Στρατηγική διασύνδεσης τομέων ενέργειας και χρήσης υδρογόνου ως καυσίμου παρουσίασε η Κομισιόν

Μια νέα στρατηγική για την ενεργειακή διασύνδεση των διαφόρων τομέων ενέργειας των Κρατών Μελών της ΕΕ, με την ονομασία "LINK" και το πλαίσιο για τη μετάβαση στην πράσινη ενέργεια, σε συνδυασμό με μια δεύτερη στρατηγική για τη χρήση του υδρογόνου ξανά ως καυσίμου στη βιομηχανία, τις μεταφορές, της παραγωγής ενέργειας και των κτιρίων σε όλη την Ευρώπη, ενέκρινε σήμερα το Κολέγιο των Επιτρόπων και παρουσίασε ο Αντιπρόεδρος της Κομισιόν, Φρανς Τίμερμανς.

Σύμφωνα με την Κομισιόν, "το τρέχον μοντέλο με ξεχωριστές αλυσίδες αξίας, κανόνες, υποδομές και σχεδιασμό  στην  κατανάλωση ενέργειας στις μεταφορές, τη βιομηχανία  και τα κτίρια, δεν μπορεί να προσφέρει ουδετερότητα στο κλίμα έως το 2050 με οικονομικά αποδοτικό τρόπο".

"Πρέπει να δημιουργηθούν νέοι δεσμοί μεταξύ τομέων και να αξιοποιηθεί η τεχνολογική πρόοδος", αναφέρει η Κομισιόν.

Η Κομισιόν προτείνει στην πράξη κεντρικό σχεδιασμό, "συνδέοντας διαφορετικούς φορείς ενέργειας, υποδομές και τομείς κατανάλωσης", με στόχο τη μείωση κόστους. 

"Για παράδειγμα, αυτό σημαίνει ένα σύστημα όπου η ηλεκτρική ενέργεια που τροφοδοτεί τα αυτοκίνητα της Ευρώπης θα μπορούσε να προέρχεται από τα ηλιακά πάνελ στις στέγες μας, ενώ τα κτίριά μας διατηρούνται ζεστά με θερμότητα από ένα κοντινό εργοστάσιο και το εργοστάσιο τροφοδοτείται από καθαρό υδρογόνο που παράγεται από - αιολική ενέργεια στις ακτές", αναφέρει.

Η Κομισιόν καταγράφει τρεις βασικούς πυλώνες σε αυτήν τη στρατηγική:

1) ένα πιο κυκλικό ενεργειακό σύστημα, με την ενεργειακή απόδοση στον πυρήνα του, με στρατηγική για την αποτελεσματικότερη χρήση των τοπικών πηγών ενέργειας στα κτίρια ή τις κοινότητές, την επαναχρησιμοποίηση της θερμότητας από βιομηχανικές τοποθεσίες, κέντρα δεδομένων ή άλλες πηγές, αλλά δυνατότητες για  την ενέργεια που παράγεται από βιολογικά απόβλητα ή σε εγκαταστάσεις επεξεργασίας λυμάτων. Ένα κύμα ανακαίνισης θα είναι ένα σημαντικό μέρος αυτών των μεταρρυθμίσεων.

2) μια μεγαλύτερη άμεση ηλεκτροδότηση τομέων τελικής χρήσης. "Καθώς ο τομέας της ηλεκτρικής ενέργειας έχει το υψηλότερο μερίδιο ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, θα πρέπει όλο και περισσότερο να χρησιμοποιούμε ηλεκτρική ενέργεια όπου είναι δυνατόν: για παράδειγμα για αντλίες θερμότητας σε κτίρια, ηλεκτρικά οχήματα σε μεταφορές ή ηλεκτρικούς φούρνους σε ορισμένες βιομηχανίες", αναφέρει η Κομισιόν. Ένα δίκτυο από ένα εκατομμύριο σημεία φόρτισης ηλεκτρικών οχημάτων θα είναι μεταξύ των ορατών αποτελεσμάτων, μαζί με την επέκταση της ηλιακής και της αιολικής ενέργειας.
Για τους τομείς στους οποίους η ηλεκτροδότηση είναι δύσκολη, η στρατηγική προωθεί καθαρά καύσιμα, συμπεριλαμβανομένου του ανανεώσιμου υδρογόνου και των βιώσιμων βιοκαυσίμων και του βιοαερίου. Η Κομισιόν θα προτείνει ακόμη ένα νέο σύστημα ταξινόμησης και πιστοποίησης για ανανεώσιμα καύσιμα, ή καύσιμα χαμηλής περιεκτικότητας σε άνθρακα.

3) προτείνει τη χρήση υδρογόνου ως καύσιμο, μέσω επενδύσεων, ρυθμίσεων, δημιουργίας αγοράς και έρευνας και καινοτομίας. Οι τομείς χρήσης του υδρογόνου μπορεί να είναι τομείς που δεν είναι κατάλληλοι για ηλεκτροδότηση. Προτείνει δε την ανάπτυξη ανανεώσιμου υδρογόνου, που παράγεται χρησιμοποιώντας κυρίως αιολική και ηλιακή ενέργεια.

Κατά την Κομισιόν, αυτή η σταδιακή μετάβαση θα απαιτήσει μια σταδιακή προσέγγιση:

1) Από το 2020 έως το 2024, υποστήριξη εγκατάστασης τουλάχιστον 6 gigawatts ανανεώσιμων ηλεκτρολυτών υδρογόνου στην ΕΕ και την παραγωγή έως και ενός εκατομμυρίου τόνων ανανεώσιμου υδρογόνου.

