You are here

ΕΥ: Τρύπες στο σύστημα διαχείρισης φόρων

10/04/2021 06:00

Το Τμήμα Φορολογίας παραμένει εκτεθειμένο σε μια σειρά από κινδύνους οι οποίοι ενδέχεται να έχουν σημαντικό αντίκτυπο στην εισπρακτική του ικανότητα, τη συμμόρφωσή του με τη νομοθεσία και την αξιοπιστία των δεδομένων που τηρούνται στο σύστημα.

Αυτό είναι το γενικό συμπέρασμα της Ελεγκτικής Υπηρεσίας κατόπιν διενέργειας ελέγχου στο σύστημα διαχείρισης φόρων του τμήματος Φορολογίας, το οποίο χρησιμοποιείται για ένα ευρύ φάσμα λειτουργιών άμεσης φορολογίας όπως η διαχείριση στοιχείων φορολογουμένων, τη διαχείριση φορολογικών δηλώσεων, υπολογισμός και επιβολή φορολογιών και διαχείριση εισπράξεων και επιστροφών.

Κατόπιν αξιολόγησης επικινδυνότητας, η ΕΥ επέλεξε επιμέρους οντότητες του συστήματος για τις οποίες έλεγξε τις εσωτερικές δικλείδες ασφαλείας που υπήρχαν για να εντοπιστούν αδυναμίες που επηρεάζουν την πληρότητα και την εγκυρότητα πληροφοριών.

Tα σημαντικότερα ευρήματα αφορούν στα ακόλουθα:

-Ελλείψεις σε θέματα διαχείρισης και οργάνωσης του ΤΦ και του ΤΥΠ όπως ανεπαρκής καθορισμός αρμοδιοτήτων για τα συστήματα του ΤΦ, καθυστέρηση στην εφαρμογή των συστάσεων εξωτερικών συμβούλων, μη υιοθέτηση πολιτικής ασφάλειας πληροφοριών και ελλιπής συντονισμόςσε θέματα εκτέλεσης συμβάσεων.

-Αδυναμίες σε θέματα διαχείρισης αλλαγών, όπως για παράδειγμα η απουσία καταγραμμένων διαδικασιών, περιορισμένο εύρος της υφιστάμενης διαδικασίας διαχείρισης αλλαγών που ακολουθείται καθώς και περιπτώσεις υλοποίησης αλλαγών χωρίς επαρκή αξιολόγηση και εξουσιοδότηση.

-Αδυναμίες σε θέματα διαχείρισης προσβάσεων στο ΣΔΦ όπως ανεπαρκής καθορισμός αρμοδιοτήτων και ευθυνών και απουσία καταγραμμένων διαδικασιών.

-Ελλείψεις στις διαδικασίες δημιουργίας εφεδρικών αντιγράφων και ανάκαμψης του συστήματος, σε σχέση με τον υπολογισμό του σημείου και του χρόνου ανάκαμψης του συστήματος μετά από καταστροφή.

-Απουσία σχεδίου δράσης για τη διαχείριση περιστατικών και προβλημάτων της υποδομής του συστήματος.

-Καθυστέρηση στη μεταφορά φορολογικών δηλώσεων στο ΣΔΦ από το Taxisnet και ελλείψεις σε θέματα ασφάλειας δεδομένων.

-Ανεπαρκής ενσωμάτωση στο ΣΔΦ δικλείδων αποφυγής σύγκρουσης συμφερόντων (π.χ. η δυνατότητα του φοροθέτη να φορολογήσει τον εαυτό του, χωρίς αυτό να μπορεί να εντοπιστεί έγκαιρα).

-Απουσία δικλείδων στο ΣΔΦ, που να διέπουν τη διαδικασία φορολόγησης με λευκή οθόνη.

-Αυξημένος κίνδυνος παράκαμψης των κανόνων μαζικής φορολόγησης, λόγω εξωσυστημικών διαδικασιών και ελλείψεων των διαδικασιών ελέγχου και συμφιλίωσης των προς επιβεβαίωση φορολογιών.

