You are here

Κρυπτονομίσματα και μετρητά στο στόχαστρο ΕΕ

25/07/2021 06:01

Τέλος στην ανωνυμία της αγοράς κρυπτονομισμάτων επιδιώκει να θέσει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, αποφασίζοντας την ένταξη του τομέα στο πεδίο κάλυψης νέων κανονισμών για την καταπολέμηση του ξεπλύματος βρώμικου χρήματος, ενώ παράλληλα προωθείται πανευρωπαϊκό όριο στις συναλλαγές με μετρητά.

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ανακοίνωσε αυτή την εβδομάδα νέες αποφάσεις, στο πλαίσιο της προσπάθειας αντιμετώπισης του οικονομικού εγκλήματος και ειδικότερα, της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες και της χρηματοδότησης της τρομοκρατίας.

Οι αποφάσεις αφορούν στην προώθηση τεσσάρων νομοθετικών προτάσεων:

α) για την δημιουργία νέας αρχής για την αντιμετώπιση του ξεπλύματος χρήματος,

β) ρυθμίσεις που θα εφαρμόζονται σε τομείς που περιλαμβάνουν την δέουσα επιμέλεια πελατών και τους τελικούς δικαιούχους,

γ) αντικατάσταση της οδηγίας για το ξέπλυμα χρήματος με νέα (AMLD6), η οποία θα περιλαμβάνει διατάξεις για τις εθνικές εποπτικές αρχές και τις μονάδες καταπολέμησης οικονομικού εγκλήματος των κρατών-μελών και

δ) αναθεώρηση του κανονισμού για τη μεταφορά κεφαλαίων, ώστε να εντοπίζονται μεταφορές περιουσιακών στοιχείων κρύπτο (crypto-assets).

Το νομοθετικό πακέτο θα συζητηθεί από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, ενώ η εφαρμογή του τοποθετείται από την Κομισιόν στο 2024.

Κανονισμοί για ολόκληρο τον τομέα κρύπτο

Σε ότι αφορά την επέκταση κανονισμών για την καταπολέμηση του ξεπλύματος, στον τομέα κρυπτονομισμάτων, η Κομισιόν αναφέρει πως επί του παρόντος, καλύπτονται από τους κανονισμούς μόνο συγκεκριμένες κατηγορίες παρόχων υπηρεσιών κρυπτο-ενεργητικού.

Με την προτεινόμενη μεταρρύθμιση οι κανονισμοί θα καλύψουν ολόκληρο τον τομέα κρύπτο, αναγκάζοντας όλους τους παρόχους υπηρεσιών να πραγματοποιούν διαδικασία δέουσας επιμέλειας για τους πελάτες τους.

Με τις αλλαγές, όπως υποστηρίζεται, θα διασφαλιστεί η δυνατότητα εντοπισμού μεταφορών κρυπτο-ενεργητικού, όπως Bitcoin και θα επιτραπεί η παρεμπόδιση και ο εντοπισμός πιθανών χρήσεων τους για ξέπλυμα χρήματος ή χρηματοδότηση της τρομοκρατίας.

Επιπλέον, θα απαγορευθεί η ανωνυμία στα πορτοφόλια κρυπτο-ενεργητικού, όπως απαγορεύονται ήδη οι ανώνυμοι τραπεζικοί λογαριασμοί από τους υφιστάμενους κανονισμούς.

Πανευρωπαϊκό όριο €10 χιλ. στις συναλλαγές με μετρητά

Στο πλαίσιο των αποφάσεων της, η ΕΕ προωθεί πανευρωπαϊκό όριο €10 χιλ. στις συναλλαγές με μετρητά, καθώς κρίνεται ότι αποτελούν έναν εύκολο τρόπο για ξέπλυμα χρήματος, εφόσον είναι δύσκολο να εντοπιστούν.

