You are here

Ευρωπαϊκή ασπίδα στην πνευματική ιδιοκτησία

11/03/2004 11:52
Τον δρόμο για αυστηρότερους νόμους με στόχο την προστασία της πνευματικής ιδιοκτησίας παντός είδους έργων και την πάταξη του παράνομου εμπορίου τους, άνοιξε το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο την Τρίτη με την ψήφιση σχετικού νόμου. Κατά την περίοδο 1998-2001 η πειρατεία και το εμπόριο απομιμήσεων κόστισε στην ΕΕ 8 δισ. ευρώ και σύμφωνα με τον αρμόδιο Ευρωπαίο επίτροπο, Φριτς Μπολκεστάιν, μόνο ένας νόμος πανευρωπαϊκής εμβέλειας είναι ικανός να πατάξει τη μάστιγα αυτή.

Η εναρμόνιση του Δικαίου περί πνευματικών δικαιωμάτων στην ΕΕ αποτελεί επί σειρά ετών αγκάθι για τις ευρωπαϊκές χώρες, που αδυνατούν να συντονίσουν τις προσπάθειές τους για την πάταξη της πειρατείας CD λογισμικού και μουσικής.

Ύστερα από ένα χρόνο διαβουλεύσεων τόσο οι πολέμιοι, όσο και οι υπέρμαχοι της προστασίας των πνευματικών δικαιωμάτων, δεν είναι ευχαριστημένοι από το συμβιβαστικό κείμενο που υιοθέτησε το Ευρωκοινοβούλιο με 330 ψήφους υπέρ και 151 κατά.

Η νομοθετική ρύθμιση γίνεται σε μια εποχή που η παραβίαση της νομοθεσίας περί πνευματικών δικαιωμάτων αποτελεί καθημερινό και ευρέως διαδεδομένο φαινόμενο, αφού μουσικά έργα, λογισμικό και κείμενα διακινούνται παγκοσμίως μέσω Ιnternet χωρίς οι εθνικές νομοθεσίες να μπορούν να αντιδράσουν.

Η νομοθετική ρύθμιση της ΕΕ έχει σαν στόχο κυρίως χώρες με «χαλαρούς» νόμους προστασίας της πνευματικής ιδιοκτησίας ψηφιακών και άλλων έργων, όπως η Ελλάδα, και φιλοδοξεί να τις εξωθήσει στην υιοθέτηση αυστηρότερων νόμων, όπως αυτοί που ισχύουν στη Βρετανία.

Το πρόβλημα της πειρατείας λαμβάνει ακόμη μεγαλύτερες διαστάσεις, αν αναλογιστεί κανείς ότι από την 1η Μαΐου δέκα ακόμη χώρες με αδύναμο νομικό πλαίσιο στο θέμα αυτό θα εισέλθουν στην ΕΕ. Η κοινοτική οδηγία θα συζητηθεί σήμερα στις Βρυξέλλες από τους εκπροσώπους των κυβερνήσεων και θα πρέπει να εφαρμοστεί από τα κράτη - μέλη μέσα στα επόμενα δύο χρόνια. Στη δυτική Ευρώπη το 35% του λογισμικού για ηλεκτρονικούς υπολογιστές που αγοράστηκε κατά την περσινή χρονιά ήταν πειρατικό, ενώ ακόμη χειρότερη είναι η κατάσταση στην κεντρική και ανατολική Ευρώπη, σύμφωνα με στοιχεία της Μicrosoft, όπου το ποσοστό του πειρατικού λογισμικού φτάνει το 65%.

Στη δισκογραφική αγορά η ζημία από την παράνομη αντιγραφή μουσικών αρχείων είναι εξίσου μεγάλη, αφού υπολογίζεται ότι το ένα τρίτο των CD μουσικής που κυκλοφορούν παγκοσμίως κάθε έτος είναι πειρατικά.

