Η ενότητα του NATO θα επαναβεβαιωθεί στη ΣΚ

Την ενότητα του ΝΑΤΟ έναντι τρίτων και εξωτερικών απειλών, αναμένεται να επαναβεβαιώσουν οι ηγέτες της συμμαχίας στη Σύνοδο Κορυφής που διεξάγεται σήμερα (Δευτέρα) στις Βρυξέλλες.

Οι αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων του ΝΑΤΟ θα δώσουν την έγκρισή τους επί των στρατηγικών μελετών και κειμένων, αλλά και την εντολή τους στους μόνιμους διπλωμάτες των κρατών μελών να συνεχίσουν την επεξεργασία τους, με αντικείμενο το μετασχηματισμό και επόμενο αμυντικό δόγμα της συμμαχίας, ενόψει των επόμενων δύο συνόδων τα επόμενα δύο έτη σε Ισπανία και Λιθουανία.

Το βορειοατλαντικό συμβούλιο θα συνεδριάσει σε μορφή αρχηγών κρατών και κυβερνήσεων στις 13:30 τοπική ώρα Βρυξελλών και η συνεδρίαση αναμένεται να ολοκληρωθεί στις 16:30 τοπική ώρα με καταληκτικές δηλώσεις του Γενικού Γραμματέα. Νωρίτερα προβλέπεται διμερής συνάντηση του Προέδρου της Τουρκίας Ερντογάν με τον Πρόεδρο των ΗΠΑ και στις 16:05 με τον Πρωθυπουργό της Ελλάδας Κυριάκο Μητσοτάκη.

Σύμφωνα με διπλωματική πηγή που ενημέρωσε το ΚΥΠΕ, ο Τζο Μπάιντεν έρχεται στις Βρυξέλλες για να ξεκαθαρίσει προς του Ευρωπαίους την προσήλωση στις αρχές και τις αξίες του ΝΑΤΟ και του διατλαντικού δεσμού που η προηγούμενη διοίκηση των ΗΠΑ είχε εν μέρει αμφισβητήσει.

Στο επίκεντρο της Συνόδου θα βρεθούν οι απειλές από τη Ρωσία, την Κίνα και την κατάσταση ασφαλείας στη Μέση Ανατολή, αλλά και λόγω των υβριδικών απειλών και της τρομοκρατίας. Επιπλέον και ως επιστέγασμα, οι σύμμαχοι θα εγκρίνουν μακροπρόθεσμα κείμενα για τις μελέτες μετασχηματισμού του ΝΑΤΟ με ορίζοντα τον 2030 και ειδικά για το πώς το ΝΑΤΟ θα καταστεί πιο πειστικό έναντι των εξωτερικών κινδύνων.

Μέσα σε αυτές τις μελέτες περιλαμβάνεται η ανθεκτικότητα των κοινωνιών (πχ στο πλαίσιο του COVID), οι υβριδικές απειλές, η κυβερνοασφάλεια και η περιβαλλοντική επίπτωση των στρατιωτικών μονάδων. Σημειώνεται ότι στο τελευταίο θέμα η Τουρκία εγείρει εντάσεις και φέρεται να ζητά χρόνο και ενδεχομένως κεφάλαια για την υποστήριξη της προσαρμογής των στρατών μεγάλου μεγέθους.

Σε σχέση με την έκθεση για το μέλλον του ΝΑΤΟ το 2030, σημαντική για τις ελληνικές θέσεις είναι η προσθήκη πρόνοιας για “μεγαλύτερη εμβάθυνση στις διαβουλεύσεις μεταξύ των κρατών μελών αν θίγεται η αίσθηση ασφάλειας και οι αρχές και οι αξίες του ΝΑΤΟ” - θέση που έχει γίνει αποδεκτή από όλα τα μέλη.

