You are here

Ο χάρτης των Κέντρων Αριστείας στην Κύπρο

27/03/2022 06:00

Το ποσό των €15 εκατ. δαπανάται για τη συνεργασία του κράτους με έξι Κέντρα Αριστείας, τα οποία επιλέγηκαν από την κυβέρνηση για σύναψη συμβάσεων αγοράς υπηρεσιών που αφορούν στη διεξαγωγή έρευνας αιχμής σε διάφορους τομείς της επιστήμης και της οικονομίας.

Πρόκειται για τα Κέντρα Αριστείας Biobank.cy, CARE·C, CYENS, ERATOSTHENES και KIOS, τα οποία επιλέγηκαν στο πλαίσιο της ευρωπαϊκής ανταγωνιστικής δράσης «Teaming» του Προγράμματος «Ορίζοντας 2020» και εξασφάλισαν χρηματοδότηση ύψους €15 εκατ. καθώς και ισόποση χρηματοδότηση από δημόσιους πόρους που καταβάλλονται µέσω του Υφυπουργείου.

Σύμφωνα με ενημέρωση του γενικού Διευθυντή του Υφυπουργείου Έρευνας, Καινοτομίας και Ψηφιακής Πολιτικής (ΥΕΚΨΠ) Στέλιου Χειµώνα προς τη Βουλή, υπουργεία και άλλες αρχές του δημοσίου, τα έξι Κέντρα Αριστείας, με βάση τον περί της Σύναψης Συμβάσεων (Προμήθειες, 'Έργα και Υπηρεσίες) νόμο του 2003, θεωρούνται αναθέτουσες αρχές για την περίοδο αυτή και λαμβάνουν χρηματοδότηση πέραν του 50% από δημόσιους πόρους.

Ο κ. Χειμώνα αναφέρει ότι τα έξι Κέντρα Αριστείας που διαθέτουν σύγχρονο ερευνητικό εξοπλισμό και εμπειρογνωμοσύνη έχουν αποστολή να παράγουν γνώση, τεχνολογικές λύσεις και εφαρμογές προς όφελος της οικονομίας και της κοινωνίας, ενώ αναπτύσσουν συνεργασίες για την αντιμετώπιση περιφερειακών και διεθνών προκλήσεων σε τομείς προτεραιότητας µε αυξημένη προστιθέμενη αξία για την Κύπρο.

Επισημαίνει ότι τα Κέντρα Αριστείας, αποτελούν πυρήνες ανάπτυξης για το οικοσύστημά έρευνας και καινοτομίας, και ότι μπορούν να συνεισφέρουν στη διαμόρφωση και υλοποίηση μέτρων, πρωτοβουλιών και δράσεων που εμπίπτουν σε ευρύτερες πολιτικές του κράτους και σε στρατηγικές των υπουργείων/ υφυπουργείων και γενικότερα των υπηρεσιών του δημοσίου.

Ο κ. Χειμώνα εξηγεί ότι εφόσον μια σύμβαση µε τα Κέντρα Αριστείας, πληροί τις προϋποθέσεις που θέτει ο άρθρο 16/41 του περί της Ρύθμισης των Διαδικασιών Σύναψης Δημοσίων Συμβάσεων και για Συναφή Θέματα Νόμου του 2016, τότε είναι δυνατή η σύναψη σύμβασης παροχής υπηρεσιών, χωρίς να ακολουθηθεί η σχετική διαδικασία ανάθεσης σύμβασης.  

Biobank.cy - Centre of Excellence in Biobanking and Biomedical Research

Το Κέντρο Αριστείας, biobank.cγ, δραστηριοποιείται στον τομέα της ιατρικής και µοριακής γενετικής/γενωµικής µε επίκεντρο την πρώτη Βιοτράπεζα της χώρας και εργοδοτεί, 45 άτομα ως διοικητικό και επιστημονικό προσωπικό, στις ειδικότητες της µοριακής και ιατρικής γενετικής, µοριακής και κυπριακής βιολογίας, βιοπληροφορικής και βιοστατιστικής.

Ο πρώτος μεσοπρόθεσμος στόχος είναι η σε βάθος μελέτη του DNA 1000 Κυπρίων, ώστε να δημιουργηθεί αξιόπιστη βάση δεδομένων. Επιπλέον, βρίσκονται σε εξέλιξη ερευνητικά έργα μελέτης της αρχιτεκτονικής του DNA των Κυπρίων, για κληρονομικές νεφροπάθειες και καρδιοπάθειες, καρκίνο και άλλα.

 CARE·C (Climate and Atmosphere Research Center)

Το Κέντρο Αριστείας «CARE·C» ιδρύθηκε στο Ινστιτούτο Κύπρου το 2020, και αποσκοπεί να καταστεί ένα ερευνητικό Κέντρο παγκόσμιας εμβέλειας, στους τομείς του κλίματος και της ατμόσφαιρας.

Το Κέντρο παρέχει υψηλής ποιότητας, συνεχόμενες ατμοσφαιρικές και περιβαλλοντικές παρατηρήσεις, οι οποίες αξιοποιούνται στην δημιουργία κλιματικών και ατμοσφαιρικών μοντέλων για την πρόβλεψη των επιπτώσεων της κλιματική αλλαγής.

Το Κέντρο ερνοδοτεί πάνω από 100 ερευνητές και άλλο εξειδικευμένο προσωπικό, ενώ οι δραστηριότητες του ενισχύονται από τα εξειδικευμένα εργαστήρια και υποδομές έρευνας.

