχε κρούσει καμπανάκι στις οποιεσδήποτε αξιώσεις που ενδεχομένως να επηρεάζουν τη βιωσιμότητα του ΤΚΑ και υπέδειξε με νόημα πως κύριο μέλημα όλων, θα πρέπει να είναι η βιωσιμότητα του κορυφαίου κοινωνικού ωφελήματος που είναι ο πρώτος πυλώνας, που είναι οι κοινωνικές ασφαλίσεις.  Και υπέδειξε:

«O κυριότερος παράγοντας που καθορίζει τέτοιες αποφάσεις, δηλαδή των αυξομειώσεων του ΤΚΑ, είναι το προσδόκιμο ζωής της κάθε χώρας».

Με βάση πρόσφατη μελέτη του Διεθνούς Γραφείου Εργασίας, σε σχέση με το προσδόκιμο ζωής στην Κύπρο, φαίνεται ότι στο παρόν στάδιο δεν επιβάλλεται αύξηση του ορίου της συντάξιμης ηλικίας στο 67^ο. έτος, όπως ήταν και η απόφαση που είχε ληφθεί μεταξύ κυβέρνησης και διεθνών πιστωτών, αμέσως μετά που η Κύπρος είχε μπει σε μνημονιακό πρόγραμμα.

Το 12% επιβλήθηκε το 2012 με αξίωση τρόικας

Η επιβολή της αναλογιστικής μείωσης του 12% είχε συμφωνηθεί το 2012, επί διακυβέρνησης Δημήτρη Χριστόφια, κατόπιν αξίωσης της τρόικας και έγινε αποδεκτή από την εκτελεστική και νομοθετική εξουσία και όλους τους κοινωνικούς εταίρους, στη βάση αναλογιστικής μελέτης. 

Είχε καθοριστεί ως έτος κανονικής συνταξιοδότησης το 65ο έτος.

Είχαν επίσης, περιληφθεί νομοθετικές διατάξεις, ώστε για κάθε μήνα που κάποιος θα επέλεγε να λάβει τη σύνταξή του πιο νωρίς, η σύνταξη θα μειώνεται κατά 0,5%.

Με βάση αυτό το ποσοστό, καταλήγει η επίμαχη αποκοπή του 12%, που ήταν απόρροια στοχευμένης αναλογιστικής μελέτης.

Αντίστοιχα, για κάθε μήνα που ενδιαφερόμενος επιλέγει να λάβει τη σύνταξη του πιο αργά, η σύνταξη αυξάνεται κατά 0,5%.

Είχε συμφωνηθεί όπως το 2023, γίνει επαναξιολόγηση των δεδομένων του ΤΚΑ στη βάση της επέκτασης του προσδόκιμου ζωής και αν τα δεδομένα το επιβάλλουν να επεκταθεί σταδιακά ανά έξι μήνες, το όριο συντάξιμης ηλικίας μέχρι να ανέλθει στο 67^ο έτος.

Σύμφωνα με νέες αναλογιστικές μελέτες που ακολούθησαν, μια τέτοια εξέλιξη δεν προσφέρεται αυτή την ώρα καθώς, το προσδόκιμο όριο ηλικίας δεν έχει διαφοροποιηθεί αισθητά και επομένως η κανονική συντάξιμη ηλικία παραμένει στο 65^ο.

Να γίνει σεβαστή η διαδικασία του ΕΣΣ

Οι συνδικαλιστικές οργανώσεις ΣΕΚ, ΠΕΟ και ΔΕΟΚ επισημαίνουν την ανάγκη να τηρηθούν ευαγγελικά, κατά την έκφραση τους, οι διαδικασίες στο πλαίσιο του Εργατικού Συμβουλευτικού Σώματος (ΕΣΣ), ενώπιον του οποίου εκκρεμεί και είναι στο τραπέζι της συζήτησης, η μεταρρύθμιση του συνταξιοδοτικού συστήματος.

«Ατυχώς έχει διαπιστωθεί διγλωσσία από πλευράς διαχείρισης του κράτους σε σχέση με το συνταξιοδοτικό και την αναλογιστική αποκοπή του 12%. Αυτή η προσέγγιση δεν βοηθά», παρατήρησε με δηλώσεις του στη StockWatch ο Ανδρέας Μάτσας, ΓΓ της ΣΕΚ.

Ο κ. Μάτσας ξεκαθάρισε τη θέση της ΣΕΚ σε ότι αφορά την κατάργηση της αποκοπής του 12%.

«Δεν διεκδικούμε κατάργηση του 12%. Τελεία. Είναι ανέφικτο. Αυτό θα σημαίνει ότι το όριο συνταξιοδότησης θα πάει πίσω και κάτι τέτοιο θα πλήξει τη βιωσιμότητα του ΤΚΑ. Και ούτε έχουμε το δικαίωμα να μεταφέρουμε το πρόβλημα στις επόμενες γενιές».

«Ωστόσο», πρόσθεσε, «θα ήθελα να τονίσω πως θα είναι άδικο να επωμίζονται εφ’ όρου ζωής το 12%, όσοι έχουν συνταξιοδοτηθεί στα 63 τους χρόνια».