Επιπλέον η στρατηγική για το 2030 προβλέπει ενίσχυση των στρατιωτικών μέσων της συμμαχίας , αλλά και την διατήρηση της τεχνολογικής πρωτοπορίας της συμμαχίας έναντι των εξωτερικών απειλών, τη διατήρηση της παγκόσμιας έννομης τάξης πραγμάτων, την χορήγηση τεχνολογικής και εκπαιδευτικής βοήθειας στου εξωτερικούς εταίρους, το περιβάλλον, τη δέσμευση για μελλοντική αλλαγή του στρατηγικού δόγματος του ΝΑΤΟ (από φέτος το καλοκαίρι και μέχρι το 2022 θα διαμορφωθεί για να καταγράφει τη Ρωσία και την Κίνα ως προκλήσεις, αλλά και τους κινδύνους του εξτρεμισμού). Τέλος οι σύμμαχοι θα εξετάσουν τη χρηματοδότηση όλων των παραπάνω.

Σύμφωνα με προσχέδιο της κοινής δήλωσης των ηγετών, 37 σελίδων, που είδε το KYΠΕ οι σύμμαχοι υιοθετούν σκληρή γλώσσα απέναντι στη Ρωσία, περιγράφοντας πολύ αναλυτικά το είδος της απειλής που συνιστά έναντι των δημοκρατικών κρατών και καταγράφουν ότι “ενώ το ΝΑΤΟ τηρεί τις διεθνείς του δεσμεύσεις, η Ρωσία συνεχίζει να παραβιάζει τις αξίες, τις αρχές και τις δεσμεύσεις που διέπουν τη σχέση ΝΑΤΟ-Ρωσίας”.

Το ΝΑΤΟ αναμένεται να καλέσει τη Μόσχα “να αποσύρει το χαρακτηρισμό” για τις ΗΠΑ και την Τσεχία ως “μη φιλικές χώρες” και θα προειδοποιήσει το ρωσικό καθεστώς πως “η διογκούμενη συσσώρευση στρατιωτικών δυνάμεων” και οι «προκλητικές ενέργειες», συμπεριλαμβανομένων αυτών που λαμβάνουν χώρα κοντά στα σύνορα του ΝΑΤΟ, “αποτελούν αυξανόμενη απειλή για την ασφάλεια της Ευρω-Ατλαντικής περιοχής”.

Τα κράτη μέλη θα καταδικάσουν τις υβριδικές απειλές κατά συμμάχων και εταίρων, κατονομάζοντας τις “παρεμβάσεις στην εκλογική διαδικασία”, τις κυβερνοεπιθέσεις και τη “μη περιστολή των δραστηριοτήτων εγκληματιών του κυβερνοχώρου που πλήττουν ζωτικές υποδομές σε χώρες του ΝΑΤΟ”.

Κατονομάζονται ακόμα και οι “παράνομες και αποσταθεροποιητικές ενέργειες των ρωσικών μυστικών υπηρεσιών στην επικράτεια μελών της Συμμαχίας, που έχουν οδηγήσει σε απώλειες ζωών πολιτών”.

Το ΝΑΤΟ θα καταγγείλει ακόμα τις πυρηνικές φιλοδοξίες της Μόσχας, η οποία “διευρύνει τις πυρηνικές της δυνατότητες αναπτύσσοντας καινοτόμα και αποσταθεροποιητικά όπλα και υιοθετώντας μία πιο επιθετική στάση στρατηγικού εκφοβισμού”, όπως τονίζεται στο ίδιο προσχέδιο.

Τα 30 κράτη μέλη τονίζουν ότι το ΝΑΤΟ  “θα συνεχίσει να αντιδρά στο επιδεινούμενο περιβάλλον ασφαλείας” ενισχύοντας την αμυντική και αποτρεπτική του δυνατότητα προς τα ανατολικά” ανατολικό άκρο του ΝΑΤΟ.

Το ΝΑΤΟ σημειώνει την αναστολή “κάθε πρακτικής μορφής πολιτικής και στρατιωτικής συνεργασίας με τη Ρωσία”, αλλά τονίζει ότι “παραμένουμε ανοιχτοί στον πολιτικό διάλογο”.

Επιπλέον το ΝΑΤΟ εκφράζει εκ νέου τη στήριξη των 30 κρατών μελών στην κυριαρχία και την εδαφική ακεραιότητας της Ουκρανίας, της Γεωργίας και της Μολδαβίας και καλεί τη Μόσχα “να αποσύρει τα στρατεύματά της από τα εδάφη τους”.
Σε σχέση με την Ουκρανία, το ΝΑΤΟ προειδοποιεί εκ νέου για την “άνευ προηγουμένου συγκέντρωση ρωσικών δυνάμεων στα ανατολικά σύνορα της χώρας, με την οποία η Μόσχα “κλιμάκωσε περαιτέρω τις εντάσεις και υπονόμευσε την ασφάλεια”.

