You are here

Κομισιόν: Ισχυρές επενδύσεις στην Κύπρο λόγω διαβατηρίων

07/11/2019 12:21

Οι επενδύσεις στην Κύπρο το 2019 υπήρξαν ισχυρές, ιδιαίτερα στον τομέα των κατασκευών που έχει επωφεληθεί σε μεγάλο βαθμό από το σχέδιο πολιτογραφήσεων, σύμφωνα με την Κομισιόν.

Στις φθινοπωρινές της προβλέψεις, η Κομισιόν σημειώνει ότι το σχέδιο έχει προκαλέσει σημαντικές άμεσες ξένες επενδύσεις (ΑΞΕ), συγκεντρωμένες στον τομέα των ακινήτων.

Σύμφωνα με την Κομισιόν, οι αυστηρότερες απαιτήσεις του Σχεδίου προκάλεσαν επιβράδυνση στις αιτήσεις και, ως εκ τούτου, τις άμεσες ξένες επενδύσεις το πρώτο εξάμηνο του έτους. Επιβράδυνση στις αιτήσεις αναμένεται και το δέυτερο εξάμηνο του έτους.

Οι εκτιμήσεις της ΕΕ δεν αλλάζουν για την κυπριακή οικονομία το 2019 και 2020 σε σχέση με τις καλοκαιρινές προβλέψεις. Για το 2019 προβλέπεται ανάπτυξη 2,9% και για το 2020 2,6%.

Σημειώνεται ότι η οικονομική ανάκαμψη της Κύπρου παραμένει ισχυρή, αλλά προορίζεται να μετριαστεί σταδιακά, κυρίως λόγω εξωγενών παραγόντων. Η εγχώρια ζήτηση αναμένεται να παραμείνει η κύρια κινητήρια δύναμη της ανάπτυξης, υποστηριζόμενη από την ιδιωτική κατανάλωση και τη βελτίωση της αγοράς εργασίας.

Η αύξηση του πραγματικού ΑΕΠ από 4,1% το 2018 επιβραδύνθηκε το πρώτο εξάμηνο του τρέχοντος έτους.  Η επιβράδυνση προήλθε κυρίως από το εξωτερικό περιβάλλον, ενώ η εγχώρια ζήτηση παρέμεινε ικανοποιητική.

Το δυσμενές εξωτερικό περιβάλλον αναμένεται να οδηγήσει σε πιο μέτρια ανάκαμψη με το ΑΕΠ να υποχωρεί στο 2,3% το 2021.

Η ιδιωτική κατανάλωση θα συνεχίσει να παρέχει ισχυρή υποστήριξη για την ανάπτυξη καθώς το πραγματικό διαθέσιμο εισόδημα συνεχίζει να αυξάνεται.

Το ποσοστό ανεργίας μειώθηκε το 2019 φτάνοντας στο 6,8% τον Αύγουστο.

Για τους μισθούς στον ιδιωτικό τομέα, αναφέρεται ότι έχουν αυξηθεί μόνο μέτρια. Αυτό οφείλεται στη συνεχιζόμενη παρουσία χαλάρωσης στην αγορά εργασίας παρά τα ψηλά ποσοστά απασχόλησης σε ορισμένους τομείς, όπως οι κατασκευές και ο τουρισμός.

Στο δημόσιο τομέα, ωστόσο, οι μισθοί αυξήθηκαν πολύ περισσότερο που αντικατοπτρίζει κυρίως τις αυξήσεις στους μισθούς για τους παρόχους υγειονομικής περίθαλψης (με την έναρξη του εθνικού συστήματος υγείας) και τη σταδιακή κατάργηση των περικοπών των μισθών που πραγματοποιήθηκαν κατά τη διάρκεια της κρίσης. Αυτές οι εξελίξεις είναι πιθανό να παρέχουν σταθερή υποστήριξη τόσο για την ιδιωτική όσο και για τη δημόσια κατανάλωση.

Οι καθαρές εξαγωγές ήταν αρνητικές κατά το πρώτο εξάμηνο του 2019 και αναμένεται να συνεχίσουν να επιβραδύνουν την ανάπτυξη.

Τουρισμός

Όσον αφορά τον τουρισμό, σημείωσε πτώση των εσόδων, οδηγούμενη από πολλούς παράγοντες. Πρώτον, οι τουρίστες από το Ηνωμένο Βασίλειο επηρεάστηκαν αρνητικά από την υποτίμηση της στερλίνας έναντι του ευρώ. Δεύτερον, ο ανταγωνισμός από φθηνότερους γειτονικούς προορισμούς οδήγησε σε μείωση των αφίξεων από τη Ρωσία. Τέλος, τα συνεχιζόμενα προβλήματα πρόσβασης στο αεροδρόμιο οδήγησε σε συρρίκνωση των γερμανικών αφίξεων σχεδόν κατά ένα πέμπτο.

Ορισμένοι από τους παραπάνω παράγοντες αναμένεται να συνεχιστούν, ενώ η επιβράδυνση της παγκόσμιας ζήτησης σε συνδυασμό με την πτώχευση της Thomas Cook μπορεί να επηρεάσει περαιτέρω την κατάσταση στο τουριστικό τομέα. Επιπλέον, η εξάρτηση της οικονομίας από ξένους πόρους αφήνει έντονα εκτεθειμένη στις δυσμενείς εξωτερικές εξελίξεις.

