You are here

Η αλ Κάιντα χτυπά στη γειτονιά μας

21/11/2003 10:40
Κρίση πανικού κατέλαβε χθες την Τουρκία και την παγκόσμια κοινότητα μετά το διπλό πλήγμα στην καρδιά της Κωνσταντινούπολης. Οι πρώτες, εμφανείς απώλειες είναι οι τουλάχιστον 27 νεκροί και 450 τραυματίες, αλλά και η τουρκική οικονομία, καθώς το μπαράζ ταξιδιωτικών οδηγιών που εκδόθηκαν χθες από ΗΠΑ, Βρετανία, Ισπανία, Βέλγιο και Ολλανδία (αναμένονται και άλλες) απειλούν με κατάρρευση τον τουρισμό, δηλαδή τον πιο δυναμικά αναπτυσσόμενο κλάδο της οικονομίας της γείτονος.

«Πρόκειται για εικονικό πραξικόπημα της αλ-Κάιντα», σχολίασε εύστοχα ο Τζόναθαν Στέφενσον, του Ινστιτούτου Στρατηγικών Μελετών του Λονδίνου, καθώς το νέο τρομοκρατικό πλήγμα θέτει εν αμφιβόλω τη δυνατότητα της κυβέρνησης να διαχειριστεί επιτυχώς την κρίση εν μέσω ύφεσης αλλά και να ανταποκριθεί πλήρως στις τεράστιες δανειακές της υποχρεώσεις.

Κανένας συμβιβασμός

«Δεν χωρά κανένας συμβιβασμός, κανένας δισταγμός για την αντιμετώπιση αυτής της απειλής, για την επίθεση εναντίον της όπου και όποτε μπορούμε μέχρι την τελική νίκη», δήλωνε την ίδια στιγμή ο Τόνι Μπλερ από το Λονδίνο, στην κοινή συνέντευξη Τύπου με τον Τζορτζ Μπους. «Η Μεγάλη Βρετανία, η Αμερική και άλλα ελεύθερα κράτη είναι ενωμένα σήμερα στην οδύνη, ενωμένα και στην αποφασιστικότητα να δώσουν τη μάχη και να νικήσουν το κακό οπουδήποτε κι αν βρίσκεται», συνηγόρησε ο Μπους.

Οι διαβεβαιώσεις δεν κατάφεραν να κατευνάσουν την ανησυχία της παγκόσμιας κοινότητας. Η μία μετά την άλλη οι χώρες της υφηλίου ανακοίνωσαν αυξημένα μέτρα ασφαλείας, σε μία προσπάθεια να αποτρέψουν αυτό που προφανώς θεωρούν αναμενόμενο: Μία επίθεση στην καρδιά των δικών τους οικονομικών συμφερόντων.

Οι ΗΠΑ έκλεισαν το προξενείο τους στην Κωνσταντινούπολη, ενώ οι τράπεζες Citibank και Credit Suisse ανακοίνωσαν ότι τα γραφεία τους στη χώρα θα παραμείνουν κλειστά για λόγους ασφαλείας. Η Δανία ενίσχυσε τα μέτρα προστασίας σε κτίρια εβραϊκών συμφερόντων, ενώ η Γερμανία έλαβε δρακόντεια μέτρα για την περιφρούρηση της βρετανικής πρεσβείας στο Βερολίνο στήνοντας ακόμη και οδοφράγματα για να αποτραπεί η διέλευση οχημάτων στο οικοδομικό τετράγωνο όπου στεγάζεται η πρεσβεία. Η Ιταλία ανακοίνωσε την ενίσχυση των μέτρων ασφαλείας σε όλα τα στρατηγικά σημεία της χώρας και σε άλλους πιθανούς στόχους, η Βουλγαρία ενίσχυσε την περιφρούρηση των πρεσβειών και των συναγωγών, ενώ η Νότια Κορέα ανακοίνωσε την εκκένωση της πρεσβείας της στη Καμπούλ.

Ο Τούρκος πρωθυπουργός, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, συγκλονισμένος από την επίσκεψη στους τόπους της τραγωδίας, επισήμανε πάντως ότι «οι νόμιμοι στόχοι δεν μπορούν να επιτευχθούν με μη νόμιμα μέσα» - προφανώς, μην μπορώντας να παραγνωρίσει τον έντονο αντιαμερικανισμό που διακατείχε την τουρκική κοινή γνώμη, τουλάχιστον μέχρι χθες. Παράλληλα, ίσως και να πρόκειται για μία προσπάθεια αποτροπής νέων επιθέσεων στην Τουρκία, τη χώρα που πέντε ημέρες μετά τη φονική επίθεση του περασμένου Σαββάτου έγινε ξανά στόχος της αλ-Κάιντα.