2) Από το 2025 έως το 2030, το υδρογόνο πρέπει να γίνει αναπόσπαστο μέρος του ολοκληρωμένου ενεργειακού συστήματος, με τουλάχιστον 40 gigawatts ανανεώσιμων ηλεκτρολυτών υδρογόνου και παραγωγή έως και δέκα εκατομμυρίων τόνων ανανεώσιμου υδρογόνου στην ΕΕ.

3) Από το 2030 έως το 2050, οι τεχνολογίες ανανεώσιμων πηγών υδρογόνου θα πρέπει να φτάσουν σε ωρίμανση και να αναπτυχθούν σε μεγάλη κλίμακα σε όλους τους τομείς που είναι δύσκολο να απαλλαγούν από τον άνθρακα.

Αναλυτικά:

- Στην πρώτη φάση (2020-24) ο στόχος είναι να απαλλαγεί από τον άνθρακα  η υπάρχουσα παραγωγή υδρογόνου για τρέχουσες χρήσεις όπως ο χημικός τομέας και να προωθηθεί για νέες εφαρμογές. Αυτή η φάση βασίζεται στην εγκατάσταση τουλάχιστον 6 Gigawatt ανανεώσιμων ηλεκτρολυτών υδρογόνου στην ΕΕ έως το 2024 και στοχεύει στην παραγωγή έως και ενός εκατομμυρίου τόνου ανανεώσιμου υδρογόνου. Σε σύγκριση με την τρέχουσα κατάσταση, περίπου 1 Gigawatt ηλεκτρολυτών εγκαθίστανται στην ΕΕ σήμερα.

- Στη δεύτερη φάση (2024-30) το υδρογόνο πρέπει να γίνει εγγενές μέρος ενός ολοκληρωμένου ενεργειακού συστήματος με στρατηγικό στόχο την εγκατάσταση τουλάχιστον 40 Gigawatt ανανεώσιμων ηλεκτρολυτών υδρογόνου έως το 2030 και την παραγωγή έως και δέκα εκατομμυρίων τόνων ανανεώσιμων υδρογόνων στην ΕΕ. Η χρήση υδρογόνου θα επεκταθεί σταδιακά σε νέους τομείς όπως η χαλυβουργία, τα φορτηγά, οι σιδηροδρομικές και ορισμένες εφαρμογές θαλάσσιων μεταφορών. Θα εξακολουθεί να παράγεται κυρίως κοντά στον χρήστη ή να κλείνει τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, στα τοπικά οικοσυστήματα.

- Σε μια τρίτη φάση, από το 2030 και μετά και έως το 2050, οι ανανεώσιμες τεχνολογίες υδρογόνου θα πρέπει να φτάσουν σε ωρίμανση και να αναπτυχθούν σε μεγάλη κλίμακα για να φθάσουν σε όλους τους τομείς που είναι δύσκολο να αποδεσμευθούν από τον άνθρακα, όπου άλλες εναλλακτικές λύσεις ενδέχεται να μην είναι εφικτές ή να έχουν υψηλότερο κόστος.

Η Κομισιόν καταγράφει ότι για να γίνει ουδέτερη από το κλίμα έως το 2050, η Ευρώπη πρέπει να μεταμορφώσει το ενεργειακό της σύστημα, το οποίο αντιπροσωπεύει το 75% των εκπομπών αερίων θερμοκηπίου της ΕΕ.

Σημειώνεται ότι το "ανανεώσιμο υδρογόνο" είναι υδρογόνο που παράγεται μέσω της ηλεκτρόλυσης του νερού (σε έναν ηλεκτρολύτη, που τροφοδοτείται με ηλεκτρική ενέργεια) και με την ηλεκτρική ενέργεια που προέρχεται από ανανεώσιμες πηγές. Οι πλήρεις κύκλοι ζωής των εκπομπών αερίων θερμοκηπίου στην παραγωγή ανανεώσιμων υδρογόνων πλησιάζουν το μηδέν . Ανανεώσιμο υδρογόνο μπορεί επίσης να παραχθεί μέσω της αναμόρφωσης του βιοαερίου (αντί του φυσικού αερίου) ή της βιοχημικής μετατροπής της βιομάζας, εάν συμμορφώνεται με την απαίτηση αειφορίας.

Το υδρογόνο είναι ένα πολύ εύφλεκτο αέριο και πρέπει να ληφθεί μέριμνα ώστε το υδρογόνο να παράγεται, να αποθηκεύεται, να μεταφέρεται και να χρησιμοποιείται με ασφαλή τρόπο. Τα πρότυπα είναι ήδη σε ισχύ,  αναφέρει η Κομισιόν και η ευρωπαϊκή βιομηχανία έχει αποκτήσει σημαντική εμπειρία με ήδη πάνω από 1500 χιλιόμετρα αποκλειστικούς αγωγούς υδρογόνου.

Καθώς η κατανάλωση υδρογόνου επεκτείνεται σε άλλες αγορές και εφαρμογές τελικής χρήσης, η στρατηγική επισημαίνει ότι η ανάγκη για πρότυπα ασφαλείας από την παραγωγή, τη μεταφορά και την αποθήκευση έως τη χρήση είναι κρίσιμη, περιλαμβάνει ένα σύστημα παρακολούθησης και επαλήθευσης.