You are here

Οι υπαρξιακές ανησυχίες της Γαλλίας

05/10/2004 11:42
Του Γιώργου Καπόπουλου

Ευρωπαϊκό Σύνταγμα και προοπτική ένταξης της Τουρκίας κυριαρχούν στη γαλλική πολιτική σκηνή. Τα πεδία αυτά αντιπαράθεσης τερμάτισαν τη σχετική περίοδο ηρεμίας, που είχε ακολουθήσει τη γαλλογερμανική συμφιλίωση του Ιανουαρίου του 2003.

Το Σύνταγμα και η Τουρκία πιστοποιούν ότι το Παρίσι εξακολουθεί να διακατέχεται από ευρωπαϊκή στρατηγική αμηχανία: Τόσο για τη θέση της χώρας στους ενδοευρωπαϊκούς συσχετισμούς όσο και για την ανατροπή εσωτερικών πολιτικών οικονομικών και κοινωνικών ισορροπιών αιώνων, στην οποία μπορεί να οδηγήσει η πορεία προς την ευρωπαϊκή ολοκλήρωση.

Η Γαλλία, στην κυριολεξία, αποσταθεροποιήθηκε από την πτώση του Τείχους και την κατάρρευση του κομμουνισμού. Ο Μιτεράν, που έσπευσε να προτείνει στην Ανατολική Ευρώπη μια χαλαρή συνομοσπονδιακή σχέση με τους τότε «12» της Ευρωπαϊκής Κοινότητας, που θα μετεξελίσσονταν σε ομοσπονδία, αλλά και έσπευσε να αναγνωρίσει ως νέα πραγματικότητα τους πραξικοπηματίες του Αυγούστου του 1991 στη Μόσχα, ήθελε να αποτρέψει μια ηγεμονική αναβάθμιση της Ενιαίας Γερμανίας στην καρδιά της Γηραιάς Ηπείρου.

Η γαλλογερμανική διαμάχη κορυφώθηκε στη Νίκαια το Δεκέμβριο του 2000, με το Σιράκ να αναβαθμίζει την Πολωνία και την Ισπανία στη λήψη αποφάσεων, για να εξισορροπήσει το Βερολίνο.

Σήμερα, παρά τη γαλλογερμανική συμφιλίωση των αρχών του 2003, η Γαλλία έχει επιστρέψει στην ευρωπαϊκή στρατηγική της αβεβαιότητα.

Πόσο θα βαραίνει το Παρίσι στην άμυνα και την εξωτερική πολιτική της Ε.Ε. αν κερδίσει ο Μπλερ το ευρωπαϊκό του στοίχημα και καταστεί η Άγκυρα ισότιμος Ευρωπαίος εταίρος;

Πώς θα κρατήσει η Γαλλία την ισορροπία ανάμεσα στην ελεύθερη αγορά και σε έναν κρατικό παρεμβατισμό-συγκεντρωτισμό, που έχει τις ρίζες του στην εποχή της απόλυτης μοναρχίας και τη λαϊκή νομιμοποίησή του από την εποχή της Γαλλικής Επανάστασης, αν η Γερμανία απορροφήσει το σοκ των μεταρρυθμίσεων και βρεθεί πιο κοντά στο μετα-θατσερικό μοντέλο διαχείρισης, που διαμόρφωσε ο Μπλερ;

Μόνο με αυτές τις παραμέτρους μπορούμε να ερμηνεύσουμε το γαλλικό ευρωπαϊκό ψυχόδραμα, που διαιρεί τόσο τον κυβερνητικό συνασπισμό όσο και την αντιπολίτευση και καθιστά αβέβαιη την έκβαση του δημοψηφίσματος για την επικύρωση της Συνταγματικής Συνθήκης.

Αν η Γαλλία δε διασφαλίσει το βαρύνοντα πολιτικό ρόλο της στην Ε.Ε. και αν δεν κατοχυρώσει, σε ευρωπαϊκό επίπεδο, επιλογές που να περιφρουρούν τις ιδιαιτερότητες του κοινωνικο-οικονομικού της μοντέλου, τότε θα καταστεί ο πιο απρόβλεπτος παράγοντας για το μέλλον της ευρωπαϊκής οικοδόμησης.

Η πολιτική της ηγεσία θα καταφύγει σε μαξιμαλιστικές διεκδικήσεις σε ευρωπαϊκό επίπεδο, επενδύοντας σε μια κρίση που θα επιτρέψει τη συγκρότηση ενός κλειστού σκληρού πυρήνα, μια επιλογή που θα συμπαρασύρει το διστακτικό Βερολίνο, αλλά θα επιτρέψει ταυτόχρονα στο Παρίσι να ξαναβρεί το ευρωπαϊκό ειδικό βάρος που είχε στην Ευρωπαϊκή Οικονομική Κοινότητα των «6».

Γι’ αυτό ακριβώς το λόγο, ο Σιράκ παραπέμπει στη λαϊκή ετυμηγορία τόσο την έγκριση του Συντάγματος όσο και την ένταξη της Τουρκίας: Να προβάλλει την ικανοποίηση των γαλλικών απαιτήσεων ως προϋπόθεση για την κατανόηση των ψηφοφόρων.