Αύξηση άτυπης εργασίας

Την εισοδηματική ανισότητα μεταξύ ανδρών και γυναικών, την ανισότητα στην ανάπτυξη δεξιοτήτων και στην εκπαίδευση, αλλά και την αύξηση του φαινομένου της άτυπης εργασίας που συνδέεται με επιδείνωση των εργασιακών συνθηκών, με υψηλότερη αστάθεια των εισοδημάτων, χαμηλότερη ασφάλεια της απασχόλησης και ανεπαρκή πρόσβαση στην κοινωνική προστασία, αναδεικνύει μεταξύ άλλων η Κομισιόν στην ετήσια επισκόπησή της για τις εξελίξεις στην Αγορά Εργασίας στην ΕΕ (επισκόπηση ESDE).

Η Κομισιόν αναφέρει ότι "στόχος της φετινής έκθεσης είναι να αναλύσει τις δυνατότητες και τους κινδύνους που σχετίζονται με την τεχνολογική καινοτομία, τη δημογραφική αλλαγή και την παγκοσμιοποίηση".

Αναλυτικά, σύμφωνα με την Επίτροπο Τάισεν που παρουσίασε την σχετική έκθεση, "επιβεβαιώνονται οι τρέχουσες θετικές τάσεις στην αγορά εργασίας, καθώς και τη βελτίωση της κοινωνικής κατάστασης, καταγράφεται ότι ο αριθμός των εργαζόμενων έφθασε σε νέα επίπεδα ρεκόρ, με περίπου 238 εκατομμύρια άτομα σε θέσεις εργασίας, τα επίπεδα απασχόλησης δεν ήταν ποτέ υψηλότερα στην ΕΕ και το 2017 εργάζονταν πάνω από τριάμισι εκατομμύρια περισσότερα άτομα σε σύγκριση με το 2016".

Ωστόσο, σύμφωνα με την Κομισιόν, "μολονότι ο αριθμός των ωρών εργασίας ανά απασχολούμενο έχει αυξηθεί τα πρόσφατα έτη, βρίσκεται ακόμα σε επίπεδα χαμηλότερα από αυτά του 2008".

Παράλληλα, "παρατηρούμε αυξανόμενα διαθέσιμα εισοδήματα και χαμηλότερα επίπεδα φτώχειας", καταγράφουν οι συντάκτες της έκθεσης. 

Από την άλλη όμως "η σοβαρή υλική στέρηση έχει υποχωρήσει στο χαμηλότερο επίπεδο όλων των εποχών, με 16,1 εκατομμύρια λιγότερα άτομα να πλήττονται από την κατάσταση αυτή σε σύγκριση με το 2012".

Σε ό,τι αφορά τον αντίκτυπο των τεχνολογικών εξελίξεων, η Κομισιόν καταγράφει ότι υπάρχουν αβεβαιότητες σχετικά με τις μελλοντικές συνέπειες της αυτοματοποίησης και της ψηφιοποίησης.
 
"Η τεχνολογική πρόοδος είναι καθοριστικός παράγοντας για την αύξηση της γενικής παραγωγικότητας", αναφέρει η έκθεση, σημειώνει δε ότι "οδηγεί στην αντικατάσταση καθηκόντων ρουτίνας που απαιτούν χαμηλό επίπεδο προσόντων και αυξάνει το κατώτατο όριο των δεξιοτήτων που εγγυώνται απασχολησιμότητα".

"Αν και δεν έχει εξαχθεί οριστικό συμπέρασμα σχετικά με την πιθανή έκταση του αντικτύπου της τεχνολογίας στις θέσεις εργασίας, μελέτες δείχνουν ότι τα επαναλαμβανόμενα καθήκοντα ρουτίνας που εμπεριέχουν ορισμένες θέσεις εργασίας σήμερα εμφανίζουν τη μεγαλύτερη τάση για πλήρη ή μερική αυτοματοποίηση· σύμφωνα με μελέτη το 37 % έως το 69 % των θέσεων εργασίας θα μπορούσαν να αυτοματοποιηθούν εν μέρει στο προσεχές μέλλον", καταγράφει η Κομισιόν.

"Η καλύτερη εκπαίδευση και δια βίου μάθηση καθώς και η εγγύηση ότι η αγορά εργασίας μας και οι οργανισμοί κοινωνικής προστασίας ανταποκρίνονται στον σκοπό που εξυπηρετούν είναι στοιχεία καθοριστικής σημασίας για την προσαρμογή σ` αυτόν τον μεταβαλλόμενο κόσμο της εργασίας", αναφέρουν οι συντάκτες της έκθεσης.

Η Κομισιόν προτείνει ότι "οι κοινωνικοί εταίροι μπορούν και αυτοί να διαδραματίσουν σημαντικό ρόλο στην αναβάθμιση των δεξιοτήτων και την επανεκπαίδευση του εργατικού δυναμικού, καθώς και στη διαχείριση της αυξανόμενης ευελιξίας στον μεταβαλλόμενο κόσμο της εργασίας".

Η ίδια έκθεση καταγράφει ότι "οι νέες τεχνολογίες συμβάλλουν στην αύξηση του αριθμού των άτυπων εργαζομένων και των αυτοαπασχολούμενων".

Η επισκόπηση ESDE διαπιστώνει ότι "οι νέες μορφές εργασίας συνεπάγονται οφέλη τόσο για τους εργαζόμενους όσο και για τις επιχειρήσεις από άποψη ευελιξίας και βελτίωσης της σχέσης επαγγελματικής και ιδιωτικής ζωής, παρέχοντας, παράλληλα, νέες δυνατότητες στα άτομα, μεταξύ άλλων στα άτομα με αναπηρία και τα άτομα μεγαλύτερης ηλικίας, για είσοδο ή παραμονή στην αγορά εργασίας".

Ωστόσο, η επισκόπηση ESDE διαπιστώνει επίσης ότι "η αύξηση του φαινομένου της άτυπης εργασίας συνδέεται με επιδείνωση των εργασιακών συνθηκών, με υψηλότερη αστάθεια των εισοδημάτων, χαμηλότερη ασφάλεια της απασχόλησης και ανεπαρκή πρόσβαση στην κοινωνική προστασία, όπως παρατηρείται στην περίπτωση των εργαζομένων σε πλατφόρμες".

Η Κομισιόν ανακοίνωσε ότι θα αντιμετωπίσει την κατάσταση αυτή με προτάσεις για τον εκσυγχρονισμό της νομοθεσίας για την αγορά εργασίας και των συστημάτων κοινωνικής προστασίας προκειμένου να ανταποκριθούν στον νέο εργασιακό κόσμο.