10/12/2020 06:41
Το βασικό θέμα του δείπνου των ηγετών κατά την πρώτη μέρα της Συνόδου Κορυφής του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου θα είναι η συζήτηση για την Τουρκία και οι 27 θα κληθούν να τοποθετηθούν και να συμφωνήσουν σε μια διατύπωση για την αξιολόγηση της σχέσης της ΕΕ με την Τουρκία, αλλά και τις συνέπειες της συνέχισης της έντασης στην Ανατολική Μεσόγειο.
Κεντρικός και δηλωμένος στόχος των Κρατών Μελών, Ελλάδας και Κύπρου συμπεριλαμβανομένων, είναι να ωθηθεί η Τουρκία αλλάξει συμπεριφορά, ώστε μέσω διαλόγου και ενδεχόμενης προσφυγής σε διεθνές δικαιοδοτικό όργανο να οριοθετηθούν οι θαλάσσιες ζώνες στην Ελλάδα από τη μια και να ξεκινήσουν οι εκ νέου οι συνομιλίες για επίλυση του Κυπριακού υπό τα ΗΕ. Η θέση αυτή έχει εκφραστεί γραπτώς στα συμπεράσματα του Οκτωβρίου και το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο επανέρχεται στο θέμα της Τουρκίας όπως προβλεπόταν.
Σύμφωνα με το προσχέδιο των συμπερασμάτων που εκπόνησε η Προεδρία του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, σε συνεργασία με τις εθνικές αντιπροσωπείες, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο καλείται να εξετάσει αν θα προστεθούν νέα ονόματα στη λίστα των κυρώσεων για τις παράνομες τουρκικές γεωτρήσεις στην κυπριακή ΑΟΖ και αν θα επεκταθεί η ισχύς της και σε πράξεις κατά της Ελλάδας.
Η σχετική παράγραφος αναφέρει ότι “το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο "καλεί το Συμβούλιο να προετοιμάσει πρόσθετες καταχωρίσεις βάσει της απόφασής του (ΚΕΠΠΑ) 2019/1894 και, εάν χρειαστεί, να εργαστεί για την επέκταση του πεδίου εφαρμογής της απόφασης”. Επίσης, “καλεί τον Ύπατο Εκπρόσωπο και την Κομισιόν να υποβάλουν εκθέσεις σχετικά με την πορεία των πολιτικών και οικονομικών σχέσεων ΕΕ-Τουρκίας, καθώς και για τις επιλογές για το πώς θα εξεταστούν αυτές στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο του Μαρτίου 2021”.
Σύμφωνα με ανώτερο Ευρωπαίο διπλωμάτη που είχε την αρμοδιότητα να ενημερώσει τον Τύπο στις Βρυξέλλες για τη Σύνοδο Κορυφής του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, το κείμενο για την Τουρκία δεν είναι το τελευταίο, θα τεθεί στους 27 για διαπραγμάτευση και οι 27 θα είναι αυτοί που θα αποφασίσουν για δύο θέματα, κατά πόσο θα προστεθούν και άλλα ονόματα και αν θα επεκταθεί η υπάρχουσα λίστα ως προς το εύρος εφαρμογής της.
Ο ίδιος σημείωσε ότι υπάρχουν διαφορετικές απόψεις και για την παράγραφο και τη σχέση με την Τουρκία γενικά, “δεν είναι έκπληξη ότι κάποια κράτη μέλη διαφωνούν”, είπε χαρακτηριστικά.
“Μεταξύ των κρατών μελών επικρατεί απογοήτευση για το γεγονός ότι η Τουρκία δεν ανταποκρίθηκε στην πρόσκληση του Οκτωβρίου για μια θετική ατζέντα”, δήλωσε έτερη κοινοτική πηγή. Η ίδια πηγή τόνισε ότι μεταξύ των κρατών υπάρχουν πολύ διαφορετικές απόψεις και οι 27 θα δυσκολευτούν εξαιρετικά να βρούν λύση στο ζήτημα, αλλά όπως επεσήμανε δεν μπορεί να προκαταλάβει τις συζητήσεις και εναπόκειται στους ίδιους τους ηγέτες να κρίνουν πώς θα συνεχίσουν.
