To Δικαστήριο ΕΕ γνωμάτευσε υπέρ μονομερούς απόσυρσης της γνωστοποίησης του άρθρου 50 για το Brexit

"Το Ηνωμένο Βασίλειο είναι ελεύθερο να ανακαλέσει μονομερώς τη γνωστοποίηση της πρόθεσης αποχώρησής του από την Ευρωπαϊκή Ένωση", έκρινε σήμερα το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, το μόνο όργανο στην ΕΕ το οποίο έχει τον τελικό λόγο στην ερμηνεία των Συνθηκών και του Κοινοτικού Δικαίου.

Στη σημερινή του απόφαση το ΔΕΕ επισημαίνει ότι "μια τέτοια ανάκληση, εφόσον αποφασιστεί σύμφωνα με τις εθνικές συνταγματικές προϋποθέσεις, θα είχε ως αποτέλεσμα να παραμείνει το Ηνωμένο Βασίλειο στην ΕΕ υπό όρους αμετάβλητους όσον αφορά την ιδιότητά του ως κράτος μέλος" - κάτι που αποκλείει την απόδοση προς το ΗΒ, του βελτιωτικού πακέτου που είχε προσφερθεί από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο προς τον τότε πρωθυπουργό Κάμερον.

To ΔΕΕ τονίζει ότι "η ανάκληση από το κράτος μέλος της κοινοποίησης της πρόθεσής του να αποσύρει αντικατοπτρίζει μια κυρίαρχη απόφαση να διατηρήσει την ιδιότητά του ως κράτους μέλους της Ευρωπαϊκής Ένωσης, καθεστώς που δεν αναστέλλεται ούτε μεταβάλλεται από την εν λόγω κοινοποίηση", απόφαση που δικαιολογεί ως εξής: "εφόσον δεν υπάρχει ρητή διάταξη σχετικά με την ανάκληση της κοινοποίησης της πρόθεσης ανάληψης, η ανάκληση αυτή υπόκειται στους κανόνες που προβλέπονται στο άρθρο 50 παράγραφος 1 της ΣΕΕ για την ίδια την απόσυρση, με αποτέλεσμα να μπορεί να αποφασιστεί μονομερώς, σύμφωνα με τις συνταγματικές απαιτήσεις του οικείου κράτους μέλους".

"Η δυνατότητα αυτή υφίσταται για όσο χρονικό διάστημα δεν έχει τεθεί σε ισχύ συμφωνία απόσυρσης που έχει συναφθεί μεταξύ της ΕΕ και του εν λόγω κράτους μέλους ή, εάν δεν έχει συναφθεί τέτοια συμφωνία, για όσο διάστημα η διετής περίοδος από την ημερομηνία κοινοποίησης της η πρόθεση απόσυρσης από την ΕΕ και η ενδεχόμενη επέκτασή της δεν έχει λήξει", αναφέρει το ΔΕΕ.

"Η ανάκληση πρέπει να αποφασιστεί μετά από μια δημοκρατική διαδικασία σύμφωνα με τις εθνικές συνταγματικές απαιτήσεις. Αυτή η μονοσήμαντη και άνευ όρων απόφαση πρέπει να κοινοποιηθεί γραπτώς στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο.
Η ανάκληση αυτή επιβεβαιώνει την ιδιότητα μέλους της ΕΕ στο ενδιαφερόμενο κράτος μέλος υπό όρους αμετάβλητους όσον αφορά την ιδιότητά του ως κράτους μέλους και τερματίζει τη διαδικασία απόσυρσης", διευκρινίζει.

Το Δικαστήριο αποφαίνεται ότι το άρθρο 50 ΣΕΕ "δεν εξετάζει ρητά το θέμα της ανάκλησης - δεν απαγορεύει ούτε ρητά επιτρέπει την ανάκληση".

Υπό το πρίσμα αυτό, το Δικαστήριο επισημαίνει ότι το άρθρο 50 ΣΕΕ επιδιώκει δύο στόχους:" Πρώτον, την κατοχύρωση του κυριαρχικού δικαιώματος ενός κράτους μέλους να αποχωρήσει από την Ευρωπαϊκή Ένωση και, αφετέρου, την εγκαθίδρυση μιας διαδικασίας που θα επέτρεπε την αποχώρηση πραγματοποιούνται κατά τρόπο ομαλό".

Σύμφωνα με το Δικαστήριο, "ο κυρίαρχος χαρακτήρας του δικαιώματος υπαναχώρησης υποστηρίζει το συμπέρασμα ότι το ενδιαφερόμενο κράτος μέλος έχει δικαίωμα να ανακαλέσει την κοινοποίηση της πρόθεσής του να αποχωρήσει από την ΕΕ για όσο χρονικό διάστημα δεν έχει τεθεί σε ισχύ συμφωνία απόσυρσης ή, εάν δεν έχει συναφθεί τέτοια συμφωνία, για όσο χρονικό διάστημα δεν έχει παρέλθει η διετής περίοδος και τυχόν επέκταση".