-Οι διαδικασίες διαχείρισης εισπράξεων είναι ως επί το πλείστον χειροκίνητες και υπάρχει μεγάλη εξάρτηση σε συγκεκριμένα άτομα του προσωπικού του Τμήματος. Παρόλο που έχει γίνει καταγραφή των διαδικασιών εισπράξεων σε εγχειρίδιο, αυτό δεν έχει κοινοποιηθεί στο προσωπικό.

-Σε περιπτώσεις εισπράξεων μέσω επιταγών, ακολουθείται πρακτική έκδοσης απόδειξης είσπραξης από το σύστημα πριν ολοκληρωθεί η εκκαθάριση της επιταγής.

-Εντοπίσαμε μια περίπτωση συμψηφισμού όπου με οδηγίες του Τμήματος έγινε επέμβαση στον κώδικα του ΣΔΦ, για παράκαμψη των κανόνων ενημέρωσης του συστήματος συμψηφισμών του Γενικού Λογιστηρίου (ΕΦΑΡΣΥ).

-Ορισμένες κατηγορίες φορολογιών δεν είχαν περιληφθεί στην έκθεση καθυστερημένων εσόδων του 2019 που υποβλήθηκε στο ΓΛ. Διαπιστώσαμε επίσης την απουσία ενός μηχανισμού συμφιλίωσης στη διαδικασία ετοιμασίας της έκθεσης καθυστερημένων εσόδων.

Για τα ευρήματα που περιλαμβάνονται στην έκθεση υποβλήθηκαν συγκεκριμένες συστάσεις που απευθύνονται τόσο στο τμήμα φορολογίας όσο και στο τμήμα υπηρεσιών πληροφορικής, με στόχο τη βελτίωση των διαδικασιών και την ενδυνάμωση των δικλείδων ασφάλειας του συστήματος διαχείρισης φόρων.

Εκτός έκθεσης θέματα ασφάλειας

Στην έκθεση σημειώνεται ότι σύμφωνα με τις πρόνοιες των διεθνών προτύπων του INTOSAI τα οποία διέπουν τον έλεγχο που διενεργήθηκε, τα ευρήματα τη ΕΥ που αφορούν σε θέματα ασφάλειας και τα οποία ενδεχομένως να έχουν αρνητική επίπτωση στο ΤΦ έχουν αφαιρεθεί από την Έκθεση ή παρουσιάζονται χωρίς λεπτομέρειες. Σημειώνεται ότι τα ευρήματα αυτά έχουν κοινοποιηθεί στο ΤΦ μαζί με συγκεκριμένες συστάσεις για λήψη διορθωτικών μέτρων.

Οι συστάσεις που υποβλήθηκαν, στοχεύουν στη βελτίωση των διαδικασιών του ΤΦ και στην ενδυνάμωση των δικλείδων ασφάλειας των πληροφοριών που διαχειρίζεται το ΣΔΦ.

«Θεωρούμε ότι οι πλείστες συστάσεις μπορούν να υλοποιηθούν παράλληλα και ανεξάρτητα από την υλοποίηση του νέου ενιαίου μηχανογραφικού συστήματος φορολόγησης το οποίο είναι υπό ανάπτυξη», επισημαίνει η ΕΥ.

Μη ολοκληρωμένος ο έλεγχος

Όπως αναφέρεται, ο έλεγχος που διενεργήθηκε δεν αποτελεί μια ολοκληρωμένη και περιεκτική μελέτη αξιολόγησης όλων των πτυχών του ΣΔΦ αλλά, περιορίστηκε σε συγκεκριμένες περιοχές ελέγχου που κρίθηκαν σημαντικότερες βάσει αξιολόγησης.

Προστίθεται ότι λαμβάνοντας υπόψη το γεγονός ότι η υλοποίηση του νέου ενιαίου μηχανογραφικού συστήματος αναμένεται να ολοκληρωθεί το 2023, το Τμήμα θα πρέπει να μελετήσει και ιεραρχήσει τα ευρήματα του ελέγχου στη βάση της επικινδυνότητας και των επιπτώσεών τους και καταρτίσει πλάνο υλοποίησης των συστάσεων.

M.X.