«Στο πλαίσιο του ΕΣΣ και εφόσον θα έχουμε ενώπιον μας αξιόπιστη αναλογιστική μελέτη, θα πρέπει ως κοινωνικοί εταίροι να βρούμε τη χρυσή τομή ώστε σταδιακά να απαλειφθεί για όσους επηρεάζονται, η αναλογιστική αποκοπή του 12%», τόνισε ο ΓΓ της ΣΕΚ.

«Οφείλουμε να δουλεύουμε στη βάση αυτή και να δημιουργήσουμε τη δυνατότητα σταδιακής μείωσης της επιβάρυνσης του 12%», υπέδειξε.

Η Σωτηρούλα Χαραλάμπους, γγ της ΠΕΟ, σημείωσε ότι το ΤΚΑ δεν θα πρέπει να το βλέπουμε ως ένα αναλογιστικό εργαλείο.

«Μιλάμε για το μεγαλύτερο κοινωνικό ταμείο της Κύπρου που ο στόχος του είναι να παραχωρεί επαρκείς συντάξεις σε όλους», είπε και υπέδειξε πως οι συνδικαλιστικές οργανώσεις απέδειξαν διαχρονικά πόσο σοβαρές είναι σε ότι αφορά τη βιωσιμότητα του ΤΚΑ.

«Ως ΠΕΟ συζητούμε», είπε, «το δικαίωμα του εργαζόμενου να έχει τη δυνατότητα εφόσον επί 33 χρόνια συνεχούς εργασίας συνεισέφερε στο ΤΚΑ, να συνταξιοδοτηθεί στα 63» και πρόσθεσε: 

«Kάποιοι συνάνθρωποι μας δεν αντέχουν να εργάζονται μέχρι τα 65 τους χρόνια και μιλάμε για εργαζόμενους σε ανθυγιεινά επαγγέλματα. Αν αναγνωρίζουμε ότι υπάρχει πρόβλημα, τότε ας καθίσουμε όλοι γύρω από ένα τραπέζι και να το λύσουμε. Υπενθυμίζω, υπάρχει σε εξέλιξη διαδικασία σε σχέση με τη μεταρρύθμιση του συνταξιοδοτικού στο ΕΣΣ, στο πλαίσιο της οποίας θα συζητηθεί και η επιβάρυνση του 12%».

Η ΔΕΟΚ με χθεσινή ανακοίνωση της σημειώνει ότι οι δηλώσεις του ΥΠΕΡΓ που έγιναν την περασμένη Τρίτη, ενώπιον της επιτροπής εργασίας της Βουλής, δεν ήταν υποβοηθητικές σε ότι αφορά την ουσιαστική μεταρρύθμιση του συνταξιοδοτικού συστήματος.

Στην ανακοίνωση προστίθεται πως η συντεχνία θα ζητήσει την κατάργηση του «πέναλτι» του 12% για εργαζόμενους σε βαριά χειρωνακτικά επαγγέλματα και σε γυναίκες με ασφαλιστικά κενά.

Ο ΥΠΕΡΓ βλέπει σήμερα συντεχνίες και εργοδότες

Το ΕΣΣ συνέρχεται στις 20 Οκτωβρίου και ο ΥΠΕΡΓ Κυριάκος Κούσιος για καλύτερο συντονισμό θα έχει σήμερα το μεσημέρι συνάντηση με τις ηγεσίες των συνδικαλιστικών οργανώσεων ΣΕΚ, ΠΕΟ και ΔΕΟΚ και νωρίς απόψε με τις αντίστοιχες ηγεσίες των εργοδοτών, της ΟΕΒ και του ΚΕΒΕ.

«Υπάρχουν διαρθρωτικές αλλαγές τις οποίες μπορούμε να κάνουμε και να τις προωθήσουμε, σε συνεργασία με τους κοινωνικούς εταίρους», δήλωσε στη StockWatch ο ΥΠΕΡΓ Κ. Κούσιος.

Αναμένεται, είπε, και η αναλογιστική μελέτη σε ότι αφορά το ενδεχόμενο εξεταστεί από αναλογιστές, το πότε θα αποσβένονται οι επιπρόσθετες 24 μηνιαίες συντάξεις συν τις δύο 13ες, ώστε να σταδιακά να αρχίσει να μειώνεται η αποκοπή του 12%.

«Ουδέποτε ως υπουργείο και εγώ προσωπικά έχουμε αναιρέσει τον κοινωνικό διάλογο και τη θεσμοθετημένη διαδικασία του ΕΣΣ, ενώπιον του οποίου εξετάζεται, μεταξύ άλλων, εδώ και 14 μήνες, η μεταρρύθμιση του συνταξιοδοτικού συστήματος», παρατήρησε ο κ. Κούσιος.

«Την ίδια ώρα καθιστώ σαφές πως το κράτος δεν θα διακινδυνεύσει τη βιωσιμότητα του ΤΚΑ και τη δυνατότητα πληρωμής των συντάξεων. Αυτό θα πρέπει να γίνει κατανοητό», είπε ακόμη ο ΥΠΕΡΓ.