Στην πράξη το κείμενο επιχειρεί να επιφέρει ένα πρακτικό άμεσο μέτρο, τα πρόσθετα ονόματα προσώπων και οντοτήτων για τις υφιστάμενες και συνεχιζόμενες παραβιάσεις στην κυπριακή ΑΟΖ, αντίστοιχο καθεστώς για πιθανές παραβάσεις τις οποίες καταγγέλλει η Ελλάδα και διπλωματικά καλυμμένη αλλά υπαρκτή εντολή στον Ύπατο Εκπρόσωπο για επιπλέον επιλογές μέτρων.
Η Ελλάδα θα ήθελε η διατύπωση να ήταν ισχυρότερη και αυτό θα θέσει στο δείπνο.
Όσο για το αίτημα περί εμπάργκο όπλων, κοινοτικές πηγές εξηγούν ότι δεν έχει αλλάξει η νομική βάση, η ΕΕ μπορεί να εφαρμόσει εμπάργκο του ΣΑΗΕ, αλλά όχι να επιβάλει δικό της και υπάρχει ήδη συντονισμός εθνικών εμπάργκο από το 2019 για την υπόθεση της εισβολής στη Συρία. Εξηγούν επίσης ότι το αίτημα αυτό είναι περισσότερο διμερές για την Ελλάδα και ως τέτοιο το μεταφέρει σε ορισμένους εταίρους.
Παρομοίως για την ενδεχόμενη αναστολή της τελωνειακής ένωσης δεν προβλέπεται σχετική διαδικασία. Οι διαφορές πρέπει πρώτα να συζητηθούν σε μικτή επιτροπή και συνέχεια να ακολουθηθούν οι προβλέψεις των άρθρων της σχετικής συνθήκης.
Ταυτόχρονα το προσχέδιο ορίζει ένα νέο σημείο αναφοράς αξιολόγησης, με την ελπίδα ως τότε να έχουν ξεκινήσει οι διερευνητικές επαφές Ελλάδας και Τουρκίας - κάτι που δεν είναι απίθανο αν μεσολαβήσει μια περίοδος ηρεμίας μεταξύ των δύο κρατών, εκτιμούν Ευρωπαίοι διπλωμάτες, που υπενθυμίζουν ότι η γερμανική μεσολάβηση την οποία ζήτησε η Ελλάδα δεν έχει τερματιστεί.
Συνολικά το κεφάλαιο που αφορά την Τουρκία και επιγράφεται "Ανατολική Μεσόγειος", στο τελευταίο προσχέδιο του κειμένου των συμπερασμάτων αναφέρει τα εξής:
1. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο επανήλθε στα συμπεράσματά του της 1-2ης Οκτωβρίου σχετικά με τις σχέσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης με την Τουρκία υπό το φως της κατάστασης στην Ανατολική Μεσόγειο. Δυστυχώς, η Τουρκία έχει εμπλακεί σε μονομερείς ενέργειες και προκλήσεις και κλιμάκωσε τη ρητορική της εναντίον της ΕΕ, των κρατών μελών της ΕΕ και των Ευρωπαίων ηγετών. Οι τουρκικές μονομερείς και προκλητικές δραστηριότητες στην Ανατολική Μεσόγειο συνεχίζονται, συμπεριλαμβανομένης της αποκλειστικής οικονομικής ζώνης της Κύπρου. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο σημείωσε την απόσυρση του πλοίου Oruc Reis από την Τουρκία και πιστεύει ότι αυτό πρέπει διατηρηθεί έτσι ώστε να επιτρέψει την γρήγορη επανάληψη των άμεσων διερευνητικών συνομιλιών μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας.
2. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο επιβεβαίωσε ότι η ΕΕ έχει στρατηγικό ενδιαφέρον για την ανάπτυξη μιας συνεργασίας και αμοιβαία επωφελούς σχέσης με την Τουρκία. Η προσφορά για μια θετική ατζέντα ΕΕ-Τουρκίας παραμένει στο τραπέζι, εάν η Τουρκία επιθυμεί να προωθήσει μια πραγματική εταιρική σχέση με την Ένωση και τα κράτη μέλη της και να επιλύσει τις διαφορές μέσω του διαλόγου και σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο. Η προτεινόμενη ειδική έμφαση μιας τέτοιας θετικής ατζέντας ΕΕ-Τουρκίας είναι στους τομείς της οικονομίας και του εμπορίου, των επαφών μεταξύ ανθρώπων, των διαλόγων υψηλού επιπέδου και της συνεχούς συνεργασίας σε θέματα μετανάστευσης. Η ΕΕ είναι επίσης πρόθυμη να συνεχίσει να παρέχει οικονομική βοήθεια για την υποστήριξη φιλοξενίας Σύρων προσφύγων στην Τουρκία.
