Ζ. Αιμιλιανίδου: Χωρίς διακρίσεις οι κοινωνικές ασφαλίσεις

Το Σχέδιο Κοινωνικών Ασφαλίσεων καλύπτει υποχρεωτικά κάθε πρόσωπο που εργάζεται στην Κύπρο, χωρίς να κάνει διακρίσεις μεταξύ κυπρίων, ευρωπαίων και υπηκόων τρίτων χωρών, διευκρινίζει η υπουργός εργασίας Ζέτα Αιμιλιανίδου.

Απαντώντας σε σχετική ερώτηση του βουλευτή Λευκωσίας Γιώργου Περδίκη η κ. Αιμιλιανίδου αναφέρει ότι «όλα τα πρόσωπα που καλύπτονται από το σχέδιο έχουν τις ίδιες υποχρεώσεις και δικαιούνται τις ίδιες παροχές, νοουμένου ότι πληρούν τις προϋποθέσεις που καθορίζει ο νόμος για την καταβολή παροχών.

Επιπλέον, όλες οι συντάξεις εξάγονται σε οποιαδήποτε χώρα στον κόσμο κατοικεί ο δικαιούχος.

Σχετικά με τον Ευρωπαϊκό Κανονισμό  για τον συντονισμό των συστημάτων κοινωνικής ασφάλισης των κρατών μελών της ΕΕ, του ΕΟΧ και της Ελβετίας τονίζει ότι «εφαρμόζεται και στους υπηκόους τρίτων χωρών, οι οποίοι έχουν ασφαλιστεί σε δυο ή περισσότερα κράτη μέλη. Σε αυτή την περίπτωση, εάν υπήκοος τρίτης χώρας δεν πληροί τις ασφαλιστικές προϋποθέσεις της νομοθεσίας για καταβολή σύνταξης (θεσμοθετημένης, ανικανότητας, χηρείας), συνυπολογίζονται οι περίοδοι ασφάλισης στα αλλά κράτη μέλη, ώστε να συμπληρωθούν οι ασφαλιστικές προϋποθέσεις που απαιτούνται από τη νομοθεσία για καταβολή σύνταξης.

Επομένως, εάν υπήκοος τρίτης χώρας εργαστεί μέχρι τα 65 του έτη και σε άλλα κράτη μέλη της ΕΕ, του ΕΟΧ και της Ελβετίας, θα ληφθούν υπόψη οι περίοδοι ασφάλισης που πραγματοποιήθηκαν στα κράτη μέλη αυτά για θεμελίωση δικαιώματος σε σύνταξη από την Κύπρο και εάν πληρούνται οι ασφαλιστικές προϋποθέσεις, θα δικαιούται επιμερισμένη σύνταξη (σύνταξη ανάλογα με τον χρόνο ασφάλισής τους στην Κύπρο) από το Ταμείο Κοινωνικών Ασφαλίσεων.

Ξεκαθαρίζει ακόμη ότι όλοι οι υπήκοοι τρίτων χωρών δικαιούνται τις βραχυπρόθεσμες παροχές που παρέχονται από το Σχέδιο Κοινωνικών Ασφαλίσεων (π.χ. επίδομα ασθένειας), ενώ σε περίπτωση εργατικού ατυχήματος καταβάλλεται εφ’ όρου ζωής σύνταξη αναπηρίας, η οποία εξάγεται σε όλες τις χώρες του κόσμου.

Επιπλέον, σε περίπτωση κατά την οποία υπήκοος τρίτης χώρας δεν πληροί τις ασφαλιστικές προϋποθέσεις, τότε, βάσει του κανονισμού  λαμβάνονται υπόψη τυχόν περίοδοι ασφάλισης που πραγματοποίησε σε άλλο κράτος μέλος της ΕΕ, του ΕΟΧ και την Ελβετία και του καταβάλλεται ολόκληρη η παροχή ωσάν να πραγματοποιούσε όλες τις περιόδους ασφάλισης στην Κύπρο. Οι παροχές δεν εξάγονται σε τρίτες χώρες (έκτος και εάν υπάρχει διακρατική συμφωνία που να το προνοεί αυτό).

Ο περί Κοινωνικών Ασφαλίσεων Νόμος δίνει το δικαίωμα σε όλους όσοι ασφαλίστηκαν για τουλάχιστον ένα χρόνο στο Ταμείο Κοινωνικών Ασφαλίσεων και δεν πληρούν τις προϋποθέσεις για θεσμοθετημένη σύνταξη, να συνεχίσουν να καταβάλλουν στο Ταμείο ως προαιρετικά ασφαλισμένοι.

Παράλληλα διευκρινίζει ότι σύμφωνα με τον περί Κοινωνικών Ασφαλίσεων Νόμο, ασφαλισμένος ο οποίος έχει τουλάχιστον 6 χρόνια ασφάλισης και δεν ικανοποιεί τις προϋποθέσεις που θέτει ο νόμος για θεμελίωση δικαιώματος σε θεσμοθετημένη σύνταξη, δικαιούται στο 68° έτος της ηλικίας του εφάπαξ ποσό, το οποίο ισοδυναμεί περίπου με 10 χρόνια σύνταξης.

Υπογραμμίζεται ότι οι υπήκοοι τρίτων χώρων έχουν ακριβώς τα ίδια δικαιώματα με Κύπριους, οι οποίοι δεν εξασφαλίζουν δικαίωμα σε σύνταξη  από την Κύπρο και έχουν ασφάλιση και κατοικία σε τρίτο κράτος με το οποίο η Κύπρος δεν έχει συνομολογήσει διμερή συμφωνία κοινωνικής ασφάλισης, όπως για παράδειγμα οι ΗΠΑ, η Νότιος Αφρική κ.λπ.

Σημειώνεται ότι σε περίπτωση που έχει συνομολογηθεί διακρατική συμφωνία με τρίτη χώρα, εφαρμόζονται οι αρχές του συνυπολογισμού των περιόδων ασφάλισης για τις συντάξεις, με σκοπό τη θεμελίωση δικαιώματος σε σύνταξη.

Τέλος, σημειώνεται ότι η Κυπριακή Δημοκρατία έχει συνάψει διμερείς συμφωνίες κοινωνικής ασφάλισης με την Αίγυπτο, τον Καναδά, την Αυστραλία, τη Σερβία και τη Συρία (δεν τέθηκε σε εφαρμογή λόγω του πολέμου), ενώ βρίσκεται στο τελικό στάδιο της διαδικασίας για συνομολόγηση διμερούς συμφωνίας με τη Νέα Ζηλανδία. Επίσης, η Κυπριακή Δημοκρατία βρίσκεται στη διαδικασία διαπραγματεύσεων με την Ινδία και τη Ρωσία, ενώ εξετάζεται και η περίπτωση των Φιλιππινών.