Το πανευρωπαϊκό όριο είναι αρκετά ψηλό, ώστε να μην τεθεί υπό αμφισβήτηση το ευρώ ως νόμιμο αντάλλαγμα, ενώ αναγνωρίζει και τον ζωτικό ρόλο των μετρητών, όπως υποστηρίζει η Κομισιόν.

Επισημαίνεται πως εθνικά όρια ήδη υπάρχουν σε περίπου δύο τρίτα των κρατών μελών της ΕΕ, αν και τα ποσά ποικίλουν. Η Κομισιόν διευκρινίζει πως τα εθνικά όρια που είναι χαμηλότερα των €10 χιλ. θα μπορούν να διατηρηθούν σε ισχύ.

Νέα πανευρωπαϊκή αρχή και κοινός κώδικας

Σε ότι αφορά τη νέα ευρωπαϊκή αρχή για την καταπολέμηση του ξεπλύματος χρήματος (AMLA), αυτή θα έχει το ρόλο κεντρικής αρχής που θα συντονίζει τις εθνικές αρχές, ώστε να διασφαλίζεται ότι ο ιδιωτικός τομέας εφαρμόζει ορθά και αποτελεσματικά τους ευρωπαϊκούς κανόνες. Θα βοηθά επίσης, τις εθνικές αρχές να βελτιώσουν την αναλυτική τους ικανότητα σε σχέση με τις παράνομες ροές, καθιστώντας την χρηματοοικονομική πληροφόρηση βασική πηγή για τις αρχές επιβολής του νόμου.

Μέσα από την αναθεώρηση υφιστάμενων ρυθμίσεων, προτείνεται η εισαγωγή ενός κοινού ευρωπαϊκού κώδικα για την αντιμετώπιση του ξεπλύματος βρώμικου χρήματος.

Προβλέπεται παράλληλα, η σύνδεση υφιστάμενων εθνικών μητρώων τραπεζικών λογαριασμών για ταχύτερη πρόσβαση των μονάδων καταπολέμησης οικονομικού εγκλήματος, σε πληροφόρηση. Η ΕΕ θα παρέχει πρόσβαση σε αυτό το σύστημα στις αρχές επιβολής του νόμου, για επιτάχυνση χρηματοοικονομικών ερευνών και ανάκτηση περιουσιακών στοιχείων σε διασυνοριακές υποθέσεις. Η Κομισιόν διαβεβαιώνει πως θα εφαρμόζονται ισχυρές ασφαλιστικές δικλείδες σε σχέση με την ανταλλαγή χρηματοοικονομικών πληροφοριών.

Αναφορά γίνεται και στα εργαλεία που υπάρχουν στο πλαίσιο συνεργασίας με τρίτες χώρες και ειδικότερα, σε λίστες και συστάσεις της διεθνούς εποπτικής αρχής για το ξέπλυμα και την χρηματοδότηση της τρομοκρατίας (Financial Action Task Force, FATF), με την Κομισιόν να σημειώνει την πρόθεση για λήψη μέτρων αναλόγως των κινδύνων που προκύπτουν από κάθε χώρα.

Σε ότι αφορά τα επόμενα βήματα, το νομοθετικό πακέτο θα συζητηθεί από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, ενώ η εφαρμογή του νέου πλαισίου τοποθετείται από την Κομισιόν στο 2024. 

Όπως σημειώνεται η καταπολέμηση του ξεπλύματος και της χρηματοδότησης της τρομοκρατίας είναι ζωτική για την χρηματοοικονομική σταθερότητα και την ασφάλεια στην Ευρώπη, ενώ προστίθεται πως τα νομοθετικά κενά σε ένα κράτος μέλος, επηρεάζουν την ΕΕ ως σύνολο. «Γι’ αυτό οι κανόνες της ΕΕ, πρέπει να εφαρμόζονται και να εποπτεύονται αποτελεσματικά και συστηματικά για την καταπολέμηση του εγκλήματος και την προστασία του χρηματοοικονομικού συστήματος», σημειώνει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή.

Της Μαρίας Χαμπή