CΜΜΙ/ Cyprus Marine and Maritime lnstitute

Το Κέντρο Αριστείας CMMI - Cyprus Marine and Maritime lnstitute, δραστηριοποιείται στους παραδοσιακούς και τους αναδυόµενους τομείς της γαλάζιας οικονοµίας και καθοδηγούμενο από τις ανάγκες της βιομηχανίας και της κοινωνίας.

Το Ινστιτούτο εδρεύει στην Λάρνακα και το ερευνητικό του δυναμικό δραστηριοποιείται στα πεδία της ναυτικής µμηχανικής, της θαλάσσιας ρομποτικής, του ψηφιακού μετασχηματισμού και της βελτιστοποίησης της συμπεριφοράς πλοίων και στόλων, της απεξάρτησης από τον άνθρακα και των εναλλακτικών καυσίμων, της θαλάσσιας παρακολούθησης, των θαλάσσιων και παράκτιων οικοσυστημάτων, µε έμφαση στις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής, τη διατήρηση της βιοποικιλότητας και τη δημιουργία τεχνητών υφάλων, της θαλάσσιας πολιτιστικής κληρονομιάς και των θαλάσσιων πολιτικών, µε έμφαση στη περιφερειακή συνεργασία.

CYENS - Centre of Excellence

Το Κέντρο Αριστείας «CYENS» (πρώην RISE) µε Συντονιστή τον Δήμο Λευκωσίας και εταίρους τα 3 δημόσια πανεπιστήμια της Κύπρου, το Max Planck και το UCL, αποσκοπεί στη δημιουργία ενός υπερσύγχρονου κέντρου Έρευνας και Καινοτομίας, το οποίο θα προσφέρει μια διεπιστημονική βάση για την ανάπτυξη και εφαρμογή νέων τεχνολογιών στον τομέα των Τεχνολογιών Πληροφορικής και Επικοινωνιών (ΤΠΕ).

Το CYENS δραστηριοποιείται στις ΤΠΕ µε εξειδίκευση στα δια δραστικά μέσα, τα έξυπνα συστήματα και τις αναδυόμενες τεχνολογίες. Τα θέματα αυτά έχουν ένα ευρύ φάσμα εφαρμογών σε διάφορους τομείς όπως ο Ψηφιακός Μετασχηματισμός, η Πολιτιστική Κληρονομιά, ο Πολιτισμός, η Εκπαίδευση, ο Τουρισμός, η Ιατρική, ο Βιώσιμος Αστικός Σχεδιασμός, η Γεωργία, το Περιβάλλον και η Κλιματική Αλλαγή, οι Μεταφορές, η Ενέργεια, κ.λ.π.

ERATOSTHENES - Centre of Excellence

Το Κέντρο Αριστείας «ΕΡΑΤΟΣΘΕΝΗΣ, του Τεχνολογικού Πανεπιστημίου Κύπρου, αναμένεται να παρέχει την υψηλότερη ποιότητα υπηρεσιών Διαστήματος, Παρατήρησης Γης και Γεωπληροφορικής σε Εθνικό, Περιφερειακό, Ευρωπαϊκό και διεθνές επίπεδο.

Ο ΕΡΑΤΟΣΘΕΝΗΣ, επικεντρώνεται στη διεξαγωγή βασικών και εφαρμοσμένων ερευνών και στη διευκόλυνση της καινοτομίας στους τομείς της τηλεπισκόπησης, της διαστηµικής παρακολούθησης του περιβάλλοντος και την γεωπληροφορική.

Το Κέντρο μεταξύ άλλων, θα επικεντρωθεί στην ερευνητική αριστεία σε πέντε τομείς εφαρμογής, όπως η παρακολούθηση της αλλαγής του κλίματος, η διαχείριση των υδάτινων πόρων, η μείωση των κινδύνων καταστροφών, η πρόσβαση στην ενέργεια και η ανάλυση µμεγάλων δεδομένων παρατήρησης γης.

ΚΙΟS - Centre of Excellence

Το Ερευνητικό Κέντρο «Κοίος» του Πανεπιστημίου Κύπρου ιδρύθηκε το 2008 και μετεξελίχθηκε σε Κέντρο Αριστείας για Έρευνα και Καινοτομία το 2017.

Πρωταρχικός στόχος του είναι η διεξαγωγή κορυφαίου επιπέδου έρευνας και καινοτομίας στον τομέα της Τεχνολογίας Πληροφοριών και Επικοινωνιών ( ICT), µε έμφαση στην παρακολούθηση, τη διαχείριση, τον έλεγχο και την ασφάλεια µμεγάλης κλίμακας υποδομών ζωτικής σημασίας όπως είναι τα συστήματα ηλεκτρικής ενέργειας, μεταφορών, υδάτινων πόρων, τηλεπικοινωνιών και συστήματα διαχείρισης και ανταπόκρισης σε καταστάσεις έκτακτης ανάγκης.

Απώτερος στόχος του Κέντρου είναι η μετατροπή των συστημάτων αυτών σε πιο έξυπνα, αποδοτικά, πράσινα και ασφαλή για να αντιμετωπίσουν τις σύγχρονες προκλήσεις. Στρατηγικός συνεργάτης του σε αυτή την προσπάθεια είναι το Ιmperial College London.

Το Κέντρο αξιοποιεί τα αποτελέσματα που προκύπτουν από την έρευνα και την καινοτομία που επιτελεί, για να επιτύχει τη μέγιστη διείσδυση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, τη μείωση της κατανάλωσης καυσίμων και εκπομπών ρύπων, την έγκαιρη διάγνωση και επίλυση προβλημάτων νερού και τη χρήση έξυπνων συστημάτων για αντιμετώπιση και διαχείριση έκτακτων περιστατικών.

Της Ελένης Χαραλάμπους