3. Παράλληλα, ωστόσο, η ΕΕ παραμένει προσηλωμένη στην υπεράσπιση των συμφερόντων της και των συμφερόντων των κρατών μελών της καθώς και στην προάσπιση της περιφερειακής σταθερότητας. Από την άποψη αυτή, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο:
* καλεί το Συμβούλιο να προετοιμάσει πρόσθετες καταχωρίσεις βάσει της απόφασής του (ΚΕΠΠΑ) 2019/1894 και, εάν χρειαστεί, να εργαστεί για την επέκταση του πεδίου εφαρμογής της απόφασης •
* καλεί τον Ύπατο Εκπρόσωπο και την Επιτροπή, να υποβάλουν εκθέσεις σχετικά με την πορεία των πολιτικών και οικονομικών σχέσεων ΕΕ-Τουρκίας, καθώς και για τις επιλογές για το πώς θα εξεταστούν στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο του Μαρτίου 2021 •
* η ΕΕ θα επιδιώξει να συντονίσει αυτά τα θέματα με τις ΗΠΑ.
4. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο καταδίκασε τα τουρκικά μονομερή βήματα στο Βαρώσι, ζήτησε τον πλήρη σεβασμό των ψηφισμάτων 550 και 789 του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ και επανέλαβε την πλήρη δέσμευσή του και την υποστήριξή του σε μια ολοκληρωμένη διευθέτηση στο πλαίσιο των Ηνωμένων Εθνών.
5. Όσον αφορά τα περιφερειακά ζητήματα, ιδίως τη Λιβύη, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο κάλεσε όλους τους φορείς να ενεργήσουν σύμφωνα με τις αρχές της διαδικασίας του Βερολίνου. Η Ευρωπαϊκή Ένωση υπενθυμίζει την προσφορά υποστήριξης της λιμενικής ακτοφυλακής μέσω εκπαίδευσης και παρακολούθησης, καθώς και της παροχής εξοπλισμού και σκαφών, σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο, συμπεριλαμβανομένου του διεθνούς ανθρωπιστικού δικαίου.
6. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο ζήτησε από τον Ύπατο Εκπρόσωπο να συνεχίσει τις προετοιμασίες της πολυμερούς διάσκεψης για την Ανατολική Μεσόγειο.
Προ ημερών ελληνική διπλωματική πηγή περιέγραφε τις τάσεις των χωρών ως εξής: Μέχρι στιγμής, φαίνεται ότι Ιταλία, Ισπανία, Γερμανία, Μάλτα δεν επιθυμούν κυρώσεις. Η Πορτογαλία δεν έχει ακόμη εκδηλωθεί για το ζήτημα. Από την άλλη, Γαλλία, Αυστρία, Λουξεμβούργο, Σλοβενία και Σλοβακία είναι υπέρ σκληρής απάντησης, αλλά και Βέλγιο και Ιρλανδία θεωρούν ότι η συμπεριφορά της Τουρκίας δεν είναι ανεκτή. Σημείωσε ότι Δανία, Εσθονία, Σουηδία και Βαλτικές χώρες είναι αδιάφορες για το θέμα και θα δεχθούν κάθε απόφαση.
Για να ληφθεί οποιαδήποτε απόφαση εξωτερικής πολιτικής στην ΕΕ χρειάζεται εκ της συνθήκης ομοφωνία - πράγμα που σημαίνει ότι πρέπει να ικανοποιούνται όλα ανεξαιρέτως τα ΚΜ από το συμβιβασμό.
Απογοήτευση για το προσχέδιο εξέφρασε ο εκπρόσωπος του Προέδρου Ερντογάν, Ιμπραχίμ Καλίν. Συγκεκριμένα, ο Ιμπραχίμ Καλίν δήλωσε στη διάσκεψη του German Marshall Fund ότι “είδα το σχέδιο της συνόδου κορυφής της ΕΕ, ήταν απογοητευτικό να βλέπει κανείς αυτήν τη γλώσσα κυρώσεων. Ελπίζω να αποφύγετε τις κυρώσεις και τη γλώσσα αυτή
Σε ό,τι αφορά τα υπόλοιπα θέματα της Συνόδου, την επιστολή πρόσκλησης που απέστειλε στους 27 αρχηγούς κρατών και κυβερνήσεων, ο Σαρλ Μισέλ αναφέρει ότι "στη σύνοδο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου αυτής της εβδομάδας θα πρέπει να αντιμετωπίσουμε πολλά σημαντικά ζητήματα. Θα ξεκινήσουμε με την παραδοσιακή ανταλλαγή απόψεών μας με τον Πρόεδρο Σασόλι."