Ελλάδα Στην Ελλάδα, το πρόβλημα είναι εξίσου έντονο, ωστόσο δεν υπάρχουν επίσημα στοιχεία για το μέγεθος της εξάπλωσης πώλησης παράνομων CD. Η ισχύουσα ελληνική νομοθεσία θεωρείται από τους Ευρωπαίους εταίρους ελαστική, γεγονός που διευκολύνει την παράνομη εισαγωγή τέτοιων προϊόντων από βαλκανικές χώρες και την εμπορική διακίνησή τους στη χώρα μας. Το φαινόμενο αυτό οδήγησε την ελληνική κυβέρνηση τον Δεκέμβριο του 2003 στην υιοθέτηση τροπολογίας που ανέτρεψε το καθεστώς για την απόδοση πνευματικών δικαιωμάτων στους δημιουργούς, των οποίων τα έργα αναπαράγονται με οποιοδήποτε ηλεκτρονικό μέσο.

Η ρύθμιση αυτή διεύρυνε τη λίστα των μέσων αναπαραγωγής προσθέτοντας μηχανές φαξ, πολυμηχανήματα αντιγραφής κ.λ.π., τα οποία πλέον υπόκεινται σε φόρο 2% επί της αξίας τους, ο οποίος καταβάλλεται υπέρ του Οργανισμού Συλλογικής Διαχείρισης Έργων του Λόγου με κάθε αγορά που πραγματοποιείται.

Οι αντιπαραθέσεις Ο νόμος του Ευρωκοινοβουλίου που αρχικά είχε σαν στόχο την πάταξη της πειρατείας CD και της εμπορευματοποίησης απομιμήσεων πολυτελών ειδών, απέκτησε πολύ ευρύτερο πλαίσιο εφαρμογής, αφού συμπεριλαμβάνει κάθε είδος πνευματικής ιδιοκτησίας, συμπεριλαμβανομένων ευρεσιτεχνιών και κατατεθέντων σημάτων.

Αντίθετες με το χαρακτήρα αυτό είναι οι οργανώσεις προστασίας των καταναλωτών, οι οποίες θεωρούν ότι ο νόμος αδικεί όσους περιστασιακά αντιγράφουν μουσική από το διαδίκτυο για προσωπική χρήση, αφού τους τοποθετεί στην ίδια κατηγορία με αυτούς που αποκτούν κέρδη από το παράνομο εμπόριο όμοιων έργων.

Χαμηλότερος των προσδοκιών είναι ο νόμος και για τους ιδιοκτήτες πνευματικών έργων, όπως δισκογραφικές εταιρείες και εταιρείες λογισμικού.

Αμφιβολίες Παρά την υιοθέτηση του νόμου από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο εκφράζεται πληθώρα αμφιβολιών για το κατά πόσο είναι εφικτή η αποτελεσματική εφαρμογή του στο σύνολο των κρατών - μελών της ΕΕ. Τα κωλύματα είναι κυρίως νομικά, αφού έρχονται σε σύγκρουση με τις εθνικές νομοθεσίες, ωστόσο οι περισσότεροι εμπορικοί παράγοντες που εμπλέκονται δηλώνουν ικανοποιημένοι που σχηματίστηκε ένα στοιχειώδες πλαίσιο προστασίας.

Ελλάδα

Ελαστική θεωρείται από τους Ευρωπαίους εταίρους η ισχύουσα ελληνική νομοθεσία, διευκολύνοντας την παράνομη εισαγωγή παράνομων CD από βαλκανικές χώρες

Ευρώπη

Κατά την περίοδο 1998-2001 η πειρατεία και το εμπόριο απομιμήσεων κόστισε στην Ευρωπαϊκή Ένωση

8 δισεκατομμύρια ευρώ

Νόμος

Η νομοθετική

ρύθμιση της ΕΕ έχει σαν στόχο κυρίως χώρες με «χαλαρούς» νόμους προστασίας της πνευματικής ιδιοκτησίας ψηφιακών και άλλων έργων