Σε σχέση με το δορυφόρο της Μόσχας, το καθεστώς Λουκασένκο, τα 30 κράτη τονίζουν στο ίδιο προσχέδιο ότι “οι πολιτικές και οι ενέργειες της Λευκορωσίας έχουν παραβιάσει τις αρχές στις οποίες στηρίζεται η εταιρική μας σχέση”. 

Το ΝΑΤΟ χαρακτηρίζει “σοβαρή προσβολή έναντι της ελευθερίας του Τύπου και του δικαιώματος στην πολιτική διαφωνία”, την αεροπειρατεία με τη σύλληψη Πρατάσεβιτς και υιοθετεί τις κυρώσεις ΕΕ και ΗΠΑ έναντι του καθεστώς Λουκασένκο.

Στο προσχέδιο τα κράτη μέλη αναφέρουν: “καλούμε τη Λευκορωσία να συμμορφωθεί με το διεθνές Δίκαιο, να σεβαστεί τα ανθρώπινα δικαιώματα και να απελευθερώσει άμεσα και άνευ όρων όλους τους πολιτικούς κρατούμενους”. Τη συγκεκριμένη φράση, όπως και όλες τις προηγούμενες αναφορές δέχθηκε τελικά και η Άγκυρα, παρά τις πιέσεις που δέχθηκε από τη Μόσχα το προηγούμενο διάστημα, κυρίως λόγω της εξάρτησης που δημιουργεί το σύστημα αντιπυραυλικής άμυνας S400.

Σε σχέση με τη Λιβύη, το ΝΑΤΟ την χαρακτηρίζει ως κρίση με “άμεσες επιπτώσεις στην περιφερειακή σταθερότητα και στην ασφάλεια όλων των Συμμάχων”.

Το προσχέδιο καταγράφει δε τα εξής “στηρίζουμε την πλήρη εφαρμογή της συμφωνίας κατάπαυσης του πυρός της 23 Οκτωβρίου του 2020, συμπεριλαμβανομένου μέσω της αποχώρησης όλων των ξένων μισθοφόρων και μαχητών από τη Λιβύη χωρίς καθυστέρηση” - σαφές μήνυμα προς την Τουρκία.

Το ΝΑΤΟ δεσμεύεται για συμπληρωματική στήριξη προς τη Λιβύη “ σε στενή συνεργασία με τον ΟΗΕ και άλλες διεθνείς προσπάθειες, μεταξύ των οποίων και αυτές της Ε.Ε., όπου κρίνεται θεμιτό”, μετά την άρνηση της Τουρκίας σε σύμπραξη της συμμαχίας με την επιχείρηση IRINI της ΕΕ.

Τέλος σε σχέση με την Κίνα το προσχέδιο τονίζει ότι “οι πολιτικές της Κίνας, οι εκπεφρασμένες της φιλοδοξίες, η δυναμική της συμπεριφορά, συμπεριλαμβανομένης της αδιαφάνειας σχετικά με τον στρατιωτικό της εκσυγχρονισμό και και τη στρατιωτική χρήση εμπορικών (civil) τεχνολογιών, συνιστούν πρόκληση για την διεθνή τάξη βασισμένη σε κανόνες και για πεδία που επηρεάζουν την ασφάλεια της Συμμαχίας, όπως το διάστημα και ο κυβερνοχώρος”.

Το ΝΑΤΟ θα συνεχίσει να επιδιώκει τον εποικοδομητικό διάλογο με το Πεκίνο σε θέματα όπως ο αφοπλισμός, ο έλεγχος και η μη διασπορά των όπλων, η υπεύθυνη συμπεριφορά στον κυβερνοχώρο και στο διάστημα, η προώθηση της σταθερότητας στο Αφγανιστάν και την Κορεατική χερσόνησο μεταξύ άλλων αναφέρει το προσχέδιο.