Ο πληθωρισμός παραμένει υποτονικός και αναμένεται κατά μέσο όρο στο 0,6% το 2019 και στο 0,7% το 2020 και να ανέλθει στο 1,3% το 2021.

Πλεονάσματα στα δημόσια οικονομικά

Αναφορικά με τα δημοσιονομικά, σύμφωνα με την ΕΕ η Κύπρος αναμένεται να σημειώσει πλεόνασμα περίπου 3,7% του ΑΕΠ το 2019, μετά από προσωρινό έλλειμμα 4,4% του ΑΕΠ το 2018 που οφείλεται στα μέτρα σχετικά με την πώληση της ΣΚΤ. Η δημοσιονομική επίδοση της Κύπρου προβλέπεται να παραμένει ισχυρή, λόγω της ισχυρής αύξησης του ΑΕΠ και βελτίωσης της αγοράς εργασίας.

Το πλεόνασμα της γενικής κυβέρνησης αναμένεται να μειωθεί σε 2,6% το 2020 και 2,4% το 2021.

Τα έσοδα της κυβέρνησης προβλέπεται να αυξηθούν αισθητά το 2019 και τα δύο επόμενα χρόνια λόγω λόγω της ισχυρής είσπραξης των φόρων και της σημαντικής αύξησης των εισφορών κοινωνικής ασφάλισης λόγω των ψηλότερων συνεισφορών και της εισαγωγής του Εθνικού Συστήματος Ασφάλισης Υγείας (NHIS) .

Ωστόσο, τα αυξανόμενα έσοδα θα αντισταθμιστούν περισσότερο από την αύξηση των δαπανών το 2020 και το 2021. Αυτό οφείλεται κυρίως στη σταδιακή αντιστροφή των περικοπών μισθών που πραγματοποιήθηκαν κατά τη διάρκεια της κρίσης, τη θέσπιση του Εστία και τις αλλαγές στη στατιστική αντιμετώπιση του επιδόματος υπογραφής για την αναζήτηση υδρογονανθράκων.

Κύριοι κίνδυνοι για τα δημοσιονομικά περιλαμβάνουν τις δικαστικές υποθέσεις για τους μισθούς των δημοσίων που θα μπορούσε να οδηγήσει στην αντιστροφή των περικοπών των αμοιβών των δημόσιων υπηρεσιών που υλοποιήθηκαν κατά τη διάρκεια της κρίσης, καθώς και το ενδεχόμενου ελλείμματος των φορέων δημόσιας υγείας κατά τη διάρκεια των πρώτων ετών του ΓεΣΥ.

Η δυνητική πραγματοποίηση (πληρωμή) ενδεχόμενων υποχρεώσεων παραμένει ένας σημαντικός κίνδυνος για τα δημόσια οικονομικά,  σημειώνεται, ωστόσο τα θετικά ταμειακά υπόλοιπα από τις προκύπτουσες οντότητες της Συνεργατικής Τράπεζας (CCB) μπορούν να βοηθήσουν θετικά.

Αναφορικά με το χρέος, μετά από μια σημαντική αύξηση το 2018, αναμένεται να μειωθεί σε 93,8% το 2019, σε 87,8% το 2020 και 81,8% το 2021.

Ευρωπαϊκή οικονομία

Αναφορικά με την ευρωπαϊκή οικονομία, σημειώνεται ότι βρίσκεται πλέον στην έβδομη συνεχή χρονιά ανάπτυξης και προβλέπεται να συνεχίσει να αναπτύσσεται το 2020 και το 2021.

«Οι αγορές εργασίας παραμένουν ισχυρές και η ανεργία συνεχίζει να μειώνεται», σημειώνει η Κομισιόν, ωστόσο προειδοποιεί ότι «το εξωτερικό περιβάλλον έχει γίνει πολύ λιγότερο υποστηρικτικό και η αβεβαιότητα είναι υψηλή».

Όπως αναφέρει στην πρόβλεψη, «αυτό επηρεάζει ιδιαίτερα τον κατασκευαστικό τομέα, ο οποίος αντιμετωπίζει επίσης διαρθρωτικές αλλαγές» και ως αποτέλεσμα, «η ευρωπαϊκή οικονομία φαίνεται να κατευθύνεται προς μια παρατεταμένη περίοδο πιο συγκρατημένης ανάπτυξης και μείωσης του πληθωρισμού».

Το ΑΕΠ της ευρωζώνης αναμένεται τώρα να αυξηθεί κατά 1,1% το 2019 και κατά 1,2% το 2020 και το 2021. Σε σύγκριση με τις οικονομικές προβλέψεις του καλοκαιριού του 2019 (που δημοσιεύθηκαν τον Ιούλιο), οι προβλέψεις για την ανάπτυξη υποβαθμίστηκαν κατά 0,1 της εκατοστιαίας μονάδας το 2019 (από 1,2%) και 0,2% το 2020 (από 1,4%).

Για την ΕΕ στο σύνολό της, το ΑΕΠ προβλέπεται να αυξηθεί κατά 1,4% το 2019, το 2020 και το 2021. Η πρόβλεψη για το 2020 αναθεωρήθηκε επίσης σε σχέση με το καλοκαίρι (από 1,6%).