Στόχος η Τουρκία

«Οι επιθέσεις έγιναν σε τουρκικό έδαφος άρα στόχος ήταν η Τουρκία, όχι η ΗSΒC, ούτε η Βρετανία», δήλωσε ο υπουργός Εξωτερικών, Αμπντουλάχ Γκιουλ. Αξίζει να σημειωθεί πάντως ότι η ΗSΒC είναι μία από τις ελάχιστες τράπεζες που έχουν ήδη καταθέσει αίτηση για να δραστηριοποιηθούν στο Ιράκ. Και παρότι εκατό χιλιάδες Βρετανοί διαδηλωτές έστειλαν χθες ηχηρό αντιπολεμικό μήνυμα στους Μπους και Μπλερ, αποδίδοντας στους ηγέτες του πολεμικού άξονα την αποκλειστική ευθύνη για τις συνέπειες της πολιτικής τους, το ζήτημα του Ιράκ φαίνεται ότι περνάει σε δεύτερη μοίρα, αφού πρώτη προτεραιότητα της διεθνούς κοινότητας είναι ο ουσιαστικός απολογισμός του μπαράζ των τρομοκρατικών επιθέσεων. Εκτίμηση των αναλυτών είναι ότι όσο το «φάντασμα της τρομοκρατίας» πλανάται ανά την υφήλιο, το δολάριο θα συνεχίσει να υποχωρεί έναντι των κυριοτέρων νομισμάτων, εξέλιξη με ενδεχόμενες αρνητικές συνέπειες για την πορεία ανάκαμψης της παγκόσμιας οικονομίας. Αν η υποχώρηση του δολαρίου συνεχιστεί, η άνοδος των αμερικανικών επιτοκίων μοιάζει αναπόφευκτη, ακόμη κι αν έτσι η Fed διακινδυνεύει να περιορίσει τους ρυθμούς ανάκαμψης της οικονομίας των ΗΠΑ. Η αλήθεια όμως είναι ότι οι εξελίξεις στον τομέα των επιτοκίων ενδέχεται να προκληθεί και από τυχόν περαιτέρω ενίσχυση στις τιμές πετρελαίου, καθώς θα πυροδοτήσει νέες πληθωριστικές πιέσεις.

«Η κυρίαρχη άποψη είναι ότι οποιαδήποτε τρομοκρατική δραστηριότητα θα έχει αρνητικές συνέπειες στην αμερικανική ανάπτυξη», δήλωσε χαρακτηριστικά ο Αλεχάντρο Ουρμπίνα, αναλυτής της Βank Οne Corp. Και αυτό, όντως, είναι για κάποιους ένα σενάριο που έχει ήδη αρχίσει να γράφεται. Από ποιους, άραγε;

Η «Ταυτότητα» της επίθεσης

Στις 11.00 ώρα Ελλάδος, ένα φορτηγό παγιδευμένο με εκρηκτικά εκρήγνυται στα γραφεία της ΗSΒC στην Κωνσταντινούπολη. Μόλις πέντε λεπτά αργότερα, μία δεύτερη έκρηξη ισοπεδώνει το αμερικανικό προξενείο στην πλατεία Ταξίμ.

Τουλάχιστον 27 άνθρωποι σκοτώνονται και περισσότεροι από 450 τραυματίζονται (Έχουν επιβεβαιωθεί οι16 νεκροί στο βρετανικό προξενείο και οι 10 νεκροί στη βρετανική τράπεζα). Ο μακρύς κατάλογος δεν αποκλείεται να αυξηθεί περαιτέρω, καθώς δεκάδες άνθρωποι εξακολουθούν να αγνοούνται.

Μεταξύ των νεκρών είναι ο Βρετανός πρόξενος, στρατηγός Ρότζερ Σορτ.

Δύο Έλληνες ομογενείς τραυματίστηκαν ελαφρά: Είναι ο Βασίλης Καλαμάρης, δικηγόρος και ο Νίκος Βαφειάδης, έμπορος, ο οποίος διατηρεί κατάστημα ακριβώς απέναντι από το βρετανικό προξενείο.

Την ευθύνη των τρομοκρατικών επιθέσεων ανέλαβε εκ μέρους της αλ Κάιντα μία τουρκική ισλαμική οργάνωση (Ισλαμικό Μέτωπο των Μαχητών της Μεγάλης Ανατολίας), η οποία είχε αναλάβει την ευθύνη και των τρομοκρατικών επιθέσεων στις δύο συναγωγές.

Έλενα Μπέλλη