"Όσον αφορά την πανδημία COVID-19, χαιρετίζουμε τις θετικές εξελίξεις στα εμβόλια. Αυτό όμως δεν σημαίνει ότι η πανδημία έχει τελειώσει. Μπορούμε τώρα να εντείνουμε τις προετοιμασίες μας για την ανάπτυξη και διανομή εμβολίων. Πρέπει να συνεχίσουμε τις προσπάθειές μας για συντονισμό στις δοκιμές και την άρση των περιορισμών, ακόμη και για τα ταξίδια, όταν το επιτρέπει η επιδημιολογική κατάσταση", επισημαίνει.
"Είμαι βέβαιος ότι μπορούμε να βρούμε μια συμφωνία για ένα κοινό πακέτο που θα επιτρέπει την ταχεία εφαρμογή τόσο του πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου, όσο και του ταμείου ανάκαμψης", ανέφερε.
"Η απογευματινή μας συνεδρία θα είναι αφιερωμένη στην αλλαγή του κλίματος. Μία συμφωνία για έναν ενισχυμένο στόχο μείωσης εκπομπών τουλάχιστον 55% έως το 2030 βρίσκεται εντός της ατζέντας μας. Η εργασία για τον καλύτερο τρόπο για να φτάσουμε σε αυτόν τον φιλόδοξο στόχο βρίσκεται σε εξέλιξη. Αυτό θα ήταν ένα σημαντικό επίτευγμα και θα στηρίξει τον ισχυρισμό μας ότι διαδραματίζουμε ηγετικό ρόλο στην καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής", πρόσθεσε.
"Κατά τη διάρκεια του δείπνου, θα ήθελα να εξετάσουμε τη σημαντική διεθνή ατζέντα μας. Μετά τις εκλογές, οι σχέσεις μας με τις ΗΠΑ θα εισέλθουν σε μια νέα φάση και πρέπει να θέσουμε τη βάση για μια ισχυρή και ισότιμη εταιρική σχέση. Όπως συμφωνήθηκε τον Οκτώβριο, θα επιστρέψουμε επίσης στις σχέσεις με την Τουρκία", τόνισε.
"Την Παρασκευή το πρωί, θα απευθυνθούμε στη Νότια Γειτονιά. Είναι μια βασική περιοχή για τα στρατηγικά μας συμφέροντα και πρέπει να εξετάσουμε πώς να την αναβιώσουμε και να της προσφέρουμε μια νέα διάσταση", σημείωσε.
"Στη συνέχεια θα στραφούμε στην ασφάλειά μας. Οι τρομοκρατικές επιθέσεις των τελευταίων εβδομάδων ενίσχυσαν μόνο την αποφασιστικότητά μας να συνεργαστούμε ενάντια στην τρομοκρατία, τη ριζοσπαστικοποίηση και τον βίαιο εξτρεμισμό. Θα επικεντρωθούμε ιδιαίτερα σε επιχειρησιακά μέτρα που ενισχύουν περαιτέρω τη συνεργασία μας", αναφέρει στην επιστολή.
"Στο τέλος της συνάντησής μας, θα συναντηθούμε με τους Προέδρους της ΕΚΤ και της Ευρωομάδας για τη Σύνοδο Κορυφής του ευρώ σε περιεκτική σύνθεση (27). Αυτό θα είναι μια ευκαιρία για εμάς να συζητήσουμε την οικονομική κατάσταση και να δώσουμε περαιτέρω καθοδήγηση σχετικά με την Τραπεζική Ένωση και την Ένωση Κεφαλαιαγορών", σημειώνει.
"Όσον αφορά τις σχέσεις με το Ηνωμένο Βασίλειο, οι διαπραγματεύσεις συνεχίζονται με βάση την κοινή εντολή μας. Δεν είναι πρόθεση να προγραμματιστεί συζήτηση επί του θέματος. Η Πρόεδρος της Κομισιόν θα μας ενημερώσει σχετικά με την τρέχουσα κατάσταση", καταλήγει.
Ειδήσεις Σχετικών Θεμάτων
